Pokrzywka u dzieci – dlaczego się pojawia, jak ją rozpoznać i leczyć?
Katarzyna Gmachowska

Pokrzywka u dzieci – dlaczego się pojawia, jak ją rozpoznać i leczyć?

Pokrzywka u dzieci najczęściej ma postać ostrą, czyli nagle pojawiających się zmian o typie bąbli pokrzywkowych, które samoistnie znikają w ciągu kilku godzin. Do czynników wyzwalających pojawianie się pokrzywki zalicza się czynniki fizyczne, takie jak zimno, ciepło, wodę, wibrację czy ucisk, a także leki, zakażenia pasożytnicze oraz alergię np. na pokarmy. Co robić, gdy u dziecka pojawi się pokrzywka?

Pokrzywka u dzieci – czym jest i jak wygląda? Jak często występuje? 

Pokrzywka jest częstą dolegliwością skóry, która może nawracać. Charakteryzuje się nagłym pojawianiem się swędzących zmian, zwanych bąblami pokrzywkowymi, które przypominają poparzenie pokrzywą, stąd nazwa choroby. Bąble pokrzywkowe są zmianami o typie rumieniowo-obrzękowym i ustępują samoistnie bez pozostawiania śladów. Typowy bąbel pokrzywkowy ma postać zmiany z lekkim przejaśnieniem, które jest otoczone rumieniem. Zmiany są wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry. Mogą one być różnych rozmiarów, od kilku milimetrów do nawet kilkunastu centymetrów. Pokrzywka może pojawić się na skórze całego ciała lub być ograniczona np. do twarzy, dekoltu czy kończyny. Zmianom pokrzywkowym u dzieci często towarzyszy świąd oraz pieczenie skóry.  

Według piśmiennictwa medycznego pokrzywka występuje u około 10–20% osób, najczęściej ma ostry początek i ustępuje samoistnie. Istnieje także dziedziczna odmiana choroby – tzw. wrodzony obrzęk naczynioruchowy, który jest uwarunkowany genetycznie. Choroba ta najczęściej ujawnia się około 10. roku życia i cechuje się silnym obrzękiem, najczęściej w obrębie twarzy i błon śluzowych, trwającym od 24 do 72 godzin. Obrzęk naczynioruchowy może stanowić zagrożenie dla życia, gdyż obrzęk w obrębie gardła i krtani może prowadzić do zaburzeń oddychania.  

Pokrzywka u dziecka – dlaczego powstaje? 

Bąble pokrzywkowe powstają na skutek wzrostu przepuszczalności drobnych naczyń krwionośnych skóry i powstawaniem obrzęku. Wzrost przepuszczalności ścian naczyń jest spowodowany poprzez uwolnienie z komórek (bazofilów, komórek tucznych i mastocytów) mediatorów zapalnych m.in. histaminy.  

Do czynników wyzwalających pojawienie się pokrzywki u dzieci zalicza się: 

  • czynniki alergiczne (pokarmy, zwłaszcza cytrusy, orzechy, mleko, gluten, leki, jad owadów), 
  • czynniki zewnętrzne – narażenie na zimno, ciepło, wodę, wibrację, 
  • ucisk mechaniczny, 
  • infekcje (zwłaszcza zakażenie Mycoplasma pneumoniae, infekcje wirusowe), 
  • choroby autoimmunologiczne (w tym choroby tarczycy), 
  • zakażenia pasożytnicze. 
Niestety, w wielu przypadkach nie udaje się ustalić czynnika wywołującego pojawienie się pokrzywki dziecka mimo szerokiej diagnostyki.  

Powiązane produkty

Rodzaje pokrzywek u dzieci  

Ze względu na czas trwania zmian pokrzywkowych wyróżnia się pokrzywkę ostrą, która trwa mniej niż 6 tygodni, oraz pokrzywkę przewlekłą trwającą powyżej 6 tygodni z nawracającymi objawami skórnymi.  

Wyróżnia się następujące typy pokrzywki u dzieci

  • pokrzywka fizyczna – indukowana zimnem, wibracją, słońcem, wysoką temperaturą, wodą, kontaktem z np. niklem, wodą, czy powstająca pod wpływem ucisku. Do pokrzywek indukowanych czynnikami fizycznymi zalicza się także dermografizm, czyli pojawianie się zmian skórnych w miejscu wcześniejszego podrażnienia. Zmiany zwykle ustępują w ciągu 2 godzin.  
  • pokrzywka alergiczna – wywoływana pokarmami, lekami,  
  • pokrzywka idiopatyczna – najczęstszy typ pokrzywki występującej u dzieci. Mimo szerokiej diagnostyki nie udaje się ustalić czynnika wywołującego powstawanie bąbli pokrzywkowych.  

Pokrzywka u dziecka – leczenie  

Rozpoznanie pokrzywki u dzieci opiera się na stwierdzeniu obecności typowych objawów skórnych, czyli bąbli pokrzywkowych. Ustalanie czynnika wywołującego zmiany pokrzywkowe bywa trudne i w wielu przypadkach mimo przeprowadzenia wielu badań laboratoryjnych i diagnostycznych nie udaje się znaleźć przyczyny powstawania dolegliwości.  

Jeśli u dziecka wystąpią zmiany pokrzywkowe, warto zrobić zdjęcia, gdyż powstałe bąble mogą szybko zaniknąć bez pozostawienia śladu. Należy obserwować również potencjalne czynniki prowokujące pojawienie się zmian np. nowe pokarmy, czynniki fizyczne, stres czy infekcje.  

Postawienie diagnozy pokrzywki opiera się na dokładnym wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz wykonaniu badań laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi, badania alergologiczne, badanie kału w kierunku zakażeń pasożytniczych, a także szukanie ognisk stanu zapalnego np. ropnego zapalenia migdałków czy próchnicy zębów.  

W przypadku pojawienia się cech obrzęku naczynioruchowego, czyli obrzęku warg, języka, trudności z oddychaniem, świszczącego oddechu, należy wezwać pogotowie ratunkowe lub niezwłocznie udać się do lekarza, gdyż jest to stan zagrażający życiu. U dzieci z obrzękiem naczynioruchowym w wywiadzie niezbędne są specjalistyczne badania laboratoryjne. 

Leczenie pokrzywki u dzieci polega na unikaniu czynników wyzwalających lub zaostrzających objawy oraz stosowaniu leków, najczęściej przeciwhistaminowych II generacji.  

Dzieci z nawracającą pokrzywką powinny stosować się do następujących zaleceń: 

  1. Regularne przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, które łagodzą świąd i objawy skórne (sprawdź: maści i syropy przeciwhistaminowe dla dzieci
  2. Unikanie czynników wyzwalających pojawianie się bąbli pokrzywkowych (np. zimna, ucisku, gorąca, itp.). 
  3. Odstawienie leków, które mogą powodować pojawianie się zmian pokrzywkowych na skórze. 
  4. Ograniczenie stresu, dbanie o higienę snu.  
  1. F. Raciborski, A. Kłak, M. Czarnecka-Operacz i in., Epidemiology of urticaria in Poland – nationally representative survey results, „Advances in Dermatology and Allergology/Postępy Dermatologii i Alergologii”, nr 35 (1) 2018. 
  2. R. Pawliczak, Alergologia – Kompedium, Wydawnictwo Medyczne Termedia, Poznań 2018. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • ADHD u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

    ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) jest jednym z najczęstszych zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Do objawów pozwalających rozpoznać ADHD należą: nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji oraz impulsywność. Nieleczone ADHD prowadzi do rozwoju problemów emocjonalnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym, do obniżenia osiągnięć w nauce oraz do problemów w kontaktach z rówieśnikami. Jak rozpoznać to zaburzenie i jak pomóc dziecku z ADHD?

  • Standardowe mleko modyfikowane. Co znajduje się w mleku dla niemowląt?

    Kiedy dziecko jest zdrowe, nie ma alergii i większych problemów z trawieniem, można podawać mu tzw. standardowe mleko modyfikowane odpowiednie dla jego wieku. Takie preparaty mają na rynku status tzw. środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Ich skład jest regulowany prawem i ściśle nadzorowany. Dlaczego jednak takie mleko jest nazywane modyfikowanym i na czym te modyfikacje polegają? Jednym z głównych składników mleka modyfikowanego jest mleko krowie. Mleko krowie różni się od ludzkiego pod wieloma względami. Zawartość podstawowych składników odżywczych – tłuszczu, białka i węglowodanów – jest inna w każdym z nich.

  • Aspirator do nosa — jak używać ręcznego, a jak elektrycznego?

    U noworodków i niemowląt katar może stanowić znaczące zagrożenie, ponieważ dzieci do ok. 1 roku życia oddychają wyłącznie przez nos. Występująca u najmłodszych zalegająca wydzielina w nosku powstrzymuje oddychanie, jedzenie i picie. Dodatkowo nieusunięta wydzielina może prowadzić do powikłań w postaci stanów zapalnych w obrębie oka, ucha, oskrzeli lub płuc, co może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Z pomocą przychodzą aspiratory do nosa, które można stosować u dzieci już od chwili narodzin. Są prostą, wygodną i bezpieczną metodą usuwania zalegającej wydzieliny u maluszka.

  • Wymioty u dziecka – przyczyny i skutki. Co robić, gdy dziecko wymiotuje?

    Ostatnio obserwujemy w Polsce gwałtowny wzrost liczby dzieci zgłaszających się do przychodni i szpitali z silnymi wymiotami. U dzieci wywoływane są one zwykle przez zakażenia wirusowe, bakteryjne, a także przez błędy dietetyczne. Co ma zrobić rodzic, gdy dziecko wymiotuje? Podpowiadamy.

  • Katar u dziecka – jak pomóc dziecku z katarem? Domowe sposoby na zatkany nos u dzieci

    Katar to częsta dolegliwość, która dotyka dzieci. Charakteryzuje się występowaniem wydzieliny w nosie oraz uczuciem niedrożności nosa. Do najczęstszych przyczyn nieżytu nosa u dzieci należą infekcje wirusowe oraz alergie. Przewlekły katar u dzieci może być objawem przerostu trzeciego migdałka lub chorób takich jak niedobory odporności czy mukowiscydoza. Podpowiadamy, co warto stosować na katar u dziecka.

  • Witamina D dla dzieci – dawkowanie, objawy i skutki niedoboru

    Witamina D jest hormonem steroidowym, który kontroluje wiele istotnych dla organizmu procesów. Dostarczenie jej (poprzez syntezę skórną oraz wraz z pożywieniem) jest szczególnie ważne w przypadku najmłodszych. Witamina D wpływa na układ kostny dzieci poprzez regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej, działa immunomodulująco, podnosząc odporność i obniżając poziom cytokin prozapalnych, ma również działanie antykancerogenne oraz neuro- i kardioprotekcyjne. Jaką dawkę witaminy D podawać dziecku? Witamina D dla dzieci w kroplach, kapsułkach twist-off, sprayu czy tabletkach?

  • Objawy, które powinny cię zaniepokoić. Nowotwory u dziecka

    Aż 60% rodziców nie wie, na jakie objawy powinni zwrócić uwagę, aby w porę wykryć potencjalne choroby nowotworowe u swoich dzieci. Z kolei aż 80% dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową i w porę wdrożono leczenie, udaje się uratować. Na co zwrócić uwagę i co powinno zaniepokoić?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij