Naukowiec siedzi przy mikroskopie i przed monitorem, na którym wyświetla się podwójna nić DNA
Justyna Piekara

Wariant genetyczny, który odpowiada za ciężki przebieg COVID-19?

Czy da się wcześniej ocenić ryzyko ciężkiego przebiegu zakażenia koronawirusem? Okazuje się, że tak, a co więcej, być może niebawem stanie się dostępne badanie genetyczne, dzięki któremu ocena takiego zagrożenia stanie się tylko kwestią zbadania próbki krwi. Co wiemy o rozwiązaniu zaproponowanym przez polskich naukowców z Uniwersytetu medycznego w Lublinie?

Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku dokonali przełomowego odkrycia. Zidentyfikowali wariant genetyczny, którego obecność ponad dwukrotnie podnosi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19 oraz śmierci chorego.

COVID-19 – wczesne wykrywanie zagrożenia

Wyniki pracy zespołu z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku potwierdzają, że geny mają wpływ na to, w jaki sposób przechodzimy zakażenie wirusem SARS-CoV-2. Przez półtora roku naukowcy przebadali 1,5 tys. pacjentów zakażonych SARS-CoV-2 i zidentyfikowali znajdującą się na chromosomie 3 wersję genu, która nie tylko ponad dwukrotnie podnosi ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, ale także zwiększa ryzyko śmierci z powodu tej choroby. Szacuje się, że w populacji europejskiej występuje z częstością około 9%, natomiast w Polsce posiada go około 14% społeczeństwa.

Zdaniem kierownika projektu, profesora Marcina Moniuszko, badania genomu „nie powinny być w Polsce luksusem, ale obowiązkiem” i stać się elementem profilaktyki, ponieważ pozwalają lepiej poznać przebieg choroby u poszczególnych pacjentów. Ich odkrycie jest podstawą do opracowania testu genetycznego, który zidentyfikuje pacjentów najbardziej wrażliwych na poważne infekcje SARS-CoV-2. Poziom trudności stworzenia takiego testu byłby podobny do tego, który towarzyszył opracowaniu obecnych testów na obecność wirusa SARS-CoV-2.

Uchylanie się od szczepień jest obecnie głównym czynnikiem wysokiej śmiertelności z powodu koronawirusa w Europie Środkowej i Wschodniej. Z początkiem stycznia Ministerstwo Zdrowia poinformowało o przekroczeniu w Polsce progu 100 000 zgonów spowodowanych COVID-19. Naukowcy liczą na to, że identyfikacja osób najbardziej zagrożonych zachęci ich do zaszczepienia się.

COVID-19 – jakie czynniki podnoszą ryzyko ciężkiego przebiegu choroby?

W serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia można przeczytać, że „zagrożenie ciężkim przebiegiem COVID-19 rośnie wraz z wiekiem, masą ciała, jest wyższe u mężczyzn i może być wyższe w przypadku pogorszenia się stanu zdrowia z powodu innych chorób współistniejących”. Ryzyko wystąpienia niebezpiecznych objawów wzrasta wraz z wiekiem. Seniorzy, przez wzgląd na mniej wydajny układ odpornościowy i często występujące choroby towarzyszące, są najbardziej narażeni na ciężki przebieg zakażenia wirusem SARS-CoV-2.

Nadmierna masa ciała jest związana m.in. z upośledzeniem układu odporności. Otyłości towarzyszą często inne przewlekłe schorzenia, takie jak cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie tętnicze, które nie tylko są dodatkowym obciążeniem dla organizmu, ale także sprawiają, że staje się on mniej wydolny i gorzej radzi sobie z infekcjami. Cukrzyca powoduje wzrost ekspresji enzymu, który konwertuje ACE2 (angiotensynę typu 2). ACE2 to receptor umożliwiający wnikanie koronawirusa do komórek. Tkanka tłuszczowa zawiera dużo receptorów ACE2, dzięki, którym koronawirus SARS-CoV-2 jest bardziej ekspansywny. Badania zespołu z University Medical Center Groningen w Holandii udowodniły, że mężczyźni mają wyższy poziom ACE2. Może stanowić to wyjaśnienie, dlaczego przedstawiciele tej płci są bardziej podatni na zachorowanie na COVID-19. Ponadto wyniki badań epidemiologicznych prowadzone w różnych częściach świata wskazują, że ilość zgonów jest wyższa także w tej grupie pacjentów.

Powiązane produkty

Stopień narażenia na COVID-19

Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku opracowali kalkulator COVID-owy, który pozwala ocenić ogólny poziom ryzyka dla poszczególnych osób. Uproszczony algorytm powstał na podstawie danych klinicznych uzyskanych od ponad tysiąca pacjentów z COVID-19 z kilkunastu ośrodków w Polsce. Osoby te uczestniczyły w badaniu Analiza genomu wirusa SARS-CoV-2 oraz genomu pacjentów z COVID-19 w celu opracowania zestawu markerów genetycznych określających indywidualną podatność na zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 i nasilenie przebiegu COVID-19, który było prowadzone przez Uniwersytet Medyczny w Białymstoku i finansowany przez Agencję Badań Medycznych.

Narzędzie dostępne jest na stronie www.pacjent.gov.pl i jest dedykowane przede wszystkim osobom niezaszczepionym przeciwko SARS-CoV-2 oraz tym, które nie przeszły zakażenia koronawirusem. Wystarczy wypełnić krótki test online, podać wiek, płeć, wzrost i masę ciała, aby poznać poziom swojego zagrożenia ciężką postacią COVID-19.
  1. I. Próch­nicka, Nau­kowcy z UMB ziden­ty­fi­ko­wali wariant gene­tyczny cięż­kiego prze­biegu COVID-19, ”naukaw­pol­sce.pl” [online], https://naukaw­pol­sce.pl/ak­tu­al­no­sci­/new­s%2C90933%2Cnau­kowcy-z-umb-ziden­ty­fi­ko­wali-wariant-gene­tyczny-ciez­kiego-prze­biegu-covid, [dostęp:] 08.02.2022.
  2. Genes signi­fi­can­tly influ­ence the man­ner of reco­ve­ring from COVID-19. An impor­tant disco­very of the MUB scien­ti­sts, „umb.edu.pl” [online], https://www.umb.edu.pl/e­n/ma­in_new­s/24859,Genes_signi­fi­can­tly_influ­ence_the_man­ner_of_reco­ve­ring_from_COVID-19_An_impor­tant_disco­very_of_the_MUB_scien­ti­sts, [dostęp:] 08.02.2022.
  3. Polish scien­ti­sts find gene that doubles risk of serious COVID, „reu­ters.com” [online], https://www.reu­ters.com/bu­si­nes­s/he­al­th­care–phar­ma­ceu­ti­cal­s/po­lish-scien­ti­sts-find-gene-that-doubles-risk-serious-covid-2022-01-13, [dostęp:] 08.02.2022.
  4. Men’s blood con­ta­ins gre­ater con­cen­tra­tions of enzyme that helps COVID-19 infect cells ”eure­ka­lert.org” [online], https://www.eure­ka­lert.org/news-rele­ase­s/862875, [KANKdostęp:] 08.02.2022.
  5. Sprawdź, jak możesz prze­cho­dzić COVID-19, „pacjent.gov.pl” [online], https://pa­cjent.gov.pl/ak­tu­al­no­sc/sprawdz-jak-mozesz-prze­cho­dzic-covid-19m, [dostęp:] 08.02.2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij