Chromotubacja – co to za zabieg? Wskazania, przebieg i przeciwwskazania

Chromotubacja jest inwazyjnym zabiegiem, dzięki któremu lekarz ginekolog jest w stanie ocenić drożność jajowodów u pacjentki mającej problemy z zajściem w ciążę pomimo regularnego współżycia bez zabezpieczenia. Uznaje się go za zabieg wykorzystywany w diagnostyce niepłodności. Na czym dokładnie polega i jak się do niego przygotować? Czy po chromotubacji występują powikłania? W jakich przypadkach nie można wykonać badania?

Żeński układ płciowy składa się z zewnętrznych i wewnętrznych narządów płciowych. Zewnętrznymi narządami płciowymi są wargi sromowe większe i wargi sromowe mniejsze, jak również wejście do pochwy, łechtaczka i wzgórek łonowy. Do wewnętrznych kobiecych narządów rozrodczych zalicza się pochwę, macicę, jajniki i jajowody. Zadaniem żeńskiego układu płciowego jest wytwarzanie komórek jajowych i w sytuacji, kiedy dojdzie do zapłodnienia, stworzenia właściwych warunków do rozwoju zarodka, a następnie płodu. Niestety, zdarza się, że kobieta ma problem z zajściem w ciążę, pomimo regularnego współżycia ze swoim partnerem bez zabezpieczenia. Po zebraniu szczegółowego wywiadu przez lekarza, zostaje podjęta decyzja o dalszej diagnostyce problemu. 

W pierwszej kolejności lekarz zaleca pacjentce diagnostykę nieinwazyjną, czyli np. oznaczenie żeńskich hormonów płciowych, monitorowanie cyklu miesiączkowego i owulacji czy też USG jamy brzusznej z oceną narządów płciowych. Jeśli pomimo wykonania badań ginekolog nadal nie jest w stanie ustalić przyczyny niemożności zajścia przez kobietę w ciążę, wtedy zwykle decyduje się na pogłębienie diagnostyki. Zazwyczaj pacjentka kierowana jest przez niego na metody bardziej inwazyjne. Jednym z nich jest chromotubacja.

Czym jest chromotubacja? Na czym polega zabieg?

Chromotubacja jest badaniem inwazyjnym, którego celem jest ocena drożności jajowodów. Jest ona przeprowadzana na drodze laparoskopii, w czasie której lekarz wprowadza narzędzia chirurgiczne do jamy brzusznej kobiety przez malutkie nacięcia, a cały zabieg wykonywany jest pod kontrolą kamery. W czasie badania specjalista wprowadza do macicy przez pochwę i szyjkę macicy pacjentki kontrast (zwykle jest to niebieski płyn), który następnie dostaje się do jajowodów. Jeśli są drożne, wówczas niebieski płyn przemieszcza się do ich końców, a następnie wycieka do jamy brzusznej. Można powiedzieć, że potwierdzeniem drożności jajowodów jest obecność kontrastu w jamie brzusznej. Jeśli lekarz nie stwierdzi wypływu barwnika, wtedy od razu nasuwa to podejrzenie niedrożności kobiecych jajowodów.

Chromatubacja laparaskopowa – jak długo trwa i jak się do niej przygotować? 

Zabieg chromotubacji nie trwa długo, zwykle około 40-60 minut i odbywa się na drodze laparoskopii, która wymaga wprowadzenia narządzi chirurgicznych do jamy brzusznej pacjentki. Dlatego badanie jest wykonywane przy pełnym znieczuleniu. Chromotubacja techniką laparoskopową, ze względu na inwazyjność, musi odbywać się na sali operacyjnej i pod czujnym okiem lekarza anestezjologa. 

Przed zabiegiem pacjentka musi wykonać kilka badań laboratoryjnych, w których m.in. ocenia się jej krzepliwość krwi za pomocą morfologii z poziomem płytek oraz czasu APTT i wskaźnika INR. Dodatkowo przed chromotubacją konieczne jest oznaczenie poziomu elektrolitów, przede wszystkim sodu i potasu, prób wątrobowych oraz stężenia białka w surowicy. Poza tym pacjentka powinna też zbadać stężenie przeciwciał anty-Hbs. Odpowiedni poziom, uchroni pacjentkę przed ewentualnym w czasie zabiegu zarażeniem się wirusem zapalenia wątroby WZW B. Przy zbyt niskim stężeniu, zachodzi potrzeba doszczepienia pacjentki przed planowanym zabiegiem.

Zabieg chromotubacji – jakie są przeciwwskazania do jego wykonania?

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do zabiegu chromotubacji jest brak zgody pacjentki na wykonanie badania, jak również bardzo ciężka niewydolność układu oddechowego i krążenia oraz znaczne zaburzenia krzepliwości krwi. Do innych przeciwwskazań zalicza się przede wszystkim otyłość pacjentki (dotyczy ono wszystkich zabiegów wykonywanych laparoskopowo), jak również duże nadciśnienie tętnicze, ciężkie zaburzenia rytmu serca czy obecność bardzo dużego guza w jamie brzusznej.

Chromotubacja – jakie powikłania mogą pojawić się po badaniu?  

Powikłania po zabiegu chromotubacji zdarzają się bardzo rzadko. Wśród nich wymienia się m.in. uszkodzenie naczynia krwionośnego w czasie zabiegu, czasami też pojawia się stan zapalny, uszkodzenie tkanek czy przepuklina brzuszna.

Jeśli w czasie zabiegu okaże się, że jajowody są niedrożne, wtedy lekarz jest w stanie postawić pewną diagnozę dotyczącą niemożności zajścia przez kobietę w ciążę, jak również zalecić jej dalsze postępowanie.