Starszy mężczyzna unosi ręce w geście zadowolenia
Arkadiusz Dąbek

To kiedy jemy, wpływa na zachowania kognitywne – najnowsze badania

Styl życia, w tym rodzaj diety czy ilość aktywności fizycznej bezpośrednio wpływa na długość i jakość życia. Niedawno opublikowane badania wskazują także, że nie tylko to, co jemy, ale także jak często spożywamy posiłki, czyli kiedy jemy, wpływa na tempo rozwoju demencji starczej.

Nowe badanie wykazało, że zaspokojenie naszego dziennego zapotrzebowania na energię poprzez trzy stosunkowo podobne posiłki może być najlepszym sposobem na uniknięcie pogorszenia funkcji poznawczych (kognitywnych). Według badania pomijanie śniadania wiąże się z pogorszeniem ich stanu. Wyniki badań opublikowano w magazynie naukowym Life Metabolism.

Dlaczego musimy jeść?

Jedzenie powinno być paliwem dla organizmu. Dostarcza energii, która jest niezbędna dla niego, żeby mógł przeprowadzić niemal wszystkie procesy biochemiczne. Potrzeby energetyczne każdego człowieka są inne i zależą od szeregu czynników, takich jak płeć, wiek, masa ciała, aktywność fizyczna (lub jej brak) czy też rodzaj wykonywanej pracy. Żeby przetworzyć w ciele energię pozyskaną z pożywienia musi zajść kilka skomplikowanych, wieloetapowych procesów biochemicznych, a najważniejszy z nich to tzw. oddychanie komórkowe, na które składają się cztery kolejne mechanizmy – glikoliza, reakcja pomostowa, cykl Krebsa i reakcja łańcucha oddechowego. Wszystkie te etapy mają doprowadzić do uwolnienia energii z pokarmu. Ta energia chemiczna, która jest zawarta w związkach organicznych i magazynowana w cząsteczkach ATP, zostaje stopniowo przetwarzana na inne rodzaje energii niezbędne każdej komórce do funkcjonowania.

Jak powstał pomysł na badania?

Poprzednie badania koncentrowały się na tym, jak jakość energii, czyli żywności, którą spożywamy, może wpływać na zdrowie człowieka. Eksperci tym razem zbadali zarówno sercowo-naczyniowe, jak i metaboliczne skutki tego k i e d y jemy. Stwierdzili, że niewiele było dotychczas eksperymentów, w których przeanalizowano, w jaki sposób organizm odczuwa dobowy rozkład spożycia energii w kontekście zachowania funkcji poznawczych. Badacze postanowili sprawdzić, jak dzienny rozkład spożycia energii może wpływać na długoterminowe funkcje poznawcze i czy ma to jakikolwiek wpływ na rozwoju demencji.

Powiązane produkty

Demencja – co to jest?

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 55 milionów ludzi na całym świecie cierpi na demencję, a każdego roku diagnozuje się 10 milionów nowych przypadków. Odsetek osób starszych (w skali globalnej) stale rośnie — WHO szacuje, że do 2030 r. 78 mln a w 2050 r. 139 mln osób będzie cierpiało na demencję.  Czym zatem jest demencja? Otóż definiowana jest jako wystąpienie szeregu objawów, takich jak pogorszenie sprawności umysłowej (ze szczególnym uwzględnieniem pamięci krótkotrwałej), zmiany osobowości oraz pogorszenie umiejętności związanych z samodzielnym radzeniem sobie z codziennymi obowiązkami, co określane jest mianem zaburzeń funkcji kognitywnych, inaczej poznawczych.

Jak wyglądało badanie?

Naukowcy przeanalizowali dane z badania China Healt and Nutrition Survey z lat 1997–2006. Dane dotyczyły nawyków żywnieniowych 3342 osób żyjących w Chinach. W ciągu dekady przeprowadzono cztery ankiety z tymi pacjentami. Mieli oni najmniej 55 lat, niemniej średnia wieku grupy badanej wynosiła 62 lata. Większość z nich (ponad 60%) mieszkała na terenach wiejskich, miała wykształcenie średnie lub wyższe.

Na początku badania każdy uczestnik był poddany ocenie jego diety, jak i telefonicznemu testowi poznawczemu, w którym oceniono natychmiastowe i opóźnione przywoływanie słów, liczenie wstecz oraz zręczność w odejmowaniu cyfry 7 od dostarczonych liczb. Wyniki poznawcze wahały się od 0 punktów do 27 punktów, przy czym 27 punktów reprezentowało najwyższy poziom zdrowia poznawczego.

Dzienny harmonogram posiłków a demencja – wyniki badań

Badanie wykazało, że przechylanie spożycia energii w kierunku jednego lub drugiego posiłku nie wiąże się z szybkim spadkiem jakości funkcji poznawczych, niemniej nie wpływa na nie tak korzystnie, jak dzieje się to w przypadku  diety zbilansowanej pod kątem ilości i częstości spożywanych posiłków. 

Wyniki pokazują, że spożywanie każdego z trzech równych posiłków, wiąże się z lepszymi funkcjami poznawczymi w porównaniu z innymi, mniej równomiernie rozłożonymi sposobami spożywania tzw. całkowitego spożycia energii, czyli TPEI (ang. Temporal Patterns of Energy Intake). Co więcej, udowodniono, że pomijanie śniadania wpływa na gorsze funkcje poznawcze.

  1. Chen H. i in., Temporal patterns of energy intake and cognitive function and its decline: a community-based cohort study in China, "Life Metabolism", 7, 2022

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czy to przełom w walce z próchnicą? Wynaleziono żel, który odbudowuje szkliwo zęba

    Zespół naukowców opracował specjalny żel białkowy, który odbudowuje szkliwo ludzkiego zęba – tkankę, która naturalnie się nie regeneruje. Po nałożeniu preparatu na ząb zaczynają tworzyć się drobne kryształy minerału, z którego naturalnie zbudowane jest szkliwo. Kryształy te odtwarzają jego pierwotną strukturę i właściwości.

  • Rekordowy sezon szczepień przeciw grypie. Najwięcej wykonano w aptekach

    Sezon 2025/2026 przynosi rekordowe wyniki wyszczepialności przeciwko grypie. Do początku listopada zaszczepiło się już ponad 1,88 mln Polaków – to więcej niż w całym poprzednim sezonie. Największy wzrost obserwuje się wśród osób starszych oraz w regionach, w których funkcjonuje najwięcej aptecznych punktów szczepień. Eksperci podkreślają, że to właśnie apteki stały się głównym motorem wzrostu wyszczepialności w kraju.

  • Rośnie liczba zakażeń WZW typu A w Czechach. Dane z Polski też są alarmujące

    W Czechach od początku roku zarejestrowano 2375 przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW A) – to najwyższa liczba zakażeń od 1989 r. Jednocześnie zanotowano aż 28 zgonów. W Polsce sytuacja również staje się niepokojąca – do 31 października 2025 r. zgłoszono 731 zachorowań, czyli ponad dwukrotnie więcej niż rok wcześniej w tym samym okresie. Rosnąca liczba infekcji w regionie, niska odporność populacji i intensywne powiązania epidemiologiczne między krajami wymagają wzmożonej czujności oraz działań profilaktycznych.

  • Od dwóch dekad niewłaściwie leczymy depresję? Nowe badania podważają stosowane schematy leczenia

    Najnowsze wyniki badań podważają jeden z filarów współczesnej farmakoterapii depresji. Przegląd literatury naukowej wykazał, że wiele strategii leczenia, stosowanych powszechnie przez ponad dwie dekady, nie potwierdziło swojej skuteczności w dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych. Zarówno lekarze, jak i pacjenci mogą więc potrzebować zmiany podejścia do leczenia.

  • Co czwarty polski nastolatek ma myśli samobójcze. Niepokojące dane z nowego raportu

    Z badania „Dobre i złe wiadomości – życie online i offline a zdrowie psychiczne polskich nastolatków” wynika, że problemy psychiczne wśród młodzieży są powszechne, a skala kryzysu wymaga natychmiastowej reakcji. W ciągu ostatniego roku aż 23% uczniów klas trzecich szkół ponadpodstawowych myślało o odebraniu sobie życia. Raport podkreśla nie tylko skalę zagrożenia, ale także kluczową rolę rówieśniczego wsparcia. Po raz pierwszy badania tak precyzyjnie pokazują, jak aktywność online, przemoc i samotność splatają się w jeden, często niewidzialny problem – kryzys suicydalny.

  • Ognisko odry na Podkarpaciu. Sanepid potwierdza 11 zachorowań, trwa dochodzenie

    Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny poinformował o rozwijającym się ognisku odry w regionie. W ciągu kilku dni liczba potwierdzonych przypadków wzrosła z trzech do jedenastu. Trwa intensywne dochodzenie epidemiologiczne, a służby apelują o szczepienia i zachowanie środków ostrożności – szczególnie wśród osób, które nie mają pewności co do swojego statusu odpornościowego.

  • Rekordowa fala grypy w styczniu? Jedną z przyczyn nowy wariant grypy A – H3N2

    Nadchodzące tygodnie mogą przynieść jedną z intensywniejszych fal zachorowań ostatnich lat – ostrzega Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC). Mimo rosnącej liczby szczepień w Polsce poziom wyszczepienia nadal pozostaje niewystarczający, aby skutecznie ograniczyć ciężkie przypadki grypy, zwłaszcza w obliczu krążącego wariantu A(H3N2) podtyp K.

  • Trąd wraca do Europy? Nowe przypadki zakażeń w dwóch europejskich krajach

    Choroba, która przez dekady występowała w Europie niemal wyłącznie na kartach podręczników medycyny, ponownie pojawiła się w oficjalnych raportach epidemiologicznych. Trąd, bo o nim mowa, w ostatnich tygodniach został zdiagnozowany w Rumunii i Chorwacji.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl