Jak skutecznie się komunikować?
Ewa Dudek

Jak skutecznie się komunikować?

Mimo mówienia tym samym językiem, każdy z nas wykorzystuje dwa zasadnicze style komunikowania się.

W teorii komunikacji istnieje wiele modeli komunikowania się. Jeden z najstarszych i jednocześnie najprostszych, to model H. Lasswella. Zgodnie z nim skuteczna komunikacja polega na tym, że nadawca wysyła informację odpowiadającą jego intencjom, a odbiorca bezbłędnie ją odczytuje.

W praktyce porozumiewanie się jest o wiele bardziej skomplikowane, a w jego skład wchodzą  bariery komunikacyjne i tak zwane szumy, których mianem określa się każdą formę zakłócenia czy zniekształcenia, która utrudnia lub uniemożliwia efektywne porozumiewanie. Należą do nich między innymi  hałas, zmęczenie czy niewyraźna artykulacja.

Potocznie komunikację odbieramy jako wymianę słów między osobami. Czy jednak tylko i wyłącznie za pomocą mowy porozumiewamy się z innymi?

Komunikacja werbalna

Komunikacja werbalna opiera się na przekazie słownym. Wykorzystujemy go rozmawiając z drugą osobą, pisząc maile, czytając książki i słuchając radia. Przekaz ten mimo całego bogactwa językowego jest mało precyzyjny, ponieważ jak wiadomo, wypowiadane zdania można interpretować na różne sposoby.

Słowa: „genialny pomysł” - mogą być wypowiadane w sposób sarkastyczny bądź pełen zachwytu. Przekazywany komunikat będzie więc różny, w zależności od intencji nadawcy, mimo użycia się tych samych słów.

Komunikacja niewerbalna

Nie musimy otwierać ust, aby nasze ciała wysyłały otoczeniu różne sygnały, które wyrażają nasze emocje, postawy i nastrój. Warto podkreślić, że dzieje się to bez udziału naszej świadomości, w sposób spontaniczny, np. będąc zdenerwowanymi trzęsą nam się ręce i drży głos.
Rozmówca za pomocą uważnej obserwacji jest w stanie uzyskać cenne informacje na nasz temat, związane m.in. z pewnością siebie, prawdomównością i samopoczuciem.

Dzięki temu mamy możliwość wpływu na proces rozmowy, co umożliwia nam dostosowanie się   do naszego rozmówcy.
Przykładowo, spotykając się z osobą bardzo onieśmieloną, można początkowo zniżyć głos i spowolnić tok mówienia, nie wykonywać gwałtownych gestów, które mogłyby speszyć rozmówcę. Pozwoli to na nawiązanie pierwszego kontaktu i zbudowanie nici porozumienia, na bazie której będziemy następnie rozwijać kontakt.

Do komunikacji niewerbalnej zaliczamy:

  • mimikę  -  nasza twarz wyraża emocje, które przeżywamy
  • pantomimikę – ruchy ciała, tj. skrzyżowanie rąk, podrygiwanie stopą. 
  • stany fizjologiczne – wyrażają one nasz stan emocjonalny. Są to na przykład: drżenie rąk, rumieńce, łzawienie oczu
  • dystans  -  odległość w jakiej stajemy od rozmócy
  • terytorialność - zachowania przestrzenne
  • szybkość mówienia, ton głosu, chrząknięcia
  • chód
  • postawę - to w jaki sposób stoimy czy siedzimy
  • strój i inne elementy wyglądu (np.  makijaż, fryzura, biżuteria, tatuaż)

Polecane dla Ciebie

Bariery komunikacyjne

Zdarza się, że mimo szczerych chęci, nie jesteśmy w stanie porozumieć się z drugim człowiekiem.  Z czym jest to związane? Co przyczynia się do powstawania nieporozumień? Dlaczego czasami interpretujemy komunikat przeciwnie do intencji rozmówcy?
Zjawisko to związane jest z istnieniem barier komunikacyjnych, na które składają się wszystkie czynniki, które utrudniają nam zrozumienie drugiej osoby.

Należą do nich przede wszystkim:

  • Różnice kulturowe – kultura, w jakiej się wychowaliśmy ma ogromny wpływ na sposób, w jaki odczytujemy rzeczywistość. Przykładowo Amerykanie, w sprawach biznesowych, mają tendencję do szybkiego przechodzenia do sedna. Japończycy zaś starają się wcześniej zbudować przyjemną atmosferę, czemu poświęcają nawet kilka dni. Dla nich jest to przejaw szacunku wobec partnera biznesowego, a wszelkie próby przyspieszenia rozmów uznają za wielki nietakt.
  • Utrudnienia percepcyjne – bywa, że przeszkodą w płynnej komunikacji są utrudnienia związane z narządami zmysłów – np. niedowidzenie, głuchota, jąkanie się.
  • Sprzeczność komunikatu werbalnego z niewerbalnym -  z założenia sygnały niewerbalne umożliwiają  rozmówcy dookreślenie treści przekazywanych słowami. Sygnały niewerbalne sprzyjają lepszemu, pełniejszemu zrozumieniu przekazu. Zdarza się jednak, że komunikacja werbalna i niewerbalna nie wspierają się, a sobie nawzajem przeczą. Przykładowo, ktoś nas chwali i jednoczesnie uśmiecha sie cynicznie.
  • Nastawienie do rozmówcy – jeżeli dana osoba wyraża niechęć do budowania kontaktu z daną, to trudno będzie skutecznie się z nią komunikować. 

Skuteczna komunikacja

Bariery komunikacyjne mogą prowadzić do powstania licznych nieporozumień. Istnieje jednak kilka sposobów, które pozwalają nam ich uniknąć.

Przede wszystkim należy zdać sobie sprawę z faktu, że budowanie porozumienia to pracochłonny proces, wymagający obustronnego zainteresowania uczestników dialogu. Dlatego tak ważne jest opanowanie umiejętności aktywnego słuchania, w którego skład wchodzi między innymi parafraza. Polega ona na powtórzeniu własnymi słowami treści, które przekazał nam rozmówca.

Dzięki temu mamy możliwość upewnienia się, że dobrze zrozumieliśmy komunikat, a w rozmówcy budujemy przekonanie, że jesteśmy zainteresowani tym, co mówi.

W budowaniu kontaktu pomocne może się również okazać wejście w specyficzny rytm ciała naszego rozmówcy, dostosowanie się na poziomie niewerbalnym.  Metoda ta, zwana odzwierciedleniem, umożliwia płynne prowadzenie rozmowy

Przykładem osób, które doskonale się do siebie dostrajają są... zakochani. Łatwo zauważyć, że zachowują się oni w bardzo podobny sposób, a jednocześnie, co warto podkreślić, bardzo naturalnie.

Warto jest poświęcić czas na szlifowanie umiejętności, niezbędnych w procesie budowania porozumienia. Pozwolą one na efektywne, a jednocześnie przyjemne komunikowanie się z innymi.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lunatykowanie, sennowłóctwo – czy somnambulizm można wyleczyć?

    Lunatykowanie, inaczej somnambulizm lub sennowłóctwo, to zaburzenie snu występujące u osób dorosłych, ale jednak przede wszystkim u małych dzieci. Doświadcza go od kilku do kilkunastu procent najmłodszych. Czym jest ta przypadłość? Co wiadomo na jej temat?

  • Astenia – objawy, przyczyny, leczenie

    Astenia, czyli przewlekłe zmęczenie, to stan, w którym czujemy się nieustannie osłabieni, znużeni i towarzyszy nam brak motywacji. Astenia nie jest jednak zwykłym zmęczeniem, może być bowiem zarówno przyczyną, jak i objawem poważnych schorzeń oraz zaburzeń. Co to jest astenia? Jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie?

  • Kompleks Elektry – na czym polega?

    Większość z nas – przede wszystkim za sprawą szkolnego nauczania i lekcji języka polskiego – słyszało o kompleksie Edypa i mniej więcej wie, na czym polega. Czym jest jednak kompleks Elektry i na czym polega?

  • Stres informacyjny – czym jest? Jak rozpoznać?

    Żyjemy w świecie, w którym z każdej strony jesteśmy bombardowani informacjami. Słuchamy radia, oglądamy telewizję, czy przeglądamy Internet w poszukiwaniu coraz to nowszych informacji. Jak się jednak okazuje, przeciążenie informacjami może przerodzić się w stres informacyjny. Jak go pokonać?

  • Syndrom oszusta – na czym polega?

    Masz wrażenie, że sukcesy, jakie osiągasz, są czystym przypadkiem? Czujesz, że nie zasługujesz na swoje osiągnięcia? Być może cierpisz na syndrom oszusta, który związany jest z brakiem wiary we własne możliwości. Według badań syndromu oszusta doświadcza w jakimś aspekcie swojego życia aż 70 proc. populacji. Jakie są jego przyczyny i jak go pokonać?

  • Syndrom Piotrusia Pana – na czym polega? Jak żyć z Piotrusiem Panem?

    Syndrom Piotrusia Pana to pojęcie określające mężczyznę, który pomimo swojego dorosłego wieku nie potrafi zachowywać się jak dorosła, dojrzała osoba. Piotruś Pan nie bierze odpowiedzialności za swoje czyny i prowadzi powierzchowne życie. Jak wygląda leczenie syndromu Piotrusia Pana i jak najskuteczniej z nim walczyć?

  • Jakie są etapy żałoby?

    Strata bliskiej osoby to zawsze trudne i bolesne doświadczenie. Zmagamy się wtedy z wieloma negatywnymi emocjami, które utrudniają nasze codzienne funkcjonowanie. Po śmierci bliskiej osoby doświadczamy żałoby, która pozwoli nam pogodzić się ze stratą i nauczyć się żyć „na nowo”. Na czym polega żałoba i jakie są jej etapy? Jak poradzić sobie z żałobą?

  • Jak sobie radzić po śmierci bliskiej osoby?

    Pogodzenie się ze śmiercią kogoś bliskiego jest bardzo trudnym zadaniem. W obliczu śmierci bliskiej osoby odczuwamy bowiem szereg różnych emocji. Czujemy rozpacz, mamy wrażenie, że jesteśmy bezradni, że to, co się wydarzyło, jest niesprawiedliwe. Strata ukochanej osoby zawsze wywołuje ból, jednak w pewnym momencie będziemy musieli nauczyć się żyć na nowo. Jak to zrobić?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij