
Depresja poporodowa – skąd się bierze? Jak sobie z nią radzić?
Powitanie na świecie nowego członka rodziny wiąże się nie tylko z radością, ale i nowymi, dotąd nieznanymi obowiązkami, które mogą wywołać stres, przeciążenie oraz wiele innych negatywnych emocji. Szacuje się, że depresja poporodowa dotyka od 5 do 25 proc. kobiet na całym świecie. Co to jest depresja poporodowa? Jakie są jej przyczyny i jak ją leczyć?
- Depresja poporodowa – objawy. Kiedy pojawia się depresja po porodzie?
- Jakie są objawy depresji poporodowej?
- Depresja poporodowa – przyczyny
- Depresja poporodowa – leczenie
- Jak wspierać kobietę w depresji poporodowej?
- Depresja poporodowa a baby blues
- Jak długo trwa depresja po porodzie? Czy depresja poporodowa mija?
- Czy na depresję poporodową zapadają też mężczyźni?
Depresja poporodowa – objawy. Kiedy pojawia się depresja po porodzie?
Po jakim czasie objawia się depresja poporodowa? Według ICD-10 zaburzenie to występuje u młodych mam w ciągu 6 tygodni, a więc około 42 dni po porodzie. Z kolei zgodnie z DSM-5 symptomy depresji pojawiają się już w ciągu 4 tygodni po porodzie. Większość specjalistów jest jednak zdania, że przypadłość ta może rozwinąć się w ciągu roku po porodzie, a nawet później.
Jakie są objawy depresji poporodowej?
Wśród głównych symptomów wymienia się:
- obniżenie nastroju,
- przygnębienie,
- brak energii i motywacji do działania,
- brak odczuwania przyjemności z aktywności, które kiedyś sprawiały radość,
- izolowanie się od innych osób,
- płaczliwość,
- problemy z koncentracją uwagi,
- obniżoną samoocenę, szczególnie jeśli chodzi o widzenie siebie w roli matki.
Zaburzenie to objawia się również w relacji matka-dziecko. Kobieta może wówczas odczuwać poczucie winy i uważać, że jest złą matką, że nie potrafi zajmować się odpowiednio swoim dzieckiem. Ponadto kobietę z depresją poporodową może cechować wysoki poziom lęku o zdrowie lub życie dziecka.
W przebiegu choroby obserwowane są także objawy psychosomatyczne, takie jak bóle głowy, spadek libido, problemy ze snem, wzrost lub spadek masy ciała.
Depresja poporodowa – przyczyny
Przyczyny depresji poporodowej nie zostały do końca poznane. Wpływ na jej rozwój może mieć bowiem wiele zmiennych. Do czynników ryzyka można zaliczyć m.in.:
- brak wsparcia społecznego,
- niski status społeczny,
- problemy finansowe,
- stany depresyjne w przeszłości,
- wcześniejsze poronienie lub śmierć dziecka,
- poród przez cesarskie cięcie,
- przedwczesny poród,
- komplikacje w trakcie ciąży/porodu,
- wysoki poziom lęku w trakcie ciąży,
- obawy o dziecko i jego stan zdrowia,
- przeciążenie nowymi obowiązkami (zmęczenie psychiczne i fizyczne),
- tęsknotę za dawnym trybem życia,
- lęk przed wejściem w nową rolę.
Depresja poporodowa – leczenie
Wiele osób zastanawia się, czy można wyleczyć depresję poporodową. Jest to jak najbardziej możliwe, a leczenie zależne będzie od indywidualnego przypadku i nasilenia objawów. W cięższych przypadkach zaburzenia psychiatra może zlecić leczenie farmakologiczne, niemniej jednak na efekty farmakoterapii trzeba poczekać kilka tygodni. Leki natomiast dostosowywane są zawsze indywidualnie.
Współcześnie w większości przypadków psychiatrzy stosują farmakoterapię, która jest bezpieczna i dozwolona podczas karmienia piersią. Za jedną ze skutecznych form leczenia uznawana jest także psychoterapia, głównie psychoterapia poznawczo-behawioralna.
Niestety, badania pokazują, że tylko ok. 15 proc. kobiet cierpiących z powodu depresji poporodowej szuka wsparcia u specjalistów. Warto jednak wiedzieć, że nieleczona choroba może nieść za sobą wiele poważnych konsekwencji nie tylko dla matki, ale i dla dziecka, dlatego depresja każdorazowo powinna zostać poddana leczeniu.
Jak wspierać kobietę w depresji poporodowej?
Jak pomóc kobiecie w depresji poporodowej? Przede wszystkim ogromną rolę odgrywa realne wsparcie bliskich osób. Warto okazać kobiecie zrozumienie, zaproponować pomoc w szukaniu specjalisty i w codziennych obowiązkach, np. w opiece nad dzieckiem, w sprzątaniu czy w zakupach spożywczych. Co najważniejsze, depresji poporodowej nie można bagatelizować, jest to bowiem choroba śmiertelna, która może doprowadzić do tragedii.
Depresja poporodowa a baby blues
Mówiąc o depresji poporodowej, należy także odróżnić ją od baby blues. Baby blues, a właściwie tzw. smutek poporodowy to stan, który pojawia się u większości kobiet (ok. 85 proc.) w okolicy 3-5 dnia połogu. Baby blues może objawiać się podobnie do depresji, ale jego symptomy będą mniej nasilone. Smutek poporodowy w przeciwieństwie do depresji mija po około 2 tygodniach. Przedłużający się baby blues nie powinien być jednak bagatelizowany, ponieważ jest on czynnikiem rozwoju depresji poporodowej, dlatego w tym okresie również bardzo istotne jest okazanie kobiecie odpowiedniego wsparcia.

Jak długo trwa depresja po porodzie? Czy depresja poporodowa mija?
Nie da się jednoznacznie określić, ile trwa to zaburzenie nastroju. Zazwyczaj depresja ma swój początek w ciągu pierwszych tygodni od urodzenia dziecka. Natomiast czas jej trwania zależny będzie od tego, jakie działania zostaną podjęte przez kobietę cierpiącą na depresję, bowiem nieleczona depresja może trwać nawet latami.
Wiele osób zastanawia się, czy depresja mija samoistnie. Warto wiedzieć, że jest to poważna i śmiertelna choroba, dlatego kobieta, która się z nią zmaga, nie powinna być pozostawiona sama sobie. Depresja każdorazowo wymaga wsparcia specjalisty: psychologa, psychiatry lub psychoterapeuty.
Czy na depresję poporodową zapadają też mężczyźni?
Wśród czynników ryzyka rozwoju męskiej depresji poporodowej wymienia się natomiast strach związany z narodzinami dziecka i wejściem w nową rolę społeczną, brak zatrudnienia, zaburzenia depresyjne, poczucie odtrącenia przez partnerkę, uczucie przeciążenia. Co więcej, jeżeli objawy depresji występują u partnerki, wówczas ryzyko wystąpienia tego zaburzenia nastroju u mężczyzny wynosi ponad 50 proc.