Pokrzywka u dzieci – dlaczego się pojawia, jak ją rozpoznać i leczyć?
Katarzyna Gmachowska

Pokrzywka u dzieci – dlaczego się pojawia, jak ją rozpoznać i leczyć?

Pokrzywka u dzieci najczęściej ma postać ostrą, czyli nagle pojawiających się zmian o typie bąbli pokrzywkowych, które samoistnie znikają w ciągu kilku godzin. Do czynników wyzwalających pojawianie się pokrzywki zalicza się czynniki fizyczne, takie jak zimno, ciepło, wodę, wibrację czy ucisk, a także leki, zakażenia pasożytnicze oraz alergię np. na pokarmy. Co robić, gdy u dziecka pojawi się pokrzywka?

Pokrzywka u dzieci – czym jest i jak wygląda? Jak często występuje? 

Pokrzywka jest częstą dolegliwością skóry, która może nawracać. Charakteryzuje się nagłym pojawianiem się swędzących zmian, zwanych bąblami pokrzywkowymi, które przypominają poparzenie pokrzywą, stąd nazwa choroby. Bąble pokrzywkowe są zmianami o typie rumieniowo-obrzękowym i ustępują samoistnie bez pozostawiania śladów. Typowy bąbel pokrzywkowy ma postać zmiany z lekkim przejaśnieniem, które jest otoczone rumieniem. Zmiany są wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry. Mogą one być różnych rozmiarów, od kilku milimetrów do nawet kilkunastu centymetrów. Pokrzywka może pojawić się na skórze całego ciała lub być ograniczona np. do twarzy, dekoltu czy kończyny. Zmianom pokrzywkowym u dzieci często towarzyszy świąd oraz pieczenie skóry.  

Według piśmiennictwa medycznego pokrzywka występuje u około 10–20% osób, najczęściej ma ostry początek i ustępuje samoistnie. Istnieje także dziedziczna odmiana choroby – tzw. wrodzony obrzęk naczynioruchowy, który jest uwarunkowany genetycznie. Choroba ta najczęściej ujawnia się około 10. roku życia i cechuje się silnym obrzękiem, najczęściej w obrębie twarzy i błon śluzowych, trwającym od 24 do 72 godzin. Obrzęk naczynioruchowy może stanowić zagrożenie dla życia, gdyż obrzęk w obrębie gardła i krtani może prowadzić do zaburzeń oddychania.  

Pokrzywka u dziecka – dlaczego powstaje? 

Bąble pokrzywkowe powstają na skutek wzrostu przepuszczalności drobnych naczyń krwionośnych skóry i powstawaniem obrzęku. Wzrost przepuszczalności ścian naczyń jest spowodowany poprzez uwolnienie z komórek (bazofilów, komórek tucznych i mastocytów) mediatorów zapalnych m.in. histaminy.  

Do czynników wyzwalających pojawienie się pokrzywki u dzieci zalicza się: 

  • czynniki alergiczne (pokarmy, zwłaszcza cytrusy, orzechy, mleko, gluten, leki, jad owadów), 
  • czynniki zewnętrzne – narażenie na zimno, ciepło, wodę, wibrację, 
  • ucisk mechaniczny, 
  • infekcje (zwłaszcza zakażenie Mycoplasma pneumoniae, infekcje wirusowe), 
  • choroby autoimmunologiczne (w tym choroby tarczycy), 
  • zakażenia pasożytnicze. 
Niestety, w wielu przypadkach nie udaje się ustalić czynnika wywołującego pojawienie się pokrzywki dziecka mimo szerokiej diagnostyki.  

Polecane dla Ciebie

Rodzaje pokrzywek u dzieci  

Ze względu na czas trwania zmian pokrzywkowych wyróżnia się pokrzywkę ostrą, która trwa mniej niż 6 tygodni, oraz pokrzywkę przewlekłą trwającą powyżej 6 tygodni z nawracającymi objawami skórnymi.  

Wyróżnia się następujące typy pokrzywki u dzieci

  • pokrzywka fizyczna – indukowana zimnem, wibracją, słońcem, wysoką temperaturą, wodą, kontaktem z np. niklem, wodą, czy powstająca pod wpływem ucisku. Do pokrzywek indukowanych czynnikami fizycznymi zalicza się także dermografizm, czyli pojawianie się zmian skórnych w miejscu wcześniejszego podrażnienia. Zmiany zwykle ustępują w ciągu 2 godzin.  
  • pokrzywka alergiczna – wywoływana pokarmami, lekami,  
  • pokrzywka idiopatyczna – najczęstszy typ pokrzywki występującej u dzieci. Mimo szerokiej diagnostyki nie udaje się ustalić czynnika wywołującego powstawanie bąbli pokrzywkowych.  

Pokrzywka u dziecka – leczenie  

Rozpoznanie pokrzywki u dzieci opiera się na stwierdzeniu obecności typowych objawów skórnych, czyli bąbli pokrzywkowych. Ustalanie czynnika wywołującego zmiany pokrzywkowe bywa trudne i w wielu przypadkach mimo przeprowadzenia wielu badań laboratoryjnych i diagnostycznych nie udaje się znaleźć przyczyny powstawania dolegliwości.  

Jeśli u dziecka wystąpią zmiany pokrzywkowe, warto zrobić zdjęcia, gdyż powstałe bąble mogą szybko zaniknąć bez pozostawienia śladu. Należy obserwować również potencjalne czynniki prowokujące pojawienie się zmian np. nowe pokarmy, czynniki fizyczne, stres czy infekcje.  

Postawienie diagnozy pokrzywki opiera się na dokładnym wywiadzie lekarskim, badaniu fizykalnym oraz wykonaniu badań laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi, badania alergologiczne, badanie kału w kierunku zakażeń pasożytniczych, a także szukanie ognisk stanu zapalnego np. ropnego zapalenia migdałków czy próchnicy zębów.  

W przypadku pojawienia się cech obrzęku naczynioruchowego, czyli obrzęku warg, języka, trudności z oddychaniem, świszczącego oddechu, należy wezwać pogotowie ratunkowe lub niezwłocznie udać się do lekarza, gdyż jest to stan zagrażający życiu. U dzieci z obrzękiem naczynioruchowym w wywiadzie niezbędne są specjalistyczne badania laboratoryjne. 

Leczenie pokrzywki u dzieci polega na unikaniu czynników wyzwalających lub zaostrzających objawy oraz stosowaniu leków, najczęściej przeciwhistaminowych II generacji.  

Dzieci z nawracającą pokrzywką powinny stosować się do następujących zaleceń: 

  1. Regularne przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, które łagodzą świąd i objawy skórne (sprawdź: maści i syropy przeciwhistaminowe dla dzieci
  2. Unikanie czynników wyzwalających pojawianie się bąbli pokrzywkowych (np. zimna, ucisku, gorąca, itp.). 
  3. Odstawienie leków, które mogą powodować pojawianie się zmian pokrzywkowych na skórze. 
  4. Ograniczenie stresu, dbanie o higienę snu.  
  1. F. Raciborski, A. Kłak, M. Czarnecka-Operacz i in., Epidemiology of urticaria in Poland – nationally representative survey results, „Advances in Dermatology and Allergology/Postępy Dermatologii i Alergologii”, nr 35 (1) 2018. 
  2. R. Pawliczak, Alergologia – Kompedium, Wydawnictwo Medyczne Termedia, Poznań 2018. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij