Pandan – azjatycka wanilia. Co to za przyprawa i do czego może przydać się w kuchni?

Co to jest pandan?

Pandan (Pandanus amaryllifolius Roxb.) to azjatycka roślina, nazywana przez mieszkańców ich „wanilią”. Rośnie w kępach i posiada cienkie oraz ostre na krawędziach, przypominające miecze liście. Odznacza się orzechowo-waniliowym posmakiem i neonowo-zieloną barwą. Używa się jej do przygotowania zarówno dań wytrawnych, jak i słodkich. Prócz walorów smakowych, podobno posiada również szereg właściwości korzystnych dla zdrowia człowieka. 

Pandan, a jego właściwości prozdrowotne

W literaturze naukowej niestety nie ma zbyt wiele informacji na temat właściwości prozdrowotnych pandanu, a przynajmniej nie takich potwierdzonych silnymi badaniami. Dostępne dane wskazują na obecność w liściach flawonoidów, witaminy E oraz kwasu askorbinowego, a także związku pandaniny. Barwę roślina zawdzięcza chlorofilom i karotenoidom. 

To za sprawą wymienionych związków, pandan miałby posiadać właściwości przeciwzapalne, a ponadto przeciwwirusowe – przeciwko wirusowi opryszczki ludzkiej albo wirusowi grypy. Istotna zdolność do neutralizowania wolnych rodników, miałaby z kolei pozwalać na redukcję ryzyka rozwoju wybranych chorób – np. sercowo-naczyniowych albo nowotworowych*. 

Jak wykorzystać pandan w kuchni?

Dodatek pandanu do potraw, nadaje im orzeźwiającego i przyjemnego smaku oraz zapachu. Z tego powodu, w kuchni azjatyckiej wykorzystuje się go do podkręcenia „płaskich” walorów ryżu – jako naturalny wzmacniacz, a także dla zachowania soczystości kurczaka (poprzez jego zawiniecie w liście) oraz urozmaicenia deserów takich jak lody, kisiele czy galaretki. Dzięki temu, że pandan stanowi naturalny barwnik, jego połączenie z przykładowo ciastem naleśnikowym pozwoli na zabawę wyglądem naleśników – nada im wspomniany neonowo-zielony kolor. Podobnie jak z popularnymi ciastami ze szpinakiem, również i z pandanem można w ten sposób poeksperymentować. 

Niesamowicie wygląda również galaretka „pokolorowana” pandanem, gulasz czy zupa krem posypana posiekaną rośliną – niczym grubym szczypiorem, tyle, że w nieco innym kształcie - harmonijki. Nam spodobały się też pasty z pandanu – jako dodatek do krakersów, pieczywa albo na słodko, do deserów. Ciekawe propozycje to również „koszyczki” z liści gotowe do nadziewania różnymi farszami, zawinięte kawałki mięsa lub ryby albo… zabarwione pandanem cukierki.

Przepis na herbatę z liśćmi pandanu

Dużą garść liści pandanu umyć, przełożyć do garnka, zalać wodą i gotować ok. 10 minut, aż zmiękną. Wrzącym płynem zalać kubek z łyżeczką ulubionej, sypanej herbaty i zaparzyć jak zwykle. Do gotowej dodać wybrane słodzidło, np. miód.

Liście pandanu to jeden z przykładów naturalnych produktów roślinnych odznaczających się dobrymi walorami smakowymi oraz posiadającymi wybrane właściwości funkcjonalne. Liście pandanu stosuje się jako naturalny aromat oraz barwniki, zwłaszcza podczas produkcji deserów. Dzięki obecności składników przeciwutleniających oraz innych wybranych związków (m.in. pandaniny), pandan stanowi również obiecujący produkt o potencjalnych korzyściach w odniesieniu do zdrowia człowieka.

Wykorzystasz pandan w swojej kuchni?

Dodaj przepis na swój Instagram albo Facebook i oznacz go hashtagiem #pandanDOZpl. Smacznego!

*Naturoterapia/ ziołolecznictwo są nam znane od zawsze. Jednak pomimo „dobrej prasy” takich produktów, zawsze należy mieć na uwadze, że stosowanie każdego, nawet najbardziej naturalnego wyrobu może pociągać za sobą niepożądane skutki. Wszystkie tego typu decyzje powinny być bezwzględnie konsultowane z lekarzem - w odniesieniu do ogólnego stanu zdrowia oraz aktualnego stanu fizjologicznego.

Literatura:https://cms.doz.pl/index.php?co=21&akcja=dodaj
1.    Ghasemzadeh A., Jaafar H. ZE, 2013, Profiling of phenolic compounds and their antioxidant and anticancer activities in pandan (Pandanus amaryllifolius Roxb.) extracts from different locations of Malaysia, BMC Complementary and Alternative Medicine, 13:341
2.    Ningrum A., Schreiner M., 2014, Pandan leaves: „Vanilia of the East” as potential natural food ingredient, Agro Food Industry Hi Tech, 25 (3), 56-61