Pięta Haglunda – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie jałowej martwicy kości piętowej. Fizjoterapia w chorobie Haglunda
Mateusz Burak

Pięta Haglunda – przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie jałowej martwicy kości piętowej. Fizjoterapia w chorobie Haglunda

Pięta Haglunda, czyli jałowa martwica kości piętowej, to schorzenie spowodowane niedokrwieniem tętniczym dotyczącym tylnej części pięty. W jej wyniku dochodzi do martwicy tkanki kostnej i do wytworzenia się narośli. Objawami choroby Haglunda jest ból pięty, obrzęk w okolicy guza kości piętowej, a także wyraźny dyskomfort odczuwany podczas chodzenia (zwłaszcza w obuwiu z twardym zapiętkiem). Silny ból w okolicy pięty, obok zespołu Haglunda, może także być symptomem ostrogi piętowej czy zapalenia ścięgna Achillesa, dlatego bóle pięt zawsze należy skonsultować lekarzem.

Pięta Haglunda – co to jest?

Choroba Haglunda (potocznie zwana piętą Haglunda) jest patologią dotyczącą narządu ruchu zaliczaną do chorób pięt. Po raz pierwszy została opisana w 1928 r. przez lekarza Patrica Haglunda, stąd jej nazwa. Inne jej określenie to jałowa martwica kości piętowej, a także ostroga Haglunda. 

W przebiegu choroby Haglunda pojawia się narośl na kości piętowej (apofiza kości), dysfunkcji może towarzyszyć także podrażnienie przyczepu ścięgna Achillesa w części dystalnej. Często pojawia się ból pięty, opuchlizna i tkliwość palpacyjna lokalnych struktur, stanem zapalnym może zostać objęta również pobliska kaletka maziowa.

Choroba Haglunda–Severa, zwana także chorobą Severa, jest często mylona z opisaną powyżej patologią. Różnica polega na tym, że w przypadku tej drugiej proces martwiczy obejmuje jedynie fragment kości (jałowa martwica guza kości piętowej), a nie całą jej strukturę jak w przypadku pięty Haglunda. 

Pięta Haglunda – przyczyny jałowej martwicy kości piętowej

Procesem patologicznym prowadzącym do martwicy kości pięty są przewlekłe, duże naprężenia mięśni kulszowo–goleniowych. Z czasem doprowadza to również do podrażnienia i kontuzji w obszarze dystalnego przyczepu ścięgna Achillesa (zapalenie ścięgna Achillesa). Podaje się także, że potencjalnym czynnikiem predysponującym mogą być wady związane z budową i ustawieniem stóp. Przykładowo, stopa wydrążona, mocno koślawe ustawienie pięt, może doprowadzać do inicjacji zapalenia kaletki maziowej i struktury ścięgnistej mięśnia brzuchatego łydki i płaszczkowatego poprzez nieustanny konflikt narośli kostnej z okolicznymi tkankami. 

Uważa się również, że urazy i kontuzje okolicy pięty mogą predysponować w późniejszym okresie do powstania pięty Haglunda. Noszenie zbyt ciasnych butów, forsujące treningi siłowe, płaskostopie to kolejne możliwe przyczyny. Znane są przypadki jałowej martwicy kości piętowej u dzieci, gdzie przyczynę stanowiła otyłość czy przewlekłe przyjmowanie leków sterydowych. 

Powiązane produkty

Choroba Haglunda – objawy 

Symptomów pięty Haglunda może być bardzo wiele, mogą one być mniej lub bardziej typowe. Do najbardziej charakterystycznych objawów ostrogi Haglunda zaliczamy:

  • silny ból pięty, nasilający się przy zginaniu stopy; ból pojawia się rano, podczas chodzenia czy biegania,
  • narośl nad piętą w postaci pogrubiałej, zrogowaciałej skóry,
  • opuchlizna okolicy guza piętowego,
  • wyraźnie wyczuwalna wystająca kość na pięcie,
  • zaostrzenie bólu pięt przy zmianie dotychczasowego miękkiego obuwia na sztywniejsze, np. trampków na buty trekkingowe,
  • możliwe zaczerwienienie i „ucieplenie” skóry w okolicy zgrubienia nad piętą,
  • utykanie w czasie chodu celem odciążenia kości pięty.

Objawy choroby Haglunda wymagają potwierdzenia rozpoznania badaniami klinicznymi.

Pięta Haglunda – rozpoznanie

Pierwszym elementem diagnostyki przy podejrzeniu pięty Haglunda jest zebranie wywiadu. Następnie pacjent skarżący się na powyżej opisane dolegliwości zostaje poddany badaniu palpacyjnemu, w którym określa się bolesność ścięgna Achillesa oraz testom, np. testowi ścisku dwoma palcami – uciśnięciu guza piętowego (w okolicy jądra kostnienia). Pozytywny wynik jest dodatkowym potwierdzeniem przyjętej hipotezy o istnieniu deformacji Haglunda.

W dalszej kolejności podejrzenie jałowej martwicy kości piętowej wymaga wykonania zdjęcia RTG. W przypadku podejrzenia uszkodzeń ścięgna Achillesa, konieczne może okazać się obrazowanie z wykorzystaniem USG lub rezonansu magnetycznego. Diagnostyka różnicowa bierze pod uwagę także, że dolegliwości mogą być wywołane przez chorobę Haglunda–Severa.

Pięta Haglunda – leczenie

Tak jak w większości schorzeń, istnieją dwa sposoby leczenia: postępowanie zachowawcze oraz chirurgiczne. Leczenie zachowawcze obejmuje stosowanie miękkiego obuwia, wkładek ortopedycznych twardych, odciążających upośledzoną strukturę (mają one postać zapiętków i muszą być zakładane obustronnie), maści, miejscowych iniekcji z leków sterydowych czy bogatopłytkowego osocza. Przy czym osocze jest dużo korzystniejszą opcją, nieobarczoną tak poważnymi skutkami ubocznymi, np. ewentualnym zerwaniem ścięgna Achillesa. 

Fizjoterapia w chorobie Haglunda oferuje możliwość skorzystania z zabiegów fizykalnych, takich jak: fala uderzeniowa, krioterapia, laser, fonoforeza, fala radiowa, magnetoterapia czy jonoforeza. U dzieci z zespołem Haglunda przed zakończeniem okresu dojrzewania kostnego nie wolno stosować niektórych zabiegów, jak np. ultradźwięki, ze względu na możliwość zaburzenia procesu rośnięcia kości. Fizjoterapia polega także na odpowiednim instruktażu pacjenta. Aby zakres ruchomości nie został ograniczony, powinno się kontynuować ruch w bezbolesnym obszarze. Wykorzystywane metody rehabilitacyjne w chorobie Haglunda to także pinopresura, suche igłowanie, manipulacje mięśniowo–powięziowe czy masaż. 

Martwica pięty może wymagać wymagać leczenia chirurgicznego, operacja w przypadku martwicy kości polega na wycięciu narośli kostnej. Zabieg może być wykonany w sposób otwarty, co może oznaczać ryzyko dużych powikłań w postaci utrudnionego gojenia, rozległej blizny, ryzyka przerwania ciągłości ścięgna Achillesa oraz upośledzenia funkcji okolicznych nerwów. Zdecydowanie bardziej poleca się operację endoskopową, która pozostawia minimalne blizny, nie jest aż tak mocno obciążająca. Co najważniejsze, umożliwia zdecydowanie wcześniejsze rozpoczęcie rehabilitacji i szybszy powrót do sprawności po operacji.

Pięta Haglunda – domowe sposoby

Domowe sposoby na piętę Haglunda to odciążenie stopy polegające na okresowej rezygnacji z dotychczasowych aktywności i z uprawiania sportu. Stosowanie specjalnych sztywnych wkładek w postaci zapiętków o grubości 1.5 cm po obydwu stronach zadziała odciążająco. Stan zapalny towarzyszący ostrodze Haglunda można natomiast złagodzić przez schładzanie okolicy pięty za pomocą zimnych kompresów czy okładów z woreczków z lodem. 

Korzystnie zadziała użycie ogólnodostępnych substancji o działaniu ściągającym, przeciwzapalnym w postaci maści żywokostowych i pasty z konopi siewnej zawierającej wysokie stężenie substancji leczniczej. Ulgę w objawach martwicy pięty mogą przynieść również masaże i stosowanie odpowiedniej diety, bogatej w witaminę D.

Pięta Haglunda – ćwiczenia na piętę Haglunda

 Przykładowe ćwiczenia, pomocne w ostrodze Haglunda to:

  1. W pozycji siedzącej: wykonywanie ruchu zgięcia i wyprostu w stawie skokowym, tak, by nie towarzyszył temu ból. Można w ten sposób utrzymać zakres ruchomości w stawie. Należy wykonywać je w powolnym tempie przez 5–10 minut.
  2. W pozycji siedzącej: mobilizowanie rozcięgna podeszwowego, używając rolowania piłeczką do tenisa ziemnego po podeszwie stopy przez 2–3 minuty. 
  3. Układając stopę na przeciwnym kolanie, można wykonać masaż łydki, wykorzystując głaskanie, rozcieranie i uciskanie przez 5–10 minut.
  4. Dobrym rozwiązaniem jest korzystanie z domowych urządzeń kompaktowych wykorzystujących hydromasaż. 

Warto pamiętać, że wszelkie próby samodzielnych ćwiczeń oraz stosowanie domowych sposobów leczenia bólu pięty towarzyszącego chorobie Haglunda, należy koniecznie skonsultować z lekarzem bądź fizjoterapeutą. W innym wypadku można zaognić proces zapalny i utrudnić gojenie, przyczyniając się pośrednio nawet do zerwania ścięgna Achillesa.

  1. C. E. Gentchos, D. R. Bohay, J. G. Anderson, Gastrocnemius recession as treatment for refractory achilles tendinopathy: a case report, „Foot & Ankle International 2008, nr 29, s. 620–623.
  2. Y. Yasui, E. J. Fraser, J. G. Kennedy, Haglund’s deformity: Endoscopic calcaneoplasty, [w:] J. W. Stone, J. G. Kennedy, M. Glazebrook, The Foot and Ankle: AANA Advanced Arthroscopic Surgical Techniques, Slack Inc., s. 185–194.
  3. P. P. Sundararajan, T. S. Wilde, Radiographic, clinical, and magnetic resonance imaging analysis of insertional Achilles tendinopathy, „The Journal of Foot & Ankle Surgery” 2014, nr 2, s. 147–151.
  4. J. I. Wiegerinck, A. C. Kok, C. N. van Dijk, Surgical treatment of chronic retrocalcaneal bursitis, "Arthroscopy" 2012, nr 28, s. 283–293.
  5. R. Yan, Y. Gu, J. Ran i in., Intratendon delivery of leukocyte–poor plateletrich plasma improves healing compared with leukocyte–rich platelet–rich plasma in a rabbit Achilles tendinopathy model, "The American Journal of Sports Medicine" 2017, nr 45, s. 1909–1920.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl