Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?
Katarzyna Gmachowska

Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?

Łuszczyca u niemowląt i dzieci to przewlekła choroba zapalna skóry, która nastręcza wielu trudności małym pacjentom. Na skórze dziecka pojawiają się zmiany (grudki) pokryte tzw. blaszką łuszczycową przypominającą łuskę. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale duży wpływ na jej pojawienie się mają czynniki genetyczne. W jaki sposób się ją leczy? Jak wygląda profilaktyka łuszczycy u dzieci?

Łuszczyca jest zapalną chorobą skóry występującą najczęściej rodzinnie. Typowe zmiany łuszczycowe mają postać ograniczonych, czerwonobrunatnych grudek na skórze, najczęściej łokci, kolan, pośladków, stóp, dłoni lub skórze owłosionej głowy. Zmiany te pokryte są srebrzystoszarą, nawarstwiającą się łuską.  

Przyczyny łuszczycy u niemowląt i dzieci 

Łuszczyca (łac. psoriasis) jest przewlekłą chorobą zapalną skóry o etiologii prawdopodobnie autoimmunologicznej. Często występuje u osób z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku łuszczycy oraz ma tendencję do samoistnego ustępowania i nawracania. Choroba ta u dzieci zazwyczaj rozwija się ok. 10. roku życia, jednakże zdarza się, że zmiany łuszczycowe występują już u niemowląt. Łuszczyca u dzieci ma najczęściej łagodny przebieg i dobrze reaguje na leczenie miejscowe.  

W przebiegu łuszczycy obserwuje się skrócenie czasu dojrzewania komórek naskórka, co prowadzi do pogrubienia naskórka i tworzenia grubych warstw martwych komórek w postaci twardych łusek. W niektórych przypadkach zmianom skórnym, typowym dla łuszczycy, towarzyszy łuszczycowe zapalenie stawów.

Podobnie jak u dorosłych, dzieci z rozpoznaną łuszczycą mają zwiększoną tendencję do rozwoju hiperlipidemii, otyłości, cukrzycy oraz depresji i stanów lękowych.  

Do czynników wyzwalających powstanie zmian łuszczycowych u osób predysponowanych genetycznie oraz nawrotów łuszczycy należą ostre oraz przewlekłe infekcje np. angina bakteryjna, próchnica, zapalenie zatok, a także stres, spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, niektóre leki, nadmierne opalanie i mechaniczne uszkodzenia skóry.  

Należy pamiętać, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, nie można się nią zarazić od chorej osoby nawet w przypadku bezpośredniego kontaktu ze zmianami skórnymi.  

Łuszczyca u dziecka – objawy  

Pierwszym objawem łuszczycy u dziecka są dobrze ograniczone, płaskie, czerwonobrunatne grudki na skórze, najczęściej łokci, kolan, pośladków, stóp, dłoni lub skórze owłosionej głowy. Zmiany te pokryte są srebrzystoszarą, nawarstwiającą się łuską, czyli tzw. blaszką łuszczycową.  

Opisywane zmiany łuszczycowe u dzieci stopniowo mogą się powiększać i występować w innych miejscach. Po zdrapaniu łuski powierzchnia zmiany jest błyszcząca (jest to tzw. objaw świecy stearynowej, ang. candle sign), natomiast po zadrapaniu niezajętej przez łuszczycę skóry po ok. 8–14 dniach rozwijają się na niej typowe zmiany łuszczycowe (jest to objaw Koebnera (Köbnera)).  

Łuszczycy skórnej u dzieci często towarzyszą zmiany łuszczycowe na płytce paznokciowej określane mianem naparstkowania, gdyż mają postać licznych wgłębień na paznokciach lub ich spełzania. Świąd skóry występuje częściej u dzieci niż u dorosłych chorujących na łuszczycę.  

Polecane dla Ciebie

Rozpoznanie łuszczycy u dzieci  

Rozpoznanie łuszczycy u dzieci stawia się na podstawie charakterystycznych zmian skórnych oraz dodatniego wywiadu rodzinnego w kierunku występowania tej choroby. Aby potwierdzić rozpoznanie, można pobrać wycinek skóry i wykonać badanie histopatologiczne, uzyskując obraz typowych zmian w naskórku. 

 U dzieci najczęstszym typem łuszczycy jest łuszczyca plackowata. Często pierwszym miejscem pojawienia się zmian łuszczycowych jest owłosiona skóra głowy.  

U niemowląt zmiany skórne w przebiegu łuszczycy typowo występują w okolicy pieluszkowej. Często występującą odmianą łuszczycy u dzieci jest łuszczyca drobnogrudkowa, która bywa poprzedzona infekcją paciorkowcową górnych dróg oddechowych.  

Rzadko występującymi u dzieci typami łuszczycy są: krostkowa (której towarzyszy gorączka, bóle stawów i osłabienie), łuszczyca krostkowa dłoni i stóp oraz erytrodemia łuszczycowa.  

Leczenie łuszczycy u niemowląt i dzieci  

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą o nawrotowym charakterze, dotąd nie znamy sposobów jej całkowitego wyleczenia. Lekarz wybierając sposób leczenia, bierze pod uwagę odmianę oraz zaawansowanie kliniczne choroby, wiek oraz stan ogólny pacjenta, a także stopień współpracy.  

Zdecydowana większość dzieci, u których występuje łuszczyca, ma łagodny przebieg choroby, zazwyczaj dobrze reagujący na leczenie miejscowe.   

Do preparatów najczęściej stosowanych w terapii łuszczycy u dzieci zaliczamy: 

  • emolienty dla dzieci – nawilżają i utrzymują nawodnienie skóry, co ogranicza świąd; pozwalają także na ograniczenie ilości stosowanych preparatów przeciwzapalnych,
  • preparaty keratolityczne – zawierają kwas salicylowy, siarkę lub mocznik. Pozwalają na usunięcie łusek łuszczycowych, co stanowi pierwszy etap leczenia zmian, gdyż po usunięciu martwych komórek dochodzi łatwiejszej penetracji leków w głąb skóry. Należy pamiętać, aby nie usuwać mechanicznie blaszek łuszczycowych np. poprzez zdrapywanie. Preparatów z kwasem salicylowym nie należy stosować u dzieci poniżej 2. roku życia, 
  • dziegcie – wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Mają ciemny kolor, co powoduje plamienie odzieży i pościeli, a także specyficzny zapach. Podczas stosowania dziegci należy unikać ekspozycji skóry na słońce,  
  • ditranol – ma działanie przeciwzapalne i antyproliferacyjne, cechuje się wysoką skutecznością w leczeniu łuszczycy,
  • glikokortykosteroidy (GSK) – mają działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe i antyproliferacyjne. Maści z GSK należy stosować jak najkrócej, do uzyskania poprawy klinicznej, gdyż mogą powodować powstawanie rozstępów skórnych, ścieńczenie skóry i teleangiektazje,
  • miejscowe inhibitory kalcyneuryny – takrolimus i pimekrolimus – należą do niesteroidowych leków przeciwzapalnych, 
  • analogi witaminy D – mają działanie przeciwzapalne i antyproliferacyjne; często są stosowane razem z GSK,
  • miejscowe retinoidy – mają działanie przeciwzapalne i normalizują podziały komórek naskórka.  

Do pozostałych metod leczenia łuszczycy, wykorzystywanych zwłaszcza w chorobie o umiarkowanym i ciężkim przebiegu, zaliczamy: 

Fototerapię – polega na naświetlaniu skóry dziecka lampami emitującymi promienie UVB. Fototerapia jest dobrze tolerowana i może być zastosowana u współpracujących dzieci. W trakcie leczenia naświetlaniami lampami UVB na co dzień należy nosić okulary przeciwsłoneczne oraz unikać opalania skóry. Fototerapia wysusza skórę, dlatego bardzo ważne jest stosowanie emolientów. Często jest stosowana razem z lekami miejscowymi.  

Leczenie biologiczne – w Polsce do leczenia ciężkich postaci łuszczycy u dzieci zarejestrowane są preparaty zawierające antagonistów TNF-α – adalimumab i etanercept. Stosowane są w leczeniu najcięższych postaci łuszczycy.  

Cyklosporyna, retinoidy i metotreksat – stosowane przez dermatologów w przebiegu ciężkiej postaci łuszczycy. W trakcie ich stosowania należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza.  

Wskazówki dla rodziców dzieci chorych na łuszczycę  

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą skóry charakteryzującą się okresami remisji i nawrotów, dlatego ważne jest przestrzeganie zasad profilaktyki takich jak: 

  • prawidłowa higiena skóry dziecka oraz stosowanie preparatów emolientowych,
  • stosowanie na blaszki łuszczycowe preparatów zawierających mocznik lub kwas salicylowy, 
  • ochrona skóry dziecka przed mechanicznymi uszkodzeniami, otarciami,
  • nie należy zdrapywać zmian skórnych,
  • unikanie dymu tytoniowego, 
  • dieta bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe (ryby, oleje), 
  • dieta z ograniczeniem kakao, kawy, ostrych przypraw, podrobów, 
  • unikanie długich kąpieli oraz stosowania gąbek do mycia, gdyż mogą podrażniać skórę,
  • unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce,
  • nie należy stosować kosmetyków zawierających sztuczne barwniki, alkohol,
  • należy unikać zakładania odzieży z wełny lub lnu, gdyż mogą powodować nasilanie się objawów skórnych,
  • regularne wizyty u stomatologa, gdyż próchnica może powodować nawroty choroby,
  • ograniczenie stresu, opieka psychologiczna,
  • prawidłowa dla wieku aktywność fizyczna, unikanie rozwoju otyłości. 
  1. J. Narbutt, Łuszczyca u dzieci- aktualny stan wiedzy, „Pediatria po Dyplomie”, nr 6 2014.  
  2. S. Dogra, I. Kaur, Łuszczyca wieku dziecięcego, „Dermatologia po Dyplomie”, nr 5 2012. 
  3. K.N. Shah, Diagnosis and treatment of pediatric psoriasis: current and future, “American Journal of Clinical Dermatology”, no 14 2013. 
  4. H. Valdimarsson, The genetic basis of psoriasis, "Clinical Dermatology”, nr 25 2007. 
  5. J.W. Varni, Health-related quality of life of pediatric patients with moderate to severe plaque psoriasis: comparisons to four common chronic diseases, “European Journal of Pediatrics”, nr 171 2012. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Przezierność karkowa – przebieg badania, skuteczność i cena

    Ocena przezierności karkowej to badanie, które pozwala lekarzowi na ocenę zbiorniczka płynu znajdującego się w karku każdego płodu. Dzięki niemu lekarz może zdiagnozować różne wady genetyczne dziecka, jak np. zespół Downa. Jest to badanie przesiewowe, które choć wykazuje bardzo wysoką czułość w wykrywaniu poważnych wad u płodu, tak nigdy nie osiąga 100% skuteczności. Jednak mimo to jest badaniem, które dostarcza wielu informacji na temat rozwoju dziecka i wykonuje się je na całym świecie.

  • Czego nie robić, kiedy dziecko ma gorączkę? Najczęstsze błędy

    Kiedy dziecko jest chore i ma gorączkę, rodzice próbują zbić ją za wszelką cenę. Gorączka u dzieci sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jak sobie z nią poradzić? Które domowe sposoby na gorączkę u dziecka mogą wyrządzić mu więcej szkody niż korzyści?

  • Objawy chorób serca u dzieci

    Przyczyn wad serca u dzieci może być wiele. Zalicza się do nich czynniki genetyczne, środowiskowe, a także infekcje przebyte przez kobietę w okresie ciąży. Sposób leczenia dobierany jest w zależności od występującego schorzenia. Czy obserwując swojego malucha, należy przyjrzeć się niespecyficznym objawom, które mogłyby wskazywać na wadę serca dziecka?

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij