To kiedy jemy, wpływa na zachowania kognitywne – najnowsze badania
Styl życia, w tym rodzaj diety czy ilość aktywności fizycznej bezpośrednio wpływa na długość i jakość życia. Niedawno opublikowane badania wskazują także, że nie tylko to, co jemy, ale także jak często spożywamy posiłki, czyli kiedy jemy, wpływa na tempo rozwoju demencji starczej.
Nowe badanie wykazało, że zaspokojenie naszego dziennego zapotrzebowania na energię poprzez trzy stosunkowo podobne posiłki może być najlepszym sposobem na uniknięcie pogorszenia funkcji poznawczych (kognitywnych). Według badania pomijanie śniadania wiąże się z pogorszeniem ich stanu. Wyniki badań opublikowano w magazynie naukowym Life Metabolism.
Dlaczego musimy jeść?
Jedzenie powinno być paliwem dla organizmu. Dostarcza energii, która jest niezbędna dla niego, żeby mógł przeprowadzić niemal wszystkie procesy biochemiczne. Potrzeby energetyczne każdego człowieka są inne i zależą od szeregu czynników, takich jak płeć, wiek, masa ciała, aktywność fizyczna (lub jej brak) czy też rodzaj wykonywanej pracy. Żeby przetworzyć w ciele energię pozyskaną z pożywienia musi zajść kilka skomplikowanych, wieloetapowych procesów biochemicznych, a najważniejszy z nich to tzw. oddychanie komórkowe, na które składają się cztery kolejne mechanizmy – glikoliza, reakcja pomostowa, cykl Krebsa i reakcja łańcucha oddechowego. Wszystkie te etapy mają doprowadzić do uwolnienia energii z pokarmu. Ta energia chemiczna, która jest zawarta w związkach organicznych i magazynowana w cząsteczkach ATP, zostaje stopniowo przetwarzana na inne rodzaje energii niezbędne każdej komórce do funkcjonowania.
Jak powstał pomysł na badania?
Poprzednie badania koncentrowały się na tym, jak jakość energii, czyli żywności, którą spożywamy, może wpływać na zdrowie człowieka. Eksperci tym razem zbadali zarówno sercowo-naczyniowe, jak i metaboliczne skutki tego k i e d y jemy. Stwierdzili, że niewiele było dotychczas eksperymentów, w których przeanalizowano, w jaki sposób organizm odczuwa dobowy rozkład spożycia energii w kontekście zachowania funkcji poznawczych. Badacze postanowili sprawdzić, jak dzienny rozkład spożycia energii może wpływać na długoterminowe funkcje poznawcze i czy ma to jakikolwiek wpływ na rozwoju demencji.
Demencja – co to jest?
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 55 milionów ludzi na całym świecie cierpi na demencję, a każdego roku diagnozuje się 10 milionów nowych przypadków. Odsetek osób starszych (w skali globalnej) stale rośnie — WHO szacuje, że do 2030 r. 78 mln a w 2050 r. 139 mln osób będzie cierpiało na demencję. Czym zatem jest demencja? Otóż definiowana jest jako wystąpienie szeregu objawów, takich jak pogorszenie sprawności umysłowej (ze szczególnym uwzględnieniem pamięci krótkotrwałej), zmiany osobowości oraz pogorszenie umiejętności związanych z samodzielnym radzeniem sobie z codziennymi obowiązkami, co określane jest mianem zaburzeń funkcji kognitywnych, inaczej poznawczych.
Jak wyglądało badanie?
Naukowcy przeanalizowali dane z badania China Healt and Nutrition Survey z lat 1997–2006. Dane dotyczyły nawyków żywnieniowych 3342 osób żyjących w Chinach. W ciągu dekady przeprowadzono cztery ankiety z tymi pacjentami. Mieli oni najmniej 55 lat, niemniej średnia wieku grupy badanej wynosiła 62 lata. Większość z nich (ponad 60%) mieszkała na terenach wiejskich, miała wykształcenie średnie lub wyższe.
Na początku badania każdy uczestnik był poddany ocenie jego diety, jak i telefonicznemu testowi poznawczemu, w którym oceniono natychmiastowe i opóźnione przywoływanie słów, liczenie wstecz oraz zręczność w odejmowaniu cyfry 7 od dostarczonych liczb. Wyniki poznawcze wahały się od 0 punktów do 27 punktów, przy czym 27 punktów reprezentowało najwyższy poziom zdrowia poznawczego.
Dzienny harmonogram posiłków a demencja – wyniki badań
Wyniki pokazują, że spożywanie każdego z trzech równych posiłków, wiąże się z lepszymi funkcjami poznawczymi w porównaniu z innymi, mniej równomiernie rozłożonymi sposobami spożywania tzw. całkowitego spożycia energii, czyli TPEI (ang. Temporal Patterns of Energy Intake). Co więcej, udowodniono, że pomijanie śniadania wpływa na gorsze funkcje poznawcze.