Ukąszenia owadów u dzieci – objawy i pierwsza pomoc. Co stosować na ugryzione miejsca?
Katarzyna Gmachowska

Ukąszenia owadów u dzieci – objawy i pierwsza pomoc. Co stosować na ugryzione miejsca?

Ukąszenia owadów, zwłaszcza w sezonie letnim, przysparzają sporo problemów, gdyż mogą wywoływać silny świąd, obrzęk w miejscu ukłucia lub nawet prowadzić do zagrażającego życiu wstrząsu anafilaktycznego u osób uczulonych na jad insektów. Jak postępować w przypadku ukąszeń u dzieci? 

W Polsce najczęściej dochodzi do ukąszeń przez komary, pluskwy, osy, pszczoły, pchły lub meszki. W przypadku nasilonych objawów skórnych po ukąszeniu przez owada można zastosować preparaty zawierające kortykosterydy, leki przeciwhistaminowe, mentol, alantoinę, dekspantenol czy nafazolinę.  

Jakie owady w Polsce mogą kąsać? 

 W polskich warunkach klimatycznych do ukąszeń przez owady najczęściej dochodzi przez: 

  • komary – zazwyczaj zmiany ułożone są asymetrycznie na całym ciele. Początkowo powstaje obrzęk i zaczerwienienie miejsca ukąszenia, którym towarzysz silny świąd. Objawy zanikają najczęściej w ciągu 48 godzin. 
  • osy i pszczoły – zmiana ma postać białej plamki z czerwoną obwódką. Należy dokładnie przyjrzeć się, czy w miejscu ukłucia nie pozostało żądło.

Po użądleniu przez pszczołę w skórze dziecka pozostaje żądło wraz z woreczkiem zawierającym jad, a sam owad gnie. Osy oraz trzmiele nie pozostawiają żądła, przez co mogą użądlić wielokrotnie. Osa oraz szerszeń, w przeciwieństwie do pszczoły, mogą zaatakować niesprowokowane. W przypadku obecności żądła w miejscu ukąszenia należy je jak najszybciej usunąć, uważając, by nie podrażnić znajdującego się na końcu żądła woreczka z jadem, gdyż może to spowodować przedostanie się do skóry kolejnej porcji jadu owada. Przez kilka dni w miejscu użądlenia może utrzymywać się opuchlizna i stwardnienie skóry. 

  • pluskwy – ukąszenia charakteryzują się czerwonymi krostkami, podobnymi do ugryzień komara oraz zazwyczaj są ułożone liniowo. Pluskwy są aktywne głównie nocą, często bytują w materacach łóżek.  
  • pchły – zmiany najczęściej ułożone są asymetrycznie, zwykle na podudziach w okolicach kostek.  
  • meszki – często powstaje duży obrzęk, któremu towarzyszy ból i świąd. 

Zdarzają się także ukąszenia przez pająki, które objawami przypominają ukąszenia przez owady.  

Objawy  ukąszeń owadów u dzieci

Po ukąszeniu przez owada wraz z jego śliną do skóry dziecka dostają się różne substancje, które odpowiedzialne są powstanie obrzęku, świądu, a nawet wywołanie wstrząsu anafilaktycznego u osoby uczulonej.  

W miejscu ukąszenia przez owada u dziecka zazwyczaj powstaje rumień i miejscowy obrzęk (tzw. bąbel), którym może towarzyszyć ból, pieczenie oraz świąd. Objawy zanikają najczęściej w ciągu 48 godzin od momentu ukąszenia. Bardzo rzadko u dziecka po ukąszeniu przez owada może wystąpić uogólniona pokrzywka skórna, obrzęk naczynioruchowy lub nawet wstrząs anafilaktyczny.  

Uczucie świądu powoduje rozdrapywanie przez dzieci miejsca ukąszenia, co może prowadzić do zakażenia bakteryjnego skóry i pozostawania blizny lub przebarwienia skóry.  

Zmiany skórne po ukąszeniu owadów zazwyczaj zanikają samoistnie, choć niekiedy mogą się być obecne nawet kilkanaście dni. W razie utrzymującego się wiele dni nasilonego obrzęku o średnicy powyżej 10 cm po ukąszeniu przez owady, zwłaszcza przez osę lub pszczołę, można podejrzewać uczulenie na jad owadów błonkoskrzydłych, co wymaga dalszej diagnostyki alergologicznej.  

W przypadku ukąszenia przez osę lub pszczołę w okolicę głowy, wargi, szyję, błony śluzowe jamy ustnej lub gardło należy obserwować, czy nie pojawiają się zagrażające życiu objawy takie jak trudności w oddychaniu lub mówieniu, nasilony opuchlizna, niepokój, złe samopoczucie, świszczący oddech lub chrypka. Jeśli wystąpią, należy pilnie udać się do najbliższego Szpitalnego Oddziału Ratunkowego lub wezwać pogotowie ratunkowe.  

Powiązane produkty

Co stosować u dzieci na ukąszenia owadów?  

W przypadku nasilonych objawów skórnych po ukąszeniu przez owada stosuje się leki zmniejszające stan zapalny oraz ograniczające dolegliwości bólowe i świąd. Do najczęściej stosowanych preparatów należą: 

  • leki przeciwhistaminowe – mogą być stosowane miejscowo na skórę lub doustnie,
  • kortykosteroidy – zazwyczaj maść z hydrokortyzonem. Należy pamiętać, aby zmienione miejsce smarować przez krótki okres cienką warstwą maści,
  • preparaty zawierające mentol, alantoinę, dekspantenol lub nafazolinę – stosowane miejscowo zmniejszają świąd i ograniczają obrzęk zapalny,
  • pomocne mogą być zimne okłady, smarowanie spirytusem kosmetycznym lub przyłożenie rozkrojonej cebuli.  

Dowiedz się także, jakie są domowe metody na świąd i opuchliznę po ukąszeniach.

Jeśli w wyniku drapania miejsca ukąszenia dojdzie do nadkażenia bakteryjnego, można zastosować maść z antybiotykiem.  

Najpoważniejszym powikłaniem użądlenia przez owada u dziecka jest wstrząs anafilaktyczny. Rozwija się on u osób uczulonych, zazwyczaj po ukąszeniu w okolicę głowy lub szyi. Do objawów wstrząsu anafilaktycznego należą m.in. duszność, trudności z oddychaniem i mówieniem, spadek ciśnienia krwi, obrzęk warg i języka, pokrzywka skórna, wymioty, bóle brzucha oraz utrata przytomności.  

Dzieci uczulone na jad owadów błonkoskrzydłych (lub ich rodzice) powinny posiadać adrenalinę, którą podaje się w przednioboczną powierzchnię uda, jeśli występują objawy wstrząsu anafilaktycznego po użądleniu przez owada.  

Celem profilaktyki przed ukąszeniami przez owady zaleca się stosowanie repelentów, czyli środków odstraszających owady w formie płynów, aerozoli, żeli itp.  

  1. A. Kaszuba, M. Kuchciak-Brancewicz, Leczenie i profilaktyka chorób skóry u dzieci, [w:] A. Kaszuba, M. Kuchciak-Brancewicz, Ilustrowana dermatologia dziecięca. Podstawowe problemy kliniczne w pytaniach i odpowiedziach, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013. 
  2. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010.  
  3. S. J. Robertson, R. J. G. Rycroft, S. H. Wakelin, Dermatologia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2010. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Paracetamol czy ibuprofen — który lek na gorączkę wybrać dla dziecka i jak go prawidłowo dawkować?

    Gorączka u dzieci bardzo często przysparza ogromnego problemu rodzicom. Część z nich boi się dawać dzieciom leki przeciwgorączkowe, ponieważ nie wiedzą dokładnie, w jaki sposób należy je dawkować i jakie odstępy czasu należy zachować pomiędzy poszczególnymi dawkami leków. Który lek w walce z infekcją podawać dzieciom? Jaka jest bezpieczna dawka ibuprofenu lub paracetamolu, którą można podać maluchowi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Biegunka u niemowlaka i dziecka – co robić? Kiedy należy zgłosić się do lekarza?

    Biegunka to jedna z najczęstszych dolegliwości u dzieci oraz przyczyna wizyt lekarskich. Wbrew pozorom postępowanie jest bardzo proste i w części przypadków dziecko może być z powodzeniem leczone w domu. Jak radzić sobie z biegunką u noworodka, niemowlęcia lub starszego dziecka? Jak zapobiegać rozwolnieniu i kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Grypa u dzieci i niemowląt – objawy, przebieg i leczenie

    Grypa to choroba zakaźna, występująca każdego roku, głównie w sezonie jesienno-zimowym i wczesną wiosną. Grypa jest ostrą infekcją dróg oddechowych. Czynnikiem etiologicznym sezonowych zachorowań są dwa typy wirusów grypy – A i B. Choć zarazić się może każdy, wyróżnia się grupy ryzyka, które są szczególnie podatne na zakażenie tym wirusem. Należą do nich m.in. niemowlęta i dzieci do 2. roku życia, co związane jest z niedojrzałością ich układu immunologicznego oraz większą skłonnością do powikłań.

  • Dlaczego magnez jest tak ważny dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania Twojego dziecka?

    Jak doskonale wszyscy wiemy, prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu dziecka zależy od wielu czynników. Kluczowe jest tutaj dostarczanie wraz z dietą, odpowiednich składników odżywczych, witamin i składników mineralnych. Na szczególną uwagę zasługuje magnez, którego rola i znaczenie dla organizmu dziecka jest zasadnicze i kluczowe. Dlaczego?  

  • Jak magnez może wspierać aktywne dzieci?

    Okres dzieciństwa i szkoły to czas wielu wyzwań dla aktywnego dziecka. Dziecku potrzeba wówczas energii, spokoju, skupienia oraz wsparcia, aby chętnie i aktywnie podejmowało różne wyzwania i dawało radę im sprostać. Aby pomóc dziecku w tym wszystkim, warto dostarczać mu odpowiednie składniki odżywcze, witaminy i minerały. I jednym z takich składników jest magnez, kluczowy pierwiastek dla rozwoju i funkcjonowania organizmu dziecka. A w czym dokładnie magnez pomaga i jak wspiera aktywne dzieci? 

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Jak pomóc niemowlętom cierpiącym na kolki, ulewania i zaparcia?

    Pierwszy rok życia dziecka to okres największych i najszybciej zachodzących zmian w życiu człowieka. Dotyczą one każdego układu czy narządu, w tym także przewodu pokarmowego. Osiągnięcie pełnej funkcji trawienia i wchłaniania to długotrwały i dynamiczny proces, a w jego przebiegu mogą wystąpić u niemowlęcia różne dolegliwości. W pierwszym roku życia nawet u 50% niemowląt mogą pojawić się: kolka niemowlęca, refluks żołądkowo-przełykowy i zaparcia.

  • Mleko modyfikowane kozie. Jakie ma właściwości i kiedy je podawać?

    Mleko modyfikowane na bazie mleka koziego zyskuje w ostatnich latach coraz większą popularność jako alternatywa dla tradycyjnych preparatów opartych na mleku krowim. Rodzice poszukujący innych rozwiązań żywieniowych dla swoich dzieci coraz częściej sięgają po produkty kozie, które cechują się lepszą przyswajalnością i nieco innym profilem białkowo-tłuszczowym. Choć nie jest to produkt hipoalergiczny, wielu specjalistów zwraca uwagę na jego potencjalne korzyści w diecie niemowląt i małych dzieci.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl