Operacja haluksów – wskazania, przeciwwskazania, przebieg zabiegu. Metody i rekonwalescencja po operacji haluksa
Mateusz Burak

Operacja haluksów – wskazania, przeciwwskazania, przebieg zabiegu. Metody i rekonwalescencja po operacji haluksa

Operację haluksa przeprowadza się, gdy zachowawcze metody leczenia palucha koślawego nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, a choremu nieustannie towarzyszą ból stopy oraz opuchlizna. Zabieg chirurgicznej korekcji haluksów polega na usunięciu części pierwszej kości śródstopia oraz  na poluzowaniu więzadeł i skróceniu torebki stawowej. Dowiedz się, jak przebiegają operacja haluksa i rekonwalescencja po zabiegu.

Operacja haluksów – czym w ogóle są haluksy? 

Haluksy to rodzaj często występującej deformacji stopy dotyczącej palucha. Duży palec ustawia się w pozycji, która powoduje jego przesunięcie w kierunku zewnętrznej krawędzi stopy, co prowokuje przeciążenia w obrębie stawu śródstopno–paliczkowego. To z kolei może być przyczyną, takich stanów, jak zapalenie stawów palucha. Koślawość dużego palca generuje często dolegliwości w postaci bólu stopy oraz opuchlizny.

Istnieje wiele sposobów leczenia haluksów, zarówno z wykorzystaniem metod zachowawczych, jak i inwazyjnych procedur chirurgicznych. 

Operacja haluksów – wskazania

Kiedy wykonuje się operację na haluksy? Operację haluksa przeprowadza się w sytuacji, kiedy wspomniana dolegliwość nie poddaje się postępowaniu zachowawczemu – gdy zmiany są zaawansowane, szybko postępują i powodują znaczny dyskomfort. Pod uwagę brane są także kryteria związane z wiekiem, rodzajem wykonywanej pracy czy oczekiwaniami chorego, co do rezultatów takiej procedury. O tym, jaka technika zostanie zastosowana podczas operacji haluksów decyduje lekarz, uwzględniając wszystkie wymienione wcześniej kryteria i wskazania do przeprowadzenia zabiegu. 

Powiązane produkty

Haluksy – operacja. Przebieg zabiegu usunięcia haluksa 

Przed przystąpieniem do zabiegu na haluksy należy wykonać szereg badań, które pozwolą ocenić ewentualne ryzyko przeprowadzenia operacji oraz pomogą w doborze metody korekcyjnej, są to m.in. morfologia krwi, poziom glukozy i elektrolitów, APTT (czas kaolinowo–kefalinowy), EKG. Następnie lekarz anestezjolog decyduje, na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz wyników badań, o tym, jakie znieczulenie zostanie zastosowane. 

Bardzo ważna w leczeniu operacyjnym haluksów jest wizyta u fizjoterapeuty jeszcze przed zabiegiem. Pozwoli to przygotować się do wdrożenia niezbędnych zaleceń w okresie pooperacyjnym, kiedy ważne jest, aby stworzyć warunki do sprzyjające procesowi gojenia i regeneracji. Chodzi tutaj m.in. o pomoc w doborze obuwia (but po operacji haluksa), naukę chodu o kulach i wykonywania właściwych ćwiczeń po operacji haluksa. 

Operacja na haluksy trwa zwykle około 1 godziny. Po usunięciu deformacji dokonuje się stabilizacji korekcji, wykorzystując np. druty Kirschnera lub inne mniejsze elementy, takie jak płytki i śruby. 

Haluksy – metody operacji 

Istnieje kilka metod chirurgicznego leczenia haluksów, stosuje się zabiegi na tkankach miękkich  w przypadku umiarkowanych zniekształceń (zazwyczaj połączone jednak z osteotomią) oraz operacje obejmujące znaczną korekcję kości gdy mamy do czynienia z ciężkimi deformacjami. Anatomiczne usytuowanie deformacji oraz szereg kryteriów indywidualnych to czynniki współdecydujące o zastosowanym rodzaju korekcji. 

Zazwyczaj technikom operacyjnym, które wymagają ustawienia palucha i stawu śródstopno–paliczkowego towarzyszą zabiegi wykonywane na tkankach miękkich (mięśnie, torebki stawowe, ścięgna). 

Operacja haluksów – korekcja torebki stawowej i ścięgien 

Korekcja torebki stawowej i ścięgien jest zabiegiem wspomagającym metodę główną. Obejmuje zazwyczaj poluzowanie więzadeł oraz nacięcie i skrócenie torebki stawowej po stronie przyśrodkowej, co poprawia efekt wizualny i wpływa korzystnie na biomechanikę stopy. 

Operacja haluksów – osteotomia Chevrona 

Operacja haluksa metodą Chevrona to oteotomia pierwszej kości śródstopia. Jest ona odpowiednia w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z umiarkowanymi deformacjami palucha. W jej przebiegu dokonuje się wycięcia klina w kształcie litery „V” z obszaru głowy I kości śródstopia. Samą strukturę głowy wysuwa się na zewnątrz i dokonuje stabilizacji za pomocą tytanowej śruby. Dokonuje się także modyfikacji w obrębie torebki stawowej tak, aby ułatwić orientację dużego palca.

Operacja haluksów – metoda Scarf 

Metoda Scarf to także osteotomia pierwszej kości śródstopia, jest ona sposobem na haluksy stosowanym w przypadku umiarkowanych i ciężkich deformacji. Głowa I kości śródstopia jest nacinana w kształt litery „Z”. Następnie zabezpiecza się korekcję za pomocą małych śrub i dokonuje się także zabiegu na tkankach miękkich. 

Operacja haluksów– metoda Ludloff 

Jest wykorzystywana w przypadku umiarkowanych i ciężkich deformacji stopy. Polega na wykonaniu skośnego nacięcia, umożliwiającego odsłonięcie pierwszej kości śródstopia (po nacięciu kość zostaje zabezpieczona śrubą). Potem następuje manewr obrotu struktury kostnej i końcowe dokręcenie śruby oraz stabilizacja z wykorzystaniem dodatkowych elementów. Zabieg na tkankach miękkich obejmuje więzadła zewnętrzne oraz torebkę stawową. 

Operacja haluksów – osteotomia klinowa i półkulista 

Jest to metoda polegająca na wycięciu klina kostnego. Następnie dokonuje się jego repozycji i zespolenia lub też całkowicie się go usuwa. Ostatecznie rezultatem ma być wyraźna korekcja zniekształcenia.

Operacja haluksów podlega refundacji przez NFZ. Należy jednak pamiętać, że okres oczekiwania na taki zabieg jest stosunkowo długi. Wobec tego faktu, wiele osób decyduje się na przeprowadzenie korekcji w warunkach komercyjnych. Cena operacji haluksa jest zróżnicowana. Zazwyczaj jest to jednak kilka tysięcy złotych. 

Operacja haluksów – jak dbać o stopę po operacji haluksa? Rekonwalescencja po operacji haluksów 

Po operacji haluksa należy stosować się do wszystkich zaleceń lekarskich. Pacjent pozostaje na zwolnieniu lekarskim (po operacji haluksa L4 może obejmować okres nawet kilku tygodni), zdjęcie szwów następuje po blisko miesiącu. Do czasu całkowitego wygojenia rany należy unikać kontaktu z wodą, gdyż grozi to infekcją (podczas kąpieli stopę należy okrywać wodoszczelnym materiałem). Odzyskanie pełnej sprawności następuje w przeciągu 2–3 miesięcy od operacji. Do tego czasu bardzo ważne jest utrzymywanie palucha w określonej pozycji ułatwiającej gojenie i umożliwiającej zrost kostny.

Operacja haluksów – powikłania 

Bezwzględnie należy przestrzegać przeciwwskazań do operacji haluksa, w przeciwnym razie mogą pojawić się komplikacje. Czasem jednak, mimo właściwego zakwalifikowania do zabiegu, nie udaje się ustrzec powikłań – najczęstsze to: infekcje rany pooperacyjnej, rwący ból po operacji haluksów, sztywność palucha, znaczny obrzęk, nawrót deformacji, uszkodzenie struktury włókien nerwowych podczas zabiegu. 

Haluksy – operacja. Ćwiczenia po operacji haluksa 

Rehabilitacja po operacji haluksa rozpoczyna się jeszcze podczas pobytu w szpitalu. Terapeuta uczy pacjenta chodzenia w częściowym odciążeniu oraz informuje o tym, jak należy postępować w domu.

Kiedy można chodzić po operacji haluksa? Chód w całkowitym odciążeniu jest możliwy zazwyczaj około 1,5 miesiąca po zabiegu. Wcześniej możliwy jest tylko chód o kulach. 

W początkowym okresie po operacji kładzie się nacisk na profilaktykę przeciwobrzękową i przeciwzakrzepową. Stosuje się pozycje ułożeniowe operowanej kończyny oraz łagodne ćwiczenia. Nieco później fizjoterapeuta wdraża techniki miękkotkankowe oraz aktywności mobilizujące tkanki i stawy w obrębie stopy.

Przykładowy zestaw ćwiczeń wykorzystywanych w pooperacyjnym leczeniu haluksów to: 

  1. Pozycja: siedzenie na krześle, stopy płasko na podłodze. Ruch polega na powolnym zginaniu palców u stopy, przesuwając je po podłożu. Ćwiczenie wykonujemy przez 4–5 minut. 
  2. Pozycja: taka sama, jak w ćwiczeniu poprzednim. Ruch polega na powolnym prostowaniu palców u stopy, kierując je w stronę sufitu. Ćwiczenie wykonujemy przez 4–5 minut. 
  3. Pozycja: taka sama, jak w ćwiczeniu poprzednim. Ruch polega na powolnym wspinaniu się na palce, bez obciążania stopy ciężarem własnego ciała. Ćwiczenie wykonujemy przez 3–4 minuty. 
  4. Pozycja: siedzenie na krześle, kończyna dolna poddawana ćwiczeniom lekko uniesiona nad podłoże. Ruch polega na powolnym wykonywaniu zgięcia podeszwowego i grzbietowego zgodnie z fizjologicznym zakresem ruchomości. Ćwiczenie wykonujemy przez 4–5 minut. 

Haluksy – domowe sposoby 

Domowe sposoby na haluksy to naturalne metody, które można zastosować w oczekiwaniu na zabieg chirurgiczny. Przed ich wdrożeniem warto skonsultować to jednak ze specjalistą. Wśród takich środków wymienia się m.in.: okłady z naparu z liści laurowych bądź z jodyny i aspiryny, a także noszenie wkładek i aparatów korekcyjnych. Pozwala to na niwelowanie bólu i obrzęków.

  1. Aiyer A., Shub J., Shariff R. i in., Radiographic recurrence of deformity after hallux valgus surgery in patients with metatarsus adductus, „Foot Ankle Int.” 2016, nr 37, s. 165–171. 
  2. Giannini S., Faldini C., Nanni M. i in., A minimally invasive technique for surgical treatment of hallux valgus: simple, effective, rapid, inexpensive (SERI), „Int Orthop.” 2013, nr 37, s. 1805–1813. 
  3. Blitz N. M., Lee T., Williams K. i in., Early weight bearing after modified lapidus arthodesis: a multicenter review of 80 cases, „J Foot Ankle Surg.” 2010, nr 49, s. 357–362. 
  4. Shibuya N., Jupiter D. C., Plemmons B. S. i in., Correction of hallux valgus deformity in association with underlying metatarsus adductus deformity, „Foot Ankle Spec.” 2017, nr 10, s. 538–542. 
  5. Braito M., Dammerer D., Hofer–Picout P., Kaufmann G., Proximal opening wedge osteotomy with distal chevron osteotomy of the first metatarsal for the treatment of moderate to severe hallux valgus, „Foot Ankle Int.” 2019, nr 40, s. 89–97. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kaszel alergiczny – objawy. Jak odróżnić go od przeziębienia?

    Kaszel często pojawia się jako reakcja organizmu na alergeny. Może towarzyszyć mu nieżyt nosa, dlatego bywa mylony z kaszlem spowodowanym przeziębieniem. Jak odróżnić kaszel alergiczny od kaszlu występującego przy przeziębieniu? Jak leczyć kaszel alergiczny?

  • Test na HPV i cytologia płynna na NFZ. Nowy standard profilaktyki raka szyjki macicy

    Minister Zdrowia Izabela Leszczyna podpisała rozporządzenie poszerzające program profilaktyki raka szyjki macicy o dwa badania – test na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego wysokiego ryzyka (HPV HR) oraz cytologię na podłożu płynnym (LBC). Od 26 marca NFZ finansuje te badania, co ma na celu zwiększenie skuteczności wykrywania i zapobiegania rakowi szyjki macicy w Polsce. Czy program w całym kraju ruszył równolegle?

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl