Kobieta w ciąży z baby brain
Arkadiusz Dąbek

Baby brain (pregnezja) – dlaczego kobiety w ciąży miewają zaburzenia pamięci i koncentracji?

Aż 50–80% kobiet w ciąży zgłasza problemy z pamięcią i kłopoty z koncentracją. Tego typu zaburzenia poznawcze są określane jako „baby brain” lub „pregnezja” – choć nie są to oficjalne terminy medyczne, przeprowadzono wiele badań na temat tzw. amnezji ciążowej. Jakie są przyczyny tego stanu według naukowców? Jak sobie radzić, jeśli doświadcza się baby brain?

Czym jest baby brain? Jak się objawia amnezja ciążowa?

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety, pełen sprzecznych emocji. Z jednej strony większość przyszłych mam odczuwa ogromną radość z powodu oczekiwania na narodziny upragnionego potomka, z drugiej zaś towarzyszy im lęk związany z licznymi zmianami, jakie wiążą się z powiększeniem rodziny. Duża część pań spodziewających się dziecka oprócz typowych pierwszych objawów ciąży, takich jak mdłości, wymioty, zmiany nastroju czy częste oddawanie moczu, doświadcza zaburzeń funkcji poznawczych.

Baby brain, inaczej pregnezja, to drobne zaniki pamięci, zaburzenia koncentracji czy trudności z podejmowaniem decyzji pojawiające się u kobiet w ciąży. Ciężarnym mogą również towarzyszyć: ogólne roztargnienie, zanik zdolności do planowania różnych czynności, a także zaburzenia orientacji i równowagi. Przyszła mama, która doświadcza tzw. amnezji ciążowej, bywa zamyślona i nieobecna, nie może się skupić, brakuje jej słów czy zwrotów, aby zbudować wypowiedź.

Przyczyny pregnezji

Naukowcy interesują się obniżeniem funkcji poznawczych u kobiet w ciąży już od pewnego czasu, jednak wyniki badań naukowych dotyczące ich przyczyny są niespójne. Przeglądy dostępnych na ten temat prac wykazały, że u części ciężarnych i świeżo upieczonych mam istotnie obserwuje się problemy z pamięcią, koncentracją i utrzymaniem uwagi, ale mechanizmy te nie są dobrze poznane. Anegdoty o ciążowym roztargnieniu są powszechne i pojawiają się niezależnie od szerokości geograficznej, jednak zjawisko to jest niezwykle trudne do zmierzenia.

Badanie przeprowadzone przez naukowców z Holandii ujawniło mocne dowody na istnienie związku między zmianami hormonalnymi (głównie dotyczącymi steroidowych hormonów płciowych) a zmianami występującymi w ośrodkach mózgu odpowiedzialnych za procesy uwagi, uczenia się i pamięci. Ujawniono, że ciąża prowadzi m.in. do selektywnych zmian organizacji sieci neuronowej, które korelują ze wzrostem stężenia hormonów, przede wszystkim estradiolu w trzecim trymestrze ciąży.

Część badaczy zwraca uwagę na fakt, że w ciąży większość kobiet zmaga się z silnym stresem związanym z dużymi zmianami zachodzącymi w ich życiu, a także z zaburzeniami snu, głównie bezsennością. Niepokój oraz brak snu mogą wpływać na pogorszenie funkcji poznawczych. Osłabia się zdolność uczenia się, podejmowania złożonych decyzji, wydłuża czas reakcji. To z tego powodu, zdaniem niektórych naukowców, przyszłe matki mają kłopoty z pamięcią, planowaniem czy abstrakcyjnym myśleniem.

Polecane dla Ciebie

Metaanaliza badań dotyczących baby brain

Australijscy naukowcy pokusili się o dokonanie przeglądu dostępnych badań (łącznie przeanalizowano ponad 20 losowo wybranych prac), w których skupiano się na znalezieniu przyczyn amnezji ciążowej i wykazano ilościowe zależności między ciążą a zmianami funkcji poznawczych. Badanie objęło 709 ciężarnych i 521 kobiet niebędących w ciąży.

Wykazano, że ogólne funkcjonowanie poznawcze, pamięć oraz funkcje wykonawcze były znacząco zmniejszone u kobiet w trzecim trymestrze ciąży w porównaniu z kobietami z grupy kontrolnej. Autorzy badania podkreślają, że ocena przyczyn oraz wpływu na jakość codziennego funkcjonowania wymagają dalszych badań.

Baby brain a depresja w ciąży i po porodzie

Szacuje się, że depresja dotyka 10-15% kobiet w ciąży oraz 10-20% świeżo upieczonych mam. Jej objawy nierzadko są bagatelizowane przez same ciężarne oraz przez otoczenie i środowisko medyczne (lekarzy, położne). Takie symptomy jak: wahania nastroju, apatia, zmęczenie, nadmierna senność lub bezsenność, brak apetytu lub wręcz przeciwnie – zwiększone łaknienie, nerwowość, trudności z podejmowaniem decyzji czy kłopoty z koncentracją są uznawane za normalne oznaki odmiennego stanu. Tymczasem mogą świadczyć o poważnej chorobie zagrażającej życiu i matki, i jej dziecka.

Depresja ciążowa oraz poporodowa mają wieloczynnikowe podłoże (społeczne, genetyczne, psychiczne), dlatego też określenie jednej przyczyny takich zaburzeń nie jest możliwe. Jeśli drobnym zanikom pamięci, niezdecydowaniu, dezorientacji czy roztargnieniu u kobiet w ciąży lub po porodzie towarzyszą smutek, poczucie winy, niepokój czy też myśli samobójcze, konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem lub psychologiem.

  1. E. Hoekzema, H. van Steenbergena, M. Straathof, Mapping the effects of pregnancy on resting state brain activity, white matter microstructure, neural metabolite concentrations and grey matter architecture, „Nature Communications” 2022, t. 13.
  2. 'Baby brain' is real, scientists confirm, and we may finally know why, Science alert [online] https://www.sciencealert.com/baby-brain-is-real-scientists-confirm-and-we-may-finally-know-why [dostęp:] 22.01.2023.
  3. S. J. Davies, J. A. G. Lum, H. Skouteris i in., Cognitive impairment during pregnancy: a meta-analysis, „The Medical Journal of Australia” 2018, t. 208, nr 1.
  4. D. M. Logan, K. R. Hill, R. Jones i in., How do memory and attention change with pregnancy and childbirth? A controlled longitudinal examination of neuropsychological functioning in pregnant and postpartum women, „Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology” 2014, t. 36, nr 5.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Badania przesiewowe raka piersi – mammografia 3D lepsza niż skan 2D. Przegląd najnowszych doniesień

    W dużym badaniu obejmującym ponad milion kobiet naukowcy porównali skuteczność mammografii 2D i mammografii z tomosyntezą 3D w wykrywaniu raka piersi. Odkryli, że mammografia 3D była znacznie skuteczniejsza niż mammografia 2D. Czy standard profilaktyki raka piersi właśnie uległ zmianie?

  • Spożycie soli może mieć inny wpływ na mężczyzn i kobiety

    Nadciśnienie krwi dotyka około 1,28 miliarda dorosłych na całym świecie. Jeśli ciśnienie krwi nie jest prawidłowo kontrolowane, może zwiększać ryzyko chorób serca, mózgu i nerek. Jedną z powszechnych, ale mniej znanych przyczyn nadciśnienia tętniczego jest nadwrażliwość na sól, czyli sytuacja, w której organizm nie wydala jej nadmiaru. Ostatni przegląd badań nad tym tematem wykazał, że kobiety w każdym wieku są bardziej wrażliwe kardiologicznie na spożycie soli niż mężczyźni. Zjawisko to może mieć wpływ na kontrolę ciśnienia krwi.

  • 5 sposobów na puszące się włosy

    Puszące się włosy to zmora wielu kobiet. U części z nich odstające, trudne do ujarzmienia kosmyki są wynikiem specyficznej budowy włosa. W większości przypadków szorstkie, matowe, przesuszone włosy to jednak wynik niewłaściwej pielęgnacji i częstego stosowania prostownicy lub wykonywania zabiegów fryzjerskich, np. rozjaśniania. Podpowiadamy, jak wygładzić puszące się włosy – poznaj 5 skutecznych sposobów.

  • „Zawał ucha” – co to jest? Jak się objawia?

    Terminem „zawał ucha” określa się objawy towarzyszące niedokrwieniu w obrębie naczyń krwionośnych ucha wewnętrznego. Pojawiają się wówczas nagłe, zazwyczaj jednostronne, dolegliwości – upośledzenie słuchu, uczucie pełności w uchu, szumy, zawroty głowy.

  • Jak radzić sobie z suchą skórą? Porady dermatologów

    Stosowanie tej samej rutyny pielęgnacyjnej przez cały rok może nie działać tak dobrze, gdy na przykład spada wilgotność. Bez przemyślanej zmiany w sposobie pielęgnacji skóry suche powietrze może sprawić, że np. drobne linie czy zmarszczki będą bardziej widoczne. Sucha, swędząca skóra może się łuszczyć, pękać, a nawet krwawić. Jak sobie z nią radzić i właściwie pielęgnować?

  • Co stan paznokci mówi o stanie zdrowia? Zwróć uwagę na te objawy

    Czy kiedykolwiek spojrzeliście na wyszczerbiony, połamany lub pokryty białymi kropkami paznokieć i zastanawialiście się, dlaczego tak wygląda? Cóż, okazuje się, że zdrowie paznokci jest ściśle związane z tym, jak dobrze organizm funkcjonuje w innych obszarach, na co wpływ ma przede wszystkim nasza dieta i styl życia.

  • Jak niejedzenie śniadań wpływa na układ odpornościowy?

    Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych jako  jedne z pierwszych, potwierdzają związek między niejedzeniem śniadań (poszczeniem okresowym) a spadkiem odporności.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij