Czy potrzebujemy więcej witaminy C, niż zakładają obowiązujące normy? Co mówią na ten temat naukowcy?
Justyna Piekara

Czy potrzebujemy więcej witaminy C, niż zakładają obowiązujące normy? Co mówią na ten temat naukowcy?

Rewizja danych zebranych na potrzeby eksperymentu, który przeprowadzono w latach 40. ubiegłego wieku, sugeruje, że zapotrzebowanie na witaminę C jest większe, niż zakładają obecne zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia. Jaka jest rola kwasu askorbinowego dla prawidłowego funkcjonowania organizmu? Czym może grozić jego niedobór? 

Witamina C wpływa na zdolność organizmu do gojenia się ran. Tworzenie tkanki bliznowatej zależy od kolagenu, którego produkcja warunkowana przez witaminę. Białko kolagenowe utrzymuje również integralność ścian naczyń krwionośnych, dzięki czemu chroni przed udarem i chorobami serca. Jakie jest zapotrzebowanie na kwas askorbinowy zgodnie z najnowszymi wynikami badań?

Witamina C – jakie funkcje pełni w ludzkim organizmie? 

Witamina C odgrywa ważną rolę w organizmie człowieka: 

  • pełni funkcję biosyntetyczną – uczestniczy w produkcji katecholin, L–karnityny, niektórych neuroprzekaźników,
  • pełni funkcję przeciwutleniającą – przeciwdziała wolnym rodnikom i reaktywnym formom tlenu, chroni przed wpływem szkodliwych czynników środowiskowych, spowalnia procesy starzenia i ogranicza rozwój wielu zaburzeń zdrowotnych,
  • pełni funkcję odpornościową – wspomaga układ immunologiczny w walce z różnymi infekcjami, 
  • poprawia wchłanianie jonów żelaza niehemowego i obecnego w pokarmie roślinnym,
  • bierze udział w mechanizmach krzepnięcia krwi i reguluje ciśnienie krwi. 

Przeczytaj również, jakie mogą być przyczyny niedoboru żelaza.

Witamina C – konsekwencje niedoboru

Witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, co oznacza, że jej nadmiar w organizmie jest łatwo wypłukiwany. Ponadto ludzka wątroba nie ma zdolności do przechowywania dodatkowych rezerw. Oznacza to, że kwas askorbinowy musi być codziennie dostarczana z pożywieniem. 

Niektóre stany zwiększają zapotrzebowanie na witaminę C. Należą do nich: cukrzyca, nadciśnienie, okres ciąży i laktacji, rekonwalescencji, podeszły wiek, a także nałogowe palenie tytoniu. Niedobór witaminy C może nie tylko powodować zmniejszoną zdolność do gojenia się ran, ale może powodować również suchość skóry i wypadanie włosów.

Poważny deficyt tego składnika w pożywieniu wywołuje szkorbut, który objawia się osłabieniem tkanki łącznej i naczyń włosowatych, a także zapaleniem dziąseł, które ostatecznie może prowadzić do utraty zębów. Nieleczona choroba jest śmiertelna. 

Powiązane produkty

Witamina C – w jakich pokarmach jest jej najwięcej?

Do najlepszych źródeł witaminy C należą: 

  • owoce cytrusowe,
  • truskawki,
  • kiwi, 
  • pomidory,
  • szparagi,
  • jarmuż,
  • brukselka,
  • brokuły,
  • czerwona i zielona papryka
  • natka pietruszki,
  • ziemniaki.

Eksperyment Sorby Research Institut

Sorby Research Institut to ośrodek badawczy, który działał w Wielkiej Brytanii w trakcie i po zakończeniu II wojny światowej. Dwudziestu ochotników biorących udział w eksperymencie medycznym dotyczącym niedoborów witaminy C było karmionych tylko tym, co marynarka wojenna miała w łodziach ratunkowych. 

Naukowcy podawali 10 mg lub 70 mg witaminy C dziennie, uczestnikom, którzy przyjmowali ją średnio przez dziewięć miesięcy. Ostatecznie uczeni stwierdzili, że dawka 10 mg dziennie wystarczy, aby odeprzeć oznaki szkorbutu. Badacze wykorzystali blizny po powstałych w wyniku choroby ranach jako miarę odpowiedniego poziomu witaminy C, ponieważ ich słabe gojenie się, oprócz krwawiących dziąseł, wskazują na tę chorobę.

Epidemiolog z University of Washington, Philippe Hujoel, główny autor nowej analizy, wyjaśnia, że pierwotnym celem tego badania było ustalenie minimalnych dawek witaminy C zapobiegających szkorbutowi, a nie określenie jej spożycia dla zachowania dobrego stanu zdrowia. Z powodu trwającej wojny i związanych z nią niedoborów żywności starano się zoptymalizować dostawy. 

Rewizja wyników badania 

Wyniki powyższego badania okazały się mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia publicznego. Stały się podstawą do ustalania zapotrzebowania witaminy C dla ludzi. Zostały częściowo wykorzystane m.in. przez WHO, które zaleca spożywanie 45 mg kwasu askorbinowego dziennie. 

Nowa analiza dowodzi jednak, że rekomendowana dawka jest niewystarczająca dla prawidłowego procesu gojenia się ran i ich bliznowacenia. Współczesne badania parametryczne danych z badań Sorby Research Institute ujawniają, że średnie dzienne spożycie witaminy C powinno być dwukrotnie wyższe. 

Autorzy pracy opublikowanej na łamach czasopisma naukowego „American Journal of Clinical Nutrition” stwierdzili, że „brak ponownej oceny danych z przełomowego badania za pomocą nowatorskich metod statystycznych, gdy stały się one dostępne, mógł doprowadzić do mylącej narracji na temat potrzeb witaminy C w zapobieganiu i leczeniu patologii związanych z kolagenem”. 

  1. P. P. Hujoel, M. L. A, Hujoel, Vitamin C and scar strength: analysis of a historical trial and implications for collagen–related pathologies, „American Journal of Clinical Nutrition” 2021, [online] DOI: 10.1093/ajcn/nqab262, [dostęp:] 24.08.2021.
  2. J. Washington, New look at „shocking” study says we need more witamin C, „futurity.org” [online], https://www.futurity.org/vitamin–c–scar–strength–sorby–studies–2615912–2/, [dostęp:] 24.08.2021.
  3. J. Ellison, New analysis of landmark scurvy study leads to update on vitamin C needs, „washington.edu” [online], https://www.washington.edu/news/2021/08/16/new–analysis–of–landmark–scurvy–study–leads–to–update–on–vitamin–c–needs/, [dostęp:] 24.08.2021.
  4. Vitamin C, „nhs.uk” [online], https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC–HealthProfessional/, [dostęp:] 24.08.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Tabletki antykoncepcyjne jedno- i dwuskładnikowe – które wybrać? Jaka jest różnica?

    Tabletki antykoncepcyjne to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują głównie w dwóch rodzajach: tabletki jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestagen, oraz tabletki dwuskładnikowe – mają w składzie estrogen i progesteron. Które są skuteczniejsze? Jakie mają zalety i wady?

  • Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

    Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

  • Jaka jest rola żywienia medycznego w chorobie nowotworowej?

    Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

  • Nowe wytyczne w sprawie przyjmowania witaminy B6. Jak teraz ją dawkować?

    Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał opinię naukową dotyczącą nowego schematu dawkowania witaminy B6. Badania EFSA wpłynęły na decyzję Zespołu ds. Suplementów Diety, o czym poinformował Główny Inspektorat Sanitarny. Jaka jest obecnie dopuszczalna maksymalna dawka witaminy B6, która może znaleźć się w suplementach diety?

  • Probiotyki i prebiotyki – kiedy je stosować? Czy trzeba to robić cały czas?

    Zgodnie z definicją Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa oraz Światowej Organizacji Zdrowia probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które przyjmowane w zalecanej i właściwej dawce przynoszą pozytywne rezultaty dla zdrowia gospodarza. Stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne i dobrze tolerowane.

  • Łupież w ciąży – przyczyny. Jak sobie radzić? Czym myć głowę?

    W okresie ciąży następuje szereg zmian w organizmie kobiety, np. zmiany hormonalne czy stres, które mogą prowadzić do pojawienia się łupieżu. Wówczas można rozpocząć samodzielną terapię poprzez stosowanie delikatnych dermokosmetyków o działaniu przeciwłupieżowym lub naturalnych metod, które mogą okazać się skuteczne i wystarczające. Jednak niekiedy pomimo stosowanych preparatów i kuracji przeciwłupieżowych problem nie znika. Należy wtedy skonsultować się z dermatologiem, znaleźć przyczynę choroby i dobrać właściwe leczenie.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.