Dziecko z autyzmem siedzi na podłodze
Weronika Grzywna

Autyzm atypowy – objawy, leczenie, przyczyny

Autyzm atypowy to zaburzenie rozwojowe należące do spektrum autyzmu. Uważany jest za jedną z odmian autyzmu, zaraz obok autyzmu wczesnodziecięcego. Przez kilka ostatnich lat definicja autyzmu uległa jednak znacznym zmianom. Mimo że w nowej klasyfikacji diagnostycznej ICD-11 nie znajdziemy już tego pojęcia, w Polsce nadal obowiązuje ICD-10, a tym samym autyzm atypowy jest wciąż diagnozowanym zaburzeniem. Co warto o nim wiedzieć?

Co to jest autyzm atypowy? Objawy autyzmu atypowego

Autyzm atypowy to jedna z odmian autyzmu wyodrębniona w klasyfikacji diagnostycznej ICD-10. Objawy autyzmu atypowego u dzieci będą niejako pokrywać się z objawami autyzmu „typowego”. Jego atypowość polega zaś na tym, że osoby dotknięte autyzmem atypowym nie spełniają wszystkich kryteriów autyzmu, tj. zaburzeń w sferze komunikacji, interakcji społecznych i zachowań.

Osoby z autyzmem atypowym mogą przejawiać nieprawidłowości np. w interakcjach społecznych, ale w sferze komunikacji i zachowań będą funkcjonować prawidłowo. Co więcej, autyzm atypowy diagnozowany jest u dzieci po 3. roku życia. Objawy pojawiają się bowiem dopiero w okolicach tego wieku. Do tego czasu dzieci mogły rozwijać się prawidłowo, a dopiero po ukończeniu 3. roku życia przestały mówić lub utraciły wcześniej nabyte umiejętności.

Do objawów autyzmu atypowego zalicza się:

  • późniejszy rozwój mowy,
  • brak kontaktu wzrokowego z innymi,
  • brak zainteresowania innymi ludźmi,
  • brak reakcji na innych,
  • charakterystyczne zainteresowanie przedmiotami,
  • niechęć do przebywania w grupie rówieśników,
  • trudności w budowaniu relacji społecznych,
  • brak wrażliwości na ból,
  • nagłe napady złości,
  • brak wodzenia wzrokiem za przedmiotami,
  • wykazywanie tendencji do powtarzania tych samych słów/zachowań.

Autyzm wysokofunkcjonujący to sformułowanie, które czasami bywa wykorzystywane do potocznego określenia osób z autyzmem atypowym. Zakłada się bowiem, że trudności w przypadku tej formy autyzmu są mniej nasilone, a tym samym osoba z autyzmem atypowym funkcjonuje względnie prawidłowo w społeczeństwie.

Niemniej jednak autyzm wysokofunkcjonujący to określenie, które nie figuruje w żadnych oficjalnych klasyfikacjach medycznych ani psychologicznych.

Czym różni się autyzm od autyzmu atypowego?

Główną różnicą między autyzmem wczesnodziecięcym a autyzmem atypowym jest kwestia tego, kiedy stawiana jest diagnoza. Mianowicie autyzm dziecięcy diagnozowany jest u dzieci, u których objawy obserwowane były przed 3. rokiem życia. Autyzm atypowy z kolei diagnozowany jest u osób, u których objawy pojawiły się dopiero po 3. roku życia.

Ponadto w przypadku autyzmu atypowego do postawienia diagnozy nie ma konieczności stwierdzenia nieprawidłowości we wszystkich trzech sferach, nazywanych tzw. triadą autystyczną. Z kolei do rozpoznania autyzmu wczesnodziecięcego konieczne jest, by dziecko wykazywało nieprawidłowości w każdej z wymienionych sfer: w komunikacji, interakcjach społecznych oraz zachowaniu.

Powiązane produkty

Autyzm atypowy a zespół Aspergera

Zarówno autyzm atypowy, jak i zespół Aspergera zaklasyfikowane są do zaburzeń ze spektrum autyzmu. Potocznie mówi się, że autyzm atypowy jest gdzieś pomiędzy autyzmem wczesnodziecięcym a zespołem Aspergera. Niemniej jednak osoby z zespołem Aspergera w porównaniu do pacjentów z autyzmem o wiele lepiej radzą sobie w codziennym funkcjonowaniu. W ich przypadku nie obserwuje się ogólnego opóźnienia lub upośledzenia funkcji poznawczych. Ponadto u osób z zespołem Aspergera rozwój mowy przebiega prawidłowo.

Warto dodatkowo wspomnieć o tym, że w styczniu 2022 roku WHO przyjęła nową wersję klasyfikacji ICD-11, w której nie znajdziemy już określeń takich jak autyzm atypowy, autyzm wczesnodziecięcy czy zespół Aspergera. Wszystkie te pojęcia zostały zastąpione określeniem „zaburzenie ze spektrum autyzmu”.

Autyzm atypowy – przyczyny

Przyczyny autyzmu atypowego nie zostały do końca poznane. Uważa się, że jedną z przyczyn doprowadzających do jego rozwoju mogą być czynniki genetyczne. Wyodrębnione zostały również czynniki ryzyka:

  • przedwczesny poród,
  • zakażenie toksoplazmozą w ciąży,
  • starszy wiek rodziców,
  • przyjmowanie niektórych leków,
  • niska waga urodzeniowa dziecka,
  • urazy okołoporodowe,
  • zanieczyszczenia środowiska.

Autyzm atypowy – leczenie. Jak pomóc dziecku z autyzmem atypowym?

Terapia autyzmu atypowego zawsze dostosowywana jest do indywidualnych potrzeb dziecka i każdorazowo poprzedzona jest szczegółową i profesjonalną diagnozą. Terapia opiera się na wspomaganiu rozwoju pacjenta i skupia się na tych sferach, w których dziecko wykazuje trudności.

Ponadto terapia powinna obejmować całą rodzinę, ponieważ rodzice lub opiekunowie dziecka również muszą poznać specyfikę jego rozwoju, dzięki czemu będą w stanie adekwatnie je wspierać.

Autyzm atypowy – rokowania. Czy autyzm atypowy mija z wiekiem?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy autyzm atypowy można wyleczyć. Autyzmu atypowego nie można jednak wyleczyć, ponieważ nie jest chorobą. Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym, a jego „leczenie” (czyli terapia) ma pomóc pacjentowi lepiej funkcjonować w otaczającym go świecie. Co więcej, autyzm atypowy nie mija z wiekiem. Aby prawidłowo wspierać rozwój osoby z autyzmem, niezbędna jest indywidualnie dopasowana terapia.

  1. Mikołajczak, M. (2017). Wspomaganie rozwoju dziecka z autyzmem i zespołem Aspergera, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
  2. Goldstein, S. i in. (2017). Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
  3. Autyzm atypowy – objawy i diagnoza, dostęp online: https://polskiautyzm.pl/autyzm-atypowy-objawy-diagnoza/ [data: 8.05.2023].

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij