Kwasy tłuszczowe omega-9 – czy kapsułkę z olejem można stosować na skórę twarzy?

Kwasy tłuszczowe Omega-9 nazywane są często niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi (NNKT). Niemniej są w tej grupie jedynie warunkowo, ponieważ organizm potrafi samodzielnie je wytworzyć z kwasów omega-3 i omega-6, które należy dostarczać egzogennie, czyli wraz z dietą. Kwasy Ω-9 wpływają korzystnie na serce i układ krążenia, powodują obniżenie „złego” cholesterolu LDL oraz mają potencjał przeciwnowotworowy. Najczęściej w aptekach występują w postaci preparatów łączonych z innymi NNKT, które nazywane są Omega 3-6-9.

Czym są (warunkowe) niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT)?

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), w literaturze anglojęzycznej określane jako EFA (ang. Essential Fatty Acids) są egzogennymi kwasami tłuszczowymi. Oznacza to, że organizm nie jest w stanie sam ich wyprodukować i muszą być dostarczane z zewnątrz wraz z pożywieniem. W tej grupie związków wyróżnia się jednonienasycone kwasy tłuszczowe (zawierające jedno wiązanie podwójne pomiędzy atomami węgla) oraz wielonienasycone (posiadające co najmniej dwa wiązania podwójne węgiel-węgiel w łańcuchu węglowodorowym reszty kwasowej).

W zależności od umiejscowienia ostatniego wiązania podwójnego w cząsteczce NNKT wyróżniono:

• kwasy omega-3 (wiązanie nienasycone występuje przy 3 od końca atomie węgla),
• kwasy omega-6 (przy 6),
• kwasy omega-9 (przy 9).

Kwasy omgea-3 występują jako:

• kwas  α-linolenowy (ALA),
• kwas eikozapentaenowy (EPA),
• kwas dokozaheksaenowy (DHA).

Kwasy omgea-6 występują jako:

• kwas linolowy (LA),
• kwas γ-linolenowy (GLA),
• kwas arachidonowy (AA).

Kwasy omgea-9 występują jako:

• kwas oleinowy.

Kwasy omega-9 – jaka jest ich rola w organizmie?

Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe pełnią bardzo istotne funkcje w organizmie. Są to związki konieczne do utrzymania dobrego stanu zdrowia. Kwasy tłuszczowe omega-9 mogą być wytwarzane fizjologicznie przez organizm, przy odpowiedniej podaży kwasów omega 3 i omega 6. Warunkowe NNKT omega-9 powodują obniżenie poziomu trójglicerydów oraz całkowitego poziomu cholesterolu, w tym niekorzystnej frakcji tzw. złego cholesterolu LDL. Wpływają w ten sposób ochronnie na serce i układ krążenia oraz zmniejszają ryzyko zachorowania na miażdżycę. Przypuszcza się, że kwasy omega-9 chronią również przed nowotworami. Kwas oleinowy, będący przedstawicielem tej grupy związków jest kluczowym elementem błony neuronalnej i gromadzi się w mózgu podczas rozwoju płodu. Dodatkowo działa ochronnie na skórę, ograniczając utratę wody, a poprzez działanie przeciwutleniające spowalnia procesy starzenia.

Źródła niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT)

W zależności od rodzaju niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych można wyróżnić różne ich źródła. Kwasy omega-3 występują w dużych ilościach w tłustych rybach morskich, takich jak: makrela, śledź, łosoś, sardynki i sardele. Znajdują się również w olejach: rzepakowym i lnianym oraz migdałach i orzechach włoskich.

Źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny omega-6 są rośliny, takie jak awokado, pestki dyni, ziarna słonecznika, sezam, oleje roślinne: kokosowy, arachidowy, kukurydziany, sojowy, z nasion ogórecznika lekarskiego, wiesiołka.

Bogatym źródłem kwasów omega-9 jest oliwa z oliwek oraz tran, czyli olej otrzymywany z wątroby ryb dorszowatych. Dodatkowo w mniejszych ilościach występują w siemieniu lnianym, oleju słonecznikowym i rzepakowym, awokado, migdałach i orzechach ziemnych.

Jak suplementować kwasy omega-9? Cena, dawkowanie

Najczęściej suplementy z kwasami omega-9 występują w postaci preparatów złożonych zawierających również kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które nazywane są w skrócie preparatami omega-3-6-9. Tego typu suplementy diety dostępne są w aptekach w cenach od około 10 do 90 zł. W zależności od zawartości substancji czynnych w jednej kapsułce różne jest ich dawkowanie. Jednak zawsze na opakowaniu lub ulotce producent umieszcza informację o tym, jak należy przyjmować dany preparat, aby był skuteczny i bezpieczny.

Kwasy omega 3-6-9 zaleca się stosować ok. 15–30 minut przed posiłkiem. Ponadto suplementując „omegę", warto ograniczyć spożycie innych źródeł tłuszczów (masło, tłuste mięsa, oleje) podawanych wraz z codzienną dietą. W przypadku kobiet w ciąży należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym przed rozpoczęciem przyjmowania kwasów omega-9, ponieważ o ile NNKT kwasy omega-3, a zwłaszcza DHA (kwas dokozaheksaenowy) to rekomendowane suplementy w okresie ciąży, o tyle nie ma takich wskazówek dla kwasów omega-9. Na półkach aptecznych można znaleźć suplementy z kwasami omega 3-6-9 przeznaczone również dla dzieci, których stosowanie wskazane jest powyżej 3. roku życia.

Kosmetolodzy rekomendują również stosowanie kwasów omega nie tylko dojelitowo, ale także powierzchniowo, np. na skórę twarzy. Osoby, które chciałby poprawić stan swojej cery, mogą zawartość olejowej kapsułki, w której zamknięte są kwasy tłuszczowe, wsmarować w skórę podczas wieczornej rutyny pielęgnacyjnej. Takie zabieg jest wskazany szczególnie wówczas, kiedy np. wracamy z wakacji, nasza skóra jest przesuszona i wymaga odżywienia.