Rezonans magnetyczny kolana – przebieg badania, wskazania, przeciwwskazania, cena

Kolana, ze względu na ich duże obciążenie, są bardzo podatnymi na wszelkie urazy stawami. Metodą z wyboru w diagnostyce tego obszaru jest rezonans magnetyczny (MRI) – pozwala on na ocenę zarówno struktur miękkich, jak i kostnych. W przeciwieństwie do innych badań, takich jak tomografia komputerowa czy RTG, MRI nie wykorzystuje promieniowania – dzięki temu badanie to może być wykonywane u kobiet ciężarnych.

Rezonans magnetyczny kolana – wskazania do badania

Rezonans magnetyczny kolana może pokazać uszkodzenie więzadeł (naderwanie, zerwanie, obrzęk), kaletek maziowych i łąkotek. Badanie MR stawu kolanowego wykonuje się również w celu wykrycia uszkodzeń czy chondromalacji rzepki, zwapnień, torbieli, zmian przeciążeniowych czy zwyrodnieniowych, a także stłuczenia chrząstki stawowej. MRI kolana z kontrastem (tzw. artrografia MR) można wykonać przy podejrzeniu zapalenia błony maziowej, pęknięcia łąkotki, martwicy kostno-chrzęstnej i zmianach chrząstki stawowej. Pierwsze objawy mogące świadczyć o procesie chorobowym w kolanie i które mogą stanowić przesłanie do wykonania rezonansu to ból, obrzęk oraz ograniczenie ruchomości stawu kolanowego (np. brak możliwości zgięcia).

Rezonans magnetyczny kolana – przeciwwskazania do badania

Większość z przeciwwskazań do wykonania rezonansu magnetycznego wynika z obecności metalowych elementów w ciele pacjenta. Nie powinno się wykonywać badania u pacjentów z wszczepionym rozrusznikiem serca, implantem słuchowym, klipsami naczyniowymi oraz protezami stawowymi. Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania MR jest również posiadanie sztucznych zastawek serca, tatuaży, aparatów ortodontycznych, metalowych odłamków czy opiłków w ciele (szczególnie w gałce ocznej), a także klaustrofobia. Osoby cierpiące na tę przypadłość, u których musi zostać wykonany rezonans, mogą przed badaniem dostać od lekarza środki uspokajające.

Przeciwwskazaniem jest też uczulenie na składniki środka kontrastowego. Wykonywanie rezonansu magnetycznego nie jest zalecane u kobiet w I trymestrze ciąży. Lekarz podejmuje decyzję o konieczności wykonywania badania u każdego pacjenta indywidualnie, rozważając korzyści oraz ewentualne ryzyko – dlatego należy poinformować go o wszystkich potencjalnych przeciwwskazaniach.

Rezonans magnetyczny kolana – przygotowanie do badania

Przygotowując się do rezonansu magnetycznego, należy założyć ubranie nieposiadające metalowych elementów lub zabrać ze sobą taką odzież na przebranie. Na rezonans magnetyczny należy zgłosić się bez makijażu i nie stosować wcześniej lakieru do włosów, ponieważ kosmetyki zawierają drobinki metali, które wpłynąć negatywnie na jakość obrazu. Na MR najlepiej zgłosić się kilkanaście minut wcześniej w celu wypełnienia ankiety. Należy zabrać ze sobą dowód tożsamości, skierowanie (jeśli jest wymagane) oraz wyniki poprzednich badań obrazowych. Artrografia MR kolana odbywa się z dożylnym lub dostawowym podaniem środka cieniującego. W przypadku rezonansu z dożylnym kontrastem na badanie należy zgłosić się na czczo (kilka godzin bez jedzenia), natomiast przy kontraście podawanym bezpośrednio do stawu nie trzeba być na czczo. Powinno się także wziąć ze sobą aktualny wynik stężenia kreatyniny we krwi, dzięki której można dokonać oceny wydolności nerek, odpowiadających za usunięcie kontrastu z organizmu. Dobrym pomysłem na przyspieszenie wydalenia środka cieniującego jest większe nawodnienie organizmu elektrolitami, które wymuszą na układzie moczowym wzmożony proces wydalania moczu wraz z kontrastem.

Rezonans magnetyczny kolana – jak wygląda badanie?

Po zgłoszeniu się na badanie i wypełnieniu ankiety, pacjent zostanie zaproszony do przebieralni, gdzie będzie mógł zostawić swoje rzeczy i w razie potrzeby się przebrać. Trzeba tam pozostawić wszystkie metalowe elementy takie jak zegarek, telefon, biżuteria, pasek, karty płatnicze, monety itp. – wejście z nimi do gabinetu może spowodować zarówno uszkodzenie samego aparatu diagnostycznego, jak i np. rozmagnesowanie karty czy uszkodzenie komórki. Po wejściu do pracowni należy położyć się na stole diagnostycznym w pozycji wskazanej przez osobę wykonującą badanie. Na kolano zostanie założona tzw. cewka, która wspomaga odbieranie sygnałów niezbędnych do uzyskania obrazu. Stół z pacjentem zostanie następnie wsunięty do skanera. Badanie jest długie, dlatego ważne jest, żeby od początku ułożyć się w wygodnej pozycji, aby zminimalizować ryzyko poruszania się w trakcie rezonansu.  Pacjent otrzyma słuchawki lub stopery do uszu, aby zniwelować hałas, który podczas pracy urządzenia jest uciążliwy, a także sygnalizator alarmowy, który będzie mógł ścisnąć, jeśli źle się poczuje. W przypadku badań z kontrastem dożylnym pacjentowi zostanie założone wkłucie, a w sytuacji badania z kontrastem podawanym do stawu, po wykonaniu pierwszej części badania, lekarz znieczuli i wstrzyknie w staw kolanowy środek cieniujący. Po jego podaniu ponownie zostaną wykonane skany. Rezonans magnetyczny stawu kolanowego trwa około 30–60 minut, w zależności od wstępnej diagnozy i od tego, czy ma zostać wykonany z kontrastem.

Rezonans magnetyczny kolana – cena/refundacja, skierowanie na badanie

Cena rezonansu magnetycznego kolana zależy od tego, czy badanie ma zostać wykonane z kontrastem oraz od placówki, w której ma się ono odbyć. Koszt MRI kolana przeważnie mieści się w zakresie od 350 do 700 zł. Badanie MR stawu kolanowego można wykonać bezpłatnie w ramach NFZ lub prywatnie, w szpitalach oraz w innych placówkach posiadających umowę na wykonywanie tych świadczeń. Skierowanie na badanie kolana rezonansem magnetycznym jest wymagane dla badań opłacanych przez NFZ, a w przypadku badań wykonywanych prywatnie tylko wówczas, jeśli ma zostać przeprowadzone z podaniem kontrastu.