Mężczyzna z chorobą wysokościową siedzi w górach
Mateusz Burak

Choroba wysokościowa – objawy, przyczyny i leczenie

Miłość do górskich wypraw i wspinaczek często okupiona jest koniecznością radzenia sobie z pewnymi problemami zdrowotnymi. Jednym z najczęstszych z nich jest choroba wysokościowa – warto wiedzieć jak ją rozpoznać, a także w jaki sposób radzić sobie z jej objawami. 

Choroba wysokościowa jak sama nazwa mówi, jest związana z przebywaniem w pewnych warunkach. Wiążą się one ze zmniejszoną koncentracją tlenu w powietrzu. Jest to charakterystyczne dla wysokości powyżej 2500 m n.p.m. Zmniejszona zawartość tlenu w tych warunkach przestaje być wystarczająca dla fizjologicznych potrzeb ludzkiego organizmu. Choroba wysokogórska znana jest także jako choroba Acosta, hipobaroterapia. Jej objawy są obserwowane w szczególności u osób nieprzyzwyczajonych do przebywania powyżej 2500 m n.p.m.

Choroba wysokościowa – objawy

Nasilenie objawów zależy od kilku bardzo ważnych czynników. Wymienia się tutaj wiek, wagę, wartość ciśnienia tętniczego krwi, wydolność oddechową. Pod uwagę bierze się także tempo i czas wznoszenia na dane wysokości. Symptomy choroby wysokogórskiej obejmują:

  • utrata apetytu
  • nudności, wymioty
  • wyczerpanie
  • słabość, zawroty głowy
  • pogorszenie jakości snu
  • mrowienie kończyn
  • duszność po wysiłku
  • senność
  • obrzęki dłoni, stóp oraz twarzy
Pełna diagnostyka wymaga zawsze medycznej oceny objawów przez specjalistę. Sama choroba wysokościowa często ewoluuje i jej symptomy mogą z czasem ulec pogorszeniu. Powoduje to narastanie obrzęku płuc, uporczywy kaszel, krwista plwocina, gorączka i utrudnione oddychanie. Pojawiający się obrzęk mózgu generuje z kolei objawy w postaci utraty zborności chodu, nasilonych wymiotów, zaburzeń świadomości, drętwienia i zawrotów głowy.

Choroba wysokościowa – postać ostra i przewlekła

Istnieje postać ostra i przewlekła choroby wysokościowej. Ta pierwsza rozwija się zazwyczaj już po kilku dniach od przebywania we wspomnianych wcześniej warunkach i może prowadzić do bardzo groźnych komplikacji. Wśród nich są obrzęk płuc i obrzęk mózgu. Druga postać – przewlekła jest mniej niebezpieczna i wiąże się z długotrwałym przebywaniem na dużej wysokości, co jest charakterystyczne dla wielu kultur i ludów zamieszkujących wysokogórskie tereny.

AMS – objawy

AMS jest skrótem i oznacza ostrą chorobę wysokościową (Acute Mountain Sickness). Jej symptomy to mdłości, wymioty, pogorszenie jakości snu, zwroty i dolegliwości bólowe głowy. Tak, jak wspomniano wcześniej, rozwija się ona w ciągu kilku dni od początku przebywania na dużej wysokości. W niektórych przypadkach może dojść do obrzęku mózgu w skrócie określanego jako HACE (High Altitude Cerebral Edema).

HAPE – objawy

HAPE również jest skrótem z języka angielskiego i oznacza wysokościowy obrzęk płuc (High Altitude Pulmonary Disease). Wśród objawów mówi się o zasinieniu skóry twarzy i rąk, zwiększenia częstości oddechów oraz tętna, nasilonym kaszlu, wrażeniu ucisku w klatce piersiowej oraz duszności dającej o sobie znać nawet w spoczynku. Jest to bardzo częsta przyczyna śmierci wśród osób wspinających się na duże wysokości.

HACE – objawy

HACE to wysokościowy obrzęk mózgu (High Altitude Cerebral Edema). Pojawiają się nudności, utrata zborności ruchów, niezdarność, omamy, bóle głowy, zaburzenia świadomości, drętwienie ciała. Przy takich symptomach należy jak najszybciej zejść niżej i poddać się odpowiedniemu postępowaniu medycznemu.

Powiązane produkty

Jak leczyć chorobę wysokościową?

Pojawienie się łagodnych objawów nie musi oznaczać ewakuacji, ale na pewno należy zmniejszyć tempo wspinaczki. Występowanie jakichkolwiek symptomów powinno skłonić osobę do poinformowania innych. Osoby, które doświadczyły cięższych objawów muszą dużo odpoczywać, uzupełniać płyny i unikać wszystkiego, co może obniżać poziom tlenu we krwi. Mowa tutaj chociażby o paleniu tytoniu.

Obecnie znanych jest bardzo wiele możliwości leczenia choroby wysokościowej. Pierwszym, najprostszym i najbardziej oczywistym sposobem postępowania jest zejście na niższy poziom. Po ustabilizowaniu objawów i zaaklimatyzowaniu można spróbować wspiąć się ponownie. Pomocne jest podawanie czystego tlenu przez lekarza w kurortach górskich. Zwykle łagodzi to problemy z oddychaniem poprzez zwiększenie ciśnienia w drogach oddechowych.

W celu ustabilizowania stanu pacjenta stosuje się także przenośną komorę hiperbaryczną. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, gdyż można ją szybko napompować i wykorzystać praktycznie wszędzie.

Do łagodzenia dolegliwości bólów głowy stosuje się leki przeciwzapalne jak ibuprofen czy Tylenol. W sytuacji objawów obrzęku mózgu stosuje się Deksametazon, który pomaga zmniejszać powikłania ostrej choroby wysokościowej. Jest on jednak wdrażany tylko przy ścisłych wskazaniach lekarskich. Kolejnym lekiem może być Nifedypina. Jest to bloker kanału wapniowego przepisywany przez lekarzy, aby obniżyć ciśnienie krwi. Wykazuje wysoką skuteczność w usuwaniu nadmiaru płynu z płuc, łagodzi uczucie ucisku w klatce piersiowej i ułatwia oddychanie. Jest to bardzo skuteczny lek na chorobę wysokościową.

Choroba wysokościowa – profilaktyka. Czy można zapobiec chorobie górskiej?

Groźna patofizjologia choroby wysokościowej wymaga podejmowania działań prewencyjnych. Profilaktyka polega na powolnym wznoszeniu na większe wysokości, dając tym samym szansę na lepszą aklimatyzację. Dodatkowo należy uzupełniać regularnie płyny i przygotować ich odpowiedni zapas. Warto stosować także dietę wysokokaloryczną. Dłuższy odpoczynek powinien być co 34 dni. Wówczas należy rozbić obóz na jeden pełny dzień, aby móc się zaaklimatyzować.

Zarówno przed, jak i w trakcie wspinaczki wymagane jest bezwzględne odstawienie alkoholu oraz palenia tytoniu. Profilaktycznie przed rozpoczęciem wchodzenia na duże wysokości zaleca się zażycie leku o nazwie Acetazolamid. Przyspiesza to aklimatyzację na kolejno osiąganych wysokościach i zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby wysokogórskiej. Dystans dzienny wspinaczki nie powinien przekraczać 700 m.

  1. Kitsteiner JM., Whitworth JD., Nashelsky J., FPIN's clinical inquiries. Preventing acute mountain sickness, Am Fam Physician", 2011.
  2. Koirala P., Pandit B., Phuyal P., Zafren K., Yarsagumba Fungus: Health Problems in the Himalayan Gold Rush, Wilderness Environ Med.", 2017.
  3. Macholz F., Sareban M., Berger MM., Diagnosing Acute Mountain Sickness. JAMA", 2018.
  4. MacNutt MJ., Laursen PB., Kedia S., Neupane M., Parajuli P., Pokharel J., Sheel AW., Acclimatisation in trekkers with and without recent exposure to high altitude, Eur J Appl Physiol.", 2012.
  5. Schneider M., Bärtsch P., Characteristics of Headache and Relationship to Acute Mountain Sickness at 4559 Meters, High Alt Med Biol.", 2018.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij