Alergia na alkohol – przyczyny, objawy, postępowanie

Alergia na etanol jest zjawiskiem rzadkim. Najczęściej niepożądana reakcja po spożyciu alkoholi wysoko- lub niskoprocentowych jest spowodowana występowaniem w nich innych składników, takich jak siarczyny czy histamina. Należy więc uważnie kontrolować skład napojów alkoholowych i wystrzegać się produktów, które wcześniej spowodowały reakcję uczuleniową. W przypadku gwałtownych objawów alergii, takich jak zaczerwienienie skóry, rozległa wysypka, opuchlizna, duszności, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Przyczyny alergii na alkohol

Alergia na alkohol etylowy (etanol) występuje bardzo rzadko. Znacznie częściej przyczyną wystąpienia reakcji alergicznej są składniki alkoholi – niektóre osoby mogą być uczulone na substancje wykorzystywane do ich produkcji, takie jak zboża, orzechy, owoce lub karmel. Wówczas mogą pojawić się dolegliwości alergiczne, m.in. wysypka skórna, obrzęk, trudności w oddychaniu, a nawet wstrząs anafilaktyczny. Najczęściej występują one po spożyciu piwa, alkoholi smakowych oraz czerwonego wina.

Ponadto przyczynami alergii na alkohol mogą być:

1. Nietolerancja histaminy – w alkoholu znajduje się histamina, produkowana przez organizm jako naturalna odpowiedź na działanie alergenów. W zależności od rodzaju trunku jej zawartość jest różna – od 15 do aż 13 000 mg/l. U niektórych osób po spożyciu napojów wyskokowych występuje nadprodukcja histaminy, co może skutkować pojawieniem się następujących objawów: świąd skóry, katar, kaszel i problemy z oddychaniem.
2. Nadwrażliwość na siarczyny – część alkoholi, np. wino, piwo czy szampan, zawiera siarczyny, które są naturalnym produktem fermentacji. U osób z nadwrażliwością na te związki mogą pojawić się dolegliwości alergiczne, takie jak wysypka skórna, opuchlizna i trudności w oddychaniu.
3. Nietolerancja glutenu i celiakia – spożywanie alkoholi, do których produkcji wykorzystuje się zboża zawierające gluten, może być szkodliwe dla osób, które nie mogą spożywać tego białka. Z diety takich pacjentów z całą pewnością powinno być wykluczone piwo. Szczególną ostrożność należy natomiast zachować w przypadku wódek aromatyzowanych i smakowych, likierów, napojów na bazie wina, miodów pitnych aromatyzowanych.
4. Uwarunkowania genetyczne – istnieją badania wskazujące, że alergia na alkohol może mieć podłoże genetyczne. Osoby z rodzinną historią alergii lub astmy mogą być bardziej podatne na rozwój alergii na alkohol.

Objawy reakcji alergicznej na alkohol

Objawy alergii na alkohol mogą się nieco różnić w zależności od osoby i rodzaju alergenu. Do najczęstszych oznak uczulenia na alkohol zaliczyć można:

• świąd, pieczenie, zaczerwienienie i obrzęk skóry,
• wysypkę skórną,
• katar oraz przekrwione oczy,
• zaburzenia oddychania,
• bóle głowy,
• nudności i wymioty,
• biegunkę.

Jak zdiagnozować alergię na alkohol? W tym celu należy udać się do alergologa, który może zlecić wykonanie testów alergicznych, np. punktowych testów skórnych z aldehydem i etanolem.

Postępowanie w przypadku pojawienia się symptomów uczulenia na alkohol

Jak postępować podczas wystąpienia objawów alergii na alkohol? Należy zaprzestać picia alkoholu i unikać wszystkich pokarmów i napojów, które go zawierają. Jeżeli wystąpią symptomy alergiczne, takie jak pokrzywka, obrzęk warg, języka lub gardła, kłopoty z oddychaniem, zawroty głowy, nudności lub wymioty, trzeba niezwłocznie skonsultować się z lekarzem lub powiadomić pogotowie ratunkowe.

Przy podejrzeniu wystąpienia uczulenia na konkretny składnik napoju alkoholowego konieczne jest wystrzeganie się go w pozostałych produktach spożywczych i napojach. Można także zastosować dostępne bez recepty leki na alergię (leki przeciwhistaminowe).