Jak często karmić niemowlę?
Monika Jodłowska

Jak często karmić niemowlę?

Specjaliści w dziedzinie laktacji zalecają karmienie piersią „na żądanie”. W praktyce jednak „żądanie” karmienia powinno być systematyczne, trwać określony czas i powodować prawidłowe przybieranie dziecka na wadze.

„Skóra do skóry”, kangurowanie

W pierwszych chwilach po porodzie, o ile stan dziecka i matki na to pozwala, noworodek jest kładziony na brzuch matki. Pierwszy kontakt „skóra do skóry” powinien trwać nieprzerwanie przez 2 godziny. Według Standardu Opieki Okołoporodowej wszystkie czynności jak ważenie, mierzenie czy badanie dziecka, powinny nastąpić po kontakcie „skóra do skóry”. W czasie trwania kontaktu, czyli tak zwanego kangurowania, dochodzi do kolonizacji dziecka florą bakteryjną ze skóry matki. Dziecko wyrównuje oddech, tętno i temperaturę po porodzie, leżąc w ramionach mamy, słyszy bicie jej serca, co działa uspokajająco. Dla matki korzyści są równie ważne. Badania dowodzą, że kangurujące kobiety nie tylko mają więcej pokarmu i dłużej karmią piersią, ale też są znacznie mniej podatne na tzw. baby blues oraz depresję poporodową. W czasie dwóch pierwszych godzin noworodek powinien być przystawiony do piersi lub zainicjować przystawienie. Najczęściej 30-40 minut po porodzie noworodek sam zaczyna szukać piersi. Dziecko dzięki odruchom takim jak pełzanie i szukanie znajdzie pierś mamy. Za ułatwienie dla niewidzącego zbyt wyraźnie noworodka część badaczy uznaje ciemnienie otoczki na piersi. Dziecko powoli otwiera oczy, wysuwa język, zaczyna otwierać usta, a następnie podnosi główkę i szuka piersi, jego dłonie zaciskają się i otwierają, zaczyna pełzać ku piersi mamy.

Pierwsze karmienie – czas po porodzie

Pierwsze krople pokarmu to tak zwana siara – ciemnożółta lub wręcz pomarańczowa substancja. Pierwszy pokarm jest bardzo istotny, ponieważ zawiera przeciwciała z klasy sIgA, które wyścielają przewód pokarmowy i układ oddechowy dziecka, chroniąc przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Następne karmienie może odbyć się nawet po 12 godzinach od pierwszego poporodowego karmienia. Po porodzie dziecko ma zwykle obniżoną aktywność i dlatego można odstąpić od przystawiania go do piersi. Kolejną próbę można podjąć po 6 godzinach. Po pierwszej dobie mama powinna już motywować dziecko do ssania piersi regularnie. Początek laktacji powinien być intensywny, aby utrzymać na wysokim poziomie hormony, takie jak oksytocyna i prolaktyna. Dziecko należy wybudzać do piersi po ok. 3 godzinach, licząc od początku ostatniego karmienia, i proponować pierś po minimum 15 minut każdą. W nocy przerwy między karmieniami nie powinny być dłuższe niż 4 godziny, licząc od początku ostatniego karmienia.

Powiązane produkty

Stymulacja laktatorem – po co, kiedy i jak

Jeżeli dziecko nie jest w stanie przystawić się do piersi i nie zainicjuje laktacji, należy skonsultować się z doradcą laktacyjnym i podjąć próby stymulacji laktatorem. Jeśli mama nie przystawia dziecka do piersi z różnych względów (np. konieczności rozdzielenia dziecka i mamy, czasowego przebywania dziecka na oddziale neonatologicznym, trudności z brodawkami sutkowymi), powinna jak najszybciej podjąć stymulację za pomocą laktatora w regularnych odstępach. Najpopularniejszy system stymulacji za pomocą laktatora jednofazowego to: 5-7 minut na jednej piersi, 5-7 minut na drugiej piersi, następnie 3-5 minut na pierwszej piersi i 3-5 minut na drugiej piersi, powrót na pierś pierwszą przez 2-3 minuty i druga również 2-3 minuty. Cała stymulacja powinna trwać 20-30 minut. W przypadku laktatorów dwufazowych należy stymulować każdą z piersi nieprzerwanie przez 10-15 minut. Czas odciągania jest taki sam jak w przypadku laktatora jednofazowego, 20-30 minut. Jeśli kobieta posiada laktator dwufazowy z dwoma końcówkami, może odciągać pokarm jednocześnie z obu piersi przez 10-15 minut. Laktator dwufazowy w początkowej fazie pracy inicjuje wypływ pokarmu poprzez szybką pracę, a następnie seria zassań przechodzi w tryb wolniejszy. Czas odciągania na laktatorze dwufazowym liczy się od momentu pojawienia się pierwszych kropel pokarmu. Według badań, jeśli nie podjęto skutecznej próby przystawiania dziecka do piersi lub nie stymulowano piersi laktatorem w ciągu pierwszych 3 dni, to szanse na powodzenie laktacyjne maleją.

Nawał pokarmowy

Dzieci w pierwszych dniach po porodzie mogą zgłaszać się po jedzenie często i nieregularnie. Kobieta może mieć wrażenie, że dziecko chce ssać pierś cały czas, bez chwili odpoczynku. Wystąpienie między 2 a 4 dobą tak zwanego nawału pokarmowego (czyli przepełnienia i powiększenia się obu piersi) jest naturalnym procesem uwarunkowanym hormonalnie. Zdarza się, że piersi są cieplejsze, ale nie bolesne. Wypełnienie szczególnie czują kobiety z mniejszym biustem.

Podczas nawału pokarmowego przystawianie „na żądanie” jest bardziej inicjatywą kobiety, której ssanie dziecka przynosi ulgę. W tym czasie kobieta szczególnie powinna proponować dziecku obie piersi. Karmienie przynosi uczucie ulgi i poprawy komfortu. W celu ułatwienia dziecku uchwycenia brodawki mama może odciągnąć ręcznie lub laktatorem kilka kropel dla zmiękczenia gruczołu. Pomaga ciepły okład lub prysznic przed karmieniem. Prysznic będzie dodatkowo delikatnie masował pierś.

Po nakarmieniu dziecka, jeśli piersi nadal są ciężkie i wypełnione, można odciągnąć pokarm laktatorem – ale tylko do poczucia ulgi, nigdy do końca – i zastosować zimny okład. Mimo że nie ma potwierdzenia w badaniach naukowych skuteczności okładów z liści kapusty, kobiety chętnie wybierają tę metodę. Ulgę odczuć można zwłaszcza wtedy, kiedy liście kapusty są schłodzone.

Karmienie piersią w pierwszych 2-4 tygodniach

W pierwszych 2-4 tygodniach od porodu następuje stabilizacja laktacji. Dziecko po porodzie może stracić do 10% masy urodzeniowej. Związanie jest to z oddaniem pierwszego stolca, czyli smółki, wymiotowaniem wodami płodowymi czy utratą wody w wyniku oddychania lub przez skórę.

Dziecko musi odzyskać masę urodzeniową do 14 dnia po porodzie. W przypadku braku przyrostu lub zbyt powolnego rośnięcia należy skonsultować się z doradcą laktacyjnym, który oceni, czy dziecko pobiera efektywnie pokarm, skoryguje technikę karmienia, oceni przyczynę braku przyrostu masy ciała.

Po drugim tygodniu życia, aż do końca 3 miesiąca, niemowlę powinno przybierać 180-220 gramów na tydzień. Dzieci karmione wyłącznie piersią mogą rosnąć znacznie szybciej.

Dziecko w pierwszych tygodniach może wykazywać nieregularną potrzebę ssania piersi. Jego aktywność zmienia się także w stosunku do pory doby. Jeśli dziecko nie wybudza się maksymalnie co 4 godziny, to należy zachęcić je do piersi.

Badania wykazały, że dzieci w wieku od 1 do 6 miesiąca ssą pierś średnio ok. 11 razy na dobę, przy czym powinny pobierać ok. 8 posiłków (raz jedna pierś, raz obie piersi). Czasem zdarza się, że dziecko ssie pierś w celu uspokojenia, a niekoniecznie zaspokojenia głodu.

Jeśli mama zauważy, że dziecko je częściej niż 8-12 razy na dobę, są to krótkie i częste sesje, to powinna skonsultować z ekspertem technikę karmienia piersią. W czasie stabilizacji laktacji powinno się karmić w nocy przynajmniej 1-2 razy, aby zapewnić odpowiednią stymulację gruczołu piersiowego i ochronę niepłodności laktacyjnej (metoda ta ma wysoką skuteczność, kiedy są spełnione ściśle określone warunki, m.in.: dziecko ma mniej niż 6 miesięcy, jest wyłącznie karmione piersią, a po 56 dniach od porodu u mamy nie występuje miesiączka).

Częstotliwość karmienia dziecka może być różna. Uwarunkowania osobnicze dziecka, okres laktacji jak również budowa piersi wpływają na zmienność częstości karmień. Podsumowując, dziecko, które prawidłowo przystawia się do piersi, wykazuje prawidłową technikę ssania, opróżnia prawidłowo pierś i zaspokaja głód, na ogół jest 8-10 razy przy piersi. Prawidłowe i częste karmienie pobudza laktację u matki. Karmienie powinno być efektywne (czyli skutkować prawidłowymi przyrostami masy ciała) i trwać ok. 10 min z jednej piersi.

  1. Rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej, Dz. U. 2018 poz. 1756, [online] http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001756/O/D20181756.pdf, [dostęp:] 07.03.2019.
  2. Karmienie piersią w teorii i praktyce, pod red. M. Nehring-Gugulskiej i in., Medycyna Praktyczna, Kraków, 2017.
  3. K.G. Eriksen i in., Human milk composition and infant growth, „Current Opinion In Clinical Nutrition and Metabolic Care”, 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij