Czkawka – przyczyny. Czy może być objawem COVID-19?

Czym właściwie jest czkawka?

Czkawka jest zjawiskiem spowodowanym mimowolnymi, powtarzającymi się skurczami przepony i w wielu przypadkach, także mięśni międzyżebrowych, co prowadzi do szybkiego poboru powietrza, który w ciągu kilku milisekund zostaje przerwany przez zamknięcie głośni i wywołuje charakterystyczny odgłos. 

O jakich problemach zdrowotnych może świadczyć przewlekła czkawka?

Czkawka zwykle jest wywoływana w odpowiedzi na stres, problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak np. refluks lub występuje jako efekt uboczny przyjmowania niektórych leków. Napady zazwyczaj ustępują samoistnie. Jeżeli czkawka utrzymuje się dłużej niż 48 godzin, może wskazywać na obecność innego problemu medycznego. 

Przewlekła czkawka może być oznaką m.in.:

• cukrzycy i innych schorzeń metabolicznych, 
• chorób jelit, wątroby i trzustki,
• podrażnienia pęcherza moczowego,
• chorób ośrodkowego układu nerwowego (np. zapalenie opon mózgowych, uszkodzeniu nerwu przeponowego lub nerwu błędnego),
• zapalenia płuc i opłucnej,
• guza nowotworowego.

Czy uporczywa czkawka może być oznaką COVID-19? 

Symptomy COVID-19 mogą pojawić się w ciągu 2-14 dni po ekspozycji na wirusa SARS-CoV-2. Wiadomo już, że choroba może objawiać się w nietypowy sposób, dlatego informacje dotyczące charakterystyki klinicznej COVID-19 stale są aktualizowane.

Początkowo za przesłanki zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 uznawano gorączkę, suchy kaszel, ból gardła i duszności. Z czasem dołączały kolejne objawy, takie jak: utrata węchu i smaku, zmęczenie, problemy neurologiczne i żołądkowo-jelitowe, bóle i zawroty głowy, a także dolegliwości dermatologiczne. W ostatnim czasie pojawiły się także doniesienia o nielicznych przypadkach infekcji COVID-19, której głównym objawem była czkawka.

Nietypowe przypadki COVID-19

W kwietniu lekarze z Wydziału Medycyny Ratunkowej Hrabstwa Cook opisali przypadek 62-letniego mężczyzny, który zgłosił się na oddział ratunkowy z uporczywą czkawką i w ostatnim czasie znacząco stracił na wadze. Testy diagnostyczne wykazały, że pacjent miał problemy z respiracją. Na RTG klatki piersiowej klinicyści zaobserwowali tzw. efekt mlecznej szyby (obraz na zdjęciu rentgenowskim wydaje się mętny), który jest charakterystyczny dla zakażenia SARS-CoV-2. Następnie przeprowadzili też tomografię komputerową, która potwierdziła zapalenie płuc mogące wywołać długotrwałą czkawkę. Pacjent został odizolowany i przetestowany na obecność koronawirusa. Okazało się, że został zainfekowany SARS-CoV-2. 

Podobny przypadek zaobserwowano w czerwcu u 64-letniego mężczyzny, który został doprowadzony do placówki medycznej po tym, jak skarżył się na przewlekłą czkawkę i świszczący oddech. Po wykonaniu badań diagnostycznych stwierdzono pozytywny wynik testu na koronawirusa. Obraz RTG płuc pacjenta charakteryzował się charakterystycznym mlecznym zamgleniem.

Inny mężczyzna, 48-letni Egipcjanin, uzyskał pozytywny wynik testu na COVID-19 po przybyciu do szpitala z gorączką i czkawką, która utrzymywała się od kilku dni. Ponieważ objawy nie ustępowały, postanowił skorzystać z profesjonalnej pomocy medycznej. Pacjent wcześniej leczył się lekami bez recepty i nie miał charakterystycznych objawów, które świadczyłyby o chorobie koronawirusowej.