Entomofagia – co to takiego? Czy jedzenie owadów jest zdrowe?

W związku z globalnym wzrostem ludności stale poszukuje się nowych sposobów na wyżywienie całej populacji. Wśród pomysłów wymienia się entomofagię, czyli po prostu – jedzenie robaków. Czym jest entomofagia? Czy jedzenie owadów jest zdrowe?

Entomofagia – czym jest?

Wyrażenie „entomofagia” ma pochodzenie greckie: éntomon oznacza „owada”, natomiast phageĩn „jeść”. Uważa się, że jaja, larwy, poczwarki czy dorosłe postaci wybranych owadów były spożywane przez ludzi już od czasów prehistorycznych. Szacuje się, że aktualnie owady stanowią część typowej diety dla co najmniej 2 miliardów ludzi na świecie. Ocenia się, że w tym celu wykorzystywane jest więcej niż 1900 rozmaitych gatunków owadów. Do największych konsumentów owadów należą mieszkańcy m. in. Chin, Japonii, Tajlandii oraz Meksyku. 

Wykorzystanie owadów – produkty i potrawy z „robaków”

W gastronomii owady wykorzystuje się najczęściej w całości, po uprzedniej obróbce termicznej (smażenie, blanszowanie, schładzanie, suszenie) lub mechanicznej (rozdrobnienie, sproszkowanie). W takiej postaci stanowią bazę rozmaitych past, ale też izolatów białkowych, tłuszczowych, batonów proteinowych, jak również pełnych produktów i potraw, np. mąki czy chrupek.

Entomofagia a ekologia

Jak już powiedziano na samym początku, szacuje się, że w 2050 roku globalna populacja wyniesie ok. 9 miliardów ludzi, co spowoduje znaczący wzrost zapotrzebowania na żywność. Coraz częściej więc dyskutuje się nad koniecznością opracowania alternatywnego modelu diety. Jednym z nich może być entomofagia. Włączenie owadów do menu człowieka wydaje się być właściwą ideą m.in. ze względów środowiskowych. Ich hodowla nie wymaga bowiem dużej ilości miejsca, a ponadto wiąże się ze stosunkowo niewielką produkcją gazów cieplarnianych i amoniaku oraz z mniejszym wykorzystaniem wody.

Czy jedzenie owadów jest zdrowe? Czy warto spróbować jadalnych robaków?

W kontekście walorów zdrowotnych znaczna część owadów jadalnych może śmiało uzupełnić codzienny jadłospis człowieka. Tkanki owadów dostarczają m.in. białka, jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz wybranych składników mineralnych (zwłaszcza cynku, żelaza i wapnia) oraz witamin (w tym kwas pantotenowy, biotyna i ryboflawina). Jedzenie owadów wiąże się także ze stosunkowo niskim ryzykiem przenoszenia chorób odzwierzęcych na człowieka.

Zagrożenia związane ze spożyciem owadów wynikają głównie z ich potencjalnej alergenności, zanieczyszczenia mikrobiologicznego i chemicznego czy też obecności substancji antyodżywczych. Niezmiennie jednym z głównych problemów związanych z entomofagią jest bariera psychiczna człowieka, która powstrzymuje go od sięgniecie po nowe, „prymitywne”, nierzadko obrzydzające go pożywienie.

Jadalne owady/robaki w Polsce i na świecie

Wśród najczęściej spożywanych na świecie owadów znajdują się te należące do rzędów:

• Coleoptera (chrząszcze, 31%);
• Lepidoptera (motele i ćmy, 18%);
• Hymenoptera (pszczoły, osy, mrówki, 14%);
• Orthoptera (koniki polne, szarańcza, świerszcze, 13%);
• Hemiptera (pluskwiaki, 10%).