Głóg – wartości odżywcze, właściwości lecznicze i przepisy. Dla kogo preparaty z głogiem?

Głóg to roślina, która już od lat jest ceniona w ziołolecznictwie. Cechuje się korzystnym wpływem na układ krążenia, a także obniża poziom cholesterolu. Jakie inne właściwości przypisuje się owocom głogu? Czy warto sięgać po suplementy diety na bazie głogu? Podpowiadamy. 

Głóg (Crataegus) to roślina, która niejednemu z nas kojarzy się z dobroczynnym wpływem na serce. Czym jest i kto może, a kto nie powinien po niego sięgać? Jakie właściwości lecznicze i jakim wpływem na zdrowie odznacza się głóg?  

Głóg – charakterystyka 

Głóg należy do rodziny różowatych (Rosaceae). Najczęściej spotkać go możemy w zachodniej Azji, Europie oraz w Ameryce Północnej. W Polsce roślina ta rośnie zwykle na niżu zachodnim oraz w niższych partiach górskich. Stosowana jest również jako roślina ozdobna, którą sadzi się zarówno w ogrodach, jak i w parkach. Do celów leczniczych wykorzystuje się kwiatostan głogu (Crataegi folium cum flore) oraz owoce głogu (Crataegi fructus). Obydwa elementy posiadają szereg korzystnych dla zdrowia właściwości. 

Odmiany głogu 

Obecnie znanych jest ponad tysiąc gatunków głogu. Spośród nich wymienić można dwa najbardziej znane i najpowszechniej użytkowane rodzaje. 

Pierwszym z nich jest głóg jednoszyjkowy (C. monogyna) rosnący w zaroślach, lasach oraz na miedziach. Osiąga do około 10 m wysokości. Kolejnym rozpowszechnionym gatunkiem jest głóg dwuszyjkowy (C. oxyacantha), którego spotkać można na zrębach, w lasach i zaroślach południowej i zachodniej części Polski. Ponadto wyróżnić można również głóg pośredni, będący mieszaniną dwóch wyżej opisanych oraz głóg szkarłatny. 

Wartości odżywcze głogu 

Głóg jest jedną z najstarszych roślin stosowanych w ziołolecznictwie. Zarówno owoce, jak i kwiaty stanowią bogate źródło wielu bioaktywnych substancji. Roślina ta jest zasobna w m.in. sporą dawkę witaminy C, we flawonoidy (witeksynę, izowiteksynę, apigeninę, rutynę, hiperozyd, kwercetynę i kemferol), kwasy triterpenowe i proantocyjanidyny.  

Właściwości lecznicze głogu – na co pomoże głóg?  

Do jednych z najbardziej znanych właściwości prozdrowotnych głogu zalicza się jego korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Wykazano, iż podaż ekstraktów z owoców głogu powoduje obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu) i triglicerydów. To z kolei przekłada się na obniżenie ryzyka sercowo-naczyniowego. 

Największe jednak znaczenie ma ich działanie rozkurczowe na naczynia wieńcowe serca, wspomagającym tym samym ustępowanie bólu i uczucia duszności, stąd też głóg skutecznie może wykazywać działanie ochronne w atakach dusznicy bolesnej.  

Głóg wspomaga pracę serca, krążenie krwi i cechuje się właściwościami antyagregacyjnymi, minimalizując tym samym niebezpieczeństwo pojawienia się chociażby udaru mózgu. Roślina ta może wykazywać również wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi u pacjentów cierpiących na lekkie nadciśnienie.  

Do innych właściwości prozdrowotnych zaliczyć można: działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwutleniające, wpływające na układ immunologiczny w organizmie, a także na niestrawność, biegunki i trawienie.  

Głóg – gdzie kupić i w jakich formach?  

Preparaty z głogiem dostępne są głównie w aptekach. Możliwość obróbki głogu pozwala na wytwarzanie ich w różnych formach i pod wieloma postaciami. Do najbardziej znanych należą suplementy diety na bazie głogu występujące w formie tabletek. Równie popularne są także postaci ziół do zaparzania lub herbatek. Ponadto lubiany jest również sok z głogu, który także dostaniemy w aptece bez recepty.

Kto nie powinien spożywać głogu? 

Stosowanie preparatów głogu jest przeciwwskazane u dzieci poniżej 12. roku życia. Ponadto powinny go również unikać osoby z nadwrażliwością na substancje w nim zawarte (również te w postaci suplementu) oraz pacjenci z niskim ciśnieniem, gdyż jego stosowanie może doprowadzić do wstrząsu spowodowanego hipotensją.  

Głóg – przykładowe przepisy z wykorzystaniem owoców głogu 

Dżem z owoców głogu 

Z owoców głogu usuń pestki, następnie zalej je wodą i gotuj do momentu uzyskania miękkości. Po ugotowaniu, owoce zblenduj, dodaj cukier i gotuj aż cukier się roztopi (przez około 10 minut). Tak powstałą pulpę odstaw na kilka godzin, następnie znowu gotuj do momentu wrzenia. Gorący dżem włóż do sterylnych i wyparzonych słoików, zakręć. 

Nalewka z głogu 

Owoce umyj, włóż do dużego słoika i zalej spirytusem wymieszanym z wodą. Następnie odstaw na około 2 tygodnie co jakiś czas wstrząsając słoikiem. Po tym czasie zlej alkohol i wymieszaj z wcześniej przygotowanym syropem przygotowanym na bazie wody, cukru i goździków. Całość odstaw na 4 dni. Następnie przefiltruj, rozlej do butelek i odstaw w ciemne miejsce.