Jak sobie radzić ze zgagą w święta?

Do dyspozycji mamy jedną z trzech grup leków: środki zobojętniające, tzw. blokery receptora H2 oraz inhibitory pompy protonowej (skrót „IPP”). Co je różni i co kryje się pod tymi skomplikowanymi, długimi nazwami? Co wybrać, aby święta nie upłynęły pod znakiem tego palącego problemu?

Środki zobojętniające

To najstarsza grupa preparatów pomocnych w przypadku zgagi. Preparaty zobojętniające działają poprzez wiązanie kwasu solnego w żołądku i jego neutralizację. Dają efekt prawie natychmiastowy, ale niestety krótkotrwały. Preparaty te mają najczęściej postać tabletek do rozgryzania i żucia (przed połknięciem tabletkę należy dokładnie pogryźć do uzyskania papki) lub zawiesiny (największa powierzchnia kontaktu z błoną śluzową przełyku i żołądka). Są jednak pewne ograniczenia odnośnie stosowania leków z tej grupy. Nie zaleca się przyjmowania tych leków przy częstszych objawach zgagi oraz łącznie z innymi lekami, gdyż łatwo wchodzą w  niekorzystne oddziaływania (wpływają na biodostępność jednocześnie stosowanych leków przez ich adsorpcję, wiązanie i chelatowanie).

Zbyt mało docenianym aspektem stosowania leków alkalizujących są też ich działania niepożądane. Środki zobojętniające zawierające jony sodowe wymagają zachowania ostrożności w przypadku ich stosowania u osób z nadciśnieniem tętniczym z uwagi na konieczność ograniczenia podaży sodu. Z kolei preparaty zawierające sole glinu – mogą działać zapierająco, a magnezu – przeczyszczająco.

Blokery receptora H2

To nowsza generacja leków w stosunku do preparatów zobojętniających. Leki te ograniczają wydzielanie kwasu solnego na skutek selektywnej blokady receptora histaminowego na powierzchni komórki okładzinowej. Jedną z substancji należących do tej grupy jest ranitydyna (dostępna w postaci małych, wygodnych do połknięcia tabletek). Działa ona silniej i dłużej niż preparaty zobojętniające (nawet do 12 godzin). Ranitydyna wywołuje też mniej interakcji z innymi lekami. Niestety, im dłużej stosowana, tym jej skuteczność jest mniejsza (wytwarza się tolerancja).

Inhibitory pompy protonowej (IPP)

W przypadku nieskuteczności wyżej wymienionych metod należy zastosować inhibitory pompy protonowej (zawierające omeprazol lub pantoprazol). Ponieważ IPP działają na końcowy etap wydzielania kwasu żołądkowego, w większym stopniu ograniczają jego wydzielanie niż blokery receptora H2, które oddziałują tylko na jeden z mechanizmów warunkujących kwaśność treści żołądkowej. W przeciwieństwie do H2–blokerów, podczas stosowania IPP nie obserwuje się występowania tolerancji. Leki te blokują wydzielanie kwasu solnego do 24 godzin i są najskuteczniejszymi w leczeniu zgagi. Inhibitory pompy protonowej powinno stosować się około 30 minut przed posiłkiem w celu uzyskania najlepszego efektu leczenia. Warto też podkreślić, że nie należy stosować jednocześnie leków z grupy blokerów receptora H2 i inhibitorów pompy protonowej.