Adiponektyna – czym jest? Jak wpływa na otyłość?
Maria Brzegowy

Adiponektyna – czym jest? Jak wpływa na otyłość?

Adiponektyna jest białkiem syntetyzowanym przez tkankę tłuszczową. Wykazuje nie tylko korzystny wpływ na metabolizm glukozy i tłuszczów, ale także działa ochronnie na naczynia krwionośne. Obniżony poziom adiponektyny w surowicy zaobserwowano m.in. w otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnieniu tętniczym czy chorobie wieńcowej  co to oznacza?

Adiponektyna to związek, który wpływa na szereg rozmaitych procesów metabolicznych – stymuluje m.in. przemiany w zakresie tkanki tłuszczowej, zwiększa insulinowrażliwość tkanki mięśniowej oraz komórek wątroby. Czym jest adiponektyna? Od czego zależy jej poziom i czy do jej oznaczenia w osoczu krwi potrzebne jest specjalne przygotowanie?

Adiponektyna – czym jest i jak działa?

Adiponektyna (ADPN) została odkryta w połowie lat 90. XX wieku. Nazywana też AdipoQ, GBP-28, Acrp30 bądź apM1 stanowi białko o masie ok. 30 kDa, które składa się z 247 aminokwasów i jest syntetyzowane w tkance tłuszczowej, głównie przez dojrzałe adipocyty (komórki tłuszczowe). 

Adiponektyna wywiera wpływ na szereg licznych procesów metabolicznych, w tym zwłaszcza na przemianę węglowodanów i kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz w mięśniach. Pośrednio oddziałuje w ten sposób na wrażliwość tkanek obwodowych na insulinę. W związku z tym adiponektyna może wykazywać działanie przeciwmiażdżycowe, przeciwzapalne oraz zwiększające insulinowrażliwość (obniżając poziom glukozy we krwi, nie zwiększa jednocześnie stężenia insuliny). W przypadku tej ostatniej stanowi potencjalny biomarker służący w oznaczaniu insulinooporności. W ostatnim czasie o adiponektynie mówi się także w kontekście jej działania terapeutycznego w chorobie Alzheimer’a.

 

Uważa się, że adiponektyna może wykazywać działanie przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe oraz korzystnie modulujące profil lipidowy i insulinowrażliwość.

 

Adiponektyna – co wpływa na jej poziom w organizmie?

Jak już wcześniej wspomniano, zmiany stężenia adiponektyny wykazują związek z występowaniem określonych sytuacji klinicznych, w tym insulinooporności. Różnice w zakresie ADPN mogą pojawić się także i w przypadku rozwoju chorób o charakterze sercowo-naczyniowym.  

Stężenie adiponektyny w osoczu krwi jest odwrotnie proporcjonalne do wskaźnika masy ciała (BMI), stężenia insuliny oraz triglicerydów, tj. im wyższe BMI (większa masa ciała w stosunku do wzrostu), stężenie insuliny bądź Tg, tym niższe stężenie ADPN. Wyższe wartości opisuje się w przypadku kobiet. Pewne różnice stwierdza się także w odniesieniu do osób należących do różnych grup etnicznych. 

Powiązane produkty

Badanie stężenia adiponektyny – wskazania, przebieg, przygotowanie

Jak podaje wybrana literatura, adiponektyna stanowi 0,01% wszystkich białek osocza. Charakteryzuje się długim okresem półtrwania, a jej stężenie we krwi jest stabilne i stosunkowo wysokie w porównaniu ze stężeniem innych hormonów – w osoczu człowieka zdrowego waha się od 5 do 10 mg/ml.

Żeby móc stwierdzić, czy stężenie adiponektyny przekracza wartości prawidłowe, należy oznaczyć stężenie każdej z izoform ADPN, a następnie określić ich wzajemne proporcje. Jest to trudne, stąd ocena i interpretacja wyników często stanowi wyzwanie diagnostyczne. Zróżnicowanie etniczne stężenia adiponektyny oraz jej niejednorodność w związku z przebiegiem klinicznym rozmaitych schorzeń dostarczają dodatkowych problemów.

Materiałem do badania stężenia adiponektyny jest krew. Samo oznaczenie nie wymaga specjalnego przygotowania. Ze względu na brak zmienności dobowej omawianego czynnika można je wykonać o dowolnej porze dnia. Gotowy wynik specjalista porównuje z wartościami referencyjnymi.

Adiponektyna a otyłość

Adiponektynę określa się często mianem tzw. adipostatu, czyli czujnika tkanki tłuszczowej. U osób otyłych, szczególnie z otyłością brzuszną, stężenie adiponektyny zmniejsza się. Wraz z redukcją nadmiernej masy ciała, stężenie omawianego czynnika wzrasta, choć nie potwierdzają tego jednoznacznie wszystkie przeprowadzone jak dotąd badania. 

Podawanie adiponektyny może wpłynąć na zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę oraz regulację nadmiernej masy ciała.

Sugeruje się, że podanie tiazolidynedionów – leków stosowanych głównie w leczeniu cukrzycy – stymuluje biosyntezę adiponektyny. 

W jednym z przeprowadzonych badań polegających na podawaniu przez 3 miesiące pacjentom z zespołem metabolicznym berberyny (alkaloidu izochinolinowego obecnego w korze i korzeniu berberysu zwyczajnego) wykazano, że korzystnie wpływa ona na stosunek leptyny (tzw. hormonu sytości) i adiponektyny.
Sprawdź na DOZ.pl: Preparaty z berberyną.

Powyższa treść pełni charakter informacyjny i nie stanowi porady medycznej ani opinii dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji odbiorcy. Celem uzyskania spersonalizowanych zaleceń należy skonsultować się ze specjalistą.

  1. M. Dąbrowska i in., Adiponektyna a insulinooporność i miażdżyca, „Endokrynologia. Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii”, nr 7(3) 2011.
  2. J. Foremska-Iciek i in., Ocena stężenia adiponektyny u pacjentów z otyłością prostą. „Forum Zaburzeń Metabolicznych”, nr 4 (1) 2013.
  3. W.  Bik i in., Adiponektyna, leptyna i rezystyna u kobiet z zespołem policstycznych jajników (PCO), „Postępy Nauk Medycznych”, nr 24 (4) 2011.
  4. J. Yang i in., Berberine improves insulin sensiticity by inhibiting fat store and adjusting adipokines profile in human preadipocytes and metabolic syndrome patients, „Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine”, doi:10.1155/2012/363845.
  5. J. Kim i in., Adiponectin. The potential regulator and therapeutic target of obesity and Alzheimer’s Disease, „International Journal of Molecular Sciences”, doi:10.3390/ijms21176419.
  6. Farmakoterapia zespołu metabolicznego, aptekarzpolski.pl [online] https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/farmakoterapia-zespolu-metabolicznego/ [dostęp:] 06.06.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

  • E-book "Dieta na obniżenie cholesterolu. Produkty, suplementacja, jadłospis"

    Podwyższony poziom cholesterolu to stan, który może stanowić zagrożenie, prowadząc do rozwoju miażdżycy. Możesz przejąć kontrolę nad swoim profilem lipidowym. Jednym z kluczowych elementów leczenia tego stanu jest zmiana stylu życia. Codzienna aktywność fizyczna czy zaprzestanie palenia tytoniu to nie wszystko. Najważniejsza jest twoja dieta.  

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij