Szczepionka na polio
Paulina Kłos-Wojtczak

Zespół post-polio – objawy, przyczyny i leczenie

Zespół post-polio (ang. Post-polio syndrome, PPS) jest odrębną jednostką chorobową pojawiającą się po przejściu w okresie dzieciństwa choroby Heinego-Medina, inaczej ostrego nagminnego porażenia dziecięcego. Na czym polega? Jak go rozpoznać?

Ostre nagminne porażenie dziecięce, czyli choroba Heinego-Medina, nawet w 80% daje niepokojące objawy nawet po 30 latach od zakażenia. Są one tym intensywniejsze, im cięższy był przebieg schorzenia pierwotnego. Zespół post-polio znacznie częściej pojawia się u kobiet niż u mężczyzn. Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 choroba post-polio oznaczona jest kodem G14.

Co to jest zespół post-polio?

Określenie „zespół post-polio” zostało wprowadzone dopiero pod koniec lat 80. XX wieku. Objawy choroby pojawiają się po upływie od 20 do 40 lat po przebyciu ostrego nagminnego porażenia dziecięcego, choroby polio (inaczej Heinego-Medina), a także porażenia rdzeniowego. Zespół post-polio dotyczy poważnych zaburzeń jednostki ruchowej, a także obejmuje przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego.

Przebieg choroby polio można podzielić na kilka etapów.

  1. Ostre zakażenie wirusem, które powoduje zarówno niedowłady, jak i porażenia mięśniowe.
  2. Częściowa faza powrotu funkcji uprzednio porażonych mięśni.
  3. Stabilizacja neurologiczna – może trwać nawet kilkadziesiąt lat.
  4. Zespół post-polio.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) na polio cierpi ok. 20 mln osób na świecie. Z tego ok. 12 mln doświadcza dokuczliwych objawów zespołu post-polio.

Ile czasu musi minąć od zakażenia polio do pojawienia się objawów zespołu post-polio? Szacuje się, że rozwija się on po ok. 20-40 latach. Co ciekawe, liczba pacjentów z post-polio może być znacznie większa niż ze stwardnieniem zanikowym bocznym i rozsianym.

Niestety, rozpoznanie post-polio i leczenie jest znacznie utrudnione. Jest to związane przede wszystkim z różnorodnością objawów, brakiem wiedzy na temat patomechanizmów jego powstawania, a także brakiem odpowiednio czułych i miarodajnych narzędzi diagnostycznych.

Post-polio – przyczyny

Zarówno dokładne przyczyny, jak i przebieg zespołu post-polio nie są do końca poznane. Istnieje jednak kilka teorii. Jedna z nich mówi o możliwości pojawienia się tzw. stresu metabolicznego. Ma to bezpośredni związek z przeciążeniem układu nerwowo-mięśniowego, co nakłada się na naturalny proces starzenia się włókien mięśniowych. Jest to obecnie jedna z najbardziej prawdopodobnych teorii.

Druga hipoteza dotyczy podłoża autoimmunologicznego, o czym mogą świadczyć liczne nacieki zapalne pojawiające się w pobliżu rdzenia kręgowego, a także włókien mięśniowych. W płynie mózgowo-rdzeniowym chorych wykrywa się bowiem liczne przeciwciała skierowane przeciwko wirusowi polio.

Trzecia teoria opowiada się za możliwością reaktywacji wirusa, który wywołał pierwotną chorobę polio – poliomyelitis. Według niej ten patogen przez wiele lat pozostaje w organizmie w stanie uśpienia aż do momentu jego „przebudzenia”. Nie wiadomo jednak, co mogłoby powodować taką reaktywację.

Sprawdź leki i preparaty przeciwwirusowe z oferty DOZ.pl

Powiązane produkty

Post-polio – objawy

Objawy zespołu post-polio są bardzo różnorodne i mało charakterystyczne. Dotyczą one przede wszystkim układu ruchowego. Zalicza się do nich m.in.:

Post-polio – leczenie

Leczenie zespołu post-polio polega jedynie na łagodzeniu objawów. Dobranie właściwej terapii farmakologicznej uzależnione jest jednak od konkretnego przypadku i czynników takich jak ogólny stan zdrowia i wiek pacjenta. Nie mniej ważny jest fakt występowania chorób współistniejących. Celem leczenia zespołu post-polio jest poprawa życia pacjenta.

W zależności od objawów lekarz może zdecydować się na przepisanie np.:

  • leków o działaniu przeciwdepresyjnym,
  • środków przeciwbólowych,
  • preparatów z immunoglobulinami,
  • leków stosowanych w niedowładach mięśni, np. pirydostygminy,
  • leków przeciwdrgawkowych.
Same leki farmakologiczne to nie wszystko. Należy pamiętać o prowadzeniu zdrowego stylu życia. Kluczowe znaczenie ma zachowanie prawidłowej masy ciała, zaprzestanie stosowania używek i alkoholu, zapewnienie odpowiedniej higieny snu i codzienny ruch. Dobre rezultaty dla pacjentów z post-polio daje również rehabilitacja i fizjoterapia.

Warto pamiętać, że polio jest chorobą całkowicie wyeliminowaną ze społeczeństwa (od 2015 roku). Istnieją jednak kraje, gdzie nadal przeprowadza się szczepienia profilaktyczne. W Polsce ostatni przypadek odnotowano w 1984 roku.

  1. E. Matyja, Polio jako choroba przewlekła – od poliomyelitis do zespołu post-polio, „Neurologia po Dyplomie”, nr 5 2019.
  2. E. Matyja, Zespół post-polio. Część I. „Dziedzictwo” zapomnianej choroby wyzwanie dla lekarzy i pacjentów, „Neurologia i Neurochirurgia Polska”, nr 4 2012.
  3. M. Malec-Milewska, Zespół post-polio, „Anestezjologia i Ratownictwo”, nr 7 2013.
  4. J. Poleszak, P. Szabat, M. Szabat i in., Current knowledge about Post-Polio Syndrome (PPS), „Journal of Education, Health and Sport”, nr 9 2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij