Atak woreczka żółciowego – objawy. Jak odróżnić ból pęcherzyka żółciowego od innych dolegliwości?
Przeszywający, nagły ból brzucha po prawej stronie, któremu towarzyszą nudności, wymioty, dreszcze czy gorączka, może oznaczać atak woreczka żółciowego. Dowiedz się, jak rozpoznać ból pęcherzyka żółciowego. Sprawdź też, kiedy z tego typu dolegliwościami należy zgłosić się do lekarza.
Atak woreczka żółciowego – co to jest? Kiedy do niego dochodzi?
Woreczek żółciowy to popularne określenie pęcherzyka żółciowego, czyli niewielkiego, około 10-centymetrowego, narządu będącego częścią układu pokarmowego. Znajduje się on w okolicy wątroby, z którą jest połączony przewodami żółciowymi, a jego podstawową funkcją jest magazynowanie i przechowywanie żółci – w momencie spożycia posiłku woreczek żółciowy kurczy się, wypychając zagęszczoną żółć przez przewody żółciowe do dwunastnicy. Ponadto pęcherzyk żółciowy wspomaga trawienie poprzez emulgację tłuszczów. Woreczek żółciowy bywa przyczyną dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Mogą być one spowodowane stanem zapalnym, kamicą bądź nowotworem (rzadziej polipem, wodniakiem lub ropniakiem pęcherzyka żółciowego).
Atak woreczka żółciowego (kolka żółciowa) to bardzo silny, napadowy ból brzucha. Najczęściej trwa od 30 minut do 2 godzin, a nawet dłużej i pojawia się bezpośrednio po zjedzeniu wysokotłuszczowego posiłku. W zdecydowanej większości przypadków przyczyną takiego stanu jest kamica żółciowa, czyli częściowe lub całkowite zamknięcie dróg żółciowych przez złogi cholesterolu wytrącające się z żółci. Wówczas przepływ żółci jest utrudniony lub niemożliwy, co prowadzi do rozdęcia pęcherzyka i wystąpienia dolegliwości. Ból ustępuje, gdy złogi cofają się z przewodu pęcherzykowego do woreczka żółciowego.
Atak woreczka żółciowego – objawy i diagnoza
Podstawowym, charakterystycznym objawem ataku woreczka żółciowego jest nagły, ostry ból zlokalizowany w nadbrzuszu (pod prawym łukiem żebrowym). Może promieniować do prawego barku lub do prawej łopatki. Rzadziej odczuwany jest w prawym dolnym kwadrancie brzucha. Bólowi brzucha towarzyszą takie objawy, jak:
- wymioty,
- nudności,
- gorączka,
- ciemny kolor moczu,
- niekiedy zażółcenie białek oczu i skóry.
Jak rozpoznać atak woreczka żółciowego?
Jak rozpoznać, że ból brzucha jest związany z pęcherzykiem żółciowym? Jak odróżnić go od innych rodzajów dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego? Przede wszystkim atak woreczka żółciowego pojawia się po zjedzeniu tłustego, obfitego posiłku. Jest bardzo silny, jednak stopniowo ustępuje, nie trwa dłużej niż kilka godzin. Ma tendencję do nawracania, zazwyczaj kolejny atak pojawia się w ciągu kilku tygodni do roku od pierwszego takiego epizodu.
Aby z całą pewnością zdiagnozować kolkę żółciową, konieczne jest wykonanie badania USG jamy brzusznej. Zazwyczaj lekarz zleca także badania laboratoryjne, takie jak morfologia krwi, CRP, próby wątrobowe. Może także skierować pacjenta na scyntygrafię dróg żółciowych (cholescyntygrafię).
Atak woreczka żółciowego – co robić?
Jeśli silny, napadowy ból brzucha pojawił się po raz pierwszy, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Pacjenci, u których zdiagnozowano kamicę żółciową i ataki woreczka występowały w przeszłości, mogą zastosować leki rozkurczowe, zawierające drotawerynę lub hioscynę, oraz leki przeciwbólowe, np. paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne, metamizol. Niezbędne jest też stosowanie diety lekkostrawnej. Jeżeli dolegliwości nie ustępują bądź nawracają, pojawia się wysoka gorączka lub gwałtowne wymioty, trzeba skonsultować się ze specjalistą. Częstym powikłaniem kamicy dróg żółciowych jest bowiem ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, które wymaga hospitalizacji.
Ostry atak woreczka żółciowego, którego przyczyną jest stan zapalny, leczy się poprzez podanie antybiotyków, a w razie konieczności przeprowadza się zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego (cholecystektomię). Obecnie większość tego typu operacji jest wykonywana przy użyciu laparoskopu.