Grzybica pachwin - przyczyny, objawy, leczenie
Przyczyny
Skóra człowieka jest gospodarzem wielu rodzajów grzybów zwanych dermatofitami. Zazwyczaj jesteśmy całkowicie nieświadomi ich obecności, ale jeśli pojawią się odpowiednie warunki (przede wszystkim ciepło i wilgoć) może dojść do ich bardzo szybkiego rozprzestrzenienia się. Grzybica pachwin jest wywołana głównie przez grzyby Epidermophyton floccosum, rzadziej przez inne dermatofity.
Czynniki, które sprzyjają temu zakażeniu to:
- płeć męska
- noszenie ciasnej, obcisłej, nieprzepuszczającej powietrza bielizny /ubrań lub odzieży sportowej, która nie jest prana po każdym użyciu
- otyłość
- cukrzyca
- nadmierna potliwość
- stany powodujące osłabienie układu odpornościowego
- współwystępowanie innych, przewlekłych chorób skórnych (np. atopowego zapalenia skóry)
Objawy
Typowymi objawami grzybicy pachwin są:
- Różowe, czerwone lub brązowe wyraźnie odgraniczone od otoczenia, zlewające się plamy w obrębie pachwin z obecnością grudek lub pęcherzyków na ich obwodzie.
- Widoczne złuszczanie skóry lub jej pękanie w obrębie zmian.
- Świąd o różnym nasileniu, uczucie pieczenia/palenia w obrębie zmian chorobowych.
W cięższych przypadkach schorzenie to może rozprzestrzenić się na skórę podbrzusza, pośladków, odbytu, zewnętrznych narządów płciowych, a także w jego obrębie może dojść do wtórnych zakażeń bakteryjnych lub drożdżakowych.
Rozpoznanie i leczenie
W wielu przypadkach lekarz może zdiagnozować grzybicę pachwin podczas badania przedmiotowego, na podstawie charakterystycznego wyglądu zmian skórnych. Jeśli diagnoza nie jest jednoznaczna, konieczne może okazać się pobranie materiału ze zmian chorobowych i jego ocena pod mikroskopem. Zakażenie grzybami można również potwierdzić poprzez ich hodowlę na specjalnych pożywkach.
W leczeniu grzybicy pachwin stosowane są przede wszystkim maści, kremy, żele lub aerozole zawierające środki przeciwgrzybicze (np. klotrimazol, terbinafina, izokonazol, mikonazol, cyklopiroksolamina, ekonazol, naftyfina). Zazwyczaj aplikuje się je na zmiany chorobowe oraz otaczającą skórę. W przypadku współistnienia bardzo nasilonego stanu zapalnego czy zakażenia bakteryjnego lekarz może w pewnych uzasadnionych sytuacjach przepisać środek zawierający w swoim składzie poza substancją przeciwgrzybiczą kortykosteroid (np. diflukortolon, betamatazon) lub antybiotyk (np. gentamycyna). Czasami istnieje konieczność przepisania przez lekarza doustnych leków przeciwgrzybiczych - przede wszystkim przy współistniejącej grzybicy paznokci lub długotrwałej grzybicy stóp lub rąk.
Profilaktyka
Profilaktyka polega na utrzymywaniu dobrych nawyków w zakresie higieny. Po pierwsze i najważniejsze to utrzymać skórę czystą i suchą. Zalecane jest regularne, ale delikatne mycie z dodatkiem łagodnych mydeł i dokładne osuszenie powierzchni skóry po kąpieli. Noszenie luźnych, czystych, bawełnianych ubrań może zmniejszyć mechaniczne otarcia skóry, zapobiec poceniu się i tym samym zmniejszyć wilgotność skóry, która bardzo sprzyja zakażeniom grzybiczym. W miesiącach letnich, którym towarzyszy wysoka temperatura i duża wilgotność powietrza należy starać się unikać ubrań wykonanych z grubych, nieprzewiewanych tkanin oraz zmieniać je w zależności od potrzeby - nawet kilka razy dziennie. W pewnych przypadkach można stosować specjalne pudry lub zasypki, które również zapobiegają nadmiernej wilgoci. Niestety przebieg tej choroby jest często nawrotowy.