Monitor oddechu dziecka – jak wybrać najlepszy?

Monitor oddechu jest urządzeniem monitorującym miarowość oddechu u noworodków i niemowląt. Dziecko w pierwszych tygodniach życia dziennie przesypia kilkanaście godzin. Rodzice często czują potrzebę ciągłej kontroli nad śpiącym maluszkiem, nie sposób jednak czuwać nad nim niemal całą dobę. Monitor oddechu jest jednym z rozwiązań ułatwiających to zadanie.

Jak działa monitor oddechu dziecka?

Monitor wykrywa zaburzenia oddechu: gdy staje się on nieregularny lub niewyczuwalny, po 15–20 sekundach (w zależności od modelu) uruchamia się sygnał dźwiękowy. Zaalarmowani opiekunowie powinni niezwłocznie skontrolować stan dziecka. Czasem sam dźwięk alarmu przywraca miarowość oddechu, czasem wystarczy dzieckiem delikatnie potrząsnąć. W niektórych sytuacjach, gdy czynność oddechowa nie wraca samoistnie, konieczne jest udzielenie pierwszej pomocy i wezwanie pogotowia.

Na rynku dostępne są dwa rodzaje monitorów oddechu: łóżeczkowe i przenośne. W łóżeczkowych monitorach oddechu czujniki (w postaci płaskiej maty lub podłużnych płytek), analizujące ruchy oddechowe dziecka, umieszcza się pod materacem. Stąd sygnał trafia do stacji odbiorczej, która ocenia liczbę oddechów na minutę. Zbyt mała ich liczba uruchamia alarm. Zaznaczyć jednak należy, że prawidłowe działanie monitorów łóżeczkowych może zostać łatwo zakłócone, nawet przez ruch powietrza spowodowany przeciągiem czy przebywające w pobliżu łóżeczka zwierzęta domowe. Łóżeczkowe monitory oddechu nie sprawdzą się również, gdy w jednym łóżku śpi kilka osób. Nie są więc zalecane w sytuacji, gdy maluch śpi z rodzicami, ani też w przypadku wieloraczków, które z reguły odkładane są do jednego łóżeczka.

Monitor przenośny z kolei zapina się na pieluszce. Można przypiąć go również do ubranka, należy jednak upewnić się, że jest ono dopasowane i przylega do ciała dziecka. Czujnik rejestruje ruchy oddechowe bezpośrednio z ruchów brzuszka. Znacząco osłabiona czynność oddechowa sprawia, że po 15 sekundach urządzenie zaczyna delikatnie wibrować. Jeśli nie wystarczy to do przywrócenia prawidłowego oddechu, po kolejnych 5 sekundach uruchamia się głośny alarm.

Powszechnie uważa się, że stosowanie monitorów oddechu zmniejsza ryzyko SIDS, czyli zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej. Z definicji jest to zgon niemowlęcia, którego przyczyny nie udało się ustalić, mimo szczegółowego dochodzenia. Dotyczy 0,03% dzieci, najczęściej w wieku poniżej 3 miesięcy. Badania naukowe nie potwierdzają jednak prewencyjnej roli monitorów oddechu. Nie należy pokładać nadmiernego zaufania w potencjalnie zawodnej technologii, która nigdy nie zastąpi opieki rodzica. Czasami mówi się wręcz, że monitory oddechu mogą być szkodliwe: opiekun, przyzwyczajony do fałszywych alarmów, przestaje na nie reagować.

Monitor oddechu jest tylko jednym z elementów dbania o bezpieczny sen dziecka. Innymi, niezwykle ważnymi elementami są:

•    układanie niemowląt w pozycji na plecach, na twardym podłożu;
•    układanie niemowląt do snu w pokoju rodziców, ale we własnym łóżeczku;
•    usunięcie z miejsca snu dziecka miękkich i luźnych przedmiotów: misiów, kocyków, ochraniaczy na szczebelki;
•    unikanie narażenia na dym tytoniowy;
•    unikanie przegrzewania.

Jaki monitor oddechu dziecka wybrać?

Decydując o tym, jaki monitor oddechu wybrać dla niemowlęcia, warto wziąć pod uwagę kilka czynników. Przede wszystkim warto sprawdzić, czy urządzenie ma certyfikat wyrobu medycznego. Dokument ten gwarantuje wysoką jakość i bezpieczeństwo monitora, potwierdza również, że został on odpowiednio przetestowany.

Warto również dobrać odpowiedni rodzaj monitora oddechu do trybu życia rodziny. Dla osób często podróżujących lub planujących spać z dzieckiem w jednym łóżku lepszym rozwiązaniem będzie monitor przenośny. U maluszków preferujących własne łóżeczko klasyczny monitor pod materac może okazać się w zupełności wystarczający. W tym przypadku warto jednak zdecydować się na model zasilany bateriami. Eliminacja przewodów zasilających z łóżeczka dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo. Ważnym czynnikiem wpływającym na pracę klasycznych monitorów oddechu jest rodzaj materaca. Choć nowoczesne urządzania są kompatybilne z większością materacy, niezależnie od ich grubości, niektóre typy mogą sprzyjać generowaniu fałszywych alarmów (np. materace sprężynowe czy z komorami powietrza).

Można również zdecydować się na urządzenie wielofunkcyjne. Monitory oddechu często połączone są z nianią elektroniczną, która umożliwia nasłuchiwanie bądź podglądanie śpiącego dziecka.

Większość dostępnych na rynku urządzeń przeznaczona jest dla niemowląt do 12. miesiąca życia. W tym okresie występuje największe ryzyko bezdechów związanych z niedojrzałością mechanizmów regulujących rytm oddychania. Starsze dzieci, wraz z rozwojem psychomotorycznym, zyskują ponadto umiejętność odkrycia buzi czy samodzielnej zmiany pozycji utrudniającej im oddychanie.

Ile kosztuje monitor oddechu dla dziecka?

Cena monitora oddechu zależy od kilku czynników: jego typu, opcji dodatkowych oraz jakości. Trudno więc jednoznacznie stwierdzić, ile kosztuje monitor oddechu: można przyjąć, że cena zakupu nowego urządzenia mieści się w widełkach 300–1000 zł.

W odpowiedzi na pytanie, czy warto kupić monitor oddechu, przydatne mogą być rankingi, które znaleźć można na wielu serwisach sprzedażowych. Sprawdźmy jednak, czy opierają się one na rzeczywistych opiniach użytkowników i nie są sponsorowane przez producentów. Mogłoby to negatywnie wpływać na wiarygodność takich zestawień. Niektóre monitory oddechu zyskały pozytywną opinię lekarzy i specjalistów. To również może być ważny aspekt przeważający o zasadności zakupu.

Pamiętajmy jednak, że żaden, nawet najlepszy i najnowocześniejszy, gadżet nie zastąpi uważnej opieki i obserwacji dziecka.