Swąd jako reakcja nietolerancji histaminy
Ewelina Sochacka

Nietolerancja histaminy – objawy, badanie, dieta

Nietolerancja histaminy to reakcja pseudoalergiczna, której przyczyną są zaburzenia rozkładu histaminy, czyli substancji, która reguluje wiele procesów w organizmie, m.in. bierze udział w reakcji alergicznej. Dowiedz się, jakie są przyczyny takiego stanu, jak się on objawia oraz w jaki sposób przebiega leczenie.

Czym jest histamina?

Histamina to organiczny związek chemiczny należący do grupy biogennych amin. Jest hormonem tkankowym zaliczanym do neurohormonów. Występuje naturalnie w organizmie człowieka, ale dostarczamy ją również wraz z pożywieniem. Pełni rolę przekaźnika chemicznego, który reguluje wiele procesów fizjologicznych. Jest syntetyzowana przez komórki, tzw. mastocyty oraz bazofile, które znajdują się w tkankach wielu narządów, w tym w skórze, płucach, przewodzie pokarmowym i oczach. Histamina jest uwalniana z tych komórek w odpowiedzi na różne bodźce, takie jak urazy, infekcje, alergeny i stres.

Istnieje kilka rodzajów receptorów histaminowych, a pobudzanie ich wywołuje różne reakcje:

  • Receptory H1 – są obecne w mięśniach gładkich, układzie nerwowym i sercu. Ich pobudzanie powoduje skurcze mięśni, rozszerzenie naczyń oraz wydzielanie śluzu.
  • Receptory H2 – znajdują się głównie w błonie śluzowej żołądka, gdzie regulują produkcję kwasu żołądkowego. Ponadto występują w macicy oraz sercu.
  • Receptory H3 – występują w zakończeniach nerwowych, ale też w drogach oddechowych i układzie pokarmowym. Hamują uwalnianie noradrenaliny z zakończeń nerwowych błon śluzowych.
  • Receptory H4 – zostały odkryte w 2000 roku, znajdują się przede wszystkim w komórkach układu odpornościowego, m.in. w szpiku kostnym i krwinkach białych. Odpowiadają za regulację funkcjonowania układu immunologicznego.

Nietolerancja histaminy – co to jest? Jakie są jej przyczyny?

Histamina jest metabolizowana zewnątrzkomórkowo przez enzym diaminooksydazę (DAO), a wewnątrzkomórkowo przez N-metylotransferazę histaminy (HNMT) i oksydazy aldehydowe (AOX1). Nietolerancja histaminy to stan, w którym organizm nie jest w stanie rozkładać tego związku chemicznego. Najczęstszą przyczyną jest niedobór wspomnianych DAO i/lub HNMT.

Niektóre osoby mogą również posiadać mutacje genetyczne, które zmniejszają ilość DAO. Istnieją też pewne dowody na to, że nieswoiste zapalenie jelit i nadwrażliwość na gluten mogą wpływać na poziomy tego enzymu w organizmie. Co ważne, także pokarmy zawierające histaminę oraz alkohol i niektóre leki (np. leki przeciwdepresyjne, niesteroidowe leki przeciwzapalne, preparaty stosowane w leczeniu arytmii i nadciśnienia) mogą zmniejszać aktywność lub blokować diaminooksydazę.

Sprawdź leki i preparaty na alergię na DOZ.pl

Powiązane produkty

Nietolerancja histaminy – objawy

Nietolerancja histaminy często bywa mylona z alergią, ponieważ jej objawy do złudzenia mogą ją przypominać (z tego powodu czasami nazywa się ją pseudoalergią). Do objawów nietolerancji histaminy należą:

  • objawy ze strony układu oddechowego – wodnisty katar, kichanie, kaszel, duszność,
  • objawy skórne – wykwity skórne, wysypka, świąd, zaczerwienienie, obrzęk,
  • symptomy ze strony układu pokarmowego – bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia, biegunki, nudności,
  • objawy ze strony układu nerwowego – bóle i zawroty głowy, migreny, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia nastroju,
  • objawy ogólne – palpitacje serca, lęk, bezsenność, drażliwość, bóle mięśniowe i stawowe, bolesne miesiączkowanie.

Nietolerancja histaminy – badania

Pierwszym krokiem, gdy istnieje podejrzenie nietolerancji histaminy, jest wykluczenie alergii (wziewnej i pokarmowej), a także nietolerancji glutenu oraz laktozy. Konieczne może okazać się również wykluczenie chorób przewlekłych, takich jak celiakia czy mastocytoza (zdecyduje o tym lekarz po przeanalizowaniu objawów klinicznych pacjenta). Następnie oznacza się następujące parametry:

  • poziom histaminy (badanie jest niewystarczające do postawienia ostatecznego rozpoznania),
  • badanie aktywności enzymu DAO,
  • stężenie witaminy B6, miedzi oraz cynku.

Pacjentom zaleca się prowadzenie dziennika diety, w którym rejestrowane są spożywane pokarmy bogate w histaminę oraz objawy po ich spożyciu. Warto wiedzieć, że duże ilości histaminy znajdują się m.in. w: serach pleśniowych, alkoholu (zwłaszcza w czerwonym winie i szampanie), kiszonkach, occie, rybach i owocach morza, mięsach wędzonych i suszonych (np. w salami i kabanosach), niektórych warzywach, m.in. pomidorach, roślinach strączkowych, pieczarkach, kakao i czekoladzie.

Leczenie nietolerancji histaminy

Leczenie nietolerancji histaminy opiera się głównie na eliminacji lub ograniczeniu spożycia pokarmów bogatych w histaminę oraz innych czynników, które mogą zwiększać jej stężenie (w tym celu stosuje się tzw. dietę antyhistaminową). W celu złagodzenia objawów nietolerancji histaminy lekarz może też zalecić stosowanie leków przeciwhistaminowych. Niekiedy konieczne jest również przyjmowanie enzymu DAO. Wspomagająco można zastosować (po konsultacji ze specjalistą) suplementację witaminy B6, cynku, miedzi, witaminy C.

  1. O. Comas-Baste i in., Histamine Intolerance: The Current State of the Art, [online] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7463562/ [dostęp:] 26.06.2023.
  2. S. Meeks, Which foods are high in histamine?, [online] https://www.medicalnewstoday.com/articles/322543 [dostęp:] 26.06.2023.
  3. V. Groce, What Is Histamine Intolerance?, [online] https://www.verywellhealth.com/histamine-intolerance-1324016 [dostęp:] 26.06.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Szczepienia przeciwko COVID-19 w aptece – o czym trzeba wiedzieć?

    W obliczu kolejnej fali zachorowań na COVID-19 farmaceuci mogą odgrywać ważną rolę w zwiększeniu poziomu wyszczepialności społeczeństwa. Jak wygląda procedura szczepienia w punkcie aptecznym w 2023 roku na COVID-19, grypę i pneumokoki? W których placówkach można będzie się zaszczepić? Kto nie powinien korzystać z tego rozwiązania?

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Jak rozpoznać zbliżający się zawał serca? Znaki ostrzegawcze, nietypowe objawy

    Choć najczęstszym objawem zawału jest ból w klatce piersiowej, nie jest to jedyny symptom, jaki może towarzyszyć atakowi serca. Mogą pojawić się także bóle ramienia, szczęki, pleców, brzucha, uczucie lęku, zmęczenie czy zlewne poty. Poznaj wszystkie nietypowe objawy zawału mięśnia sercowego i sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy w przypadku ich wystąpienia.

  • Nowa szczepionka na COVID-19 dostępna od 6 grudnia

    Codziennie rośnie liczba pacjentów zakażonych koronawirusem. Obecnie najbardziej niebezpiecznym wariantem jest Omikron XBB.1.5, czyli tzw. Kraken. 6 grudnia nowa szczepionka na COVID-19 będzie dostępna w przychodniach i aptekach, o czym poinformowało Ministerstwo Zdrowia.

  • Dlaczego fentanyl uzależnia tak szybko? Po co łączy się go z lekiem dla zwierząt?

    O fentanylu nie mówi się już tylko jako o problemie, ale jak o pladze, która zbiera śmiertelne żniwo wśród ludzi, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. Od pewnego czasu osoby z problemem uzależnienia od narkotyków łączą go z innymi silnymi lekami, w tym z preparatem stosowanym wśród zwierząt – ksylazyną – co tylko pogłębiło kryzys narkotyczny na ulicach wielu miast. Problem staje się coraz większy także w Europie i Ameryce Południowej. Jak i dlaczego substancja o takich wskazaniach trafiła na ulice wielkich aglomeracji? Czym jest plaga „zombie” i czy problem ten można rozwiązać?

  • Rekord zakażeń HIV w Polsce. Tak źle jeszcze nie było

    Jak pokazują statystyki, w 2022 roku oraz od stycznia do listopada 2023 roku odnotowano znaczący, dwukrotny wzrost zakażeń wirusem HIV w Polsce. Jest to niepokojące, ponieważ w ostatnich latach na świecie obserwuje się znaczny spadek liczby nowych infekcji. Czy mamy się czego obawiać? Jak się chronić przed zakażeniem HIV?

  • Wzrost zachorowań na COVID-19 – szpitale wprowadzają ograniczenia i maseczki

    Choć oficjalne dane tego nie pokazują (aktualnie nie ma obowiązku wykonywania testów), eksperci i lekarze alarmują, że w Polsce mamy obecnie do czynienia ze znaczącym wzrostem zakażeń koronawirusem. Zjawisko to widoczne jest zwłaszcza w szpitalach, dlatego dyrektorzy wielu placówek wprowadzają ograniczenia dotyczące odwiedzin czy nakaz noszenia maseczek ochronnych.

  • Wysoki poziom „dobrego cholesterolu” groźny dla zdrowia? Szokujące wyniki badań

    Najnowsze badania naukowe pokazują, że za wysoki poziom HDL (ang. High-Density Lipoprotein), czyli tzw. dobrego cholesterolu, może zwiększyć ryzyko demencji u osób starszych. Badanie zostało przeprowadzone przez naukowców z Monash University w Melbourne (Australia).

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij