Synechia – przyczyny, rozpoznanie i leczenie zrośnięcia warg sromowych u dziewczynek

Synechia to zrośnięcie (sklejenie) warg sromowych mniejszych. Problem dtyczy przede wszystkim małych dziewczynek − między 3. miesiącem a 3. rokiem życia, choć może również pojawić się u dorosłych kobiet (np. w wyniku urazów mechanicznych czy po radioterapii). Przyczyną synechii jest niski poziom estrogenów, stany zapalne okolic sromu czy niewłaściwa higiena intymna niemowląt. Jak przebiega leczenie zespolenie się warg sromowych mniejszych?

Synechia – co to jest?

Synechia to sklejenie warg sromowych mniejszych. Wargi sromowe są połączone włóknistą, cienką, szarawą tkanką, która może występować od spoidła tylnego do łechtaczki, zasłaniając ujście cewki moczowej i przedsionek pochwy.

Synechia warg sromowych – przyczyny

Główną przyczyną sklejenia warg sromowych jest stan zapalny sromu wywołany podrażnieniem i infekcją, występuje u dziewczynek i kobiet z niskim stężeniem estrogenów (hipoestrogenizm). U małych dzieci zapaleniu sromu sprzyjają:

• noszenie jednorazowych pieluszek (wargi sromowe są stale blisko siebie, łatwo dochodzi do zanieczyszczenia kałem), 
• stosowanie chusteczek nawilżających zamiast mycia,
• używanie kosmetyków do higieny okolic intymnych, 
• występowanie biegunek z kwaśnymi stolcami. 

Do synechii predysponują także urazy okolicy moczowo-płciowej. W przypadku zakażeń o etiologii zakaźnej, tj. Neisseria gonorrhae (rzeżączka), Trichomonas vaginalis (rzęsistek pochwowy) u małych dzieci lub nastolatek, które nie rozpoczęły współżycia, należy rozważyć molestowanie seksualne. Grzybicze zakażenia sromu i pochwy najczęściej występują w przebiegu leczenia antybiotykami oraz w niewyrównanej cukrzycy.

Synechia – objawy

Sklejenie warg sromowych zazwyczaj nie daje objawów i wykrywane jest podczas rutynowego badania pediatrycznego. Przy znacznym sklejeniu mogą pojawić się problemy z oddaniem moczu – płacz dziecka w trakcie mikcji, przedłużona mikcja lub wyciek moczu.

Zaleganie moczu w pochwie może wywoływać dyskomfort i ból. Mogą pojawiać się częstsze zakażenia układu moczowego i upławy, w badaniu ogólnym moczu może występować niewielki krwinkomocz. Przy całkowitym sklejeniu dochodzi do zatrzymania moczu.

Sklejenie warg sromowych – leczenie

Przy braku dolegliwości z powodu synechii zaleca się obserwację z zachowaniem odpowiedniej higieny intymnej. Najczęściej odpieluchowanie oraz rozwój motoryczny dziecka i zwiększona ruchliwość powodują, iż wargi rozklejają się samoistnie.

W przypadku braku powodzenia lekiem drugiego rzutu są glikokortykosteroidy stosowane miejscowo. Zazwyczaj jest to 0,05% betametazon, czas jego stosowania jest podobny, jak w przypadku estrogenów. Przy jego stosowaniu mogą wystąpić: rumień, zapalenie mieszków włosowych, ścieńczenie skóry. Postępowanie chirurgiczne (ręczne rozklejenie warg) zarezerwowane jest dla przypadków zatrzymania moczu, nagłego wystąpienia sklejenia lub braku poprawy po leczeniu zachowawczym.

Synechia – zapobieganie. Jak powinna wyglądać właściwa higiena intymna dziewczynek?

Najważniejsze zasady w higienie okolicy krocza małych dziewczynek to: 

1. Odpowiedni kierunek podmywania, podcierania – z góry na dół (od przodu do tyłu, od wzgórka łonowego w kierunku odbytu). 
2. Mycie wodą po każdym stolcu (pod bieżącą wodą, w wanience bądź zmoczonymi wacikami). Chusteczki nawilżające powinny być stosowane w przypadkach awaryjnych, poza domem. Należy unikać stosowania żeli do higieny intymnej u dzieci – pH skóry ma zakres od lekko kwaśnego do neutralnego, natomiast pH płynów do higieny intymnej zazwyczaj jest niższe (kwaśne). Sprzyja to podrażnieniom. W przypadku nastolatek i dojrzałych kobiet płyny do higieny intymnej nie są obowiązkowe, a przy ich stosowaniu należy pamiętać, aby wybierać te, z naturalnym składem i nie wprowadzać ich do pochwy – zaburzają jej naturalną florę i mogą wywoływać podrażnienia i upławy.
3. Należy zawsze umyć wargi sromowe zewnętrzne (większe), uprzednio delikatnie je rozchylając. Nie należy w trakcie mycia wprowadzać palców do pochwy.
4. Po umyciu, okolicę krocza należy posmarować lekkim kremem nawilżającym (np. z lanoliną). 
5. U młodszych (odpieluchowanych) i starszych dziewczynek bielizna powinna być bawełniana, przewiewna.