Jak często karmić niemowlę?
Monika Jodłowska

Jak często karmić niemowlę?

Specjaliści w dziedzinie laktacji zalecają karmienie piersią „na żądanie”. W praktyce jednak „żądanie” karmienia powinno być systematyczne, trwać określony czas i powodować prawidłowe przybieranie dziecka na wadze.

„Skóra do skóry”, kangurowanie

W pierwszych chwilach po porodzie, o ile stan dziecka i matki na to pozwala, noworodek jest kładziony na brzuch matki. Pierwszy kontakt „skóra do skóry” powinien trwać nieprzerwanie przez 2 godziny. Według Standardu Opieki Okołoporodowej wszystkie czynności jak ważenie, mierzenie czy badanie dziecka, powinny nastąpić po kontakcie „skóra do skóry”. W czasie trwania kontaktu, czyli tak zwanego kangurowania, dochodzi do kolonizacji dziecka florą bakteryjną ze skóry matki. Dziecko wyrównuje oddech, tętno i temperaturę po porodzie, leżąc w ramionach mamy, słyszy bicie jej serca, co działa uspokajająco. Dla matki korzyści są równie ważne. Badania dowodzą, że kangurujące kobiety nie tylko mają więcej pokarmu i dłużej karmią piersią, ale też są znacznie mniej podatne na tzw. baby blues oraz depresję poporodową. W czasie dwóch pierwszych godzin noworodek powinien być przystawiony do piersi lub zainicjować przystawienie. Najczęściej 30-40 minut po porodzie noworodek sam zaczyna szukać piersi. Dziecko dzięki odruchom takim jak pełzanie i szukanie znajdzie pierś mamy. Za ułatwienie dla niewidzącego zbyt wyraźnie noworodka część badaczy uznaje ciemnienie otoczki na piersi. Dziecko powoli otwiera oczy, wysuwa język, zaczyna otwierać usta, a następnie podnosi główkę i szuka piersi, jego dłonie zaciskają się i otwierają, zaczyna pełzać ku piersi mamy.

Pierwsze karmienie – czas po porodzie

Pierwsze krople pokarmu to tak zwana siara – ciemnożółta lub wręcz pomarańczowa substancja. Pierwszy pokarm jest bardzo istotny, ponieważ zawiera przeciwciała z klasy sIgA, które wyścielają przewód pokarmowy i układ oddechowy dziecka, chroniąc przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Następne karmienie może odbyć się nawet po 12 godzinach od pierwszego poporodowego karmienia. Po porodzie dziecko ma zwykle obniżoną aktywność i dlatego można odstąpić od przystawiania go do piersi. Kolejną próbę można podjąć po 6 godzinach. Po pierwszej dobie mama powinna już motywować dziecko do ssania piersi regularnie. Początek laktacji powinien być intensywny, aby utrzymać na wysokim poziomie hormony, takie jak oksytocyna i prolaktyna. Dziecko należy wybudzać do piersi po ok. 3 godzinach, licząc od początku ostatniego karmienia, i proponować pierś po minimum 15 minut każdą. W nocy przerwy między karmieniami nie powinny być dłuższe niż 4 godziny, licząc od początku ostatniego karmienia.

Polecane dla Ciebie

Stymulacja laktatorem – po co, kiedy i jak

Jeżeli dziecko nie jest w stanie przystawić się do piersi i nie zainicjuje laktacji, należy skonsultować się z doradcą laktacyjnym i podjąć próby stymulacji laktatorem. Jeśli mama nie przystawia dziecka do piersi z różnych względów (np. konieczności rozdzielenia dziecka i mamy, czasowego przebywania dziecka na oddziale neonatologicznym, trudności z brodawkami sutkowymi), powinna jak najszybciej podjąć stymulację za pomocą laktatora w regularnych odstępach. Najpopularniejszy system stymulacji za pomocą laktatora jednofazowego to: 5-7 minut na jednej piersi, 5-7 minut na drugiej piersi, następnie 3-5 minut na pierwszej piersi i 3-5 minut na drugiej piersi, powrót na pierś pierwszą przez 2-3 minuty i druga również 2-3 minuty. Cała stymulacja powinna trwać 20-30 minut. W przypadku laktatorów dwufazowych należy stymulować każdą z piersi nieprzerwanie przez 10-15 minut. Czas odciągania jest taki sam jak w przypadku laktatora jednofazowego, 20-30 minut. Jeśli kobieta posiada laktator dwufazowy z dwoma końcówkami, może odciągać pokarm jednocześnie z obu piersi przez 10-15 minut. Laktator dwufazowy w początkowej fazie pracy inicjuje wypływ pokarmu poprzez szybką pracę, a następnie seria zassań przechodzi w tryb wolniejszy. Czas odciągania na laktatorze dwufazowym liczy się od momentu pojawienia się pierwszych kropel pokarmu. Według badań, jeśli nie podjęto skutecznej próby przystawiania dziecka do piersi lub nie stymulowano piersi laktatorem w ciągu pierwszych 3 dni, to szanse na powodzenie laktacyjne maleją.

Nawał pokarmowy

Dzieci w pierwszych dniach po porodzie mogą zgłaszać się po jedzenie często i nieregularnie. Kobieta może mieć wrażenie, że dziecko chce ssać pierś cały czas, bez chwili odpoczynku. Wystąpienie między 2 a 4 dobą tak zwanego nawału pokarmowego (czyli przepełnienia i powiększenia się obu piersi) jest naturalnym procesem uwarunkowanym hormonalnie. Zdarza się, że piersi są cieplejsze, ale nie bolesne. Wypełnienie szczególnie czują kobiety z mniejszym biustem.

Podczas nawału pokarmowego przystawianie „na żądanie” jest bardziej inicjatywą kobiety, której ssanie dziecka przynosi ulgę. W tym czasie kobieta szczególnie powinna proponować dziecku obie piersi. Karmienie przynosi uczucie ulgi i poprawy komfortu. W celu ułatwienia dziecku uchwycenia brodawki mama może odciągnąć ręcznie lub laktatorem kilka kropel dla zmiękczenia gruczołu. Pomaga ciepły okład lub prysznic przed karmieniem. Prysznic będzie dodatkowo delikatnie masował pierś.

Po nakarmieniu dziecka, jeśli piersi nadal są ciężkie i wypełnione, można odciągnąć pokarm laktatorem – ale tylko do poczucia ulgi, nigdy do końca – i zastosować zimny okład. Mimo że nie ma potwierdzenia w badaniach naukowych skuteczności okładów z liści kapusty, kobiety chętnie wybierają tę metodę. Ulgę odczuć można zwłaszcza wtedy, kiedy liście kapusty są schłodzone.

Karmienie piersią w pierwszych 2-4 tygodniach

W pierwszych 2-4 tygodniach od porodu następuje stabilizacja laktacji. Dziecko po porodzie może stracić do 10% masy urodzeniowej. Związanie jest to z oddaniem pierwszego stolca, czyli smółki, wymiotowaniem wodami płodowymi czy utratą wody w wyniku oddychania lub przez skórę.

Dziecko musi odzyskać masę urodzeniową do 14 dnia po porodzie. W przypadku braku przyrostu lub zbyt powolnego rośnięcia należy skonsultować się z doradcą laktacyjnym, który oceni, czy dziecko pobiera efektywnie pokarm, skoryguje technikę karmienia, oceni przyczynę braku przyrostu masy ciała.

Po drugim tygodniu życia, aż do końca 3 miesiąca, niemowlę powinno przybierać 180-220 gramów na tydzień. Dzieci karmione wyłącznie piersią mogą rosnąć znacznie szybciej.

Dziecko w pierwszych tygodniach może wykazywać nieregularną potrzebę ssania piersi. Jego aktywność zmienia się także w stosunku do pory doby. Jeśli dziecko nie wybudza się maksymalnie co 4 godziny, to należy zachęcić je do piersi.

Badania wykazały, że dzieci w wieku od 1 do 6 miesiąca ssą pierś średnio ok. 11 razy na dobę, przy czym powinny pobierać ok. 8 posiłków (raz jedna pierś, raz obie piersi). Czasem zdarza się, że dziecko ssie pierś w celu uspokojenia, a niekoniecznie zaspokojenia głodu.

Jeśli mama zauważy, że dziecko je częściej niż 8-12 razy na dobę, są to krótkie i częste sesje, to powinna skonsultować z ekspertem technikę karmienia piersią. W czasie stabilizacji laktacji powinno się karmić w nocy przynajmniej 1-2 razy, aby zapewnić odpowiednią stymulację gruczołu piersiowego i ochronę niepłodności laktacyjnej (metoda ta ma wysoką skuteczność, kiedy są spełnione ściśle określone warunki, m.in.: dziecko ma mniej niż 6 miesięcy, jest wyłącznie karmione piersią, a po 56 dniach od porodu u mamy nie występuje miesiączka).

Częstotliwość karmienia dziecka może być różna. Uwarunkowania osobnicze dziecka, okres laktacji jak również budowa piersi wpływają na zmienność częstości karmień. Podsumowując, dziecko, które prawidłowo przystawia się do piersi, wykazuje prawidłową technikę ssania, opróżnia prawidłowo pierś i zaspokaja głód, na ogół jest 8-10 razy przy piersi. Prawidłowe i częste karmienie pobudza laktację u matki. Karmienie powinno być efektywne (czyli skutkować prawidłowymi przyrostami masy ciała) i trwać ok. 10 min z jednej piersi.

  1. Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Dz. U. 2018 poz. 1756, [online] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001756/O/D20181756.pdf, [dostęp:] 07.03.2019.
  2. Karmienie piersią w teorii i praktyce, pod red. M. Nehring-Gugulskiej i in., Medycyna Praktyczna, Kraków, 2017.
  3. K.G. Eriksen i in., Human milk composition and infant growth, „Current Opinion In Clinical Nutrition and Metabolic Care”, 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij