Jakie są objawy i sposoób leczenia raka piersi mężczyn?

Chociaż rak piersi kojarzony jest głównie z chorobą, która dotyka kobiet, tak nie można zapominać, że gruczoł sutkowy występuje również u mężczyzn, którzy stanowią 1% wszystkich zdiagnozowanych przypadków raków sutka. Średnio ⅕ z nich nie wygrywa walki z chorobą, której objawy są często ignorowane albo niekojarzone z rakiem piersi, a np. urazem mięśnia piersiowego. Jak wygląda diagnostyka męskiego raka sutka, czy istnieją programy profilaktyczne raka piersi wśród mężczyzn oraz jak wygląda obecny system leczenia tej choroby w tej grupie? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Rak piersi postrzegany jest jako typowa choroba kobieca. Zdarza się to stosunkowo rzadko (1% wszystkich zachorowań), ale cierpią na nią także mężczyźni, którzy zwykle rozpoczynają leczenie wówczas, gdy choroba jest już w zaawansowanym stadium. W jaki sposób może objawiać się złośliwy nowotwór piersi u mężczyzn, jak go diagnozować i leczyć?

Rak piersi u mężczyzn — co mówią statystyki?

Rak piersi u mężczyzn jest rzadką chorobą, która wciąż pozostaje niedostatecznie zbadana. Oszacowano, że takie przypadki stanowią mniej niż 1% wszystkich nowotworów piersi. Przewiduje się, że do końca 2021 roku u około 2650 mężczyzn zostanie zdiagnozowany raka sutka, z czego około 20% okaże się przypadkami śmiertelnymi.

Większość przypadków zachorowań u mężczyzn związanych jest z ekspresją receptora estrogenowego (ER, ang. Estrogen Receptor). Inne czynniki podwyższające ryzyko raka piersi u mężczyzn, to: wiek, historia zachorowalności na raka piersi w rodzinie, a także dziedziczne mutacje genetyczne (mutacje genu BRCA2, rzadziej BRCA1, TP3, CHEK2 i PTEN), zespół Klinefeltera, otyłość, choroby wątroby i jąder. Narażenie na promieniowanie, takie jak np. radioterapia klatki piersiowej także sprawia, że ryzyko raka piersi wzrasta.

Rak piersi u mężczyzn – objawy

Najczęstszym objawem wzrostu raka jest pojawienia się guzka lub pogrubienie w tkance piersi, zazwyczaj zlokalizowanego za brodawką sutka, rzadziej w górno-bocznym kwadrancie. Brodawka może stać się wklęsła. Mogą też występować zmiany na skórze pokrywającej pierś, takie jak różne wgłębienia, zaczerwienienie lub łuszczenie się oraz wydzielina z brodawki sutka (bezbarwna lub krwista). Rozwijający się nowotwór często powoduje także powiększenie pachowych i szyjno-nadobojczykowych węzłów chłonnych, zwłaszcza wtedy, kiedy choroba przybiera na sile.

Rak piersi u mężczyzn — leczenie

Autorzy artykuły opublikowanego w „Cureus Journal of Medical Science” podkreślają, że brak specyficznych badań klinicznych i wytycznych dotyczących badań przesiewowych mężczyzn, a także ograniczona wiedza na temat powikłań związanych z leczeniem, utrudnia wybór optymalnego leczenia w przypadku rozpoznania raka sutka w tej grupie.

Lecznicze raka piersi wygląda podobnie jak to, podejmowanego w przypadku kobiet, z taką różnicą, że u mężczyzn przeprowadza się mniejszą ilość operacji oszczędzających. Chociaż wraz z dostępem do nowoczesnych, mniej inwazyjnych metod, coraz częściej, w miarę możliwości, odchodzi się od wykonywania radykalnych mastektomii. Rodzaj terapii zależy od tego, jak duży jest guz i jak daleko się rozprzestrzenił.

Do metod leczenia raka piersi u mężczyzn, zaliczono:

Operacje chirurgiczne – stosowane przede wszystkim we wczesnych stopniach zaawansowania choroby. Zazwyczaj usuwany jest gruczoł piersiowy razem z węzłami chłonnymi pachy.

Radioterapię – wykorzystywana  jako wyłączna, ale też skojarzona (będąca częścią wielotorowego leczenia) nieoperacyjna metoda leczenia, terapia uzupełniająca po leczeniu chirurgicznym, zmniejszą liczbę nawrotów miejscowych.

Terapię hormonalną – stosowana w miejscowo zaawansowanym lub uogólnionym raku piersi u mężczyzn, dosyć popularna ze względu na wysoki odsetek guzów zawierających receptory hormonów steroidowych.

Chemioterapię – pozwala wydłużyć czas życia pacjenta po operacji. Ten rodzaj leczenia wdrażany jest w zaawansowanym stadium choroby, jeśli guz nie ma receptorów steroidowych lub po zakończeniu hormonoterapii.

Mammografia – nowy standard diagnostyczny?

Najlepszą formą profilaktyki raka piersi, także w przypadku mężczyzn, jest samobadanie oraz regularne badanie wykonywane przez lekarza. Jeżeli w rodzinie występowały przypadki raka piersi, można zostać skierowanym na badania genetyczne w kierunku wykrycia mutacji określonych genów, które w zmienionej formie mogą przyczyniać się rozwoju choroby nowotworowej. Osoby, u których raka zdiagnozowano na wczesnym etapie, mają duże szanse na wyleczenie.

„Nasze odkrycia pokazują potencjał mammografii w badaniach przesiewowych mężczyzn z wysokim ryzykiem raka piersi i w wykrywaniu choroby na długo przed jej rozprzestrzenieniem się na inne części ciała” – powiedziała Yiming Gao, radiolog, adiunkt w NYKU Langone Health. Badaczka wraz ze swoim zespołem przeanalizowała wykorzystanie badań obrazowych w grupie prawie 1900 mężczyzn w wieku od 18 do 96 lat. Okazało się, że na każde 1000 mammografii wykonanych u mężczyzn stwierdzono 18 nowotworów piersi. Badanie diagnostyczne było bardziej skuteczne w znajdowaniu raka piersi u mężczyzn, którzy należeli do wysokiego ryzyka, niż u kobiet o średnim ryzyku zachorowania.

Naukowcy stwierdzili również, że zanim zalecą jakiekolwiek zmiany w zaleceniach klinicznych, potrzebne są dalsze prace, aby określić, w jakim wieku i jak często należy wykonywać mammografię u mężczyzn. Planują przyjrzeć się danym z innych ośrodków onkologicznych, aby lepiej zrozumieć i zdefiniować ryzyko zaistnienia choroby w obrębie danej rodziny.