Z nowego badania wynika, że każdy kolejny rok edukacji wydłuża średnią długość życia
Badanie norweskich naukowców ujawnia bezpośrednią korelację między czasem trwania edukacji a średnią długością życia – dostrzeżono, że każdy kolejny rok nauki może zmniejszyć ryzyko zgonu o około 2%.
- Edukacja sposobem na długowieczność?
- Edukacja a inne czynniki zdrowotne
- Śmiertelność na świecie – statystyki
Edukacja sposobem na długowieczność?
Pozytywny wpływ edukacji na zmniejszenie umieralności dorosłych był już znany naukowcom, jednak do tej pory nie zbadano, w jak dużym stopniu kolejne lata nauki mogą obniżyć śmiertelność (niezależnie od przyczyny zgonu). Teraz naukowcy z Norwegian University of Science and Technology w Trondheim postanowili to zbadać. Wyniki nowego badania opublikowanego w czasopiśmie naukowym „The Lancet Public Health” pokazują, że każdy rok edukacji może zmniejszyć ryzyko śmiertelności o około 2%. Oznacza to, że w przypadku osób, które ukończyły sześć klas szkoły podstawowej, ryzyko śmierci jest średnio o 13% niższe. Po ukończeniu szkoły średniej ryzyko śmierci spada z kolei o prawie 25%, a 18 lat nauki zmniejsza je o 34%. Norwescy naukowcy obserwowali wpływ edukacji na ryzyko śmiertelności w poszczególnych grupach wiekowych: 18–49 lat, 50–59 lat, 60–69 lat oraz 70 lat i więcej (np. u osób w wieku 18–49 lat śmiertelność po roku nauki szkolnej spadła o 2,9%).
Badanie miało charakter przeglądu systematycznego i metaanalizy. Wykorzystano w nim dane zebrane z ponad 600 opublikowanych artykułów pochodzących z różnych baz: PubMed, Web of Science, Scopus, EMBASE, Global Health (CAB), EconLit i Sociology Source Ultimate. Analizy te obejmowały 59 krajów. Większość z nich dotyczyła środowisk o wysokich dochodach, co podkreśla potrzebę przeprowadzenia większej liczby badań w krajach o niskich i średnich dochodach (tylko 0,6% obserwacji pochodziło z Afryki Subsaharyjskiej, a żadne nie pochodziły z Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu).
Edukacja a inne czynniki zdrowotne
Skala zmniejszenia śmiertelności osób dorosłych na skutek wydłużenia czasu edukacji jest podobna do ochronnego wpływu zdrowej, dobrze zbilansowanej diety, regularnej aktywności fizycznej oraz unikania szkodliwych czynników ryzyka takich jak palenie papierosów czy picie alkoholu. Na przykład korzyści płynące z 18 lat edukacji można porównać do tych wynikających ze spożywania idealnej ilości warzyw (wg zaleceń WHO należy jeść minimum 400 g owoców i warzyw dziennie w co najmniej 5 porcjach). Autorzy badania zauważają, że niechodzenie do szkoły jest tak szkodliwe, jak picie 5 lub więcej drinków alkoholowych dziennie lub palenie 10 papierosów każdego dnia przez 10 lat.
Naukowcy z Norwegian University of Science and Technology zwracają uwagę, że ich badanie podkreśla znaczenie edukacji w wydłużeniu średniej długości życia i stanowi dowód na to, że zwiększone inwestycje w edukację to kluczowa ścieżka do wyrównania długości życia pomiędzy mieszkańcami krajów rozwiniętych i rozwijających się.
Śmiertelność na świecie – statystyki
Liczba zgonów na świecie – niezależnie od ich przyczyny – spada i oczekuje się, że trend ten będzie się utrzymywał. Jednak ogólna śmiertelność wśród dorosłych różni się w zależności od statusu ekonomiczno-społecznego. Główne przyczyny takiego stanu to: różnice w dostępie do opieki zdrowotnej, infrastruktury sanitarno-epidemiologicznej, edukacji zdrowotnej czy wyższe ryzyko chorób zakaźnych i narażenie na inne czynniki szkodliwe dla zdrowia.
Według statystyk WHO najczęstszymi przyczynami zgonów na świecie są choroby niezakaźne (stanowią 44% wszystkich zgonów). Są to: schorzenia układu krążenia (choroba niedokrwienna serca, udar mózgu), układu oddechowego (przewlekła obturacyjna choroba płuc, infekcje dolnych dróg oddechowych) oraz choroby noworodkowe (śmierć dziecka podczas porodu, powikłania porodu przedwczesnego, uraz okołoporodowy, sepsa i inne infekcje noworodków). Co ciekawe, choroba Alzheimera i inne formy demencji w 2019 roku znalazły się na 7. miejscu głównych przyczyn zgonów. Z kolei największy spadek liczby zgonów dotyczy chorób biegunkowych – z ich powodu w 2000 roku zmarło 2,6 miliona osób, a w 2019 roku – 1,5 miliona.