Dziecko z autyzmem siedzi na podłodze
Weronika Babiec

Autyzm atypowy – objawy, leczenie, przyczyny

Autyzm atypowy to zaburzenie rozwojowe należące do spektrum autyzmu. Uważany jest za jedną z odmian autyzmu, zaraz obok autyzmu wczesnodziecięcego. Przez kilka ostatnich lat definicja autyzmu uległa jednak znacznym zmianom. Mimo że w nowej klasyfikacji diagnostycznej ICD-11 nie znajdziemy już tego pojęcia, w Polsce nadal obowiązuje ICD-10, a tym samym autyzm atypowy jest wciąż diagnozowanym zaburzeniem. Co warto o nim wiedzieć?

Co to jest autyzm atypowy? Objawy autyzmu atypowego

Autyzm atypowy to jedna z odmian autyzmu wyodrębniona w klasyfikacji diagnostycznej ICD-10. Objawy autyzmu atypowego u dzieci będą niejako pokrywać się z objawami autyzmu „typowego”. Jego atypowość polega zaś na tym, że osoby dotknięte autyzmem atypowym nie spełniają wszystkich kryteriów autyzmu, tj. zaburzeń w sferze komunikacji, interakcji społecznych i zachowań.

Osoby z autyzmem atypowym mogą przejawiać nieprawidłowości np. w interakcjach społecznych, ale w sferze komunikacji i zachowań będą funkcjonować prawidłowo. Co więcej, autyzm atypowy diagnozowany jest u dzieci po 3. roku życia. Objawy pojawiają się bowiem dopiero w okolicach tego wieku. Do tego czasu dzieci mogły rozwijać się prawidłowo, a dopiero po ukończeniu 3. roku życia przestały mówić lub utraciły wcześniej nabyte umiejętności.

Do objawów autyzmu atypowego zalicza się:

  • późniejszy rozwój mowy,
  • brak kontaktu wzrokowego z innymi,
  • brak zainteresowania innymi ludźmi,
  • brak reakcji na innych,
  • charakterystyczne zainteresowanie przedmiotami,
  • niechęć do przebywania w grupie rówieśników,
  • trudności w budowaniu relacji społecznych,
  • brak wrażliwości na ból,
  • nagłe napady złości,
  • brak wodzenia wzrokiem za przedmiotami,
  • wykazywanie tendencji do powtarzania tych samych słów/zachowań.

Autyzm wysokofunkcjonujący to sformułowanie, które czasami bywa wykorzystywane do potocznego określenia osób z autyzmem atypowym. Zakłada się bowiem, że trudności w przypadku tej formy autyzmu są mniej nasilone, a tym samym osoba z autyzmem atypowym funkcjonuje względnie prawidłowo w społeczeństwie.

Niemniej jednak autyzm wysokofunkcjonujący to określenie, które nie figuruje w żadnych oficjalnych klasyfikacjach medycznych ani psychologicznych.

Czym różni się autyzm od autyzmu atypowego?

Główną różnicą między autyzmem wczesnodziecięcym a autyzmem atypowym jest kwestia tego, kiedy stawiana jest diagnoza. Mianowicie autyzm dziecięcy diagnozowany jest u dzieci, u których objawy obserwowane były przed 3. rokiem życia. Autyzm atypowy z kolei diagnozowany jest u osób, u których objawy pojawiły się dopiero po 3. roku życia.

Ponadto w przypadku autyzmu atypowego do postawienia diagnozy nie ma konieczności stwierdzenia nieprawidłowości we wszystkich trzech sferach, nazywanych tzw. triadą autystyczną. Z kolei do rozpoznania autyzmu wczesnodziecięcego konieczne jest, by dziecko wykazywało nieprawidłowości w każdej z wymienionych sfer: w komunikacji, interakcjach społecznych oraz zachowaniu.

Powiązane produkty

Autyzm atypowy a zespół Aspergera

Zarówno autyzm atypowy, jak i zespół Aspergera zaklasyfikowane są do zaburzeń ze spektrum autyzmu. Potocznie mówi się, że autyzm atypowy jest gdzieś pomiędzy autyzmem wczesnodziecięcym a zespołem Aspergera. Niemniej jednak osoby z zespołem Aspergera w porównaniu do pacjentów z autyzmem o wiele lepiej radzą sobie w codziennym funkcjonowaniu. W ich przypadku nie obserwuje się ogólnego opóźnienia lub upośledzenia funkcji poznawczych. Ponadto u osób z zespołem Aspergera rozwój mowy przebiega prawidłowo.

Warto dodatkowo wspomnieć o tym, że w styczniu 2022 roku WHO przyjęła nową wersję klasyfikacji ICD-11, w której nie znajdziemy już określeń takich jak autyzm atypowy, autyzm wczesnodziecięcy czy zespół Aspergera. Wszystkie te pojęcia zostały zastąpione określeniem „zaburzenie ze spektrum autyzmu”.

Autyzm atypowy – przyczyny

Przyczyny autyzmu atypowego nie zostały do końca poznane. Uważa się, że jedną z przyczyn doprowadzających do jego rozwoju mogą być czynniki genetyczne. Wyodrębnione zostały również czynniki ryzyka:

  • przedwczesny poród,
  • zakażenie toksoplazmozą w ciąży,
  • starszy wiek rodziców,
  • przyjmowanie niektórych leków,
  • niska waga urodzeniowa dziecka,
  • urazy okołoporodowe,
  • zanieczyszczenia środowiska.

Autyzm atypowy – leczenie. Jak pomóc dziecku z autyzmem atypowym?

Terapia autyzmu atypowego zawsze dostosowywana jest do indywidualnych potrzeb dziecka i każdorazowo poprzedzona jest szczegółową i profesjonalną diagnozą. Terapia opiera się na wspomaganiu rozwoju pacjenta i skupia się na tych sferach, w których dziecko wykazuje trudności.

Ponadto terapia powinna obejmować całą rodzinę, ponieważ rodzice lub opiekunowie dziecka również muszą poznać specyfikę jego rozwoju, dzięki czemu będą w stanie adekwatnie je wspierać.

Autyzm atypowy – rokowania. Czy autyzm atypowy mija z wiekiem?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy autyzm atypowy można wyleczyć. Autyzmu atypowego nie można jednak wyleczyć, ponieważ nie jest chorobą. Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, a jego „leczenie” (czyli terapia) ma pomóc pacjentowi lepiej funkcjonować w otaczającym go świecie. Co więcej, autyzm atypowy nie mija z wiekiem. Aby prawidłowo wspierać rozwój osoby z autyzmem, niezbędna jest indywidualnie dopasowana terapia.

  1. Mikołajczak, M. (2017). Wspomaganie rozwoju dziecka z autyzmem i zespołem Aspergera, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
  2. Goldstein, S. i in. (2017). Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  3. Autyzm atypowy – objawy i diagnoza, dostęp online: https://polskiautyzm.pl/autyzm-atypowy-objawy-diagnoza/ [data: 8.05.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wirus hMPV – jakie są objawy zakażenia? Kto jest szczególnie narażony? Jak leczyć?

    Zimowe miesiące to okres wzmożonego ryzyka chorób układu oddechowego, który często nazywany jest sezonem wysokim. Ostatnio coraz częściej mówi się o wirusie hMPV, szczególnie w Chinach. Od kilkunastu godzin temat ten zyskuje na znaczeniu również w Europie – pierwsze przypadki infekcji wirusem wykryto w Portugalii.

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

  • Pluskwa domowa – jak wyleczyć jej ugryzienie? Jak zwalczać?

    Pluskwa domowa to niewielki owad pasożytniczy, który żywi się krwią ssaków, w tym przede wszystkim ludzi. Ze względu na swój tryb życia i sposób odżywiania owady te zyskały miano jednych z najbardziej uciążliwych pasożytów w środowisku domowym. Pozbycie się pluskiew jest niezwykle trudne, ponieważ owady te potrafią przetrwać w trudnych warunkach i mają zdolność do ukrywania się w najmniejszych szczelinach. Często problem pluskiew zostaje wykryty dopiero po pojawieniu się ugryzień, które mogą być źródłem silnego świądu oraz innych reakcji skórnych.

  • Grypa typu A – objawy, przebieg, leczenie, powikłania

    Grypa typu A to jedna z najczęściej występujących odmian wirusa grypy, która charakteryzuje się dużą zdolnością do mutacji i rozprzestrzeniania się w populacji. Jest to choroba sezonowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie i niejednokrotnie wywołuje epidemie lub pandemie. Objawy grypy typu A często pojawiają się nagle i mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, zwłaszcza u osób starszych, dzieci oraz osób z obniżoną odpornością. W artykule przedstawiamy charakterystyczne objawy grypy typu A, jej przebieg, metody leczenia oraz możliwe powikłania, które mogą wystąpić w wyniku niewłaściwego lub opóźnionego leczenia. Dowiesz się także, jak zapobiegać tej chorobie i dlaczego szczepienia odgrywają kluczową rolę w ochronie przed wirusem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.