Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?
Katarzyna Gmachowska

Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?

Łuszczyca u niemowląt i dzieci to przewlekła choroba zapalna skóry, która nastręcza wielu trudności małym pacjentom. Na skórze dziecka pojawiają się zmiany (grudki) pokryte tzw. blaszką łuszczycową przypominającą łuskę. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale duży wpływ na jej pojawienie się mają czynniki genetyczne. W jaki sposób się ją leczy? Jak wygląda profilaktyka łuszczycy u dzieci?

Łuszczyca jest zapalną chorobą skóry występującą najczęściej rodzinnie. Typowe dla niej zmiany skórne mają postać ograniczonych, czerwonobrunatnych grudek na skórze, najczęściej łokci, kolan, pośladków, stóp, dłoni lub skórze owłosionej głowy. Zmiany te pokryte są białą lub srebrzystoszarą, nawarstwiającą się łuską. 

Spis treści:

  1. Przyczyny łuszczycy u niemowląt i dzieci
  2. Łuszczyca u dziecka – objawy
  3. Rozpoznanie łuszczycy u dzieci
  4. Początki łuszczycy u dzieci - zdjęcia
  5. Leczenie łuszczycy u dzieci
  6. Wskazówki dla rodziców dzieci chorych na łuszczycę  

Przyczyny łuszczycy u niemowląt i dzieci

Łuszczyca (łac. psoriasis) jest chorobą zapalną skóry o etiologii prawdopodobnie autoimmunologicznej. Często występuje u osób z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku łuszczycy oraz ma tendencję do samoistnego ustępowania i nawracania. Choroba ta u dzieci zazwyczaj rozwija się ok. 10. roku życia, jednakże zdarza się, że symptomy występują już u niemowląt. Łuszczyca wieku dziecięcego ma najczęściej łagodniejszy przebieg niż u osób dorosłych i dobrze reaguje na leczenie miejscowe.  

W przebiegu łuszczycy obserwuje się skrócenie czasu dojrzewania komórek naskórka, co prowadzi do pogrubienia naskórka i tworzenia grubych warstw martwych komórek w postaci twardych łusek. W niektórych przypadkach, zmianom skórnym, typowym dla łuszczycy, towarzyszy łuszczycowe zapalenie stawów. Podobnie jak u dorosłych, dzieci z rozpoznaną łuszczycą mają zwiększoną tendencję do rozwoju hiperlipidemii, otyłości, cukrzycy oraz depresji i stanów lękowych.  

Do czynników wyzwalających powstanie zmian łuszczycowych u osób predysponowanych genetycznie oraz nawrotów łuszczycy należą ostre oraz przewlekłe infekcje np. angina bakteryjna, próchnica, zapalenie zatok, a także stres, spożywanie alkoholu, palenie tytoniu, niektóre leki, nadmierne opalanie i mechaniczne uszkodzenia skóry.  

Należy pamiętać, że łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, nie można się nią zarazić od chorej osoby nawet w przypadku bezpośredniego kontaktu ze zmianami skórnymi.  

Łuszczyca u dziecka – objawy  

Pierwszym objawem łuszczycy u dziecka są wyraźnie ograniczone, płaskie, czerwonobrunatne grudki na skórze, najczęściej łokci, kolan, pośladków, stóp, dłoni lub skórze owłosionej głowy. Zmiany te pokryte są białą lub srebrzystoszarą, nawarstwiającą się łuską, czyli tzw. blaszką łuszczycową.  

Opisywane zmiany łuszczycowe u dzieci stopniowo mogą się powiększać i występować w innych miejscach. Po zdrapaniu łuski, powierzchnia zmiany jest błyszcząca (jest to tzw. objaw świecy stearynowej, ang. candle sign), natomiast po zadrapaniu niezajętej przez łuszczycę skóry po ok. 8–14 dniach rozwijają się na niej typowe zmiany (jest to objaw Koebnera (Köbnera)).  

Łuszczycy skórnej u dzieci często towarzyszą zmiany łuszczycowe na płytce paznokciowej określane mianem naparstkowania, gdyż mają postać licznych wgłębień na paznokciach lub ich spełzania. Świąd skóry występuje częściej u dzieci niż u dorosłych chorujących na łuszczycę, jednak reszta objawów i wygląd zmian w miejscach objętych zapaleniem skóry są bardzo podobne.

Powiązane produkty

Rozpoznanie łuszczycy u dzieci

Rozpoznanie łuszczycy u dzieci stawia się na podstawie charakterystycznych zmian skórnych oraz dodatniego wywiadu rodzinnego w kierunku występowania tej choroby. Aby potwierdzić rozpoznanie, można pobrać wycinek skóry i wykonać badanie histopatologiczne, uzyskując obraz typowych zmian w naskórku. Zdarza się, że pierwsze objawy tej choroby mylone są z atopowym zapaleniem skóry (AZS) czy egzemą

Same podtypy łuszczycy mogą różnić się nieco wyglądem objawów oraz miejscem ich występowania.

U dzieci najczęstszym typem łuszczycy jest łuszczyca plackowata. Często pierwszym miejscem pojawienia się zmian jest owłosiona skóra głowy.   U niemowląt zmiany skórne w przebiegu łuszczycy typowo występują w okolicy pieluszkowej.

Z kolei często występującą odmianą łuszczycy u najmłodszych dzieci i niemowląt jest łuszczyca drobnogrudkowa, która bywa poprzedzona infekcją paciorkowcową górnych dróg oddechowych. 

Rzadko występującymi u dzieci typami łuszczycy są: krostkowa (której towarzyszy gorączka, bóle stawów i osłabienie), łuszczyca krostkowa dłoni i stóp oraz erytrodemia łuszczycowa.  

Początki łuszczycy u dzieci - zdjęcia

Choroba ta rozpoczyna się najczęściej od jednego ogniska zmian, które stopniowo mogą się powiększać, a następnie pojawiać w kolejnych partiach ciała. Z początku zmiany są zwykle nieco bledsze, a stopień nasilenia łuszczenia się skóry jest średni. Z czasem stają się one nieco bardziej pogrubione, twardsze, jeszcze intensywniej odcinające się od zdrowej skóry, a łuska (również pogrubiona) odchodzi od nich większymi płatkami.

Początki łuszczycy - zdjęcia
Początki łuszczycy (zdjęcia)
Rozwinięta łuszczyca - zdjęcia
Rozwinięte objawy łuszczycy (zdjęcia)

Leczenie łuszczycy u dzieci

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą o nawrotowym charakterze, dotąd nie znamy sposobów jej całkowitego wyleczenia. Lekarz wybierając sposób leczenia, bierze pod uwagę odmianę oraz zaawansowanie kliniczne choroby, wiek oraz stan ogólny pacjenta, a także stopień współpracy. Zdecydowana większość dzieci, u których występuje łuszczyca, ma łagodny przebieg choroby, zazwyczaj dobrze reagujący na leczenie miejscowe.   

Do preparatów najczęściej stosowanych w terapii łuszczycy u dzieci zaliczamy: 

  • emolienty dla dzieci – nawilżają i utrzymują nawodnienie skóry, co ogranicza świąd; pozwalają także na ograniczenie ilości stosowanych preparatów przeciwzapalnych,
  • preparaty keratolityczne – zawierają kwas salicylowy, siarkę lub mocznik. Pozwalają na usunięcie łusek łuszczycowych, co stanowi pierwszy etap leczenia zmian, gdyż po usunięciu martwych komórek dochodzi łatwiejszej penetracji leków w głąb skóry. Należy pamiętać, aby nie usuwać mechanicznie blaszek łuszczycowych np. poprzez zdrapywanie. Preparatów z kwasem salicylowym nie należy stosować u dzieci poniżej 2. roku życia, 
  • dziegcie – wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwświądowe. Mają ciemny kolor, co powoduje plamienie odzieży i pościeli, a także specyficzny zapach. Podczas stosowania dziegci należy unikać ekspozycji skóry na słońce,  
  • ditranol – ma działanie przeciwzapalne i antyproliferacyjne, cechuje się wysoką skutecznością w leczeniu łuszczycy,
  • glikokortykosteroidy (GSK) – mają działanie przeciwzapalne, przeciwświądowe i antyproliferacyjne. Maści z GSK należy stosować jak najkrócej, do uzyskania poprawy klinicznej, gdyż mogą powodować powstawanie rozstępów skórnych, ścieńczenie skóry i teleangiektazje,
  • miejscowe inhibitory kalcyneuryny – takrolimus i pimekrolimus – należą do niesteroidowych leków przeciwzapalnych, 
  • analogi witaminy D – mają działanie przeciwzapalne i antyproliferacyjne; często są stosowane razem z GSK,
  • miejscowe retinoidy – mają działanie przeciwzapalne i normalizują podziały komórek naskórka.  

Do pozostałych metod leczenia łuszczycy, wykorzystywanych zwłaszcza w chorobie o umiarkowanym i ciężkim przebiegu, zaliczamy: 

Fototerapię – polega na naświetlaniu skóry dziecka lampami emitującymi promienie UVB. Fototerapia jest dobrze tolerowana i może być zastosowana u współpracujących dzieci. W trakcie leczenia naświetlaniami lampami UVB na co dzień należy nosić okulary przeciwsłoneczne oraz unikać opalania skóry. Fototerapia wysusza skórę, dlatego bardzo ważne jest stosowanie emolientów. Często jest stosowana razem z lekami miejscowymi.  

Leczenie biologiczne – w Polsce do leczenia ciężkich postaci łuszczycy u dzieci zarejestrowane są preparaty zawierające antagonistów TNF-α – adalimumab i etanercept. Stosowane są w leczeniu najcięższych postaci łuszczycy.  

Cyklosporyna, retinoidy i metotreksat – stosowane przez dermatologów w przebiegu ciężkiej postaci łuszczycy. W trakcie ich stosowania należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza.  

Wskazówki dla rodziców dzieci chorych na łuszczycę  

Łuszczyca jest przewlekłą chorobą skóry charakteryzującą się okresami remisji i nawrotów, dlatego ważne jest przestrzeganie zasad profilaktyki takich jak: 

  • prawidłowa higiena skóry dziecka oraz stosowanie preparatów emolientowych,
  • stosowanie na blaszki łuszczycowe preparatów zawierających mocznik lub kwas salicylowy, 
  • ochrona skóry dziecka przed mechanicznymi uszkodzeniami, otarciami, nie należy zdrapywać zmian skórnych,
  • unikanie dymu tytoniowego, 
  • dieta bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe (ryby, oleje), 
  • dieta z ograniczeniem kakao, kawy, ostrych przypraw, podrobów, 
  • unikanie długich kąpieli oraz stosowania gąbek do mycia, gdyż mogą podrażniać skórę,
  • unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce,
  • nie należy stosować kosmetyków zawierających sztuczne barwniki czy alkohol,
  • należy unikać zakładania odzieży z wełny lub lnu, gdyż mogą powodować nasilanie się objawów skórnych,
  • regularne wizyty u stomatologa, gdyż próchnica może powodować nawroty choroby,
  • ograniczenie stresu, opieka psychologiczna,
  • prawidłowa dla wieku aktywność fizyczna, unikanie rozwoju otyłości. 
  1. J. Narbutt, Łuszczyca u dzieci- aktualny stan wiedzy, „Pediatria po Dyplomie”, nr 6 2014.  
  2. S. Dogra, I. Kaur, Łuszczyca wieku dziecięcego, „Dermatologia po Dyplomie”, nr 5 2012. 
  3. K.N. Shah, Diagnosis and treatment of pediatric psoriasis: current and future, “American Journal of Clinical Dermatology”, no 14 2013. 
  4. H. Valdimarsson, The genetic basis of psoriasis, "Clinical Dermatology”, nr 25 2007. 
  5. J.W. Varni, Health-related quality of life of pediatric patients with moderate to severe plaque psoriasis: comparisons to four common chronic diseases, “European Journal of Pediatrics”, nr 171 2012. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij