Dziecko ze spektum autyzmu podczas badań behawioralnych
Maciej Toczek

Jak u dziecka rozpoznać autyzm? Przyczyny, objawy, terapia

Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, które można zdiagnozować wśród dzieci. Żeby zdiagnozować autyzm, objawy choroby muszą wystąpić do ukończenia 3. roku życia. Później mówi się już o autyzmie atypowym. Przyczyny choroby są wciąż nieznane, niemniej istnieją pewne przesłanki naukowe, dzięki którym można wskazać pewne obszary odpowiedzialne za rozwój patomechanizmu. Czy autyzmowi da się zapobiec? Czy szczepionki mogą go wywołać i jak wygląda terapia dzieci z autyzmem?

Autyzm zaliczany jest do całościowych zaburzeń rozwojowych. Choć jego diagnostyka w niektórych przypadkach jest utrudniona, tak wczesne wykrycie oraz wdrożenie odpowiedniego postępowania mogą w znaczący sposób poprawić jakość życia dziecka w przyszłości. Czy autyzmowi można zapobiegać?

  1. Jakie są objawy autyzmu u dzieci? Jak rozpoznać chorobę?
  2. Jakie mogą być odmiany autyzmu u dzieci?
  3. Jakie zachowania wykluczają autyzm?
  4. Jakie są przyczyny autyzmu?
  5. Jak wygląda diagnostyka autyzmu?
  6. Terapie dzieci autystycznych – co należy wiedzieć?
  7. Czy autyzmowi można zapobiegać?

Jakie są objawy autyzmu u dzieci? Jak rozpoznać chorobę?

Zarówno wieloletnie obserwacje, jak i analizy prowadzone przez lekarzy oraz psychologów pozwoliły określić zbiór zachowań oraz objawów charakterystycznych dla autyzmu.

Objawy u osoby z autyzmem to m.in.:

  • osłabiony kontakt wzrokowy,
  • ograniczona ekspresja oraz mimika,
  • nieprawidłowy kontakt z rówieśnikami,
  • opóźnienie lub brak rozwoju mowy,
  • nieprawidłowe używanie mowy, w tym wykorzystywanie wyrazów dźwiękonaśladowczych i stereotypowe powtarzanie niektórych słów,
  • brak rozumienia abstrakcji, ironii, sarkazmu itp.,
  • sztywne przestrzeganie rutyny i powtarzalność zachowań,
  • znaczne ograniczenie zainteresowań,
  • manieryzmy ruchowe,
  • nadmierne zainteresowanie częściami większych elementów.
Żeby zdiagnozować autyzm, objawy choroby muszą wystąpić do ukończenia 3. roku życia. W przeszłości jednostka ta pojawiająca się do tego wieku określana była jako zespół Kannera, czyli autyzm dziecięcy. Choroba ta najczęściej po raz pierwszy diagnozowana jest przez pediatrę podstawowej opieki zdrowotnej, który ze względu na stosunkowo częsty kontakt z dzieckiem, jest w stanie wychwycić niepokojące objawy. Zdarza się również, że pierwsze objawy autyzmu wychwytywane są przez zaniepokojonych rodziców.

Jakie mogą być odmiany autyzmu u dzieci?

Autyzm podzielić można na autyzm dziecięcy, czyli taki, którego pierwsze objawy zaobserwować można do 3. roku życia, oraz autyzm atypowy, który rozpoznawany jest u dzieci starszych i który może nie spełniać wszystkich kryteriów autyzmu dziecięcego. Jednostką zaliczaną do spektrum autyzmu jest również zespół Aspergera.

Powiązane produkty

Jakie zachowania wykluczają autyzm?

Autyzm charakteryzuje się zaburzeniami związanymi z nawiązywaniem kontaktów społecznych, sztywnością emocjonalną oraz nieadekwatnymi reakcjami na bodźce zewnętrzne. Kiedy dziecko się uśmiecha, nawiązuje kontakt z innymi, nie przejawia nadmiernego zainteresowania jedynie częścią danego przedmiotu, ale rzeczą bądź też osobą jako całością i nie zauważa się dziwnych, powtarzalnych rytuałów, które w momencie ich niewykonania wywołują atak złości, istnieje mała szansa, że cierpi ono na zaburzenie ze spektrum autyzmu.

Jakie są przyczyny autyzmu?

Przyczyny powstawania autyzmu nie są znane. Specjaliści podejrzewają jednak, że za wystąpienie objawów odpowiedzialne są różnego rodzaju defekty neurologiczne. Za tą tezą przemawia fakt zwiększonego u dzieci z autyzmem występowania upośledzenia, a także padaczki, która współwystępować może w 5–40% przypadków. Uwagę zwraca również korelacja wskazująca na genetyczne podłoże tego zaburzenia, gdyż szczególnie często występuje ono wśród rodzeństwa. Nie bez znaczenia wydaje się również wpływ czynnika środowiskowego, jednak konkretne jego wskazanie na tą chwilę nie jest możliwe. Definitywnie wykluczone zostało natomiast powiązanie występowania autyzmu ze szczepieniem MMR – przeciwko śwince, odrze i różyczce.

Jak wygląda diagnostyka autyzmu?

Do rozpoznania autyzmu konieczne jest stwierdzenie określonej ilości zaburzeń w zakresie interakcji społecznych, języka oraz zabaw. W tym celu wykonywane są różnego rodzaju testy, jak np. polska wersja Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS-2). Ważne jest, aby w toku diagnostycznym dziecko zostało zbadane przez zespół specjalistów z różnych dziedzin pod kątem chorób imitujących zaburzenia ze spektrum, takich jak upośledzenie słuchu czy też wzroku, a także innych chorób neurologicznych. Ważnym aspektem szybkiej diagnostyki są przede wszystkim rodzice. To oni z reguły zauważają pierwsze objawy autyzmu u niemowlaka czy też inne niepokojące zachowania. Pierwsze symptomy zwrócić uwagę mogą już u około rocznego dziecka, kiedy to np. nie utrzymuje ono kontaktu wzrokowego z opiekunem.

Terapie dzieci autystycznych – co należy wiedzieć?

Dziecko autystyczne przede wszystkim wymaga wdrożenia terapii behawioralnej. Według dostępnych badań przynosi ona największe korzyści, co przykładowo pozwala na to, aby w niektórych przypadkach dzieci osiągały podobne wyniki w nauce, jakie mają dzieci bez cech autyzmu. Ponadto, oprócz psychologa, konieczna jest jednoczesna współpraca zespołu składającego się z logopedy, pedagoga oraz terapeuty ruchowego. W przypadku współwystępowania zaburzeń lękowych, które pojawiają się statystycznie częściej w przypadku dzieci z autyzmem lub ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej), konieczne może okazać się użycie leków. Nie jest to jednak rutynowe działanie.

Opieka specjalistyczna nad dzieckiem autystycznym jest długoterminowa, jednak wprowadzona na odpowiednio wczesnym etapie pozwala uzyskać zadowalające efekty, w pewnym stopniu niwelując trudności w uczestniczeniu w życiu społecznym.

Czy autyzmowi można zapobiegać?

Z uwagi na fakt, że przyczyna autyzmu najpewniej związana jest z genetyką i mechanizmami dziedziczenia, nie ma sposobu, który pozwalałby mu zapobiegać. Dziecko już od początku życia prezentuje cechy ze spektrum, jednak w przypadku noworodka oraz niemowlęcia ich uchwycenie jest niemożliwe. Z tego też powodu najważniejsze jest jak najszybsze stwierdzenie autyzmu i wdrożenie odpowiedniego postępowania pozwalającego w pewnym stopniu ograniczyć jego rozwój.

  1. Ellen J. Hoffman, MD, „Objawy kliniczne i rozpoznawanie autyzmu i innych całościowych zaburzeń rozwojowych”, Psychiatria po Dyplomie tom 6, nr 3, 2009 str. 45–55.
  2. Kristian E. Sanchack, Craig A. Thomas, „Zaburzenia ze spektrum autyzmu. Zasady postępowania w podstawowej opiece zdrowotnej”, American Family Physician, 2016; 94 (12): 972–979.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij