Zakola u kobiet i dziewcząt – przyczyny i leczenie

Zakola u kobiet i dziewcząt bardzo często stanowią trudny do zaakceptowania problem natury estetycznej. Przerzedzanie włosów z przodu głowy i łysienie częściej kojarzone jest z łysieniem typu męskiego. Pojawiające się zakola u dziewcząt i kobiet mogą powodować frustrację, niską samoocenę i trudności w nawiązywaniu kontaktów. Dlaczego niektóre kobiety mają zakola?

1. Zakola u kobiet i dziewcząt – co może je powodować?
2. Leczenie zakoli u kobiet
3. Co stosować na zakola u kobiet i dziewcząt?
4. Domowe sposoby na zakola u kobiet i dziewcząt
5. Jak ukryć zakola u kobiet?

Zakola u kobiet i dziewcząt – co może je powodować?

Niekiedy, gdy fryzura naturalnie układa się w sposób, który odsłania wysokie czoło, może to powodować wrażenie, że mamy do czynienia z zakolami. Jeśli włosy są gęste w okolicy nad czołem, to prawdopodobnie za taki układ linii włosów odpowiada genetyka i nie ma powodu do zmartwień. Zakola powstają na skutek utraty włosów z przodu głowy, nad czołem, szczególnie po bokach, w okolicy tzw. kątów czołowo-skroniowych, czasami również na szczycie głowy. Zakola i przerzedzenia widoczne są zwłaszcza przy dużej różnicy między kolorem skóry i włosów, słabiej widoczne są zakola u osób z blond włosami, gdzie różnica między kolorem skóry i włosa jest niewielka.

Niewłaściwa pielęgnacja włosów jako przyczyna tworzenia się zakoli

U dziewcząt nadmierne wypadanie włosów może wynikać z prostej przyczyny, jakim jest zbyt mocne ściąganie włosów gumką w kok, uszkodzeń włosów na skutek szybkiego rozczesywania, gdy są mokre i podatne na uszkodzenia. Włosy osłabiają też nieodpowiednie szampony lub zbyt drastyczne zabiegi fryzjerskie.

Nadmierne wypadanie włosów i ich osłabienie dotyczy wielu kobiet w okresie tuż po ciąży i urodzeniu dziecka.

Zakola jako objaw chorób

Istnieją ponadto choroby powodujące łysienie i zakola u kobiet np. choroby tarczycy (zwłaszcza niedoczynność). Włosy mogą wypadać przy niedoborach biotyny (witamina H), która jest zaliczana do witamin z grupy B. Niedobór biotyny występuje m.in. przy stosowaniu niektórych specjalnych diet oraz u osób leczonych długotrwale lekami przeciwdrgawkowymi. 

Zakola powstają bardzo często w związku z tzw. androgenowym wypadaniem włosów. U mężczyzn, hormon androgenowy (testosteron) ulega przekształceniu do dihydrotestosteronu, który działa hamująco na metabolizm komórkowy w mieszkach włosowych. Czas wzrostu włosa jest krótszy, co sprawia, że włos szybciej wypada. Łysienia typu męskiego (łysienie androgenowe), powoduje u mężczyzn stopniową utratę włosów powyżej czoła aż do okolic skroni, co również jest problemem estetycznym dla wielu mężczyzn, jednak nieco bardziej akceptowalnym niż w przypadku kobiet. Nasilenie łysienia męskiego warunkują również geny. U niektórych kobiet może także występować androgenowe wypadanie włosów, jednak ma inny charakter niż u mężczyzn.

Przerzedzone okolice szczytu głowy, zwłaszcza u kobiet bez grzywki oraz związujących włosy w kok, są widoczne jako zakola. Łysienie androgenowe typu żeńskiego może rozpocząć się nawet przed 20. rokiem życia. Najczęściej zdarza się w okolicy 40. roku życia. Pewną rolę odgrywa w tym przypadku genetyka, dlatego zjawisko to bywa określane jako łysienie androgenetyczne. Androgenowe wypadanie włosów u kobiet jest spowodowane zaburzeniem równowagi hormonalnej, wzrostem stężenia hormonów androgenowych w krwi bądź obniżeniem stężenia hormonów żeńskich. Niektóre kobiety obserwują w tym czasie również nadmierne przetłuszczanie włosów. Zakola u kobiet mogą też pojawić się to jako tzw. łysienie rozlane, które jest związane z wiekiem.

Stosowanie leków i przebyte infekcje jako przyczyny powstawania zakoli

Wypadanie, przerzedzanie włosów i powstające w ich konsekwencji zakola mogą mieć również inne podłoże. Powodem może być przebyta w niedalekiej przeszłości choroba zakaźna lub choroba przebiegająca z gorączką. Wypadanie włosów mogą powodować niektóre leki. Do takich leków należą leki cytostatyczne, które mogą prowadzić do zatrzymania podziału komórek w cebulce włosa i zahamowania jego wzrostu, osłabienia i wypadnięcia. Włosy mogą wypadać po lekach immunosupresyjnych, a także po lekach podawanych w celu znieczulenia ogólnego przed zabiegiem chirurgicznym. Utrata włosów po lekach jest odwracalna i z czasem możliwy jest powrót włosów do poprzedniego stanu. Duży stres w codziennym życiu również przyczynia się do nadmiernego wypadania włosów.

Leczenie zakoli u kobiet

Leczenie zakoli należy rozpocząć od próby znalezienia przyczyny utraty włosów w okolicy czołowej. Warto zwrócić się do lekarza endokrynologa, który może zlecić odpowiednie badania laboratoryjne (m.in. badanie poziomu hormonów tarczycy, hormonów płciowych), zbadać tarczycę, by ustalić przyczynę utraty włosów. U młodych kobiet, po wyrównaniu zaburzeń hormonalnych, na ogół dochodzi do uzyskania zadowalającego efektu odrostu włosów, zakola są mniej widoczne i udaje się ustabilizować sytuację. Kobiety w średnim wieku i w okresie menopauzy mogą otrzymać od lekarza HTZ, czyli hormonalną terapię zastępczą w tabletkach lub plastrach, by utrzymać odpowiedni poziom estrogenów, który naturalnie obniża się wraz z wiekiem.

Opiekę nad pacjentką cierpiącą z powodu wypadania włosów i zakoli sprawuje również lekarz dermatolog, który może zlecić badanie włosa (np. przy pomocy trichoskopu), zaproponować odpowiednie leczenie miejscowe oraz inne sposoby rozwiązania problemu. Leczenie ogólne łączy się z leczeniem miejscowym, które najczęściej polega na podawaniu minoksydylu. Kiedyś stosowany był w leczeniu nadciśnienia tętniczego, a jego działaniem ubocznym był nadmierny porost włosów. Minoksydyl rozkurcza naczynia krwionośne, hamuje wypadanie i przyspiesza wzrost włosa. Obecnie, już od wielu lat, wykorzystuje się jego działanie do miejscowego leczenia łysienia androgenowego u kobiet i mężczyzn. Stosuje się go w postaci roztworu do wcierania w skórę głowy. Dermatolog może przepisać również lek recepturowy przeznaczony na skórę głowy do sporządzenia w aptece, który będzie zawierał indywidualnie dobrany skład.

Co stosować na zakola u kobiet i dziewcząt?

Preparaty na skórę z minoksydylem dostępne są w formie płynu do stosowania na skórę. Są skuteczne przy systematycznym stosowaniu. Porost włosów rozpoczyna się przeważnie po 4 miesiącach stosowania, a pełne efekty leczenia są widoczne po okresie 6–12 miesięcy, niemniej zależą również od indywidualnych cech pacjenta. Płyny i roztwory na skórę z minoksydylem można zakupić w aptekach bez recepty.

Bardzo istotna jest prawidłowa pielęgnacja włosów. Efekt leczenia może wzmocnić odpowiednio dobrany szampon oraz wcierki o działaniu przeciwzapalnym i poprawiającym ukrwienie cebulki włosa. Godnym uwagi kosmetykiem do pielęgnacji włosów nadmiernie wypadających jest szampon oraz odżywka do włosów z chininą i witaminą B6, których skład nawiązuje do dawnych roztworów recepturowych sporządzanych w aptece, do stosowania na skórę głowy.

W przypadku niedoboru biotyny lub żelaza w aptece dostępne są leki bez recepty oraz suplementy diety zawierające te składniki. Biotyna może mieć wpływ na wyniki niektórych badań laboratoryjnych krwi, dlatego należy odstawić lek na 3 dni przed planowanymi badaniami.

Domowe sposoby na zakola u kobiet i dziewcząt

Masaż skóry głowy jest jednym z domowych sposobów na wypadające włosy. Można go wykonać specjalnym masażerem albo opuszkami palców. Zwiększa dopływ krwi do cebulek włosowych, co powoduje stymulację mieszków i poprawia kondycję włosa. Masażer do skóry głowy można zamówić w aptece lub drogerii.

Domowym sposobem na wzmocnienie włosów jest olejowanie włosów. Olej do włosów – najlepiej gdy w składzie znajdziemy olej rycynowy – można nakładać na skórę głowy i włosy. Wykonanie masażu skóry głowy po nałożeniu oleju rycynowego poprawia ukrwienie cebulek włosów, kondycję włosów i ich koloryt, włosy mniej plączą się i trudniej ulegają zniszczeniu. Dobrze sprawdzają się specjalne akcesoria do włosów np. szczotka zapobiegająca plątaniu lub szczotka do rozczesywania włosów na mokro.

Jak ukryć zakola u kobiet?

Istnieją sposoby, by ukryć zakola u kobiet. Najprostsze to uczesanie zasłaniające zakola, grzywka lub dłuższe kosmyki opadające na boki czoła, które pomogą ukryć zakola i optycznie zmniejszą wysokie czoło. Nowoczesne metody dermatologiczne, takie jak mezoterapia, kuracja lampami LED lub zagęszczanie i uzupełnianie włosów, dają wiele możliwości.

1. Pierwsza z metod, mezoterapia, polega na miejscowym podawaniu środków hamujących wypadanie włosów, odżywiających cebulkę włosa, a także peptydów pobudzających komórki macierzyste włosów do podziałów. W ten sposób podawane jest osocze bogatopłytkowe pozyskiwane z krwi pacjenta, osocze zawiera czynniki wzrostu komórek macierzystych. Zabieg pozwala na odbudowanie mieszków włosowych i wzrost nowych włosów, czasami łączy się go z masażem skóry głowy poprawiającym ukrwienie.
2. Sposobem na nadmierne wypadanie i przerzedzanie włosów u kobiet są uzupełnienia włosów. Do zagęszczenia włosów stosuje się tzw. tupety wykonane z ludzkich włosów, mocowane na skórze głowy, zapewniające wytrzymałość i wysoki komfort dla użytkownika.
3. Wiele możliwości dają nowoczesne techniki chirurgiczne. Tradycyjny przeszczep włosów polegał na przeszczepianiu kępek włosów w okolicę, z której włosy nadmiernie wypadły. Obecnie stosuje się mikroprzeszczepy włosów, które pozwalają uzyskać naturalny efekt zabiegu i są przez to coraz bardziej popularne wśród kobiet. Mikroprzeszczep włosów polega na pobraniu z okolicy tyłu głowy małego paska skóry zawierającej tzw. pojedyncze zespoły mieszkowe, który następnie dzieli się na mniejsze i odtwarza za ich pomocą linię włosów nad czołem, umieszczając przeszczepy w specjalnych otworkach w skórze. Przeszczepy pobiera się z tyłu głowy, ponieważ jest to okolica odporna na wpływ hormonów. Żeby wykonać mikroprzeszczep włosów, należy udać się do lekarza specjalisty chirurgii plastycznej lub chirurgii dermatologicznej, najlepiej skorzystać z ośrodków z dużym doświadczeniem w tego typu zabiegach.
4. Laseroterapia proponowana przez niektóre ośrodki jest, zdaniem niektórych specjalistów, metodą dyskusyjną, warto więc dokładnie rozważyć jej zastosowanie w przypadku problemu nadmiernego wypadania włosów u dziewcząt lub kobiet.