Zawroty głowy u dziecka – przyczyny, objawy, postępowanie
Katarzyna Gmachowska

Zawroty głowy u dziecka – przyczyny, objawy, postępowanie

Uczucie wirowania podłoża lub własnego ciała – tak można opisać zawroty głowy. U dzieci dodatkowo mogą im towarzyszyć nudności, wymioty, niepokój czy zaburzenia równowagi. Co mogą oznaczać zawroty głowy u dziecka? Kiedy należy udać się do lekarza? Co robić, gdy dziecku kręci się w głowie? 

Zawroty głowy u dzieci występują stosunkowo rzadko, jednakże przysparzają sporych problemów diagnostycznych ze względu na trudności w nazwaniu objawów przez dziecko. Najczęstszymi przyczynami zawrotów głowy u dzieci są zapalenie ucha środkowego lub łagodne napadowe zawroty głowy. Postępowanie w przypadku dziecka, któremu kręci się w głowie jest zależne od ich przyczyny i nasilenia.  

Zawroty głowy u dziecka – czym są i jakie są ich przyczyny? 

Zawroty głowy można zdefiniować jako odczucie dyskomfortu spowodowane zaburzeniem orientacji przestrzennej, poczucia wirowania otoczenia lub własnego ciała, któremu może towarzyszyć lęk. Jest to rzadki objaw występujący u dzieci, jednakże przysparzający duże problemy diagnostyczne ze względu na trudność w nazywaniu abstrakcyjnych pojęć.  

Zawrotom głowy u dzieci często towarzyszą oczopląs, zaburzenia równowagi oraz objawy wegetatywne takie jak nudności, wymioty lub bladość skóry dziecka. Starsze dzieci często potrafią opisać symptomy zawrotów głowy, natomiast w przypadku niemowląt i małych dzieci ważne jest zwrócenie uwagi rodziców na zachowania malucha takie jak skłonność do upadków lub potykania się, chwytanie się podparcia, zaburzony chód, niepokój i płacz czy bladość. Zdarza się, że przy zawrotach głowy dziecko wymiotuje lub odczuwa mdłości.   

Zawroty głowy są objawem uszkodzenia struktur wchodzących w skład narządu równowagi. Około połowa przypadków zawrotów głowy u dzieci jest wywołana zapaleniem ucha środkowego, migreną lub łagodnymi napadowymi zawrotami głowy. Natomiast najczęstszą przyczyną zawrotów głowy u dorosłych są położeniowe zawroty głowy, które występują rzadko u dzieci.  

Zawroty głowy u dzieci mogą wystąpić także w przebiegu: 

  • obecności woskowiny w przewodzie słuchowym, 
  • migreny, 
  • padaczki, 
  • choroby lokomocyjnej, 
  • stosowania leków ototoksycznych (antybiotyki aminoglikozydowe, diuretyki pętlowe),
  • urazów głowy, wstrząsu mózgu,
  • chorób wirusowych takich odra, świnka, różyczka,   
  • wad rozwojowych ucha wewnętrznego, 
  • guzów ośrodkowego układu nerwowego, 
  • zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu, 
  • zaburzeń psychicznych np. depresji, 
  • cukrzycy,  
  • zaburzeń rytmu serca, arytmii, 
  • chorób tarczycy, 
  • anemii, 
  • chorób nerek, 
  • nadciśnienia tętniczego, 
  • zaburzeń elektrolitowych, 
  • zapalenie części przedsionkowej nerwu VIII, 
  • zeza lub innych wad wzroku. 

Dziecku kręci się w głowie – objawy  

Zawroty głowy można podzielić na dwa rodzaje: 

  • układowe, zwane też obwodowymi, w których odczuwany jest ruch wirowy. Zwykle zawrotom głowy towarzyszą nudności. Zaburzenia układowe spowodowane są zaburzeniami zlokalizowanymi w receptorach przedsionkowych ucha wewnętrznego lub gałązkach przedsionkowych VIII nerwu czaszkowego. 
  • nieukładowe, zwane też ośrodkowymi – objawy są niespecyficzne, występuje poczucie niestabilności chodu, dziecko chwieje się. Związane są z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego (jądra przedsionkowego w dnie komory IV, ośrodków w móżdżku, pnia mózgu, tworu siatkowatego, pola przedsionkowego w korze mózgu, jądrach okoruchowych).  

Opisanie symptomów zawrotów głowy, zwłaszcza u młodszych dzieci, jest trudne ze względu na nieznajomość przez nich pojęć abstrakcyjnych. Rodzice jednak często zauważają, że dziecko chwieje się podczas wykonywania ruchów, chodzi niepewnie oraz często się potyka i upada, a u starszych dzieci występują trudności w nauce oraz problemy z jazdą na rowerze. 

Natomiast u małych dzieci i niemowląt w przypadku zawrotów głowy mogą wystąpić symptomy zastępcze w postaci niepokoju, płaczu, bladości skóry, wymiotów lub nadmiernej potliwości.  

Polecane dla Ciebie

Zawroty głowy u dziecka – kiedy udać się do lekarza? 

Każde dziecko z zawrotami głowy lub objawami sugerującymi ich występowanie powinno być zbadane przez lekarza, aby wykluczyć poważne choroby np. neurologiczne. Istotny jest wywiad dotyczący okoliczności występowania zawrotów głowy, objawów towarzyszących oraz chorób infekcyjnych lub przewlekłych. U dzieci zazwyczaj wykonuje się konsultację laryngologiczną, okulistyczną oraz neurologiczną.  

Jakie badania przy zawrotach głowy u dziecka? Pomocne może być wykonanie badań z krwi takich jak morfologia, glukoza, hormony tarczycy, elektrolity. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także wykonanie badania obrazowego np. EEG, tomografię komputerową głowy lub rezonans magnetyczny. Badania laboratoryjne i obrazowe pozwolą wykluczyć choroby przebiegające z zawrotami głowy, takie jak zapalenie ucha środkowego, cukrzyca, choroby nerek i wątroby, guzy ośrodkowego układu nerwowego, padaczkę i wiele innych. 

Należy pamiętać, że nie zawsze udaje się ustalić przyczynę występowania zawrotów głowy.  

Najczęściej u dzieci z zawrotami głowy bez innych towarzyszących objawów oraz po wykluczeniu innych przyczyn ich powstawania stwierdza się łagodne napadowe zawroty głowy wieku dziecięcego. Są to nagłe, krótkotrwałe napady zawrotów głowy, występujące rodzinnie. Zazwyczaj pojawiają się około 5. roku życia. Podczas napadu zawrotów głowy dziecko ma zachowaną świadomość, może być przestraszone, blade. Często objawom tym towarzyszą oczopląs oraz wymioty. Napady pojawiają się niezależnie od pozycji ciała dziecka i nie są prowokowane przez ruch. Choroba ta ma tendencję do samoograniczania i zazwyczaj ustępuje przed ukończeniem przez dziecko 10. roku życia. W przypadku łagodnych napadowych zawrotów głowy u dzieci wyniki badań dodatkowych są prawidłowe, a rozpoznanie stawia się na podstawie objawów klinicznych.  

Leczenie zawrotów głowy zależne jest od ich przyczyny i zazwyczaj polega na leczeniu choroby podstawowej np. zapalenia ucha środkowego, padaczki, cukrzycy itp. Nieleczone zawroty głowy mogą upośledzać rozwój motoryczny dziecka i wpływać negatywnie na kontakty z rówieśnikami na skutek izolacji się dziecka.  

Co robić, gdy dziecku kręci się w głowie? Wskazówki dla rodziców 

Jeśli u dziecka występują zawroty głowy lub objawy mogące świadczyć o ich występowaniu, zawsze należy zgłosić się do lekarza, aby przeprowadzić diagnostykę i wykluczyć zagrażające życiu choroby oraz wdrożyć właściwe leczenie.  

W przypadku wystąpienia u dziecka zawrotów głowy należy: 

  1. Pilnie udać się z dzieckiem do lekarza.
  2. W trakcie zawrotów głowy zabezpieczyć dziecko przed upadkiem, a w przypadku towarzyszących wymiotów zapobiegać zachłyśnięciu się przez dziecko. 
  3. Zwrócić uwagę na okoliczności pojawiania się zawrotów głowy (czy występują w dzień, w jakiej pozycji czy dziecko jest w ruchu, czy spoczynku, czy towarzyszą im objawy takie jak wymioty, ból głowy). 
  4. Postępowanie zależne od rozpoznanej choroby zasadniczej.  
  1. W. Gawron, Zawroty głowy, „Pediatria po Dyplomie”, nr 5 2013. 
  2. A. Blayney, B. Colman, Dizziness in childhood, "Clinical Otolaryngology", nr 9 1984. 
  3. Mayo Clinic Staff, Dizziness, "mayoclinic.org" [online], https://www.mayoclinic.org/symptoms/dizziness/basics/definition/sym-20050886, [dostęp:] 08.05.2020.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Pierwsze Święta z dzieckiem

    Boże Narodzenie to cudowny okres w roku. W przypadku świeżo upieczonych rodziców chwile te będą jeszcze bardziej magiczne - pierwsze święta z dzieckiem to niezapomniane przeżycie. Należy jednak pamiętać o tym, że w okresie świątecznym na naszego malca może czekać w domu wiele niebezpieczeństw. Dlatego musimy zadbać o jego bezpieczeństwo i sprawić, aby całe Święta upłynęły w spokoju i aby nie zakłócił ich żaden wypadek.

  • Pierwsza miesiączka – jak się przygotować?

    Pierwsza miesiączka to bardzo ważne wydarzenie dla dojrzewającej dziewczynki. Aby lepiej przygotować dziecko na czekające je zmiany, warto już od wczesnego dzieciństwa rozmawiać na tematy związane z cielesnością.

  • Przezierność karkowa – przebieg badania, skuteczność i cena

    Ocena przezierności karkowej to badanie, które pozwala lekarzowi na ocenę zbiorniczka płynu znajdującego się w karku każdego płodu. Dzięki niemu lekarz może zdiagnozować różne wady genetyczne dziecka, jak np. zespół Downa. Jest to badanie przesiewowe, które choć wykazuje bardzo wysoką czułość w wykrywaniu poważnych wad u płodu, tak nigdy nie osiąga 100% skuteczności. Jednak mimo to jest badaniem, które dostarcza wielu informacji na temat rozwoju dziecka i wykonuje się je na całym świecie.

  • Czego nie robić, kiedy dziecko ma gorączkę? Najczęstsze błędy

    Kiedy dziecko jest chore i ma gorączkę, rodzice próbują zbić ją za wszelką cenę. Gorączka u dzieci sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Jak sobie z nią poradzić? Które domowe sposoby na gorączkę u dziecka mogą wyrządzić mu więcej szkody niż korzyści?

  • Objawy chorób serca u dzieci

    Przyczyn wad serca u dzieci może być wiele. Zalicza się do nich czynniki genetyczne, środowiskowe, a także infekcje przebyte przez kobietę w okresie ciąży. Sposób leczenia dobierany jest w zależności od występującego schorzenia. Czy obserwując swojego malucha, należy przyjrzeć się niespecyficznym objawom, które mogłyby wskazywać na wadę serca dziecka?

  • Jak rozpoznać krótkowzroczność u dziecka?

    Krótkowzroczności nie można cofnąć, natomiast jeśli już wystąpiła, można spowolnić jej rozwój, a nawet czasami jej zapobiec. Ta wada wzroku może mieć różne podłoże, np. genetyczne. Najczęściej postępuje wraz z wiekiem aż do momentu ustabilizowania się, co ma miejsce po zakończeniu wzrostu gałki ocznej. Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Na jakie objawy zwrócić uwagę?

  • USG ciąży – jak wygląda badanie? Ile razy należy je robić? Cena, wskazania

    Ultrasonografia (badanie ultrasonograficzne, USG) to badanie obrazowe, które jest całkowicie bezpieczne dla każdego pacjenta, a w przypadku kobiet ciężarnych również dla płodu. Pozwala monitorować prawidłowy przebieg ciąży i rozwój płodu na każdym etapie. Istnieje kilka rodzajów USG. Każde z nich wykonuje się na innym etapie ciąży. Czym różni się USG wczesnej ciąży od tego w późniejszych miesiącach, a także którą chorobę można diagnozować dzięki ultrasonografii?

  • Biały szum – czym jest i dlaczego uspokaja dzieci?

    Biały szum może być stosowany do maskowania innych dźwięków, takich jak hałas uliczny, co może pomóc chociażby w polepszeniu jakości snu. Może również pomóc w uspokojeniu niemowląt i dzieci, które mają trudności z zasypianiem, a także poprawić ich koncentrację. Jednak długotrwałe narażenie na głośny biały szum może prowadzić do uszkodzenia słuchu i pogorszenia zdolności postrzegania dźwięków. Ponadto nadmierna ekspozycja na biały szum może powodować zmęczenie, drażliwość i inne problemy zdrowotne związane z przemęczeniem, takie jak bóle głowy i bezsenność. Jak stosować biały szum, żeby przyniósł zmęczonym rodzicom chwilę wytchnienia i uspokoił dziecko, a jednocześnie nie pogorszył jakości słuchu domowników?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij