Nanoplastik na opuszku palca człowieka
Arkadiusz Dąbek

Nanoplastik uszkadza komórki wątroby i płuc

Nie jest jeszcze w pełni jasne, jak nanoplastik wpływa na ludzki organizm, zatem naukowcy nieustannie szukają odpowiedzi na to pytanie. Niedawno odkryli, że zakłóca on procesy metaboliczne komórek wątroby i płuc. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie „Environmental Science & Technology”.

Nanoplastik nie zabija komórek, ale może je uszkadzać

Naukowcy z American Chemical Society przeprowadzili eksperymenty laboratoryjne, które wykazały, że nanoplastik nieświadomie wdychany lub spożywany przez człowieka prowadzi do uszkodzeń mitochondriów znajdujących się w komórkach wątroby oraz płuc. Badacze zaobserwowali, że chociaż narażenie na nanoplastik nie zabija ludzkich komórek, może zakłócać wiele procesów metabolicznych, potencjalnie mając negatywny wpływ na narządy.

Zespół prowadził wspomniane badania na hodowlach ludzkich komórek, dodając do nich różne ilości plastikowych cząstek o szerokości 80 nm – po dwóch dniach obrazy z mikroskopu elektronowego wykazały, że nanoplastik w nie wniknął. Aby dowiedzieć się więcej o tym, co stało się z komórkami i dlaczego nie uległy degradacji, naukowcy przyjrzeli się związkom uwalnianym przez mitochondria – produkowały one więcej reaktywnych form tlenu i różne ilości nukleotydów, nukleozydów, aminokwasów, peptydów i kwasów karboksylowych, co wskazuje na zakłócenie wielu procesów metabolicznych.

Nanoplastik – jak wpływa na nasze zdrowie?

Tworzywa sztuczne są wszechobecne w środowisku, są wykorzystywane m.in. do produkcji opakowań oraz wielu produktów codziennego użytku. Szacuje się, że każdego roku do mórz i oceanów trafia od czterech do dwunastu milionów ton plastiku. Jego cząstki powstałe w wyniku utylizacji i rozkładu produktów konsumenckich oraz odpadów przemysłowych przedostają się do naszych organizmów – mogą być wdychane lub wnikać do układu pokarmowego wraz z pożywieniem. Mikroplastik to syntetyczne polimery mające mniej niż 5 mm długości, natomiast nanoplastik definiuje się jako cząsteczki mniejsze niż 100 nm, występujące głównie w postaci odpadów.

Ludzie są długotrwale narażeni na nanoplastik w niskich stężeniach. Pomimo kilku badań dotyczących wpływu nanoplastiku na zdrowie człowieka w dalszym ciągu brakuje wyczerpujących danych dotyczących skutków jego obecności w środowisku. Dotychczas stwierdzono, że jest wchłaniany do jelit żywych organizmów, do układu oddechowego oraz układu limfatycznego, co może prowadzić do upośledzenia normalnego funkcjonowania organizmu. Ponadto nanoplastik może przenikać przez barierę krew-mózg po wstrzyknięciu donaczyniowym i gromadzić się w mózgu. Badania toksykologiczne na ludziach dostarczyły też dowodów na to, że nanoplastik może niszczyć strukturę błony komórkowej.

Powiązane produkty

Czy można uniknąć narażenia na nanoplastik?

Ze względu na niewielkie rozmiary i obecność w większości przedmiotów codziennego użytku nie można całkowicie uniknąć narażenia na mikro- i nanoplastik. Można jednak próbować ograniczyć z nimi kontakt. W jaki sposób?

  • Zrezygnuj z picia wody butelkowanej – uważa się, że małe cząsteczki plastiku są obecne w 90% wód butelkowanych.
  • Nie używaj torebek foliowych, zamiast nich wybierz te materiałowe.
  • Unikaj stosowania kosmetyków zawierających mikrogranulaty (występują one głównie w produktach złuszczających).
  • Nie kupuj ubrań wykonanych z tkanin syntetycznych – ich pranie odpowiada nawet za 35% pierwotnych mikrocząstek plastiku przedostających się do środowiska. Możesz też korzystać ze specjalnej torby na pranie przechwytującej mikroplastik.
  • Wybieraj produkty sypkie zamiast tych zapakowanych w torebki foliowe (dotyczy to np. herbat, ryżu, kasz).
  • Zrezygnuj z używania jednorazowych przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych, np. słomek do picia, rękawiczek, talerzy, kubków.
  1. M. Swee-Li Yee, L.-W. Hii, Ch. K. Looi, Impact of Microplastics and Nanoplastics on Human Health, „Nanomaterials” 2021, nr 11(2).
  2. Nanoplastics can disrupt human liver, lung cells' processes in lab experiments, ScienceDaily [online] https://www.sciencedaily.com/releases/2022/09/220915104824.htm [dostęp:] 05.11.2022.
  3. H. Lai, X. Liu, M. Qu, Nanoplastics and Human Health: Hazard Identification and Biointerface, „Nanomaterials” 2022, nr 12(8).

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij