Małe dziecko z pluszakiem
Weronika Babiec

Depresja u dzieci

Niestety z roku na rok wzrasta liczba dzieci i nastolatków zmagających się z zaburzeniami depresyjnymi. Statystyki pokazują, że depresja diagnozowana jest u 2 proc. dzieci – zarówno u chłopców, jak i u dziewczynek. Objawy depresji dziecięcej będą jednak różnić się od typowych symptomów zaburzenia obserwowanego u dorosłych osób. Czym objawia się depresja u dzieci? Jak ją leczyć?

  1. Czy dzieci mogą cierpieć na depresję?
  2. Jak sprawdzić, czy dziecko ma depresję? Jakie są objawy depresji u dzieci?
  3. Jak pomóc dziecku wyjść z depresji?
  4. Skąd się bierze depresja u dzieci?

Czy dzieci mogą cierpieć na depresję?

Depresja zazwyczaj kojarzona jest z zaburzeniem charakteryzującym się głównie smutkiem, które dotyka wyłącznie osoby dorosłe. W rzeczywistości jednak nawet kilkuletnie dzieci mogą cierpieć na depresję. Wśród dzieci obserwowana jest ona w takim samym stopniu zarówno u chłopców, jak i u dziewczynek. Wśród nastolatków z kolei zaburzenia depresyjne częściej diagnozowane są u dziewcząt.

Jednak niezależnie od tego, czy depresja dotyka dorosłego, czy dziecko, pod żadnym pozorem nie powinna być bagatelizowana. Nieleczona depresja może bowiem prowadzić do myśli i prób samobójczych, które mogą zakończyć się tragicznie.

Jak sprawdzić, czy dziecko ma depresję? Jakie są objawy depresji u dzieci?

Rozpoznanie depresji u dziecka nie należy do prostych zadań. Jej objawy będą się różnić od typowych symptomów depresji diagnozowanej u osób dorosłych. Specyfika objawów depresji dziecięcej sprawia, że bardzo często jest ona nie tylko bagatelizowana, ale także mylona z innymi zaburzeniami. Co więcej, niektóre objawy depresji dziecięcej mogą być błędnie tłumaczone np. okresem dojrzewania lub zachowaniami buntowniczymi.

Jak rozpoznać depresję u dziecka? Objawy depresji u dzieci będą w pewnym stopniu pokrywać się z symptomami, z jakimi zmagają się dorośli. Dziecko może odczuwać smutek, brak zainteresowania czy brak motywacji do działania. Typowe objawy depresji dziecięcej to także:

  • wahania nastroju,
  • drażliwość,
  • płaczliwość,
  • wybuchy złości,
  • zachowania autoagresywne,
  • brak zainteresowania np. zabawkami,
  • izolowanie się od innych,
  • trudności ze snem,
  • problemy z koncentracją,
  • zmiany apetytu,
  • nagłe pogorszenie wyników w szkole,
  • odmowa chodzenia do szkoły,
  • zobojętnienie,
  • myśli i próby samobójcze.

U małych dzieci depresja może także przejawiać się w tzw. postaci maskowej. Wówczas będzie objawiać się dolegliwościami somatycznymi, np. bólami głowy czy brzucha.

Powiązane produkty

Jak pomóc dziecku wyjść z depresji?

Wielu rodziców zastanawia się, jak wspierać dziecko z depresją. Jeżeli rodzic zaobserwuje zachowania mogące wskazywać na depresję, wówczas warto dalej obserwować malucha, porozmawiać z nim i wesprzeć go. Jeżeli w danym momencie dziecko lub nastolatek nie ma ochoty rozmawiać, nie należy go do tego zmuszać. Zamiast tego warto dać mu trochę czasu, by samodzielnie się otworzył.

Bardzo ważne jest to, żeby nie bagatelizować problemów dziecka. W obliczu depresji należy okazywać dziecku wsparcie, troskę i bezwarunkową akceptację. Pod żadnym pozorem nie należy umniejszać czy też lekceważyć problemów dziecka. Ogromne znaczenie ma też budowanie poczucia bezpieczeństwa, tak aby młody człowiek wiedział, że w trudnych chwilach może liczyć na dorosłą osobę.

Kluczową rolę odgrywa także zgłoszenie się po profesjonalną pomoc i spotkanie ze specjalistą. Jak leczyć depresję u dzieci? W leczeniu depresji dziecięcej najczęściej wykorzystywana jest psychoterapia w formie indywidualnej, grupowej lub rodzinnej.

Przy większym nasileniu objawów psychiatra może także zlecić leczenie farmakologiczne, niemniej jednak pierwsze efekty przyjmowania leków widoczne będą dopiero po kilku tygodniach ich stosowania. Co więcej, farmakoterapia może wiązać się ze skutkami ubocznymi, dlatego każdorazowo musi być ona prowadzona pod okiem psychiatry.

Na każdym etapie leczenia rodzice powinni również wspierać dziecko i być dla niego oparciem. Warto zachęcać młodego człowieka do wspólnych aktywności, ale jednocześnie nie zmuszać go, jeśli nie ma na to ochoty lub siły w danym momencie. Jeżeli rodzice nie są do końca pewni, jak traktować dziecko z depresją, zazwyczaj specjalista, który obejmuje młodego pacjenta opieką, podpowie im, jak mogą postępować w obliczu dziecięcej depresji.

Sprawdź preparaty na sen i stres na DOZ.pl

Skąd się bierze depresja u dzieci?

Konkretne przyczyny depresji nie zostały do tej pory poznane. Jej rozwój zależny jest bowiem od kombinacji różnych czynników. Wśród przyczyn depresji dziecięcej wymienia się:
1.    Czynniki biologiczne:

  • uwarunkowania genetyczne,
  • nieprawidłowości w funkcjonowaniu neuroprzekaźników,
  • zaburzenia hormonalne.

2.    Czynniki psychologiczne:

  • niska samoocena,
  • wysoki poziom samokrytycyzmu,
  • wysoki poziom lęku,
  • niskie poczucie własnej wartości,
  • doświadczanie przez dziecko przewlekłego stresu,
  • brak wsparcia ze strony dorosłych,
  • brak poczucia bezpieczeństwa.

3.    Czynniki środowiskowe:

  • śmierć bliskiej osoby,
  • przeprowadzka,
  • zmiana szkoły,
  • zmiana miejsca zamieszkania,
  • rozwód rodziców,
  • przemoc seksualna, fizyczna i psychiczna,
  • traumatyczne doświadczenia w przeszłości,
  • zaniedbywanie przez rodziców,
  • przemoc w szkole,
  • odrzucenie przez grupę rówieśniczą.

Badania pokazują również, że na zaburzenia depresyjne częściej cierpią dzieci, u których w rodzinie obserwowane były tego typu problemy.

  1. Pużyński, S., Wciórka, J. (2000). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD 10. Warszawa: Vesalius.
  2. Kalinowska, S. i in., (2013). Depresja u dzieci i młodzieży – obraz kliniczny, etiologia, terapia. Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, 59(1), 32-36.
  3. Wolańczyk, T., Komender, J. (2013). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
  4. Radziwiłłowicz, W. (2010). Depresja u dzieci i młodzieży. Analiza systemu rodzinnego – ujęcie kliniczne. Kraków: Impuls.
  5. Kolendo, N., Wronka, H. (2021). Depresja wśród dzieci i młodzieży – przebieg, leczenie oraz wpływ na system rodzinny. Kwartalnik Naukowy Fides Et Ratio, 45(1), 158-166.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

  • Drgawki gorączkowe u dziecka – jak sobie z nimi radzić?

    Wystąpienie drgawek gorączkowych u dziecka jest sytuacją niezwykle trudną i wywołującą silny stres u rodziców. Z tego względu warto wiedzieć jak sobie z nimi radzić i co zrobić, aby nie dopuścić do ich pojawienia się. Czym są drgawki gorączkowe oraz jakie są ich rodzaje? 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.