Czy erytrytol jest związany z wyższym ryzykiem udaru mózgu i zawału serca?

Osobom z chorobami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca typu 2 i otyłość, często zaleca się spożywanie produktów, w których biały cukier zastąpiono słodzikiem. Pozwala to kontrolować poziom cukru we krwi i ułatwia utrzymanie wagi na odpowiednim poziomie. Dotychczas nie przeprowadzono długoterminowych badań klinicznych, które pozwoliłyby ocenić pełne bezpieczeństwo tych produktów.

Erytrytol – zdrowy zamiennik cukru?

Erytrytol jest powszechnie stosowanym sztucznym słodzikiem. Chociaż naturalnie występuje w niewielkich ilościach w owocach i warzywach, jest często dodawany do przetworzonej żywności, ale w 1000 razy większych ilościach. Podczas gdy jedne badania pokazują, że erytrytol może mieć działanie przeciwutleniające (w modelach zwierzęcych dotyczących cukrzycy), inne udowadniają, że może to być związane ze zwiększonym przyrostem masy ciała i początkiem cukrzycy typu 2. Dalsze prace nad wpływem erytrytolu na wzrost ryzyka kardiometabolicznego mogą stanowić podstawę do wdrożenia zdrowych praktyk żywieniowych.

Najnowsze badania nad erytrytolem

Niedawno naukowcy z Cleveland Clinic (Ohio, USA) zbadali zależność między spożyciem erytrytolu a ryzykiem sercowo-naczyniowym. Odkryli, że spożywanie tego słodzika zwiększa wystąpienie dysfunkcji kardiologicznych, w tym zawału serca, udaru mózgu i zakrzepicy (krzepnięcia krwi), co może doprowadzić do śmierci. Wyniki tych analiz pojawiły się w magazynie „Nature”. Mimo to autorzy przyznali, że należy przeprowadzić znacznie więcej badań klinicznych w tym zakresie. Bardzo ważnym pytaniem, jakie stawiają autorzy, jest to, czy korzyści wynikające ze zmniejszonego spożycia cukru (a tym samym kalorii) przewyższają ryzyko spożywania produktów ze słodzikami.

Jak wyglądały badania?

Naukowcy najpierw przeanalizowali próbki krwi od 1157 uczestników. Odkryli wiele związków powiązanych z ryzykiem sercowo-naczyniowym. Jednak erytrytol wpływał w sposób wysoce niepokojący na wzrost tego ryzyka. Przeanalizowano próbki krwi od 2149 uczestników ze Stanów Zjednoczonych i od 833 uczestników z Europy. Poziomy erytrytolu w osoczu były wyższe wśród uczestników z chorobami układu krążenia.

Każdy mikromol wzrostu poziomu erytrytolu wiązał się ze wzrostem ryzyka zdarzeń sercowo-naczyniowych o 21% i 16% odpowiednio w grupach amerykańskich i europejskich.

Następnie naukowcy postanowili sprawdzić, jak erytrytol wpływa na krzepnięcie krwi. Dzięki wielu testom odkryli, że zwiększone poziomy erytrytolu wskazują na wyższe tempo tworzenia się skrzepów, co zwiększa potencjał zakrzepowy. Na koniec naukowcy zbadali skutki spożycia przekąski lub napoju zawierającego 30 gramów erytrytolu u ośmiu uczestników. Chociaż poziomy erytrytolu były niskie na początku badania, przez wiele godzin po spożyciu przekąski pozostawały 1000-krotnie wyższe.

Erytrytol i ryzyko sercowo-naczyniowe

Aby zrozumieć, w jaki sposób erytrytol może zwiększać ryzyko zawału serca i udaru mózgu, należy wiedzieć, że erytrytol ułatwia mechanizmy potrzebne do agregacji płytek krwi i zakrzepicy, które są kluczowe dla rozwoju zawału serca lub udaru mózgu. Badacze zauważają, że choroba sercowo-naczyniowa jest procesem bardziej złożonym niż sama agregacja płytek krwi, możliwe jest więc, że erytrytol powoduje inne zmiany patofizjologiczne na poziomie molekularnym, zwiększając ryzyko zdarzenia sercowo-naczyniowego.