Jakie są najnowsze terapie w leczeniu raka jajnika?
Justyna Piekara

Jakie są najnowsze terapie w leczeniu raka jajnika?

Rak jajnika zajmuje piąte miejsce w zestawieniu najczęściej rozpoznawanych nowotworów wśród Polek. Dowiedz się więcej na temat tej choroby. Sprawdź, jak przedstawiają się postępy w leczeniu tego schorzenia i czym są inhibitory PARP.

Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika

Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika (ang. World Ovarian Cancer Day, WOCD) obchodzony jest 8. maja. W ramach obchodów organizowane są publiczne wydarzenia mające na celu rozpowszechnianie świadomości na temat zagrożeń, objawów i badań przesiewowych w kierunku raka jajnika (symbolem akcji jest turkusowa wstążeczka).

Pierwsze wydarzenie, którego celem była edukacja społeczeństwa na temat tej śmiertelnej choroby, odbyło się w 2013 r. Inicjatywa powstała jednak dużo wcześniej – w 2009 r., kiedy lekarze spotkali się na międzynarodowej konferencji, podczas której wymieniali się doświadczeniami zdobytymi podczas pracy z pacjentkami z rakiem jajnika.

Rak jajnika – czym się charakteryzuje?

Każdego roku u ok. 250 000 kobiet na całym świecie diagnozuje się raka jajnika, a 140 000 umiera z jego powodu. Wysoką śmiertelność z powodu raka jajnika w dużej mierze przypisuje się temu, że choroba jest często diagnozowana, gdy jest już zaawansowana, co utrudnia skuteczne leczenie.

We wczesnym stadium nowotwór tego typu daje mało objawów, co sprawia, że często jest mylony z innymi, mniej poważnymi dolegliwościami. Dlatego tak ważna jest właściwa profilaktyka.

Jakie są czynniki podwyższonego ryzyka wystąpienia raka jajnika?

  • wiek – choroba najczęściej dotyczy kobiet w od 50. do 60. roku życia, chociaż może pojawić się w każdym wieku,
  • mutacje genetyczne – niektóre przypadki nowotworu są spowodowane mutacjami genów BRCA1 i BRCA2,
  • przypadki choroby w rodzinie,
  • długotrwale trwająca estrogenowa terapia zastępcza,
  • wczesny wiek wystąpienia pierwszej menstruacji,
  • późny wiek wystąpienia menopauzy.

Jakie objawy mogą być związane z rakiem jajnika?

  • wzdęcia,
  • obrzęk brzucha,
  • szybkie uczucie sytości podczas jedzenia,
  • utrata masy ciała,
  • dyskomfort i ból w okolicy miednicy,
  • zmiany w funkcjonowaniu jelit, np. zaparcia,
  • częsta potrzeba oddawania moczu.

Polecane dla Ciebie

Terapia z zastosowaniem inhibitorów PARP

Obecnie standardem postępowania w przypadku pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika jest zabieg operacyjny oraz chemioterapia, po której czasami następuje dodatkowe leczenie, mające na celu zapobieganie nawrotom choroby. Inhibitor PARP to nowa terapia podtrzymująca, która została zarejestrowana w Europie w 2020 r. Daje ona szansę na lepsze rokowania, znalazła się w międzynarodowych wytycznych leczenia nowotworów jajnika. Jest rekomendowana przez Europejskie i Amerykańskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej.

Inhibitory PARP należą do inhibitorów polimerazy poli(ADP-rybozy), których zadaniem jest pomoc w naprawie uszkodzeń DNA. Zastosowanie tej metody leczenia skutecznie spowalnia wzrost nowotworu i wydłuża czas życia bez progresji choroby. Początkowo jej wykorzystanie było możliwe wyłącznie w 15-24% przypadków zaawansowanego stadium raka jajnika – u kobiet z mutacją genu BRCA, które dobrze zareagowały na chemioterapię pochodnymi platyny.

Z czasem inhibitory PARP (olaparib, niraparib, bevacizumab) przeszły badania kliniczne i zarejestrowano je również dla pacjentek ze zdiagnozowanym rakiem jajnika, które nie mają mutacji BRCA.

Mechanizm działania inhibitorów PARP

W komórkach nowotworowych dochodzi do uszkodzenia materiału genetycznego, co jest skutkiem mutacji. Komórki posiadają jednak zdolność do naprawy DNA, dzięki czemu mogą się namnażać. Towarzyszy temu nadmierna ekspresja białek PARP – enzymów odpowiadających za rozpoznawanie i naprawę pęknięć pojedynczej nici DNA. Zablokowanie ich aktywności poprzez zastosowanie inhibitora, może odwrócić oporność na cytostatyki alkilujące, które stosuje się w walce z chorobami nowotworowymi. 

Ponadto blokada funkcji białek PARP wywołuje powielenie uszkodzeń DNA na obie nici, które nie mogą już zostać naprawione, jeśli komórka nowotworowa posiada zmutowany gen BRCA i ulega apoptozie (destrukcji). Nowotwory pozbawione zdolności do naprawy DNA nazywane są z guzami z niedoborem rekombinacji homologicznej lub HRD (ang. homologous recombination deficient).

Polskie realia walki z rakiem jajnika

W Polsce refundacja terapii dostępna jest jedynie dla pacjentek, u których stwierdza się nawrót choroby i dotyczy ok. 150 kobiet rocznie. Od września 2016 r. pomoc w takich przypadkach jest udzielana w ramach projektu „Leczenie podtrzymujące olaparybem chorych na nawrotowego platynowrażliwego zaawansowanego raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej”.

Leczenie z zastosowaniem inhibitora PARP nie jest wdrażane u kobiet, które nie mają określonej mutacji genetycznej lub kiedy nie jest ona potwierdzona badaniami genetycznymi. Problemem jest fakt, że wiele pacjentek nie dysponuje wynikami wymaganego testu. Dane wskazują, że 70% Polek z diagnozą raka jajnika nie ma wykonanych badań w tym kierunku.

  1. Ovarian cancer, “mayoclinic.org” [online], https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ovarian-cancer/symptoms-causes/syc-20375941, [dostęp:] 27.04.2021.
  2. Rak jajnika, “ptgo.pl” [online], https://ptgo.pl/dla-pacjenta/abc-nowotworow-ginekologicznych-slownik/rak-jajnika/, [dostęp:] 27.04.2021.
  3. World Ovarian Cancer Day, “timeanddate.com”[online], https://www.timeanddate.com/holidays/world/world-ovarian-cancer-day, [dostęp:] 27.04.2021.
  4. NCI, PARP Inhibitors show promise as initial treatment for ovarian cancer, “cancer.gov” [online], https://www.cancer.gov/news-events/cancer-currents-blog/2019/parp-inhibitors-ovarian-cancer-initial-treatment, [dostęp:] 27.04.2021.
  5. Nowe perspektywy leczenia raka jajnika, “pap.pl” [online], https://www.pap.pl/centrum-prasowe/792465%2Cnowe-perspektywy-leczenia-raka-jajnika.html, [dostęp:] 27.04.2021.
  6. M. A. Kruczała, A. Grela-Wojewoda, I. Cedrych, Inhibitory PARP w terapii raka jajnika, „Ginekologia Polska” 2016, nr 2, s. 131-134, DOI: 10.17772/gp/59268, [dostęp:] 27.04.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Zniekształcenia poznawcze – co to takiego? Geneza, rodzaje

    Zniekształcenia poznawcze to wyolbrzymione schematy myślowe, które fałszują rzeczywistość i sprawiają, że postrzegamy ją w sposób zdeformowany. Doświadcza ich każdy człowiek, jednak jeśli pojawiają się zbyt często lub utrzymują się przez długi czas, mogą prowadzić do występowania stanów lękowych czy zaburzeń nastroju.

  • Leczenie endometriozy zastrzykiem raz w miesiącu – co wiemy o tej metodzie?

    Endometrioza dotyka na całym świecie około 10% kobiet w wieku rozrodczym. Patogeneza tej choroby polega na tym, że tkanka podobna do endometrium lub wyściółki macicy rośnie poza macicą, powodując silny ból miesiączkowy i obfite krwawienie, a u niektórych bezpłodność. Dostępne terapie mogą pomóc złagodzić objawy, jednak obecnie nie ma lekarstwa na endometriozę. Nowe badania wykazały, że comiesięczne zastrzyki przeciwciał zmniejszają zmiany chorobowe, tkankę bliznowatą i zrosty narządów u małp z endometriozą.

  • Badania przesiewowe raka piersi – mammografia 3D lepsza niż skan 2D. Przegląd najnowszych doniesień

    W dużym badaniu obejmującym ponad milion kobiet naukowcy porównali skuteczność mammografii 2D i mammografii z tomosyntezą 3D w wykrywaniu raka piersi. Odkryli, że mammografia 3D była znacznie skuteczniejsza niż mammografia 2D. Czy standard profilaktyki raka piersi właśnie uległ zmianie?

  • Spożycie soli może mieć inny wpływ na mężczyzn i kobiety

    Nadciśnienie krwi dotyka około 1,28 miliarda dorosłych na całym świecie. Jeśli ciśnienie krwi nie jest prawidłowo kontrolowane, może zwiększać ryzyko chorób serca, mózgu i nerek. Jedną z powszechnych, ale mniej znanych przyczyn nadciśnienia tętniczego jest nadwrażliwość na sól, czyli sytuacja, w której organizm nie wydala jej nadmiaru. Ostatni przegląd badań nad tym tematem wykazał, że kobiety w każdym wieku są bardziej wrażliwe kardiologicznie na spożycie soli niż mężczyźni. Zjawisko to może mieć wpływ na kontrolę ciśnienia krwi.

  • 5 sposobów na puszące się włosy

    Puszące się włosy to zmora wielu kobiet. U części z nich odstające, trudne do ujarzmienia kosmyki są wynikiem specyficznej budowy włosa. W większości przypadków szorstkie, matowe, przesuszone włosy to jednak wynik niewłaściwej pielęgnacji i częstego stosowania prostownicy lub wykonywania zabiegów fryzjerskich, np. rozjaśniania. Podpowiadamy, jak wygładzić puszące się włosy – poznaj 5 skutecznych sposobów.

  • ,,Zawał ucha” – co to jest? Jak się objawia?

    Terminem „zawał ucha” określa się objawy towarzyszące niedokrwieniu w obrębie naczyń krwionośnych ucha wewnętrznego. Pojawiają się wówczas nagłe, zazwyczaj jednostronne, upośledzenie słuchu, uczucie pełności w uchu, szumy, zawroty głowy.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij