Kości ręki – budowa ręki. Najczęstsze urazy i choroby w obrębie kończyny górnej
Mateusz Burak

Kości ręki – budowa ręki. Najczęstsze urazy i choroby w obrębie kończyny górnej

Wyróżnia się dwa zasadnicze odcinki kończyny górnej: kości obręczy barkowej oraz kości części wolnej (kość ramienna, kości przedramienia, kości nadgarstka, kości śródręcza oraz kości palców). Jakie typy chorób oraz urazów najczęściej dotyczą kończyn górnych?

Kości ręki – obręcz kończyny górnej  

Kości kończyny górnej są podzielone na elementy składające się na obręcz kończyny górnej oraz struktury kostne części wolnej kończyny górnej. Do tych ostatnich zalicza się przede wszystkim obojczyk – jest to kość, która stanowi połączenie pomiędzy zlokalizowanym z przodu mostkiem a znajdującą się w górnej części pleców łopatką. Wspomniana łopatka ma trójkątny kształt, jest spłaszczona i położona na tylnej ścianie klatki piersiowej. Zawiera wyniosłości kostne w postaci wyrostka barkowego, wyrostka kruczego oraz grzebienia łopatki. Poprzez strukturę zwaną wydrążeniem stawowym zlokalizowanym w górno-bocznej części łączy się z kością ramienną.  

Kości ręki – kość ramienna  

Kość ramienna posiada wydłużony kształt i stanowi kolejny element szkieletu kończyny górnej. Wyróżnia się tutaj koniec bliższy, połączony z wydrążeniem stawowym łopatki oraz koniec dalszy, zwany także dystalnym. W części proksymalnej kości zlokalizowane są ważne struktury i wyniosłości kostne, takie jak: guzek większy kości ramiennej, guzek mniejszy kości ramiennej, szyjka chirurgiczna, szyjka anatomiczna, bruzda międzyguzkowa oraz grzebienie (większy i mniejszy). Koniec dalszy to nadkłykcie kości ramiennej (boczny oraz przyśrodkowy), dół wyrostka łokciowego, dół wyrostka dziobiastego oraz bruzda nerwu łokciowego.  

Powiązane produkty

Kości ręki – kości przedramienia 

Kości przedramienia to kość łokciowa oraz promieniowa. Ta pierwsza znajduje się po stronie małego palca, druga zaś po stronie kciuka. Poprzez staw łokciowy łączą się one z kością ramienną, tworząc zarazem jedno z najbardziej skomplikowanych połączeń stawowych w obrębie narządu ruchu człowieka. Między nimi występuje błona międzykostna przedramienia, która pozwala spajać obydwie te kostne struktury. Wśród najbardziej charakterystycznych struktur anatomicznych występujących w tym obszarze zalicza się m.in.: głowę oraz szyjkę kości promieniowej, guzowatość promieniową i wyrostek rylcowaty. Kość łokciowa posiada wyrostek dziobiasty, łokciowy, wcięcie bloczkowe oraz wyrostek rylcowaty.  

Kości ręki – kości śródręcza 

Anatomia ręki to także śródręcze. W jego skład wchodzi pięć kości – liczba odpowiadająca ilości palców, w obrębie każdej z nich występuje trzon oraz podstawa. Stanowią one ogniwo pośrednie pomiędzy nadgarstkiem a palcami. Ból kości śródręcza jest często objawem przeciążenia oraz kontuzji tej okolicy.  

Kości ręki – kości nadgarstka 

Budowa nadgarstka to konieczność przeanalizowania ośmiu kości, które ułożone są w szeregu bliższym oraz dalszym. W obrębie tego pierwszego występuje kość łódeczkowata, księżycowata, trójgraniasta oraz kość grochowata. Szereg dalszy zawiera następujące elementy: kość czworoboczną większą, czworoboczną mniejszą, kość główkowatą i kość haczykowatą. Utworzony w tej okolicy staw promieniowo-nadgarstkowy łączy przedramię z opisywanym nadgarstkiem.  

Kości ręki – kości palców ręki 

Budowa ręki to elementy kostne znajdujące się od poziomu stawu promieniowo-nadgarstkowego do palców. To właśnie ta część w ujęciu anatomicznym oznacza rękę, pojęcie dłoni nie istnieje, mamy do czynienia jedynie z powierzchnią dłoniową. Całość szkieletu, począwszy od łopatki aż do palców określa się zaś mianem kończyny górnej. Pozostałe kości w ręce to paliczki palców. Palce od wskaziciela po mały palce złożone są z paliczka bliższego, środkowego oraz dalszego. Kciuk, który połączony jest z kośćmi nadgarstka poprzez staw nadgarstkowo śródręczny kciuka składa się zaś z paliczka bliższego i dalszego.  

Kości ręki – najczęstsze urazy ręki 

Lokalizacja oraz budowa ręki sprawiają, że ulega ona często kontuzjom, urazom oraz różnego rodzaju dysfunkcjom. Mimo to, pacjenci nie zawsze zgłaszają się po fachową pomoc. Powoduje to często opóźnienie diagnozy, a przez to również leczenia, co może w rezultacie wpływać negatywnie na sprawność ręki.

Wśród tych, występujących najczęściej wyróżnia się uszkodzenia więzadeł w postaci skręcenia, stłuczenia, urazy dłoni w postaci złamań z przemieszczeniem odłamów lub bez (np. złamany paliczek), stany zapalne ścięgien oraz tkanek miękkich, zwichnięcia paliczków (potocznie zwane wybiciem palca, może do niego dochodzić np. w obrębie stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka).  

Dość często pojawia się także zapalenie ścięgna prostownika łokciowego nadgarstka, popularne wśród zawodników sportów rakietowych. Uderzenie piłki w czubek palca, doprowadzające do jego zgięcia, określane jest jako palec młotkowy lub palec baseball'owy. Innym rodzajem urazu jest tzw. jersey finger, występuje on, gdy palec serdeczny zostaje na siłę wciągnięty przez maszynę. Dochodzi wówczas do oddzielenia ścięgna od kości, co uniemożliwia ruch zgięcia palca w sposób czynny. 

Kości ręki – najczęstsze choroby ręki 

Ból kości promieniowej, kości dłoni czy kości palców może być także oznaką różnorodnych schorzeń. Wśród tych wymienianych najczęściej w literaturze można odnaleźć chorobę de Quervaina związaną ze stanem zapalnym ścięgna mięśnia odwodziciela długiego kciuka i prostownika krótkiego kciuka. Kolejnym jest zespół cieśni nadgarstka, w którym dochodzi do kompresji nerwu pośrodkowego, sprzyja temu wytężona praca manualna, np. częste pisanie na klawiaturze.  

Schorzenia o podłożu reumatycznym mogą z kolei powodować powstawanie deformacji, obrzęków i wyrośli na palcach ręki. Występują one pod postacią guzków Heberdena i guzków Boucharda. Z kolei gromadzenie kwasu moczowego w stawach może doprowadzać do poważnej choroby, jaką jest dna moczanowa. W zaawansowanym stadium może ona znacząco upośledzać sprawność narządu ruchu.  

Kości ręki – rehabilitacja przy urazach ręki 

Rehabilitacja w urazach ręki jest oparta o znajomość anatomii o procesów patofizjologicznych zachodzących w obrębie narządu ruchu podczas kontuzji (anatomia ręki, kości nadgarstka, stawów ręki). Bardzo ważna jest profilaktyka. W zapobieganiu urazom oraz kontuzjom ręki sprawdza się stosowanie ochraniaczy oraz rękawic, które pomagają ustrzec się złamań, stłuczeń, zwichnięć oraz zadrapań, skaleczeń, np. podczas uprawiana sportów. Dodatkowo, co bardzo ważne – chronią struktury nerwowe.  

Przed rozpoczęciem aktywności fizycznej poleca się odpowiednie przygotowanie w postaci kilkuminutowej rozgrzewki. Ma to za zadanie rozciągnięcie, uelastycznienie i rozgrzanie aparatu mięśniowo-stawowo-więzadłowego. W przypadku łagodnych urazów typu stłuczenie czy drobne przeciążenia zazwyczaj wystarcza odpoczynek i wspomaganie domowymi sposobami w postaci okładów z kostek lodu i liści żywokostu. Poważniejsze kontuzje wymagają najpierw konsultacji ze specjalistą, gdyż muszą zostać poddane odpowiedniej diagnostyce oraz ewentualnemu leczeniu zachowawczemu w postaci podawania środków farmakologicznych lub nawet operacji. 

  1. Chong K. S., Principles in the management of a mangled hand, “Indian J Plast Surg” 2011, nr 44, s. 219–226. 
  2. Tintle S. M., Baechler M. F., Nanos G. P. i in., Traumatic and trauma-related amputations: part II: upper extremity and future directions, “J Bone Joint Surg Am” 2010, nr 92, s. 2934–2945. 
  3. Olaitan P. B., Oseni G. O., Olakulehin O. A., Pattern of hand injuries in Osogbo, South-West Nigeria, “Journal of the West African College of Surgeons” 2011, nr 1, s, 15–25. 
  4. Tadesse S., Israel D., Occupational injuries among building construction workers in Addis Ababa, Ethiopia, “Journal of Occupational Medicine and Toxicology”, 2016, nr 11, s. 16. 
  5. Gupta A., Gupta A. K., Uppal S. K. i in., Demographic profile of hand injuries in an idndustrial town of North India: a review of 436 patients, “Indian J Surg” 2013, nr 75, s. 454–461.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij