Czym jest pH w produktach?

Podczas oglądania lub wysłuchiwania spotów reklamowych wielu produktów spotykamy się z informacjami na temat ich pH. Producenci zachwalają kremy lub inne preparaty przeznaczone do pielęgnacji jako posiadające kompatybilne ze skórą pH. W poniższym tekście znajdziesz informacje o czym informuje wielkość, jaką jest pH produktów, czy jest ważne oraz w przypadku których produktów powinniśmy zwracać szczególną uwagę na jego wartość.

Co to jest pH?

Współczynnik pH to parametr opisujący właściwości chemiczne substancji. Niesie ze sobą informację na temat ich właściwości kwasowo-zasadowych. Ogólnie rzecz ujmując, substancje dzielimy na te posiadające właściwości kwasowe, obojętne lub zasadowe. W międzynarodowej skali współczynnik pH może przyjąć wartości od 0 do 14. Substancje o wartości pH wynoszącej od 14 do 7 są uznawane za zasadowe (alkaliczne), natomiast te o pH między 0 a 7 kwalifikowane są do grupy substancji kwasowych. Środek skali, czyli punkt o wartości 7, odpowiada substancjom zaliczanym do obojętnych.

Przykładowe produkty, które charakteryzują się niskimi wartościami pH, czyli zaliczane są do substancji kwaśnych, to ocet, coca-cola, kawa, herbata czy sok pomarańczowy. Z używanych na co dzień w domu substancji o charakterze zasadowym można wymienić sodę oczyszczoną lub mydło toaletowe. Innym przykładem substancji alkalicznych są woda morska czy ludzka krew. Co ciekawe, woda gazowana ma odczyn lekko kwaśny (nieco poniżej 7), spowodowany przez rozpuszczony w niej dwutlenek węgla, natomiast woda wodociągowa z reguły ma odczyn lekko zasadowy (nieco powyżej 7) ze względu na zawarte w niej związki wapnia lub magnezu. Rzadko spotykamy się natomiast z substancjami o charakterze obojętnym (pH równe idealnie 7).  

Czy pH jest ważne?

Możemy zastanawiać się, czy powinniśmy przejmować się wartością pH posiadaną przez różne substancje, czy też traktować ją jako informację nieistotną. Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ zależy od tego jakiej substancji dotyczy. Nie podlega żadnej wątpliwości, że wartość współczynnika pH jest ważna z punktu widzenia działania wielu produktów, rozpoczynając od leków, przez kosmetyki, na produktach spożywczych kończąc. Dzieje się tak dlatego, że środowisko kwasowo-zasadowe ma wpływ na trwałość i sposób działania wielu substancji. Przykładowo, leki na nadkwasotę powinny charakteryzować się odczynem alkalicznym po to, aby skutecznie mogły neutralizować nadmiar kwasu zawarty w soku żołądkowym. Do produktów, które powinny mieć pH kwaśne, zaliczamy wszelkiego rodzaju marynaty, które dzięki temu umożliwiają zachowanie właściwości odżywczych jedzenia przez dłuższy czas. Szczęśliwie w większości przypadków to producenci dbają o to, aby produkt posiadał optymalną wartość pH, która umożliwi zachowanie jak najlepszych właściwości przez jak najdłuższy czas. Co jednak w sytuacji, kiedy oferowane są nam te same produkty, ale o różnej wartości współczynnika pH? Można zacząć się zastanawiać, czy ta wartość powinna być dla nas, konsumentów, istotna, czy może jest to zwyczajny chwyt marketingowy?

Kiedy zwracać uwagę na pH produktów?

Niewątpliwie największą grupą produktów, w przypadku których pH powinno nas szczególnie interesować, są kosmetyki, zwłaszcza te przeznaczone do pielęgnacji skóry. pH ludzkiej skóry jest kwaśne, jednak w zależności od rodzaju i wieku skóry oraz od jej miejsca na ciele wartość tego parametru ulega zmianie. Ogólnie przyjmuje się, że pH skóry waha się w granicach 4,5-6,5, natomiast jako średnią przyjmuje się ok. 5,5. Jeżeli pH skóry wzrasta, staje się ona bardziej podatna na działanie czynników zewnętrznych, jak np. wiatr czy promienie słoneczne. Powoduje to jej łatwiejsze przesuszanie i uszkodzenia oraz podatność na działanie chorobotwórczych drobnoustrojów. To właśnie podwyższone pH skóry pach i pachwin (nieco powyżej 6,5) powoduje, że w tych miejscach rozwija się najwięcej bakterii i wirusów. Nie oznacza to, że powinniśmy sztucznie je obniżać, stosując preparaty o pH kwasowym. To raczej regularna higiena przyjdzie nam w sukurs podczas walki z drobnoustrojami. Co ciekawe, tuż po porodzie pH naszej skóry jest bliskie obojętnemu i z wiekiem ulega stosunkowemu obniżeniu.

Zwykle przyjmuje się, że skóra wrażliwa najlepiej znosi pH ok. 6,5, natomiast skóra tłusta pH 4,5. Pielęgnując skórę mydłem posiadającym silnie zasadowe właściwości zaburzamy jej naturalne pH, za które odpowiadają gruczoły potowe i łojowe rozmieszczone na jej powierzchni. Dlatego też zaleca się stosowanie preparatów, których pH dostosowane jest do wymagań skóry lub dołączenie do pielęgnacji takich, które mają na celu przywrócenie naturalnej równowagi kwasowo-zasadowej, czyli toników. Innym produktem, którego pH powinno nas zainteresować, są sera zawierające witaminę C. Jak wykazano w badaniach naukowych, ten antyoksydant jest stabilny w preparatach, których pH ma wartość około 3,5. Powyżej tego progu substancja będzie wykazywała obniżone właściwości.