Zawroty głowy u dziecka – przyczyny, objawy, postępowanie
Katarzyna Gmachowska

Zawroty głowy u dziecka – przyczyny, objawy, postępowanie

Uczucie wirowania podłoża lub własnego ciała – tak można opisać zawroty głowy. U dzieci dodatkowo mogą im towarzyszyć nudności, wymioty, niepokój czy zaburzenia równowagi. Co mogą oznaczać zawroty głowy u dziecka? Kiedy należy udać się do lekarza? Co robić, gdy dziecku kręci się w głowie? 

Zawroty głowy u dzieci występują stosunkowo rzadko, jednakże przysparzają sporych problemów diagnostycznych ze względu na trudności w nazwaniu objawów przez dziecko. Najczęstszymi przyczynami zawrotów głowy u dzieci są zapalenie ucha środkowego lub łagodne napadowe zawroty głowy. Postępowanie w przypadku dziecka, któremu kręci się w głowie jest zależne od ich przyczyny i nasilenia.  

Zawroty głowy u dziecka – czym są i jakie są ich przyczyny? 

Zawroty głowy można zdefiniować jako odczucie dyskomfortu spowodowane zaburzeniem orientacji przestrzennej, poczucia wirowania otoczenia lub własnego ciała, któremu może towarzyszyć lęk. Jest to rzadki objaw występujący u dzieci, jednakże przysparzający duże problemy diagnostyczne ze względu na trudność w nazywaniu abstrakcyjnych pojęć.  

Zawrotom głowy u dzieci często towarzyszą oczopląs, zaburzenia równowagi oraz objawy wegetatywne takie jak nudności, wymioty lub bladość skóry dziecka. Starsze dzieci często potrafią opisać symptomy zawrotów głowy, natomiast w przypadku niemowląt i małych dzieci ważne jest zwrócenie uwagi rodziców na zachowania malucha takie jak skłonność do upadków lub potykania się, chwytanie się podparcia, zaburzony chód, niepokój i płacz czy bladość. Zdarza się, że przy zawrotach głowy dziecko wymiotuje lub odczuwa mdłości.   

Zawroty głowy są objawem uszkodzenia struktur wchodzących w skład narządu równowagi. Około połowa przypadków zawrotów głowy u dzieci jest wywołana zapaleniem ucha środkowego, migreną lub łagodnymi napadowymi zawrotami głowy. Natomiast najczęstszą przyczyną zawrotów głowy u dorosłych są położeniowe zawroty głowy, które występują rzadko u dzieci.  

Zawroty głowy u dzieci mogą wystąpić także w przebiegu: 

  • obecności woskowiny w przewodzie słuchowym, 
  • migreny, 
  • padaczki, 
  • choroby lokomocyjnej, 
  • stosowania leków ototoksycznych (antybiotyki aminoglikozydowe, diuretyki pętlowe),
  • urazów głowy, wstrząsu mózgu,
  • chorób wirusowych takich odra, świnka, różyczka,   
  • wad rozwojowych ucha wewnętrznego, 
  • guzów ośrodkowego układu nerwowego, 
  • zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu, 
  • zaburzeń psychicznych np. depresji, 
  • cukrzycy,  
  • zaburzeń rytmu serca, arytmii, 
  • chorób tarczycy, 
  • anemii, 
  • chorób nerek, 
  • nadciśnienia tętniczego, 
  • zaburzeń elektrolitowych, 
  • zapalenie części przedsionkowej nerwu VIII, 
  • zeza lub innych wad wzroku. 

Dziecku kręci się w głowie – objawy  

Zawroty głowy można podzielić na dwa rodzaje: 

  • układowe, zwane też obwodowymi, w których odczuwany jest ruch wirowy. Zwykle zawrotom głowy towarzyszą nudności. Zaburzenia układowe spowodowane są zaburzeniami zlokalizowanymi w receptorach przedsionkowych ucha wewnętrznego lub gałązkach przedsionkowych VIII nerwu czaszkowego. 
  • nieukładowe, zwane też ośrodkowymi – objawy są niespecyficzne, występuje poczucie niestabilności chodu, dziecko chwieje się. Związane są z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego (jądra przedsionkowego w dnie komory IV, ośrodków w móżdżku, pnia mózgu, tworu siatkowatego, pola przedsionkowego w korze mózgu, jądrach okoruchowych).  

Opisanie symptomów zawrotów głowy, zwłaszcza u młodszych dzieci, jest trudne ze względu na nieznajomość przez nich pojęć abstrakcyjnych. Rodzice jednak często zauważają, że dziecko chwieje się podczas wykonywania ruchów, chodzi niepewnie oraz często się potyka i upada, a u starszych dzieci występują trudności w nauce oraz problemy z jazdą na rowerze. 

Natomiast u małych dzieci i niemowląt w przypadku zawrotów głowy mogą wystąpić symptomy zastępcze w postaci niepokoju, płaczu, bladości skóry, wymiotów lub nadmiernej potliwości.  

Powiązane produkty

Zawroty głowy u dziecka – kiedy udać się do lekarza? 

Każde dziecko z zawrotami głowy lub objawami sugerującymi ich występowanie powinno być zbadane przez lekarza, aby wykluczyć poważne choroby np. neurologiczne. Istotny jest wywiad dotyczący okoliczności występowania zawrotów głowy, objawów towarzyszących oraz chorób infekcyjnych lub przewlekłych. U dzieci zazwyczaj wykonuje się konsultację laryngologiczną, okulistyczną oraz neurologiczną.  

Jakie badania przy zawrotach głowy u dziecka? Pomocne może być wykonanie badań z krwi takich jak morfologia, glukoza, hormony tarczycy, elektrolity. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także wykonanie badania obrazowego np. EEG, tomografię komputerową głowy lub rezonans magnetyczny. Badania laboratoryjne i obrazowe pozwolą wykluczyć choroby przebiegające z zawrotami głowy, takie jak zapalenie ucha środkowego, cukrzyca, choroby nerek i wątroby, guzy ośrodkowego układu nerwowego, padaczkę i wiele innych. 

Należy pamiętać, że nie zawsze udaje się ustalić przyczynę występowania zawrotów głowy.  

Najczęściej u dzieci z zawrotami głowy bez innych towarzyszących objawów oraz po wykluczeniu innych przyczyn ich powstawania stwierdza się łagodne napadowe zawroty głowy wieku dziecięcego. Są to nagłe, krótkotrwałe napady zawrotów głowy, występujące rodzinnie. Zazwyczaj pojawiają się około 5. roku życia. Podczas napadu zawrotów głowy dziecko ma zachowaną świadomość, może być przestraszone, blade. Często objawom tym towarzyszą oczopląs oraz wymioty. Napady pojawiają się niezależnie od pozycji ciała dziecka i nie są prowokowane przez ruch. Choroba ta ma tendencję do samoograniczania i zazwyczaj ustępuje przed ukończeniem przez dziecko 10. roku życia. W przypadku łagodnych napadowych zawrotów głowy u dzieci wyniki badań dodatkowych są prawidłowe, a rozpoznanie stawia się na podstawie objawów klinicznych.  

Leczenie zawrotów głowy zależne jest od ich przyczyny i zazwyczaj polega na leczeniu choroby podstawowej np. zapalenia ucha środkowego, padaczki, cukrzycy itp. Nieleczone zawroty głowy mogą upośledzać rozwój motoryczny dziecka i wpływać negatywnie na kontakty z rówieśnikami na skutek izolacji się dziecka.  

Co robić, gdy dziecku kręci się w głowie? Wskazówki dla rodziców 

Jeśli u dziecka występują zawroty głowy lub objawy mogące świadczyć o ich występowaniu, zawsze należy zgłosić się do lekarza, aby przeprowadzić diagnostykę i wykluczyć zagrażające życiu choroby oraz wdrożyć właściwe leczenie.  

W przypadku wystąpienia u dziecka zawrotów głowy należy: 

  1. Pilnie udać się z dzieckiem do lekarza.
  2. W trakcie zawrotów głowy zabezpieczyć dziecko przed upadkiem, a w przypadku towarzyszących wymiotów zapobiegać zachłyśnięciu się przez dziecko. 
  3. Zwrócić uwagę na okoliczności pojawiania się zawrotów głowy (czy występują w dzień, w jakiej pozycji czy dziecko jest w ruchu, czy spoczynku, czy towarzyszą im objawy takie jak wymioty, ból głowy). 
  4. Postępowanie zależne od rozpoznanej choroby zasadniczej.  
  1. W. Gawron, Zawroty głowy, „Pediatria po Dyplomie”, nr 5 2013. 
  2. A. Blayney, B. Colman, Dizziness in childhood, "Clinical Otolaryngology", nr 9 1984. 
  3. Mayo Clinic Staff, Dizziness, "mayoclinic.org" [online], https://www.mayoclinic.org/symptoms/dizziness/basics/definition/sym-20050886, [dostęp:] 08.05.2020.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Żółtaczka u noworodka – przyczyny, objawy, leczenie i hospitalizacja. Czy jest to groźna choroba?

    Żółtaczka u noworodka to stosunkowo często występujące zjawisko, gdyż dotyczy około 60% maluchów. Najbardziej charakterystycznym objawem żółtaczki noworodkowej jest zmiana koloru skóry i białek oczu na żółty lub pomarańczowy. Czy żółtaczka noworodkowa jest groźna dla zdrowia dziecka? Jak wygląda leczenie tego schorzenia w warunkach szpitalnych?

  • Rumień zakaźny – przyczyny, objawy i leczenie

    Rumień zakaźny to zakaźna choroba wirusowa, która dotyczy najczęściej dzieci w wieku od 2. do 12. roku życia. Może więc wystąpić zarówno u niemowląt, jak i starszych dzieci. Nie należy jednak do niebezpiecznych chorób, a jej objawy w większości przypadków ustępują samoistnie.

  • Ból gardła u dziecka – co go powoduje? Co stosować na bolące gardło u dzieci?

    Ból gardła u dziecka może pojawić się kilka razy do roku. Jego przyczyną są zazwyczaj wirusy, a wśród objawów towarzyszących najczęściej wymienia się katar, chrypkę, gorączkę oraz kaszel. Jak złagodzić ból gardła u dziecka? Kiedy infekcja gardła u dzieci wymaga niezwłocznej wizyty u lekarza?

  • Łuszczyca u niemowląt i dzieci – przyczyny, objawy i leczenie. Jak dbać o skórę łuszczycową u dziecka?

    Łuszczyca u niemowląt i dzieci to przewlekła choroba zapalna skóry, która nastręcza wielu trudności małym pacjentom. Na skórze dziecka pojawiają się zmiany (grudki) pokryte tzw. blaszką łuszczycową przypominającą łuskę. Łuszczyca nie jest chorobą zakaźną, ale duży wpływ na jej pojawienie się mają czynniki genetyczne. W jaki sposób się ją leczy? Jak wygląda profilaktyka łuszczycy u dzieci?

  • Bostonka – przyczyny, objawy, leczenie choroby bostońskiej

    Bostonka to choroba zakaźna wywoływana przez enterowirusy, głównie wirusa Coxsackie A16. Najczęściej chorują dzieci do 5. roku życia, choć mogą na nią zachorować także dorośli. Nazywana jest chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD), ponieważ jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysypka – wykwity skórne – bolesne, nieswędzące pęcherzyki występujące na podeszwach stóp, dłoniach oraz na błonie śluzowej jamy ustnej. Sprawdź, jak można się zarazić – czy konieczny jest bezpośredni kontakt? Jak leczy się chorobę bostońską?

  • Masaż Shantala – na czym polega? Jakie korzyści przynosi masowanie niemowląt?

    Masaż Shantala to technika masowania niemowląt i małych dzieci, która swoje korzenia ma w starożytnych Indiach, a do Europy trafiła za sprawą francuskiego położnika Frederique’a Leboyera. Ma ona pozytywny wpływ na rozwój psychoruchowy malucha, wycisza i relaksuje, poprawia jakość snu, reguluje trawienie. Masaż Shantala umożliwia nawiązanie bliskiej relacji z dzieckiem, zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa. Mogą go wykonywać zarówno rodzice, jak i terapeuci.

  • Dziecko ma gorączkę – jak podawać leki i obniżyć temperaturę?

    Gorączka u dziecka to powszechny objaw chorobowy, który zazwyczaj jest wynikiem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Może towarzyszyć wielu schorzeniom, takim jak grypa, zapalenie gardła, zapalenie ucha, zapalenie płuc, angina czy infekcje dróg moczowych. Gorączka u dziecka może wystąpić również w wyniku szczepienia lub innych czynników, także tych wynikających z autoimmunologii. Czy gorączkę trzeba zbijać od razu po tym, kiedy się pojawi? Jak obniżyć ją domowymi sposobami i czy nacieranie skóry dziecka alkoholem może okazać się pomocne?

  • Skala Brazeltona (NBAS) – co to jest? Do czego służy?

    Zrozumienie języka, w jakim komunikują się niemowlęta, jest dużą zagadką nie tylko dla rodziców, ale także dla pediatrów i badaczy. Skala Brazeltona (NBAS) powstała w 1973 roku i do dzisiaj stanowi przydatne narzędzie w ocenie indywidualnego charakteru niemowląt i dzieci aż do ukończenia 2 miesiąca życia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij