Przyklejanie plastra antykoncepcyjnego
Maciej Toczek

Jak działają plastry antykoncepcyjne? Co zrobić, kiedy się odklei? Czy jest skuteczny?

Plastry antykoncepcyjne to jedna z metod hormonalnej antykoncepcji, która działa poprzez dostarczanie organizmowi kobiety hormonów – progesteronu i estrogenów. Plastry antykoncepcyjne są naklejane na skórę i powinny być stosowane przez trzy tygodnie z rzędu, po czym następuje jednotygodniowa przerwa. Hormony zawarte w plastrach m.in. hamują owulację, czyli uwalnianie dojrzałego jaja z jajnika, co uniemożliwia zapłodnienie przez plemniki.

Plastry antykoncepcyjne to nieco rzadziej wybierany sposób kontroli urodzeń w Polsce. Mimo to cechuje się wysoką skutecznością oraz stosunkowo praktycznym sposobem użytkowania. Jak działają plastry antykoncepcyjne oraz jakie są skutki uboczne ich stosowania?

  1. Co to jest i jak działa plaster antykoncepcyjny?
  2. Plastry antykoncepcyjne – zalety
  3. Plastry antykoncepcyjne – wady
  4. Jak właściwie przykleić plaster antykoncepcyjny? Gdzie należy go nakleić?
  5. Jak często należy zmieniać plaster antykoncepcyjny?
  6. Co zrobić, kiedy plaster antykoncepcyjny się odklei?
  7. Jakie są skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych?
  8. Ile kosztują plastry antykoncepcyjne? Czy mogą być refundowane przez NFZ?

Co to jest i jak działa plaster antykoncepcyjny?

Plastry antykoncepcyjne zawierają w swoim składzie dwa hormony – etynyloestradiol oraz jeden z rodzajów progesteronu. Uznaje się je zatem za antykoncepcję dwuskładnikową. Ich działanie jest stosunkowo proste. Plaster antykoncepcyjny naklejony na skórę wydziela do krwiobiegu kobiety hormony płciowe w odpowiedniej ilości. Oddziałują one na cykl miesiączkowy kobiety, zapobiegając wydzielaniu LH – hormonu luteinizującego, produkowanego przez przysadkę mózgową, a także FSH – hormonu folikulotropowego. W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że na skutek supresji syntezy FSH zahamowaniu ulega również proces skutkujący uwolnieniem komórki jajowej, a więc owulacja. Brak komórki jajowej uniemożliwia oczywiście zapłodnienie. Zahamowanie syntezy LH powoduje natomiast zmiany, takie jak zgęstnienie śluzu szyjkowego, zmiany w endometrium oraz spowolnienie perystaltyki jajowodów.

Plastry antykoncepcyjne – zalety

Stosowanie plastrów antykoncepcyjnych niesie za sobą wiele wymiernych korzyści. Po pierwsze, ich stosowanie jest jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania ciąży. Ocenia się, że wskaźnik Pearla (parametr oceniający skuteczność danej metody antykoncepcji; im niższy, tym metoda jest skuteczniejsza, a bez stosowania antykoncepcji wskaźnik Pearla wynosi 85) dla tej metody, przy idealnym stosowaniu, wynosi 0,5, natomiast wartość skorygowana w oparciu o obserwacje in vivo wynosi 9. Co więcej, w przeciwieństwie do stosowanych przez większość kobiet w Polsce doustnych tabletek antykoncepcyjnych plastry nie wymagają codziennego „pamiętania” o ich zażyciu, a sama wymiana następuje co kilka dni. Z tego względu stosowanie plastrów antykoncepcyjnych jest bardzo dobrą alternatywą dla kobiet, które nie chcą pamiętać o codziennym stosowaniu antykoncepcji hormonalnej w celu zapobiegania zapłodnieniu. Badania wykazały również, że stosowanie plastrów antykoncepcyjnych może zmniejszyć ryzyko występowania nowotworów jajnika oraz endometrium.

Plastry antykoncepcyjne – wady

Tak jak ma to miejsce w przypadku każdej substancji leczniczej, również stosowanie plastrów antykoncepcyjnych związane jest z występowaniem niepożądanych skutków ubocznych. Przede wszystkim dwuskładnikowa antykoncepcja zwiększa ryzyko zakrzepowo-zatorowe. Związane jest to z obecnością etynyloestradiolu, który wykazuje działanie prozakrzepowe. Z tego względu przed włączeniem tego typu metody antykoncepcji lekarz ginekolog ocenia ryzyko wystąpienia powikłania u danej pacjentki. Niewskazane jest stosowanie antykoncepcji dwuskładnikowej u kobiet obciążonych chorobami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca typu II, nadciśnienie tętnicze, otyłość, czy też palących papierosy. Co więcej, stosowanie dwuskładnikowej antykoncepcji związane może być ze zwiększonym ryzykiem raka piersi. Ryzyko to wzrasta jednak w małym stopniu.

Sprawdź, jakie leki przeciwzakrzepowe w tabletkach są dostępne na DOZ.pl

Jak właściwie przykleić plaster antykoncepcyjny? Gdzie należy go nakleić?

Plaster antykoncepcyjny należy przyklejać na najmniej owłosioną, zdrową oraz suchą skórę. Z tego względu może być on aplikowany na okolice, takie jak ramię, udo, pośladek czy plecy. Należy pamiętać, że plaster antykoncepcyjny nie może być naklejany na pierś.

Jak często należy zmieniać plaster antykoncepcyjny?

Plaster antykoncepcyjny należy wymieniać co 7 dni, najlepiej o stałej porze dnia. Po wykorzystaniu trzech plastrów należy zrobić tydzień przerwy, w trakcie którego dochodzi do krwawienia związanego z odstawieniem hormonów, najczęściej koło 3. dnia. Pomimo przerwy w stosowaniu antykoncepcji kobieta chroniona jest przed zajściem w ciążę przez cały okres jej stosowania. Po 7 dniach przerwy należy przykleić kolejny plaster, nawet w sytuacji kiedy krwawienie w dalszym ciągu jest obecne.

Co zrobić, kiedy plaster antykoncepcyjny się odklei?

Samoistne odklejenie plastra antykoncepcyjnego jest powikłaniem stosunkowo rzadkim, dotykającym ok. 2% kobiet stosujących tę metodę.

Producenci podkreślają, że w sytuacji przypadkowego odklejenia się plastra skuteczność ochrony antykoncepcyjnej jest znacznie wyższa, niż ma to miejsce w przypadku doustnych tabletek antykoncepcyjnych.

Kobieta na przyklejenie nowego plastra ma ok. 48 godzin, kiedy to antykoncepcja w dalszym ciągu jest skuteczna. Warto jednak zawsze upewnić się, że plaster został poprawnie przyklejony, aby uniknąć niepotrzebnego stresu.

Jakie są skutki uboczne stosowania plastrów antykoncepcyjnych?

Wśród innych potencjalnych skutków ubocznych stosowania plastrów antykoncepcyjnych wymienia się:

Sprawdź, jakie maści, kremy, żele i inne preparaty na trądzik są dostępne na DOZ.pl

Potencjalnych skutków ubocznych stosowania tego typu metody antykoncepcyjnej jest oczywiście znacznie więcej, jednak wymienione objawy oraz symptomy występują najczęściej.

Powiązane produkty

Ile kosztują plastry antykoncepcyjne? Czy mogą być refundowane przez NFZ?

Koszt miesięczny stosowania plastrów antykoncepcyjnych w zależności od producenta oceniany jest na ok. 60-80 zł. Jest to więc metoda droższa niż stosowanie doustnych tabletek antykoncepcyjnych, przez co cieszy się mniejszą popularnością wśród kobiet w Polsce. Plastry antykoncepcyjne nie są w żadnej sytuacji refundowane przez NFZ.

  1. G.H. Bręborowicz, Ginekologia Tom 2, Warszawa 2020.
  2. R. Rivera, I. Yacobson, D. Grimes, The mechanism of action of hormonal contraceptives and intrauterine contraceptive devices, „Am J Obstet Gynecol” 1999;181:1263–1269.
  3. M. Zieman, J. Guillebaud, E. Weisberg, G.A. Shangold, Contraceptive efficacy and cycle control with the Ortho Evra/Evra transdermal system: the analysis of pooled data, „Fertil Steril” 2002;77(2 Suppl 2):S13-S18.
  4. R.M. Galzote, S. Rafie, R. Teal, S.K. Mody, Transdermal delivery of combined hormonal contraception: a review of the current literature, „Int J Womens Health” 2017;9:315–321.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak poprawnie suplementować witaminę D?

    Witamina D3 odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu organizmu, a jej prawidłowy poziom jest niezbędny dla zachowania zdrowia. Witamina D3 jest przede wszystkim znana z regulowania poziomu wapnia i fosforu, co warunkuje zachowanie zdrowych kości oraz zapobiega osteoporozie i krzywicy. Jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego, krążenia i zachowania zdrowia psychicznego. Może być również pomocna w terapiach chorób skórnych. Pomimo że witamina D może być wytwarzana naturalnie w organizmie ludzkim poprzez syntezę skórną, często okazuje się to niewystarczające – wówczas należy rozpocząć jej suplementację.

  • Tabletki antykoncepcyjne jedno- i dwuskładnikowe – które wybrać? Jaka jest różnica?

    Tabletki antykoncepcyjne to jedna z najpopularniejszych metod zapobiegania ciąży. Występują głównie w dwóch rodzajach: tabletki jednoskładnikowe, które zawierają wyłącznie progestagen, oraz tabletki dwuskładnikowe – mają w składzie estrogen i progesteron. Które są skuteczniejsze? Jakie mają zalety i wady?

  • Omega-3 – właściwości, źródła, zapotrzebowanie na kwasy tłuszczowe omega-3

    Kwasy tłuszczowe omega-3 zaliczane są do niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Nie są wytwarzane w organizmie, dlatego muszą być dostarczane wraz z dietą. Do najważniejszych kwasów omega-3 zalicza się: EPA, DHA i ALA. Kwasy omega-3 zwykle są stosowane w celu prewencji chorób sercowo-naczyniowych.

  • Jaka jest rola żywienia medycznego w chorobie nowotworowej?

    Optymalnie zbilansowana dieta u osób z chorobą nowotworową zmniejsza ryzyko rozwoju niedożywienia, co z kolei może ograniczać dolegliwości związane z chemio- i radioterapią czy występowanie powikłań pooperacyjnych. Wsparciem dla organizmu może być specjalne żywienie medyczne. Czym jest ten rodzaj żywności? Jakie ma zalety? Kiedy zacząć je stosować?

  • Nowe wytyczne w sprawie przyjmowania witaminy B6. Jak teraz ją dawkować?

    Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał opinię naukową dotyczącą nowego schematu dawkowania witaminy B6. Badania EFSA wpłynęły na decyzję Zespołu ds. Suplementów Diety, o czym poinformował Główny Inspektorat Sanitarny. Jaka jest obecnie dopuszczalna maksymalna dawka witaminy B6, która może znaleźć się w suplementach diety?

  • Probiotyki i prebiotyki – kiedy je stosować? Czy trzeba to robić cały czas?

    Zgodnie z definicją Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa oraz Światowej Organizacji Zdrowia probiotyki są żywymi mikroorganizmami, które przyjmowane w zalecanej i właściwej dawce przynoszą pozytywne rezultaty dla zdrowia gospodarza. Stosowanie probiotyków jest uznawane za bezpieczne i dobrze tolerowane.

  • Łupież w ciąży – przyczyny. Jak sobie radzić? Czym myć głowę?

    W okresie ciąży następuje szereg zmian w organizmie kobiety, np. zmiany hormonalne czy stres, które mogą prowadzić do pojawienia się łupieżu. Wówczas można rozpocząć samodzielną terapię poprzez stosowanie delikatnych dermokosmetyków o działaniu przeciwłupieżowym lub naturalnych metod, które mogą okazać się skuteczne i wystarczające. Jednak niekiedy pomimo stosowanych preparatów i kuracji przeciwłupieżowych problem nie znika. Należy wtedy skonsultować się z dermatologiem, znaleźć przyczynę choroby i dobrać właściwe leczenie.

  • Arginina – działanie, właściwości i efekty stosowania

    Arginina to aminokwas endogenny, którego najważniejszą rolą jest udział w syntezie tlenku azotu. Ma właściwości rozszerzające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi. Z tego względu korzystnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu krążenia. Chętnie sięgają po nią również sportowcy oraz pacjenci z zaburzeniami erekcji. W jakich pokarmach znajduje się arginina? Kto powinien rozważyć jej suplementację i z jakimi potencjalnymi skutkami ubocznymi wiąże się przyjmowanie argininy?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.