Dlaczego warto pić herbatę?

Herbata - co to takiego?

Herbata jest naparem z pąków i liści wiecznie zielonego krzewu z rodzaju Camelia, z ząbkowanymi skórzanymi listkami.

Ma białe do różowych, nieduże i wonne kwiaty oraz małe brunatne, zdrewniałe owoce.

Rośliny uprawiane są w wielu krajach strefy zwrotnikowej, w największej ilości w Chinach i Indiach, ale także poza Azją. Do produkcji wykorzystuje się pączki i liście, z które poddaje się suszeniu, czasami fermentacji.

Zielona herbata - odmładza i oczyszcza

Herbata zielona powstaje z liści nie poddanych fermentacji – natychmiast po zerwaniu przeprowadzany jest proces suszenia.

Dzięki temu zachowuje ona więcej cennych składników od czarnej herbaty, charakterystycznych dla świeżych liści.

Jej właściwości zdrowotne są od tysiącleci wykorzystywane w medycynie chińskiej. Współczesne badania wskazują, że w zielonej herbacie można znaleźć całe bogactwo antyoksydantów, przede wszystkim grupę związków polifenolowych o nazwie katechiny. Są one silnymi antyoksydantami biorącymi udział w likwidacji wolnych rodników uszkadzających komórki i prowadzących do nowotworów, starzenia się organizmu, miażdżycy.

W zielonej herbacie naukowcy znaleźli związek o nazwie – galusan epigalokatechiny, w skrócie EGCG. Badania ujawniły, że jest on przynajmniej sto razy bardziej skuteczny niż witamina C oraz przynajmniej dwadzieścia pięć razy bardziej skuteczny niż witamina E w ochronie naszych komórek.

W chwili obecnej trwają badania nad zdrowotnymi właściwościami zielonej herbaty. Z tych przeprowadzonych do tej pory można wnioskować, bez twardych dowodów, że może mieć ona właściwości:

• Przeciwmiażdżycowe
• Obniżające poziom całkowitego cholesterolu i podnoszenie „ dobrego” HDL
• Przeciwnowotworowe
• Poprawiające metabolizm i ułatwiające spalanie tłuszczu
• Ochronne w stosunku do wątroby
• Regulujące poziom cukru we krwi
• Obniżające ciśnienie tętnicze

Zielona herbata zawiera kofeinę (teinę), a także inne związki o działaniu słabiej od kofeiny, pochodne ksantyny, m.in. teobrominę, teaninę i teofilinę. W odniesieniu do tej samej objętości gotowego napoju szacuje się, że typowo zaparzona zielona herbata zawiera dwu lub trzykrotnie mniej kofeiny niż przeciętnie zaparzona kawa.

Właściwa temperatura parzenia waha się w zależności od rodzaju zielonej herbaty, ale najczęściej jest to między 80 °C a 90 °C, a czas parzenia powinien wynosić od 2 do 3 minut.
Najbardziej popularne gatunki zielonej herbaty to gunpowder, longjing (lung ching), sencha.

Czarna herbata - pobudza i chroni przed próchnicą

Herbata czarna otrzymywana jest w wyniku czterech procesów – więdnięcia, skręcania, fermentacji i suszenia. Najbardziej popularne gatunki czarnej herbaty to assam, yunnan, darjeeling, ceylon.

Podczas, gdy herbata zielona zawiera więcej katechin, czarna obfituje w bardziej złożone flawonoidy, które również mają działanie przeciwutleniające.

Obniża ona ciśnienie krwi, poprawia przy tym krążenie i zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób serca.

Zaletą czarnej herbaty jest jej działa pobudzające - zawiera dużo teiny, więcej niż zielona. Hamuje rozwój bakterii w układzie pokarmowym i pobudza go do wydzielania soków trawiennych, co jest wykorzystywane przy zatruciach pokarmowych. Dzięki dużej zawartości fluoru chroni zęby przed próchnicą.

Ma jednak pewną wadę – zawiera związki, taniny, które hamują wchłanianie żelaza, nie należy wiec popijać nią posiłków. Należy zaleć ją wrzącą wodą i parzyć 3-4 minuty.

Czerwona herbata - pomaga walczyć z nadwagą

Herbata czerwona jest herbatą półfermentowaną. Szczególnym uznaniem cieszy się fermentowana bardzo powoli chińska Pu-Erh.

Ojczyzną Pu-Erh jest południowa prowincja Chin, Yunnan. Naukowcy twierdzą, że czerwona Pu-Erh zyskuje swoje lecznicze właściwości i niepowtarzalny aromat dzięki powolnemu procesowi fermentacji. Jej zdrowotne działanie jest tym skuteczniejsze, im dłużej pozwala jej się dojrzewać w odpowiednich warunkach.

Czerwona herbata zawiera między innymi: garbniki, alkaloidy, flawonoidy, minerały oraz witaminę C. Zawiera bardzo małe ilości kofeiny i taniny, dzięki czemu nie upośledza wchłaniania żelaza oraz jest dobrym rozwiązaniem dla osób wrażliwym na kofeinę.

Obecne w czerwonej herbacie flawonoidy są odpowiedzialne za jej charakterystyczny smak i aromat oraz mają właściwości przeciwutleniające.

Nie była ona poddana tak dużej ilości badań jak zielona i czarna, ale podejrzewa się, że obniża poziom cholesterolu we krwi, wspomaga pracę wątroby, oczyszcza organizm i ma swój udział w walce z nadwagą. Należy ją parzyć 5 minut pod przykryciem zalewając wodą o temperaturze 90-100°C.

Biała herbata - pobudza i orzeźwia

Herbata biała powstaje z młodych pączków, które jeszcze nie zdążyły się rozwinąć. Zebranie takich pączków możliwe jest jedynie raz w roku, na wiosnę. Młode listki zawierają 3 razy więcej zdrowotnych polifenoli, niż liście starsze.

Krzewy, z których powstać ma biała herbata, są czasami dodatkowo chronione przed słońcem – ma to zapobiec wykształceniu się chlorofilu.

Produkcja tej herbaty odbywa się według tradycyjnych, bardzo rygorystycznych zasad, niektóre gatunki nadal zbierane są ręcznie. Hoduje się ją jedynie w Chinach i na Sri Lance. Jest to jeden z najdroższych rodzajów herbaty.

Zawiera dużo witaminy C oraz kofeiny, która intensywnie pobudza i orzeźwia. Posiada najsilniejsze właściwości antyoksydacyjne ze wszystkich znanych herbat, trzy razy większe niż zielona herbata ze względu na dużą ilość polifenoli.

Należy parzyć ją ok. 8-10 minut w temperaturze 75 - 90 stopni C. Zaparzona daje jasny kolor, odznacza się delikatnym smakiem o subtelnym aromacie.