Zespół złamanego serca, czyli o tym jak stres łamie serce
Justyna Wodowska

Zespół złamanego serca, czyli o tym jak stres łamie serce

Nie od dziś wiadomo, że stres, psychiczny i fizyczny, jest obciążeniem dla całego naszego organizmu. Każdy z nas potrafi sobie wyobrazić jak potężną sytuacją stresową może być np. zbliżająca się operacja. Nie każdy z nas jednak wie, że stres emocjonalny (np. ból po rozstaniu z partnerem) może być przyczyną „zespołu złamanego serca”, nie tylko w kontekście metafizyki, ale już zupełnie medycznie. Tymczasem przypadki zaburzeń kurczliwości serca niewywołane chorobą naczyń wieńcowych, a toksycznym działaniem hormonów stresu, są już w nauce bardzo dobrze opisane. Chorobę tę określa się mianem kardiomiopatii indukowanej stresem, zespołu przemijającego rozdęcia koniuszka lewej komory czy też jeszcze bardziej tajemniczo – jako zespół tako-tsubo.

Kardiomiopatia tako-tsubo - skąd taka nazwa?

Po raz pierwszy choroba została opisana przez dr Hikaru Sato w 1990 roku w Japonii. W klasycznej postaci tego zaburzenia lewa komora przyjmuje w wentrykulografii (badanie z użyciem kontrastu) kształt zbliżony do naczynia o zwężonej szyjce i szerokiej podstawie, które w kraju kwitnącej wiśni używane jest tradycyjnie jako pułapka podczas połowu ośmiornic i nosi nazwę „tako-tsubo”. Szczegółowe badania wykazały, że w następstwie powstałych nieskoordynowanych i nieefektywnych skurczów mięśnia sercowego pojawia się charakterystyczne, przemijające tzw. balotowanie koniuszka.

Rozpoznanie

Często zespół tako-tsubo określa się w literaturze jako naśladujący ostry zespół wieńcowy. Objawy są bowiem podobne. Pacjenci skarżą się na spoczynkowy ból w klatce piersiowej. W zapisie EKG, u większości chorych, obserwuje się nieprawidłowość w postaci uniesienia odcinka ST. Charakterystyczną cechą jest też relatywnie niewielki wzrost stężeń kinazy kreatyny i troponiny w stosunku do rozległości zaburzeń kurczliwości. Główną różnicą w stosunku do ostrego zespołu wieńcowego jest brak istotnych zmian miażdżycowych w naczyniach nasierdziowych (czyli zwężeń, które mogłyby utrudniać przepływ krwi), a także określona dynamika zmian w EKG (uniesienie odcinka ST utrzymuje się do 3. doby, następnie pojawiają się głębokie ujemne załamki T z wydłużeniem odstępu QT, które znikają po kilku dniach, by pojawić się ponownie po ok. 2–3 tygodniach) oraz charakterystyczny obraz echokardiograficzny.

Powiązane produkty

Kto bardziej narażony?

Większość pacjentów stanowią kobiety w wieku postmenopauzalnym (prawdopodobnie w wyniku spadku estrogenów i zmniejszenia odporności na stres), chociaż opisywane są przypadki u młodszych pacjentek i mężczyzn. Bardzo charakterystyczną cechą kardiomiopatii tako-tsubo jest bezpośredni związek z silnym stresem, który poprzedza pojawienie się objawów klinicznych. Stres ten może mieć charakter zarówno psychiczny (śmierć bliskiej osoby, odebranie złej wiadomości, poważna kłótnia) lub fizyczny (uraz, nadmiernie wyczerpujący wysiłek). Czynnikami sprzyjającymi są nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, cukrzyca czy palenie tytoniu. Mimo licznych badań nie poznano jednak dokładnego podłoża tej choroby. Najbardziej prawdopodobna jest teoria zakładająca upośledzenie mikrokrążenia wieńcowego oraz toksyczne oddziaływanie hormonów stresu - katecholamin, których nadmierny wyrzut towarzyszy silnym bodźcom stresowym. Hormony te mają szczególne powinowactwo do koniuszka serca, gdzie znajduje się najwięcej receptorów układu współczulnego.

Leczenie

Do momentu postawienia ostatecznej diagnozy każdy pacjent jest traktowany tak jak z ostrym zespołem wieńcowym. Po ustaleniu rozpoznania najwłaściwszym postępowaniem wydaje się leczenie objawowe. W dostępnej literaturze zwraca się uwagę na priorytetowe znaczenie beta-adrenolityków, które niwelują wpływ katecholamin na receptory adrenergiczne. Mimo, że ostry okres choroby może przebiegać ze wszystkimi powikłaniami charakterystycznymi dla zawału serca, rokowanie jest dobre. Zaburzenia czynności skurczowej serca ustępują samoistnie w ciągu 4 tygodni, nawroty nie są częste.

Śmiać się czy płakać?

Do tej pory sądzono, że tylko przykre wydarzenia, których doświadczamy w swoim życiu, mogą się poważnie odbić na kondycji naszego serca. Obserwacje szwajcarskich specjalistów zasugerowały jednak, że, paradoksalnie, także intensywne, szczęśliwe zdarzenia zwiększają takie ryzyko. Niewątpliwie wymaga to jednak dalszych badań.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Przyczyny i objawy nerwicy – jakie są rodzaje i jak objawiają się zaburzenia nerwicowe?

    Nerwica to niepsychotyczne zaburzenie psychiczne, którego przyczyn upatruje się najczęściej w czynnikach środowiskowych oraz genetycznych. Objawy nerwicy nie obejmują wyłącznie sfery psychicznej (lęk, natrętne myśli), mogą także pochodzić ze strony układu oddechowego (np. trudności z oddychaniem), układu krążenia (np. przyspieszone tempo pracy serca), układu nerwowego (np. dezorientacja) czy układu pokarmowego (np. nudności i wymioty). W jaki jeszcze sposób mogą objawiać się zaburzenia nerwicowe?

  • Typy osobowości – jakie są? Charakterystyka

    Ludzie różnią się między sobą wyglądem, ale również – a może przede wszystkim – osobowością i charakterem. Warto poznać, w jaki sposób nauka odnosi się do tych kwestii i jakie typy osobowości wyodrębniali poszczególni badacze i myśliciele. W ten sposób możemy się również dowiedzieć, który typ osobowości sami posiadamy.

  • Dyskryminacja w pracy ze względu na zdrowie, w tym zdrowie psychiczne

    Dyskryminacja w miejscu pracy jest problemem, który dotyka wiele osób w całej Polsce. Jedną z indywidualnych cech każdego człowieka, na podstawie której można spotkać się z dyskryminacją, jest zdrowie, w tym zdrowie psychiczne.

  • Jak rozpoznać "męską" depresję? Kto ma wiedzieć?

    Depresja to choroba, która może dotyczyć każdej płci, jednak niektóre cechy męskiej kultury i społeczeństwa mogą wpływać na to, w jaki sposób mężczyźni doświadczają i wyrażają objawy depresji.    

  • Wyzwania dla zdrowia psychicznego po pandemii COVID-19

    Jeszcze nigdy wcześniej nie żyliśmy w tak kosmopolitycznych warunkach. Świat trzymamy w telefonie, a na telekonferencjach łączymy się transnarodowo, międzykulturowo, interkontynentalnie. Podobnie szukamy konsultacji wirtualnych i teleporad ze specjalistami zdrowia i jedyne, co może stanowić barierę, to strefa czasowa i koszty.

  • Choroby psychiczne i związki. Jak żyć z osobą chorą psychicznie?

    Według badań przeprowadzonych przez Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie nawet 25% Polaków może doświadczać w swoim życiu trudności z zakresu zdrowia psychicznego. Oznacza to, że ok. 9 milionów osób boryka się z problemami wymagającym terapii lub przynajmniej konsultacji ze specjalistą z zakresu zdrowia psychicznego. Oczywiście liczby te nie dają pełnego obrazu sytuacji i nie uwzględniają osób w przejściowych kryzysach psychicznych na skutek trudnych lub traumatycznych wydarzeń z życia. Problem ten może dotyczyć nawet połowy wszystkich dorosłych – oczywistym jest więc, że duża część z tych osób może tworzyć w tym czasie związki.

  • Zdrowie psychiczne: gdzie zwrócić się o pomoc?

    Coraz więcej słyszymy o konieczności dbania o swoje zdrowie psychiczne. Informacje o tym, jak to zrobić, obiegają internet, powstają kolejne poradniki, w których zawarte są sposoby, na czym owa dbałość ma się opierać.

  • Anhedonia – czym jest? Jak odzyskać radość z życia?

    Czujesz, że nic nie sprawia Ci przyjemności? Rzeczy, które kiedyś Cię cieszyły, teraz nie mają żadnego znaczenia? Być może doświadczasz anhedonii, która niesie za sobą wiele negatywnych konsekwencji. Anhedonia jest nie tylko jednym z objawów depresji, ale również współwystępuje z innymi trudnościami o podłożu psychicznym.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij