Mężczyzna z chorobą wysokościową siedzi w górach
Mateusz Burak

Choroba wysokościowa – objawy, przyczyny i leczenie

Miłość do górskich wypraw i wspinaczek często okupiona jest koniecznością radzenia sobie z pewnymi problemami zdrowotnymi. Jednym z najczęstszych z nich jest choroba wysokościowa warto wiedzieć jak ją rozpoznać, a także w jaki sposób radzić sobie z jej objawami. 

Choroba wysokościowa jak sama nazwa mówi, jest związana z przebywaniem w pewnych warunkach. Wiążą się one ze zmniejszoną koncentracją tlenu w powietrzu. Jest to charakterystyczne dla wysokości powyżej 2500 m n.p.m. Zmniejszona zawartość tlenu w tych warunkach przestaje być wystarczająca dla fizjologicznych potrzeb ludzkiego organizmu. Choroba wysokogórska znana jest także jako choroba Acosta, hipobaroterapia. Jej objawy są obserwowane w szczególności u osób nieprzyzwyczajonych do przebywania powyżej 2500 m n.p.m.

Choroba wysokościowa – objawy

Nasilenie objawów zależy od kilku bardzo ważnych czynników. Wymienia się tutaj wiek, wagę, wartość ciśnienia tętniczego krwi, wydolność oddechową. Pod uwagę bierze się także tempo i czas wznoszenia na dane wysokości. Symptomy choroby wysokogórskiej obejmują:

  • utrata apetytu
  • nudności, wymioty
  • wyczerpanie
  • słabość, zawroty głowy
  • pogorszenie jakości snu
  • mrowienie kończyn
  • duszność po wysiłku
  • senność
  • obrzęki dłoni, stóp oraz twarzy
Pełna diagnostyka wymaga zawsze medycznej oceny objawów przez specjalistę. Sama choroba wysokościowa często ewoluuje i jej symptomy mogą z czasem ulec pogorszeniu. Powoduje to narastanie obrzęku płuc, uporczywy kaszel, krwista plwocina, gorączka i utrudnione oddychanie. Pojawiający się obrzęk mózgu generuje z kolei objawy w postaci utraty zborności chodu, nasilonych wymiotów, zaburzeń świadomości, drętwienia i zawrotów głowy.

Choroba wysokościowa – postać ostra i przewlekła

Istnieje postać ostra i przewlekła choroby wysokościowej. Ta pierwsza rozwija się zazwyczaj już po kilku dniach od przebywania we wspomnianych wcześniej warunkach i może prowadzić do bardzo groźnych komplikacji. Wśród nich są obrzęk płuc i obrzęk mózgu. Druga postać – przewlekła jest mniej niebezpieczna i wiąże się z długotrwałym przebywaniem na dużej wysokości, co jest charakterystyczne dla wielu kultur i ludów zamieszkujących wysokogórskie tereny.

AMS – objawy

AMS jest skrótem i oznacza ostrą chorobę wysokościową (Acute Mountain Sickness). Jej symptomy to mdłości, wymioty, pogorszenie jakości snu, zwroty i dolegliwości bólowe głowy. Tak, jak wspomniano wcześniej, rozwija się ona w ciągu kilku dni od początku przebywania na dużej wysokości. W niektórych przypadkach może dojść do obrzęku mózgu w skrócie określanego jako HACE (High Altitude Cerebral Edema).

HAPE – objawy

HAPE również jest skrótem z języka angielskiego i oznacza wysokościowy obrzęk płuc (High Altitude Pulmonary Disease). Wśród objawów mówi się o zasinieniu skóry twarzy i rąk, zwiększenia częstości oddechów oraz tętna, nasilonym kaszlu, wrażeniu ucisku w klatce piersiowej oraz duszności dającej o sobie znać nawet w spoczynku. Jest to bardzo częsta przyczyna śmierci wśród osób wspinających się na duże wysokości.

HACE – objawy

HACE to wysokościowy obrzęk mózgu (High Altitude Cerebral Edema). Pojawiają się nudności, utrata zborności ruchów, niezdarność, omamy, bóle głowy, zaburzenia świadomości, drętwienie ciała. Przy takich symptomach należy jak najszybciej zejść niżej i poddać się odpowiedniemu postępowaniu medycznemu.

Powiązane produkty

Jak leczyć chorobę wysokościową?

Pojawienie się łagodnych objawów nie musi oznaczać ewakuacji, ale na pewno należy zmniejszyć tempo wspinaczki. Występowanie jakichkolwiek symptomów powinno skłonić osobę do poinformowania innych. Osoby, które doświadczyły cięższych objawów muszą dużo odpoczywać, uzupełniać płyny i unikać wszystkiego, co może obniżać poziom tlenu we krwi. Mowa tutaj chociażby o paleniu tytoniu.

Obecnie znanych jest bardzo wiele możliwości leczenia choroby wysokościowej. Pierwszym, najprostszym i najbardziej oczywistym sposobem postępowania jest zejście na niższy poziom. Po ustabilizowaniu objawów i zaaklimatyzowaniu można spróbować wspiąć się ponownie. Pomocne jest podawanie czystego tlenu przez lekarza w kurortach górskich. Zwykle łagodzi to problemy z oddychaniem poprzez zwiększenie ciśnienia w drogach oddechowych.

W celu ustabilizowania stanu pacjenta stosuje się także przenośną komorę hiperbaryczną. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż można ją szybko napompować i wykorzystać praktycznie wszędzie.

Do łagodzenia dolegliwości bólów głowy stosuje się leki przeciwzapalne jak ibuprofen czy Tylenol. W sytuacji objawów obrzęku mózgu stosuje się Deksametazon, który pomaga zmniejszać powikłania ostrej choroby wysokościowej. Jest on jednak wdrażany tylko przy ścisłych wskazaniach lekarskich. Kolejnym lekiem może być Nifedypina. Jest to bloker kanału wapniowego przepisywany przez lekarzy, aby obniżyć ciśnienie krwi. Wykazuje wysoką skuteczność w usuwaniu nadmiaru płynu z płuc, łagodzi uczucie ucisku w klatce piersiowej i ułatwia oddychanie. Jest to bardzo skuteczny lek na chorobę wysokościową.

Choroba wysokościowa – profilaktyka. Czy można zapobiec chorobie górskiej?

Groźna patofizjologia choroby wysokościowej wymaga podejmowania działań prewencyjnych. Profilaktyka polega na powolnym wznoszeniu na większe wysokości, dając tym samym szansę na lepszą aklimatyzację. Dodatkowo należy uzupełniać regularnie płyny i przygotować ich odpowiedni zapas. Warto stosować także dietę wysokokaloryczną. Dłuższy odpoczynek powinien być co 34 dni. Wówczas należy rozbić obóz na jeden pełny dzień, aby móc się zaaklimatyzować.

Zarówno przed, jak i w trakcie wspinaczki wymagane jest bezwzględne odstawienie alkoholu oraz palenia tytoniu. Profilaktycznie przed rozpoczęciem wchodzenia na duże wysokości zaleca się zażycie leku o nazwie Acetazolamid. Przyspiesza to aklimatyzację na kolejno osiąganych wysokościach i zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby wysokogórskiej. Dystans dzienny wspinaczki nie powinien przekraczać 700 m.

  1. Kitsteiner JM., Whitworth JD., Nashelsky J., FPIN's clinical inquiries. Preventing acute mountain sickness, Am Fam Physician", 2011.
  2. Koirala P., Pandit B., Phuyal P., Zafren K., Yarsagumba Fungus: Health Problems in the Himalayan Gold Rush, Wilderness Environ Med.", 2017.
  3. Macholz F., Sareban M., Berger MM., Diagnosing Acute Mountain Sickness. JAMA", 2018.
  4. MacNutt MJ., Laursen PB., Kedia S., Neupane M., Parajuli P., Pokharel J., Sheel AW., Acclimatisation in trekkers with and without recent exposure to high altitude, Eur J Appl Physiol.", 2012.
  5. Schneider M., Bärtsch P., Characteristics of Headache and Relationship to Acute Mountain Sickness at 4559 Meters, High Alt Med Biol.", 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Krztusiec – przyczyny, objawy, leczenie kokluszu

    Krztusiec (koklusz) jest ostrą chorobą zakaźną dróg oddechowych wywołaną przez pałeczki krztuśca. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Na ciężki przebieg krztuśca narażone są zwłaszcza niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia. Jak przebiega krztusiec i jak go rozpoznać? Jak wygląda leczenie kokluszu? W jaki sposób można się przed nim uchronić?

  • Zespół Retta – objawy, dziedziczenie i leczenie

    Zespół Retta to rzadkie zaburzenie neurorozwojowe. Dotyczy mutacji na chromosomie X, więc występuje głównie u dziewczynek. Szacuje się, że zespół Retta dotyka 1 na 10–15 tys. urodzonych dzieci płci żeńskiej. Może być jednak częstszy, gdyż bywa niezdiagnozowany. Zwykle nie ujawnia się od razu po urodzeniu. Dziecko z zespołem Retta przez wiele miesięcy może rozwijać się prawidłowo i dopiero z czasem zaczną się u niego pojawiać niepokojące objawy.

  • Przeziębienie, grypa, alergia czy COVID-19? Jak je od siebie odróżnić?

    Masz katar, kaszel i gorączkę? Czy to zwykłe przeziębienie, grypa czy może COVID-19? Objawy tych chorób mogą być bardzo podobne, co utrudnia samodzielne postawienie diagnozy. Dowiedz się, jakie są kluczowe różnice między tymi schorzeniami i kiedy warto skonsultować się z lekarzem.

  • Reumatoidalne zapalenie stawów – przyczyny, objawy i leczenie RZS

    Reumatoidalne zapalenie stawów (inaczej RZS lub gościec stawowy) to przewlekła choroba reumatyczna o podłożu autoimmunologicznym. Powszechnie określa się ją także jako reumatyzm. Początkowo atakuje najczęściej symetrycznie małe i średnie stawy rąk i nóg, ale w konsekwencji prowadzi do wielu zmian ogólnoustrojowych – jej najbardziej charakterystycznym objawem jest ból stawów, ich zaczerwienienie i obrzęk. Jak leczy się reumatoidalne zapalenie stawów? Czy istnieją domowe sposoby na RZS?

  • Pieczenie, upławy i swędzenie kobiecych okolic intymnych? To może być infekcja pochwy. Jak zapobiegać i leczyć stany zapalne?

    Upławy, pieczenie i swędzenie okolic intymnych to nie tylko uporczywe i często nawracające przypadłości, ale także objawy infekcji, która może doprowadzić do niepłodności, jeśli zostanie zaniedbana. Infekcje okolic intymnych mogą przydarzyć się kobiecie w każdym wieku, przed porodem, w trakcie ciąży i w połogu. Czy istnieje jedna uniwersalna odpowiedź na pytanie – jak skutecznie wyleczyć i zapobiegać zakażeniom pochwy? Otóż nie, nie istnieje. Można jednak postępować zgodnie z pewnymi wskazówkami, dzięki którym nawet przy pomocy domowych sposobów na infekcje intymne możliwe jest złagodzenie tych najbardziej dokuczliwych objawów. Więcej informacji na ten temat znajduje się w niniejszym artykule.

  • Uczulenie na słońce – przyczyny. Jak złagodzić objawy wysypki od słońca?

    Promienie słoneczne wykorzystywane są do produkowania witaminy D, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju kości oraz wzmacniania układu odpornościowego. Niestety zbyt długa bądź zbyt intensywna ekspozycja na słońce może powodować występowanie alergii. Uczulenie na słońce może dotknąć każdego z nas, dlatego też warto wiedzieć, jak postępować, gdy na ciele pojawi się wysypka od słońca.

  • Zespół słabości (kruchości) to nie zwykłe starzenie. Objawy, diagnoza, leczenie

    Proces starzenia jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka i ma znaczący wpływ zarówno na fizyczne, jak i psychiczne funkcjonowanie seniorów. Wśród zachodzących zmian wymienić można między innymi pogorszenie pracy poszczególnych narządów, podatność na choroby, zaburzenia poznawcze czy zespół kruchości. Ten ostatni jest zagadnieniem szczególnie badanym przez geriatrów – szacuje się, że w populacji polskiej dotyka on około 7% seniorów, wśród których ponad 50% to osoby po 80. roku życia.

  • Dieta w zaburzeniach lękowych. Co jeść, a czego unikać przy stanach lękowych?

    Zaburzenia lękowe dotykają znaczny odsetek dorosłych i dzieci. Osoby z zaburzeniami zmagają się z przewlekłym lękiem i stresem, który często powoduje cierpienie psychiczne i znaczne upośledzenie funkcjonowania pacjentów w wielu sferach ich życia. Tymczasem odpowiednia dieta w zaburzeniach lękowych może korzystnie wpływać na zdrowie układu nerwowego i pomagać w łagodzeniu objawów zaburzeń lękowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl