Jak nauczyć dziecko bycia eko?

Dla niektórych przyjemna moda, dla innych irytujący trend, dla jeszcze innych styl życia. Bycie eko nie powinno być dziś opcją, ale obowiązkiem każdego z nas. Jeśli chcemy oddychać czystym powietrzem, pić nieskażoną wodę i pozostawić naszym dzieciom planetę zdatną do życia, powinniśmy pilnie przestawić styl myślenia i życia na bardziej ekologiczny. Zmiana przyzwyczajeń – ze starych, wygodnych, bezrefleksyjnych na nowe, bardziej świadome i tym samym bardziej ekologiczne, prawdopodobnie nie będzie łatwa i szybka. Nasze dzieci jednak nie będą musiały odbywać tej nauki, jeśli od małego wpoimy im właściwe ekozachowania i przyzwyczajenia. Coś, czego my dziś musimy się uczyć, dla nich będzie naturalnym wyborem. 

Podejdź do tematu naturalnie

O ekologii opowiadajmy dziecku od najmłodszych lat. Może nie zrozumie dokładnie całej istoty wypowiedzi, nie wyciągnie od razu wniosków, ale z biegiem czasu będzie się do tych informacji coraz bardziej przyzwyczajać i przekonywać. Ta nauka może trochę potrwać, dlatego im szybciej ją zaczniemy, tym lepiej. Tłumaczmy więc, że nie można za długo bawić się wodą płynącą z kranu czy rozrzucać jedzenia, że należy wyłączać światło w pokoju, z którego się wychodzi, że zabawa we włączanie i wyłączanie lampki, choć niezwykle efektowna, nie jest najlepszym pomysłem.

Świeć przykładem

Bądźmy wzorem. Dzieci najlepiej uczą się wszystkiego poprzez naśladownictwo, tak więc chętnie (i bardzo wiernie) zaczną kopiować nasze zachowania. Segregujmy więc śmieci, wyłączajmy światło, oszczędzajmy wodę, mądrze gospodarujmy jedzeniem, wybierajmy jazdę rowerem lub komunikacją miejską zamiast transportu własnym samochodem, dbajmy o zieleń i zwierzęta, dokonujmy właściwych wyborów w sklepach spożywczych, oddawajmy elektrośmieci w odpowiednich punktach – i to wszystko w towarzystwie naszych dzieci i przy ich aktywnym udziale. 

Zrób z ekologii przygodę

Dzieci najchętniej i najlepiej przyswajają wiedzę poprzez naśladownictwo, ale też zabawę. Można więc z troski o środowisko zrobić wielką przygodę lub wyzwanie. Planujecie wizytę w lesie? Weźcie ze sobą worki i ścigajcie się, kto szybciej zapełni je śmieciami (oczywiście z zachowaniem wszelkich zasad higieny!). W domu ustawcie osobne pojemniki do segregacji śmieci w takim miejscu, aby każdy domownik, również ten najmłodszy, miał do nich dostęp. To właśnie dzieci mogą odpowiadać za właściwe dzielenie plastików, papieru itp. Na początku na pewno przyda się pomoc rodziców, ale z biegiem czasu szybko nauczą się właściwego podziału. Niech dziecko przed każdym wyjściem z domu sprawdzi, czy wszystkie światła są pogaszone, krany zakręcone, urządzenia elektryczne wyłączone. Dla dorosłych może być to żmudny obowiązek, dla dzieci – świetne wyzwanie. 

Baw się recyklingiem

Stwórz dziecku ekologiczną przestrzeń. W miarę możliwości zminimalizuj plastikowe, nierzadko toksyczne zabawki i zamień je na te ekologiczne, stworzone z naturalnych materiałów: drewna czy papieru. Zachęcaj dziecko do ekotwórczości i tworzenia swoich własnych, unikatowych zabawek. W domu znajdziecie mnóstwo pozornie niepotrzebnych przedmiotów, którym można podarować drugie życie. Kartony, pudełka po butach czy po jajkach, plastikowe butelki, zakrętki, rolki po papierze toaletowym czy papierowych ręcznikach – wspólne tworzenie zabawek z tych materiałów nie tylko pomoże w trosce o środowisko, ale też pobudzi wyobraźnię twojego dziecka bardziej niż większość kupionych zabawek. Pojazdy z butelek po mleku i zakrętki zamiast kół, obrazki z guzików i niepotrzebnych kawałków materiału, teatrzyk w pudełku po butach to tylko parę pomysłów. Może kolejnymi zaskoczy cię samo dziecko? Nie wyrzucaj też papierów – każdy skrawek może przecież przydać się dziecku do zamalowania czy powycinania nożyczkami.

Mądrze się odżywiaj

Troska o środowisko to również świadome, ekologiczne wybory w kuchni i w sklepie spożywczym. Dbaj o to, aby twoje dziecko jadło zrównoważone posiłki na bazie naturalnych, nieprzetworzonych składników. Razem czytajcie etykiety, razem wybierajcie zdrowsze odpowiedniki.

Pokazuj też dziecku, jak właściwie gospodarować jedzeniem w kuchni – rozsądnie planuj posiłki i pokaż mu, że nawet jeśli jedzenie nie wygląda tak nieskazitelnie jak w supermarkecie, nie oznacza, że nadaje się do kosza. Miękkie banany czy jabłka świetnie nadadzą się na placki, mus, sok, ze zwiędniętych warzyw zrobimy zupę lub sos, a z wysuszonego pieczywa tosty, bułkę tartą.

Naucz się dzielić

W każdym domu regularnie pojawiają się sprzęty, ubrania, książki czy zabawki, z których domownicy wyrastają. Pokaż dziecku, że rzeczy te, choć dla was przestają być użyteczne, mogą okazać się takie dla innych osób. Wymieniajcie się przedmiotami ze znajomymi (książki, sprzęty przydatne na wakacjach itp.) lub oddawajcie je osobom potrzebującym. Dziecko zobaczy, że rzeczy, które jemu wydawały się już nieatrakcyjne, dla kogoś innego mogą mieć sporą wartość. Zrozumie też, że opłaca się dbać o swoje rzeczy, aby służyły jak najdłużej – wam i innym osobom. 

Kochaj przyrodę

Pokaż dziecku, że za twoimi działaniami stoi autentyczne zainteresowanie przyrodą i zwierzętami. Wybierajcie się często do lasu, obcujcie z przyrodą jak najczęściej, stwórzcie na balkonie swój własny ogródek, zbierajcie na spacerze liście i wspólnie rozpoznawajcie na ich podstawie gatunki drzew. Poszerzaj swoją wiedzę i opowiadaj dziecku o pszczołach, ptakach, przeróżnych roślinach, drzewach, zagrożonych gatunkach zwierząt. Jeśli dziecko zobaczy, że ten temat naprawdę cię interesuje, i jemu szybko stanie się bliski.