Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania
Alicja Świątek

Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

Sproszkowane ziele wąkrotki azjatyckiej, czyli adaptogenu nazywanego także gotu kola lub brahmi, zaleca się stosować u osób mających problemy z koncentracją i pamięcią. Wąkrotkę można przyjmować zarówno w formie kapsułek, czyli dojelitowo, jak i bezpośrednio na skórę w przypadku wystąpienia problemów dermatologicznych. Gotu kola działa także przeciwlękowo, łagodzi napięcie i niepokój. Jak dawkować gotu kola, ile kosztuje ten adaptogen i czy kobiety w ciąży mogą przyjmować wąkrotkę azjatycką? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

W medycynie ajurwedyjskiej niezwykle cenioną rośliną jest wąkrota azjatycka (łac. Centella asiatica). Roślina znana jest pod wieloma nazwami, z których najpowszechniejsze to gotu kola i brahmi. Od tysięcy lat stosowana jest w medycynie Dalekiego Wschodu i traktowana jako panaceum na liczne choroby. Docenia się jej działanie szczególnie w zakresie poprawy pamięci i koncentracji. Przypisuje się jej korzystny wpływ na mózg, ponadto ma właściwości przeciwdepresyjne, przeciwlękowe, obniżające stan niepokoju oraz odmładzające.

Gotu kola – czym jest? Charakterystyka wąkrotki azjatyckiej

Gotu kola, czyli wąkrota azjatycka lub brahmi, jest wieloletnią rośliną leczniczą, należącą do rodziny selerowatych. To ziele jest znanym i cenionym od tysięcy lat adaptogenem. W indyjskiej medycynie ajurwedyjskiej wąkrota wykorzystywana jest jako remedium o wielokierunkowym zastosowaniu. Również praktycy tradycyjnej medycyny chińskiej wykorzystywali gotu kola w leczeniu licznych schorzeń. Uważali, że systematyczne przyjmowanie wąkroty azjatyckiej może spowolnić procesy starzenia, a także być źródłem długowieczności. Dodatkowo gotu kola przypisywano korzystny wpływ na procesy widzenia, snu i zasypiania oraz na funkcjonowanie serca i układu krążenia.

Gotu kola – właściwości adaptogenu

Stosowanie gotu kola wpływa korzystnie na wiele procesów zachodzących w organizmie. Wykazano, że regularne przyjmowanie brahmi powoduje poprawę funkcjonowania oraz powstawanie nowych komórek układu nerwowego, a także powstawanie nowych połączeń pomiędzy nimi. Przekłada się to na usprawnienie pamięci, procesów myślowych oraz złagodzenie stanów depresyjnych. W tym aspekcie działanie gotu kola przypomina nieco działanie innego adaptogenu, czyli Rhodiola rosea. Dodatkowo dzięki wąkrotce następuje wzrost poziomu acetylocholiny, co w dużym stopniu przeciwdziała wystąpieniu chorób neurodegeneracyjnych, jak chociażby choroby Alzheimera. Gotu kola wpływa również korzystnie na układ krążenia. Powoduje wzmocnienie naczyń krwionośnych, tonizuje pracę serca oraz reguluje krążenie krwi. Wąkrota azjatycka jest ceniona za korzystny wpływ na skórę. Przyspiesza procesy gojenia, rogowacenia naskórka oraz powoduje wzmocnienie bariery skórnej. Składniki aktywne zawarte w brahmi działają oczyszczająco oraz zmiękczająco, przez co w efekcie zmniejszają stany zapalne. Dodatkowo stymulują produkcję kwasu hialuronowego, kolagenu i elastyny, co wpływa na poprawę nawilżenia i napięcia skóry oraz na spowolnienie procesów starzenia.

Powiązane produkty

Gotu kola – zastosowanie. Jak działa i na co pomaga wąkrotka azjatycka?

Gotu kola znajduje głównie zastosowanie w zaburzeniach ze strony układu nerwowego. Przyjmowanie brahmi polecane jest osobom cierpiącym na zaburzenia pamięci, funkcji poznawczych, mającym trudności w przyswajaniu nowych informacji. Dodatkowo dobre rezultaty obserwowane są przy suplementacji gotu kola w stanach lękowych i depresyjnych, ponieważ substancje czynne zawarte w surowcu działają anksjolitycznie (przeciwlękowo). Skutkuje to zmniejszeniem uczucia lęku, niepokoju, napięcia emocjonalnego i nerwowego. Regularne przyjmowanie gotu kola przeciwdziała powstawaniu chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera. Gotu kola stosowana jest również w chorobach przewodu pokarmowego, w nadciśnieniu, zaburzeniach krążenia obwodowego oraz w innych dysfunkcjach układu sercowo-naczyniowego. Składniki aktywne występujące w wąkrocie azjatyckiej wykazują aktywność przeciwbakteryjną oraz przeciwgrzybiczą. Z tego powodu gotu kola znajduje zastosowanie w chorobach skóry, gdzie używana jest zarówno dojelitowo, jak i powierzchniowo. Suplementację brahmi zaleca się w zaburzeniach, takich jak egzemy, łuszczyca, owrzodzenia, trudno gojące się rany, lub jako preparat ziołowy na trądzik. Ekstrakty z wąkroty azjatyckiej znajdują zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, zwłaszcza przy produkcji preparatów przeciwzmarszczkowych, poprawiających elastyczność oraz antycellulitowych.

Gotu kola – przeciwwskazania, skutki uboczne stosowania adaptogenu

Preparaty z gotu kola są dobrze tolerowane i zazwyczaj nie wykazują żadnych działań niepożądanych. Niekiedy mogą się pojawić skutki uboczne w postaci bólu i zawrotów głowy oraz zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego. Należy zachować ostrożność w przypadku chorób wątroby. Dodatkowo nie należy stosować preparatów z gotu kola u kobiet w ciąży i w okresie laktacji, ponieważ nie istnieją szerokie dane dotyczące stosowania tych preparatów wśród tej grupy.

Gotu kola – dawkowanie. Jak stosować i gdzie najlepiej kupić adaptogen?

W aptekach i sklepach zielarskich można znaleźć szereg produktów z gotu kola, których cena wynosi od około 10 do 150 zł. Te adaptogeny w tabletkach stosuje się trzy razy dziennie w dawkach po 1-2 g, przy czym ostatnią dawkę najlepiej przyjąć nie później niż w godzinach popołudniowych, aby nie wystąpiły problemy z zasypianiem. Zaleca się przyjmować gotu kola po posiłku.

Korzystne rezultaty przyjmowania brahmi obserwuje się przeważnie po miesiącu regularnego stosowania.

Suplementacja gotu kola powinna trwać maksymalnie do 3 miesięcy, następnie zalecane jest zrobienie 1,5-miesięcznej przerwy. Preparat można stosować również zewnętrznie. W tym celu sporządza się napar z 4 łyżeczek suszu brahmi na szklankę wody, a następnie przygotowany płyn stosuje się w postaci okładów na zmiany skórne.

  1. K. Karłowicz-Bodalska i in., Centella asiatica (L.) Urban, syn. Hydrocotyle asiatica L. – wąkrota azjatycka – znana roślina lecznicza Dalekiego Wschodu, postepyfitoterapii.pl [online] http://www.postepyfitoterapii.pl/wp-content/uploads/2014/11/pf_2013_225-235.pdf [dostęp:] 24.03.2021.
  2. T. Belwal i in., Gotu Kola (Centella asiatica), researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/328266297_Gotu_Kola_Centella_asiatica [dostęp:] 24.03.2021.
  3. R. Hamidpour, Medicinal Property of Gotu kola (Centella asiatica) from the Selection of Traditional Applications to the Novel Phytotherapy, researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/296706780_Medicinal_Property_of_Gotu_kola_Centella_asiatica_from_the_Selection_of_Traditional_Applications_to_the_Novel_Phytotherapy [dostęp:] 24.03.2021.
  4. D. Król, Wąkrota azjatycka (Centella asiatica L.) – właściwości lecznicze, czytelniamedyczna.pl [online] http://www.czytelniamedyczna.pl/3546,wkrota-azjatycka-centella-asiatica-l-waciwoci-lecznicze.html [dostęp:] 24.03.2021.
  5. T. Baj, Adaptogeny – jak wspomóc organizm w walce ze stresem, aptekarzpolski.pl [online] https://www.aptekarzpolski.pl/wiedza/08-2010-adaptogeny-jak-wspomoc-organizm-w-walce-ze-stresem/ [dostęp:] 24.03.2021.
  6. A. Ratz-Łyko i in., Kosmetyczne i dermatologiczne właściwości Centella asiatica (Cosmetic and dermatological properties of Centella asiatica), researchgate.net [online] https://www.researchgate.net/publication/273446134_Kosmetyczne_i_dermatologiczne_wlasciwosci_Centella_asiatica_Cosmetic_and_dermatological_properties_of_Centella_asiatica [dostęp:] 24.03.2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

  • Suplementacja przy insulinooporności

    Insulinooporność jest zaburzeniem metabolizmu, które może zamienić się w poważną chorobę, która obecnie może dotyczyć nawet 2 milionów Polaków. Przyczynia się do tego przede wszystkim siedzący tryb życia, przetworzona, wysokoenergetyczna żywność, a także przewlekły stres wpływający na nasze zachowania żywieniowe – „zajadanie” problemów. Insulinooporność nie musi być leczona, niemniej jeśli na czas nie zareagujemy zmianą dotychczasowego stylu życia, może przerodzić się w pełnoobjawowe schorzenie – cukrzycę. Cennym elementem uzupełniającym dietoterapię może być racjonalna, przemyślana suplementacja. Jakie składniki szczególnie wspierają zdrowie metaboliczne?

  • Suplementacja w Hashimoto – jak wpływają na to nutraceutyki?

    Hashimoto, a raczej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest coraz powszechniej diagnozowanym schorzeniem. Mówimy o nim wtedy, gdy nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. W chorobie tej może dojść zarówno do podwyższonej czynności gruczołu, jak i normalnej lub obniżonej czynności. Hashimoto dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Wsparciem działania tarczycy, jak i całej terapii, może być racjonalna suplementacja w oparciu o składniki, których skuteczność potwierdzają wyniki badań naukowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij