Czym jest osocze bogatopłytkowe? W leczeniu jakich chorób można je wykorzystać?
Justyna Piekara

Czym jest osocze bogatopłytkowe? W leczeniu jakich chorób można je wykorzystać?

Osocze bogatopłytkowe to preparat pozyskiwany z krwi obwodowej pacjenta, zawierający skoncentrowane płytki krwi. Zastrzyki PRP stały się ostatnimi czasy bardzo popularne, szczególnie wśród celebrytów i sportowców. Jakie korzyści może przynieść terapia osoczem bogatopłytkowym? Kiedy wykonuje się iniekcje z PRP?

Co to jest osocze bogatopłytkowe (PRP)?

Osocze bogatopłytkowe (ang. Platelet Rich Plasma, PRP) to autologiczny koncentrat płytek krwi zawieszonych w niewielkiej ilości osocza. Zawiesinę otrzymuje się poprzez izolację i zagęszczenie osocza z krwi pobranej od pacjenta. Istotą działania PRP jest uwolnienie czynników wzrostu, które wspomagają wzrost nowych komórek i regenerację tkanek. Oprócz nich, płytki krwi uwalniają wiele innych substancji (np. fibrynogen) ważnych w procesie gojenia ran.

Do czego wykorzystuje się osocze bogatopłytkowe?

PRP wykorzystuje się w wielu dziedzinach medycyny w leczeniu rozmaitych schorzeń:

  • Kardiologia – PRP zostało po raz pierwszy zastosowane w celu przyspieszenia gojenia się ran pooperacyjnych. Wykorzystanie osocza bogatopłytkowego zmniejszało zapotrzebowanie na transfuzje krwi podczas zabiegów, co pozwoliło obniżyć ich koszty oraz wpłynęło na zmniejszenie liczby infekcji mostka po operacjach pomostowania aortalno-wieńcowego.
  • Ortopedia i medycyna sportowa – osocze bogatopłytkowe stosuje się w terapii urazów lub uszkodzeń ścięgien, więzadeł, mięśni, stawów i skóry.
  • Chirurgia ogólna – po zabiegach chirurgicznych i operacjach stosuje się osocze bogatopłytkowe, aby przyspieszyć gojenie się ran i zmniejszyć częstość występowania infekcji.
  • Chirurgia twarzowo-szczękowa – PRP ma szerokie zastosowanie w tej dziedzinie medycyny. Istnieją doniesienia potwierdzające skuteczność PRP w leczeniu ubytków kostnych.
  • Stomatologia – zastrzyki PRP podaje się po ekstrakcji zębów, implantów lub chirurgii przyzębia, aby przyspieszyć leczenie uszkodzeń tkanek miękkich i kości.
  • Dermatologia i medycyna estetyczna – PRP promuje wzrost tkanki łącznej twarzy w celu wygładzenia zmarszczek. Wykorzystuje się je do wykonywania tzw. wampirzego liftingu (ang. vampire facial), który ma łagodzić widoczne oznaki starzenia się, takie jak zmarszczki i zwiotczenie skóry.
  • Trychologia – płytkowe czynniki wzrostu stymulują wzrost mieszków włosowych, dlatego iniekcje PRP wykorzystuje się do leczenia łysienia androgenowego.
  • Urologia – zastrzykami z PRP próbuje się leczyć zaburzenia erekcji.

Powiązane produkty

Jak przebiega zabieg podania PRP? Czy terapia ma przeciwwskazania i skutki uboczne?

Na jakiś czas przed wykonaniem zabiegu konieczne jest odstawienie leków rozrzedzających krew (np. aspiryna czy ibuprofen) oraz niektórych witamin i suplementów diety. Najpierw lekarz pobiera krew od pacjenta, następnie używa wirówki do oddzielania osocza bogatopłytkowego od pozostałych składników krwi. Potem znieczula wybrany obszar ciała, a kiedy anestetyk zacznie działać miejscowo, w leczony obszar ciała wstrzykuje osocze bogatopłytkowe. Gdy płytki krwi znajdą się w leczonym obszarze, po aktywacji uwalniają czynniki wzrostu, które mają stymulować wzrost komórek naprawczych i przyspieszać proces gojenia.

Ewentualne skutki uboczne terapii osoczem bogatopłytkowym są bardzo ograniczone. Zazwyczaj jedynymi efektami niepożądanymi, jakie występują po podaniu PRP są tymczasowe reakcje w miejscu iniekcji.

Zabiegów z wykorzystaniem PRP nie należy wykonywać w przypadku:

  • małej liczby płytek krwi,
  • przyjmowania leków immunosupresyjnych,
  • stosowania antykoagulantów,
  • infekcji,
  • opryszczki,
  • alergii na nukleotydy,
  • zespołu wątrobowo-nerkowego,
  • ciąży,
  • karmienia piersią.

Czy terapia PRP rzeczywiście działa? Jak przedstawiają się wyniki badań?

Niektóre metody leczenia osoczem bogatopłytkowym są kontrowersyjne i nie mają solidnego poparcia naukowego. Wyniki prac dotyczących efektywności tych zabiegów są niejednoznaczne. W niektórych z nich stwierdzono, że wstrzyknięcie PRP w miejsce urazu nie zapewnia znaczących korzyści, inne wyniki mówią coś przeciwnego. Część dostępnych badań była prowadzona nieprawidłowo, dlatego jakość otrzymanych wyników pozostawia wiele do życzenia. W wielu z nich brakuje porównania z grupą kontrolną lub wielkość próby jest niewielka, co sprawia, że zaufanie do wniosków takich prac jest ograniczone. 

Nie ma ustalonego protokołu wykonywania tego typu zabiegów, produkcji PRP oraz rekonwalescencji po zabiegu. W związku z tym istnieje potrzeba standaryzacji i konieczność przeprowadzenia kolejnych testów, aby móc stwierdzić, czy są w pełni bezpieczne i skuteczne.

  1. N. Hussain, H. Johal, M. Bhandari, An evidence-based evaluation on the use of platelet rich plasma in orthopedics – a review of the literature, [online] doi: 10.1051/sicotj/2017036, [dostęp:] 14.05.2021.
  2. Platelet-rich plasma injections: What to know, „webmed.com” [online], https://www.webmd.com/fitness-exercise/platelet-rich-plasma-injections#1, [dostęp:] 14.05.2021. 
  3. W. Hom-Lay Wang, G. Avila, Platelet rich plasma: myth or reality?, „European Journal of Dentistry” 2007, nr 1(4), s. 192–194, [online] PMID: 19212466, [dostęp:] 14.05.2021. 
  4. Patelet-rich therapies for musculoskeletal soft tissue injuries, „cochrane.org” [online], https://www.cochrane.org/CD010071/MUSKINJ_platelet-rich-therapies-for-musculoskeletal-soft-tissue-injuries, [dostęp:] 14.05.2021. 
  5. A. Gołos, J. Treliński, Clinical applications of platelet-rich plasma, „Hematologia” 2014, nr 5 (3), s. 252–259.
  6. PRP injections: Does platelet-rich plasma therapy work?, „singlecare.com” [online], https://www.singlecare.com/blog/prp-injection/,  [dostęp:] 14.05.2021. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.