Skoki insuliny są korzystne dla zdrowia?
Naukowcy z Kanady odkryli związek między poziomem insuliny rejestrowanym po posiłku a aktywnością metaboliczną organizmu. Badanie to podważa panujące przekonanie, że skok insuliny po jedzeniu jest głównie niekorzystny dla zdrowia.
Badanie miało na celu sprawdzenie, w jaki sposób poziom insuliny po posiłkach wpływa na tzw. zdrowie kardiometaboliczne organizmu. Chociaż wcześniejsze badania przyniosły sprzeczne wyniki, sugerujące zarówno szkodliwe, jak i korzystne skutki, tak nowe badanie miało na celu skupienie się na szerszym zakresie zdrowotnym i dłuższym czasie. Wyniki opublikowano w czasopiśmie internetowym eClinical Medicine.
Jaka jest rola insuliny w organizmie?
Poziom insuliny naturalnie wzrasta po jedzeniu, co pomaga kontrolować poziom cukru we krwi. Istnieje jednak obawa, że szybki wzrost poziomu insuliny po posiłku może oznaczać zły stan zdrowia. Niektórzy uważają, że gwałtowny wzrost insuliny, zwłaszcza po spożyciu posiłku bogatego w węglowodany, sprzyja przyrostowi masy ciała i przyczynia się do insulinooporności. Dzieje się tak wtedy, gdy komórki organizmu nie reagują dobrze na insulinę, co utrudnia kontrolowanie poziomu cukru we krwi i zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2.
Metodologia i uczestnicy badania
Kanadyjczycy przyjrzeli się kondycji kardiometabolicznej organizmu w reakcji na insulinę w dłuższej perspektywie oraz w sposób uwzględniający wyjściowy poziom cukru we krwi. Ten ostatni punkt jest kluczowy, ponieważ każda osoba wykazuje indywidualny poziom reakcji na insulinę, która różni się w zależności od ilości cukru we krwi.
W badaniu wzięły udział młode matki, ponieważ insulinooporność występująca w czasie ciąży pozwala określić przyszłe ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2. Do badania włączono 306 uczestniczek w okresie ciąży w latach 2003–2014, które przeszły kompleksowe badania kardiometaboliczne, w tym testy obciążenia glukozą (OGTT) po roku, trzech i pięciu latach od porodu. Badanie OGTT pozwala zmierzyć poziom glukozy i insuliny w różnych momentach po wypiciu przez pacjenta słodkiego napoju zawierającego 75 gramów glukozy i po okresie postu, czyli na czczo.
Implikacje i przyszłe kierunki
Naukowcy wzięli pod uwagę tzw. skorygowaną odpowiedź insulinową, dzięki której nie uwzględnia się samego poziomu insuliny, ale poziom insuliny w odniesieniu do wyjściowego poziomu glukozy.
Badanie ujawniło kilka trendów. W miarę wzrostu skorygowanej odpowiedzi na insulinę zauważalne było pogorszenie niektórych parametrów związanych ze zdrowiem, m.in.:
- powiększenie obwodu talii,
- obniżenie poziomu tzw. dobrego cholesterolu HDL,
- pogorszenie stanu zapalnego,
- pogorszenie insulinooporności.
Naukowcy podkreślają jednak jeszcze jedną ciekawą obserwację – tym negatywnym trendom towarzyszyła jedna pozytywna zmiana, mianowicie lepsza funkcja komórek beta trzustki. Komórki beta wytwarzają insulinę, a ich zdolność do tego jest ściśle powiązana z ryzykiem cukrzycy – im lepsza funkcja komórek beta, tym ryzyko cukrzycy jest mniejsze.
Co więcej, odkrycie nie potwierdziło modelu otyłości opartego na węglowodanach i insulinie, a zaobserwowana odpowiedź wydzielania insuliny po teście obciążeniowym z uwzględnieniem wyjściowego poziomu glukozy wiąże się jedynie z korzystnymi efektami metabolicznymi. Co najważniejsze, kobiety, które miały najwyższą skorygowaną odpowiedź na insulinę, miały także znacznie zmniejszone ryzyko rozwoju stanu przedcukrzycowego lub cukrzycy w przyszłości.