Czosnek. Co warto wiedzieć o naturalnym antybiotyku?
Joanna Naczyńska

Czosnek. Co warto wiedzieć o naturalnym antybiotyku?

Uważa się, że przeciwbakteryjne działanie czosnku po raz pierwszy opisał w 1858 roku Louis Pasteur, jednak działanie to było wykorzystywane już od najdawniejszych czasów w medycynie ludowej. Czosnek stosowano do leczenia chorób zakaźnych, leczenia ran i owrzodzeń. Często był stosowany w chorobach płuc, górnych dróg oddechowych, zakażeniach przewodu pokarmowego i skóry. Obecnie, wzrost zainteresowania naturalnymi metodami leczenia sprawia, że właściwości czosnku są szczególnie cenione.

Co wiemy o czosnku?

Czosnek pospolity (Allium sativum) należy do rodziny Liliowatych (Liliaceae). Powszechnie czosnek uważany jest za naturalny antybiotyk, skuteczny w łagodzeniu przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych i przeziębienia. Właściwości czosnku zostały szeroko zbadane i opisane w literaturze, na ich podstawie można stwierdzić, że czosnek ma szerokie działanie przeciwdrobnoustrojowe. Wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe i przeciwpierwotniakowe. Wyciąg z czosnku hamuje również wzrost prątków gruźlicy. Wykazuje ponadto działanie obniżające ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. U osób przyjmujących codziennie czosnek stwierdzono również mniejsze ryzyko wystąpienia nowotworu żołądka lub okrężnicy.

W czosnku zidentyfikowano prowitaminy A, D, witaminy B1, B2, C, PP oraz wiele istotnych dla organizmu człowieka mikropierwiastków. Czosnek ponadto, jest ceniony za walory smakowe i stosowany od wieków jako przyprawa.

Czemu zawdzięczamy dobroczynne działanie czosnku?

W świeżym czosnku występuje bezwonna alliina, która po uszkodzeniu tkanek czosnku rozpada się na allicynę o silnym zapachu i właściwościach bakteriobójczych wobec bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych. Czosnek wykazuje właściwości hamowania enzymów bakteryjnych, swoim działaniem obejmuje szczepy z rodzaju Escherichia, Salmonella, Klebsiella, Proteus, Staphylococcus, Streptococcus, Bacillus i Clostridium. Co ważne, większość szczepów bakterii nie jest w stanie wytworzyć oporności na allicynę. Uważa się, że wytworzenie oporności na antybiotyki beta-laktamowe jest 1000 razy łatwiejsze niż na allicynę. 

Powiązane produkty

Kiedy warto sięgnąć po czosnek?

•    w profilaktyce i przebiegu przeziębienia i infekcji górnych dróg oddechowych.
U osób dorosłych profilaktyczne stosowanie czosnku może zmniejszyć częstość przeziębień.
•    w leczeniu zakażeń w obrębie jamy ustnej. 
Zaobserwowano, że po zastosowaniu wyciągu z czosnku w formie płukanki, znacznie obniża się ogólna liczba bakterii występujących w ślinie oraz bakterii patogennych dla przyzębia.
•    wspomagająco w zakażeniach bakteryjnych przewodu pokarmowego człowieka. 
Istnieją doniesienia o skuteczności działania wyciągów z czosnku wobec pałeczek Helicobacter pylori.

W jakiej postaci najlepiej spożywać czosnek?

•    świeżo rozdrobniony czosnek posiada najwięcej cennych składników
•    silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe wykazuje np. świeży sok czosnkowy
•  jeżeli przeszkadza nam zapach czosnku, warto sięgnąć po preparaty z liofilizowanym, sproszkowanym surowcem lub olejowym ekstraktem czosnku dostępnymi w postaci kapsułek. 

Jak obchodzić się z czosnkiem, aby nie stracić jego cennych właściwości?

Aby pozyskać jak najwięcej cennych właściwości czosnku, warto wiedzieć, że:

•    przed dodaniem do potraw, najlepiej rozdrobnić czosnek rozgniatając go za pomocą noża lub specjalnej prasy,
•  nie należy poddawać świeżego czosnku obróbce termicznej, dłuższe ogrzewanie czosnku w wysokiej temperaturze prowadzi do inaktywacji enzymu allinazy i utraty aktywności przeciwdrobnoustrojowej.

Czy mogą wystąpić działania niepożądane?

Stosując czosnek nie należy używać go w nadmiernych ilościach. U osób uczulonych, może wystąpić reakcja alergiczna objawiająca się pokrzywką, zapaleniem skóry, nieżytem nosa, a nawet reakcją anafilaktyczną.

W przypadku przyjmowania na stałe leków, warto skonsultować stosowanie czosnku z lekarzem prowadzącym. Kobiety w ciąży i matki karmiące również powinny zasięgnąć porady lekarza.

Źródło:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0013804/
https://dieta.mp.pl/zasady/77697,czosnek-ogrodowy
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4103721/
http://www.czytelniamedyczna.pl/3539,przeciwdrobnoustrojowe-dzialanie-czosnku-allium-sativum-l.html
S.Kohlmunzer, „Farmakognozja” Podręcznik dla studentów farmacji, PZWL, 1998
https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/122066,leczenie-przeziebienia-u-doroslych-i-dzieci

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Nadmierne pocenie się (hiperhydroza) – przyczyny i leczenie. Co stosować na nadpotliwość?

    Pocenie pełni istotną fizjologiczną funkcję – pomaga organizmowi schłodzić się w warunkach przegrzania. Dla wielu osób ten sprytny mechanizm oznacza, niestety, plamy pod pachami, mokre skarpetki czy nieprzyjemne, lepkie dłonie, które zawstydzają nas przy uścisku na powitanie. Dlaczego dochodzi do nadmiernego pocenia się? Jak temu zaradzić? Czy nadpotliwość może być objawem innych chorób? 

  • 5 pomysłów na zdrowy prezent pod choinkę. Podaruj najbliższym zdrowie!

    Składając świąteczne życzenia, życzymy bliskim przede wszystkim zdrowia. Chcemy, by najdroższe nam osoby cieszyły się dobrym zdrowiem jak najdłużej. Przygotowując świąteczne prezenty, warto zastanowić się, jaki zdrowy prezent możemy podarować tym, którzy zasiądą z nami przy wigilijnym stole. Jeżeli potrzebujesz podpowiedzi – oto 5 pomysłów na zdrowy prezent pod choinkę.

  • Tłusty Czwartek na zdrowo. Co zamiast pączków?

    Pączek średniej wielkości dostarcza ok. 300 kalorii. W Tłusty Czwartek najczęściej zjadamy więcej niż jeden, często przy tej okazji kosztujemy również popularnych faworków, co w sumie daje bardzo dużą ilość dostarczanych kalorii. Niestety po zjedzeniu tłustych pączków możemy odczuwać nieprzyjemną zgagę lub niestrawność.

  • 5 zasad grillowania bez problemów z trawieniem

    Wraz z nadejściem wyższych temperatur coraz chętniej spędzamy czas na świeżym powietrzu. Przy tej okazji często decydujemy się na przygotowanie i zjedzenie posiłku w ogrodzie, w towarzystwie zaproszonych gości. Największą popularnością cieszą się potrawy przyrządzane na grillu. Czy możemy przygotować potrawy grillowane, które będą wyglądać apetycznie, smakować gościom i jednocześnie nie będą szkodziły ich zdrowiu?

  • Zioła na menopauzę – jakie złagodzą objawy klimakterium?

    Około 50. roku życia u kobiet wygasa czynność hormonalna jajników, następuje spadek poziomu estrogenów i zanika miesiączka. Rozpoczyna się szczególny okres życia kobiety, jakim jest menopauza, inaczej nazywana klimakterium lub przekwitaniem. Niedobór estrogenów powoduje występowanie wielu uciążliwych objawów. By menopauza była nieco przyjemniejszym okresem w życiu, wiele kobiet sięga po zioła pozwalające na złagodzenie objawów klimakterium. Które zioła warto wybrać i jak je bezpiecznie stosować?

  • Nadpotliwość stóp – co warto stosować na nadmiernie pocące się stopy?

    Nadmiernie pocące się stopy nastręczają wielu trudności. Jak można pozbyć się tego problemu? Co robić, gdy cierpimy na nadpotliwość stóp? Jakie preparaty stosować i jak ich używać? Czy nieleczona hiperhydroza stóp może być groźna? Podpowiadamy.

  • Guzy, stłuczenia i siniaki – co na nie stosować?

    Guzy, stłuczenia, siniaki i obrzęki – jakie środki warto mieć pod ręką, aby urazy goiły się szybciej? Podpowiadamy.

  • Zakola u kobiet i dziewcząt – przyczyny i leczenie

    Zakola u kobiet i dziewcząt bardzo często stanowią trudny do zaakceptowania problem natury estetycznej. Przerzedzanie włosów z przodu głowy i łysienie częściej kojarzone jest z łysieniem typu męskiego. Pojawiające się zakola u dziewcząt i kobiet mogą powodować frustrację, niską samoocenę i trudności w nawiązywaniu kontaktów. Dlaczego niektóre kobiety mają zakola?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.