Wstydliwy problem: wszawica
Katarzyna Jankowska

Wstydliwy problem: wszawica

Wszawicą nazywa się występowanie zmian skórnych wywoływanych przez wesz ludzką (Pediculus humanus) lub wesz łonową (Pediculus pubis). Pasożyty bytują najczęściej w obrębie owłosionej skóry głowy, brwi, rzęs, dołu pachowego i wzgórka łonowego, ale mogą także występować poza człowiekiem – w szwach ubrania. Wbrew funkcjonującemu w społeczeństwie przekonaniu – wszawicą może zarazić się każdy – bez względu na status społeczny czy dbałość o higienę osobistą. Do zakażenia pasożytem dochodzi zwykle drogą bezpośredniego kontaktu, ale również za pośrednictwem przedmiotów osobistego użytku (szczotek do włosów, grzebieni, czapek lub innych nakryć głowy, ręczników i poduszek).

Wszawicę wywołują  niewielkich rozmiarów stawonogi – wszy ludzkie (w obrębie jednego gatunku wyróżnia się dwie odmiany: wesz głowową i wesz odzieżową) oraz wszy łonowe.

Jak rozpoznać wszawicę?

W  przypadku wszawicy głowowej zmiany chorobowe obejmują najczęściej włosy skóry głowy i  karku, a także owłosienie za uszami. Widoczne są przyczepione do łodygi włosa gnidy, czyli jaja pasożytów w postaci małych, białoszarych kuleczek lub wszy. Wesz głowowa żywi się krwią swojego gospodarza, a w miejscu ukłucia przez pasożyta sączy się płyn surowiczy, który może zlepiać włosy. Dominującym objawem jest silny świąd skóry głowy i związane z nim liczne wydrapania. Zdarza się, że w przebiegu choroby dochodzi do powikłań – wtórnego zakażenia bakteryjnego, a także do powiększania się węzłów chłonnych.

Wszawica odzieżowa charakteryzuje się bytowaniem pasożyta w szwach ubrania. Podobnie jak w przypadku wszawicy głowowej – wesz odzieżowa również żywi się krwią swojego gospodarza.  Choć jej kontakt ze skórą jest krótki, ogranicza się wyłącznie do odżywiania, może przenosić groźne choroby np. dur epidemiologiczny. Do zakażenia dochodzi najczęściej w miejscach dużych skupisk ludzkich (np. noclegownie), a zmiany chorobowe w postaci grudek, pokrzywki i wydrapań (nierzadko nadkażonych) są najbardziej widoczne są w miejscach przylegania ubrania.

Najczęstszą lokalizacją występowania pasożytów w przypadku wszawicy łonowej jest owłosiona okolica wzgórka łonowego, ale także dołu pachowego, rzęs czy brwi.  Na włosach można zaobserwować gnidy lub wszy, które są nieco mniejsze w porównaniu do wesz głowowych i odzieżowych. Dojrzały osobnik jest koloru jasnoszarego, ale niekiedy można go dostrzec dopiero po mechanicznym usunięciu włosa. Pasożyty te, choć również żywią się krwią swojego gospodarza, nie są nosicielami poważnych chorób zakaźnych wirusowych i bakteryjnych. Wesz łonowa drażni skórę, a w miejscu ukłucia widoczne są charakterystyczne niebieskie plamki. Do zakażenia dochodzi zwykle na drodze bezpośredniego kontaktu – w czasie stosunku płciowego – dlatego ten rodzaj wszawicy diagnozowany jest najczęściej u osób dorosłych, choć może zdarzyć się także zakażenie poprzez wspólne korzystanie z przedmiotów użytku osobistego, takich jak pościel czy bielizna. Wszawica łonowa może współwystępować z innymi schorzeniami przenoszonymi drogą płciową.

Wykrywanie i zwalczanie wszawicy

Wszawica głowowa i odzieżowa

Wesz głowowa i gnidy najczęściej lokalizują się w obrębie owłosionej skóry głowy i za uszami, natomiast wesz odzieżowa bytuje najczęściej w szwach i fałdach ubrania oraz bielizny.

Obecnie na rynku aptecznym dostępnych jest wiele środków przeciwwszawiczych w postaci lotionów, szamponów, pianek czy aerozoli. W leczeniu wszawicy głowowej stosuje się preparaty na bazie permetryny, dimetikonu, cyklometikonu lub mieszaniny związków roślinnych i  kwasu octowego. W przypadku wszawicy odzieżowej bardzo ważna jest dezynfekcja i zmiana ubrania. W leczeniu stosuje się preparaty z kortykosteroidami, leki przeciwhistaminowe lub – w razie konieczności – antybiotyki. Przy wyborze odpowiedniego preparatu, należy kierować się przede wszystkim wiekiem pacjenta – niektórych składników nie należy bowiem stosować u małych dzieci, a także u kobiet ciężarnych i karmiących piersią.

Po zakończonym leczeniu należy regularnie sprawdzać, czy na włosach nie pojawiły się ponownie gnidy lub wszy – w razie utrzymywania się zmian chorobowych, kurację należy powtórzyć.

Wszawica łonowa

W celu zlokalizowania wszy łonowej należy przeszukać owłosione okolice wzgórka łonowego, genitaliów i innych części ciała. Przy silnym zakażeniu także okolice brwi, rzęs i brody.

Skutecznym lekiem w przypadku wszawicy łonowej jest permetryna dostępna w postaci szamponu lub kremu oraz preparaty z dimetikonem i cyklometikonem, które charakteryzują się szybkością działania (10-15 minut). W trakcie kuracji należy pamiętać o częstej zmianie bielizny i pościeli, a także praniu w wysokiej temperaturze. Ułatwieniem może okazać się także depilacja okolic intymnych.

W przypadku wszawicy łonowej należy pamiętać, że leczeniu powinni zostać poddani wszyscy domownicy i partnerzy seksualni. Ponadto w trakcie kuracji przeciwwszawiczej należy unikać kontaktów seksualnych aż do czasu całkowitego wyeliminowania problemu.

Polecane dla Ciebie


Do podstawowych zasad profilaktyki wszawicy należą:

– unikanie kontaktu z osobami zakażonymi
– przestrzeganie podstawowych zasad higieny
– regularny przegląd włosów – zwłaszcza u dzieci w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym
– korzystanie wyłącznie z własnych przedmiotów osobistego użytku i utrzymanie ich w czystości

Piśmiennictwo:

  1. Kadłubowski R., Kurnatowska A., Zarys parazytologii lekarskiej, Wydanie VII, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001, s. 309-312.
  2. Górkiewicz-Petkow A., Choroby pasożytnicze skóry [w:] Błaszczyk-Kostanecka M., Wolska H., Dermatologia w praktyce, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009, s. 27-30.
  3. http://wsse.waw.pl/aktualnosci-i-komunikaty/aktualnosci/wszawica, dostęp. 30.09.2016

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym są modulatory homocysteiny? Jak wpływa na zmęczenie i poziom hormonów?

    Homocysteina jest aminokwasem. Nieregulowany poziom tej cząsteczki sprzyja rozwojowi chorób układu krwionośnego u ludzi. Suplementy z modulatorami homocysteiny zawierają zazwyczaj witaminę B6, B12, kwas foliowy i betainę (trimetyloglicynę, TMG). Wyniki licznych badań naukowych wskazują, że regularne przyjmowanie przez minimum kilka tygodni modulatorów homocysteiny może przyczynić się do obniżenia nadmiernego poziomu homocysteiny we krwi.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Opatrunek podciśnieniowy – jak wygląda leczenie ran?

    Opatrunek podciśnieniowy to doskonały i nowoczesny środek do skutecznego leczenia niektórych przewlekłych trudno gojących się ran. W porównaniu do metod tradycyjnych wyraźnie skraca czas terapii i pozwala uzyskać lepsze efekty czynnościowe. Znacznie poprawia zatem zadowolenie pacjenta. Opatrunek wymaga zastosowania ujemnego ciśnienia, które uzyskuje się dzięki specjalnej pompie. W przypadku ran trudno gojących się warto rozważyć jego użycie. W jakich przypadkach korzystne będzie zastosowanie opatrunku podciśnieniowego?

  • Leki biologiczne – czym są? Czy są skuteczne w leczeniu AZS i łuszczycy?

    Leki biologiczne to skomplikowane leki produkowane na bazie substancji pochodzenia biologicznego, takich jak białka, hormony czy przeciwciała. Są one stosowane w leczeniu różnych chorób, w tym chorób autoimmunologicznych, nowotworowych czy zapalnych, ale ich produkcja jest bardziej skomplikowana i kosztowna niż w przypadku typowych leków syntetycznych. W Polsce leki biologiczne są pod pewnymi warunkami refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, niemniej ich cena może być zbyt wysoka dla pacjentów nieobjętych systemem refundacji. Czym są leki biologiczne? W leczeniu których chorób można je stosować?

  • Skuteczność działania probiotyków – forma płynna doskonałą alternatywą dla kapsułek

    Pacjenci mają zróżnicowane upodobania co do formy przyjmowanych leków czy suplementów diety. Jedni wolą tabletki, a inni preferują formę płynną. Często nie zdają sobie jednak sprawy z tego, że forma produktu to nie tylko kwestia wygody stosowania. Dla naszego zdrowia powinno się brać pod uwagę przede wszystkim określone właściwości funkcjonalne, jak np. większa przyswajalność czy skuteczność. Przecież najistotniejszym aspektem stosowania danego produktu – oprócz jego formy, walorów smakowych i zapachowych – powinna być głównie skuteczność jego działania.

  • Semaglutyd – czy pomaga schudnąć? Zagrożenia, skutki uboczne stosowania bez wskazania

    Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2. Jest agonistą receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), który pomaga regulować poziom cukru we krwi poprzez zwiększanie wydzielania insuliny i zmniejszanie wydzielania glukagonu. Zwykle podaje się go raz w tygodniu w postaci zastrzyku. Od pewnego czasu Internet zalewa fala zapytań dotyczących leku na odchudzanie bez recepty, którego głównym składnikiem jest właśnie semaglutyd. Czy jego stosowanie jest bezpieczne, jeśli jedynym celem jest redukcja wagi, a nie kontrola cukrzycy?

  • Jakie właściwości ma chlorofil do picia? Działanie, przeciwwskazania

    Zielona barwa liści wynika z obecności w nich chlorofilu – głównego barwnika fotosyntetycznego. Doniesienia o tradycyjnych leczniczych zastosowaniach chlorofilu w alternatywnych formach medycyny znane są już od wieków. Co więcej, chlorofil cieszy się dużym zainteresowaniem również we współczesnej medycynie. Jakie właściwości i działanie ma chlorofil? Kto może, a kto nie powinien po niego sięgać?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij